Την ίδια στιγμή διοργανώνονται πορείες και συγκεντρώσεις από υπέρμαχους ή λιγότερο υπέρμαχους της ευρωπαϊκής ιδέας και του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος, από «φρονούντες» και «αντιφρονούντες», από «Έλληνες» ή λιγότερο «Έλληνες» και ούτω καθεξής…
Οι στίχοι λοιπόν του Μάνου Ελευθερίου λένε:
«Σε καρτερούν μαστιγωτές και συμπληγάδες,
μες στα μαλάματα μια νύφη ξαγρυπνά
κι έχει στ’ αυτιά της κρεμασμένες τις Κυκλάδες
κι ειν’ το κρεβάτι της λημέρι του φονιά…»
Το ποίημα μελοποιήθηκε έξοχα από τον Σταύρο Κουγιουμτζή, ηχογραφήθηκε στις αρχές του 1974 με τίτλο «Του κάτω κόσμου τα πουλιά» από τον Γιώργο Νταλάρα - σε μια από τις ερμηνείες «σταθμούς» της καριέρας του - και συμπεριλήφθηκε στο δίσκο «Μικρές Πολιτείες». Και θα προσέθετα ανεπιφύλακτα, πως αν μου ζητούσαν να διαλέξω πέντε τραγούδια, από το ρεπερτόριο του συνθέτη, του στιχουργού ή του ερμηνευτή, αυτό θα ήταν μέσα και στις τρεις περιπτώσεις.
Όπως φαίνεται μάλιστα σε ένα παλιό χειρόγραφο του Μάνου Ελευθερίου, που δημοσιεύθηκε στο βιβλίο του «Τα λόγια και τα χρόνια, 1963-2013, τα τραγούδια» (που κυκλοφόρησε πριν από ενάμιση χρόνο από τις εκδόσεις «Μεταίχμιο»), εκτός από τους στίχους που μελοποιήθηκαν, υπήρχαν κάποιοι που έμειναν εκτός πενταγράμμου… Ο ίδιος ο Μάνος Ελευθερίου έχει δηλώσει σε συνέντευξή του πως το ποίημα είναι μέχρι σήμερα ανολοκλήρωτο…
Δεν ξέρω αν υπάρχουν λόγια που να περιγράφουν πιο εύστοχα την κοινωνική κατάσταση της τελευταίας πενταετίας… Κι όμως γράφτηκαν 43 χρόνια πριν… Κι αυτό λέει πολλά…
Αυτή ήταν η κεντρική εκδήλωση εκείνης της χρονιάς και εκτός του Νταλάρα τραγούδησαν ο Ανδρέας Καρακότας, ο Μανώλης Χατζημανώλης, η Μαρία Κουγιουμτζή, η Δέσποινα Παγιούλα και σε ένα συγκινητικό στιγμιότυπο η Αιμιλία Κουγιουμτζή. Την ορχήστρα διηύθυνε ο Κώστας Ματσίγκος, που έπαιξε κιθάρα. Μπουζούκια έπαιξαν ο Μανώλης Καραντίνης, ο Δημήτρης Ατζέμης και ο Παύλος Παφρανίδης, μπάσο ο Θανάσης Σοφράς, τσέλο ο Πλούταρχος Ρεμπούτσικας, σαντούρι ο Ανδρέας Κατσιγιάννης, πιάνο ο Θανάσης Μπιλιλής, ακορντεόν ο Θόδωρος Χριστόπουλος, πνευστά ο Μιχάλης Πιπέρκος και τύμπανα ο Γιώργος Κατσίκας και ο Νίκος Ψοφογιώργος. Στο συγκεκριμένο χώρο συγκεντρώθηκαν τότε περισσότεροι από 4.000 θεατές, κάτι που νομίζω πως δεν έχει ξαναγίνει στα 24 χρόνια διεξαγωγής του θεσμού...
Ακούμε το τραγούδι με τη σκέψη στις Βρυξέλλες και την ευχή της καλύτερης δυνατής λύσης για τη χώρα, στην κρίσιμη Σύνοδο Κορυφής…
Φωτογραφίες: Θοδωρής Χαϊκάλης
«Σε καρτερούν μαστιγωτές και συμπληγάδες…»
Δεν ξέρω γιατί, αλλά εδώ και 2-3 μέρες στο νου μου τριγυρνούν αδιάκοπα οι στίχοι του αγαπημένου Μάνου Ελευθερίου που γράφτηκαν το 1972, όταν η χώρα βρισκόταν και πάλι σε κρίσιμη κατάσταση… (Υπάρχει άραγε κάποια χρονική περίοδος που να μην ήταν κρίσιμη για αυτή τη χώρα; Ίσως η περίφημη δεκαετία 1995-2005, με το πλαστικό χρήμα, τα πάσης φύσεως δάνεια και τους «καταραμένους» Ολυμπιακούς Αγώνες; Ο υπογράφων δηλώνει από τότε, φανατικά αντίθετος με τη διοργάνωσή τους εδώ).Οι στίχοι λοιπόν του Μάνου Ελευθερίου λένε:
«Σε καρτερούν μαστιγωτές και συμπληγάδες,
μες στα μαλάματα μια νύφη ξαγρυπνά
κι έχει στ’ αυτιά της κρεμασμένες τις Κυκλάδες
κι ειν’ το κρεβάτι της λημέρι του φονιά…»
Το ποίημα μελοποιήθηκε έξοχα από τον Σταύρο Κουγιουμτζή, ηχογραφήθηκε στις αρχές του 1974 με τίτλο «Του κάτω κόσμου τα πουλιά» από τον Γιώργο Νταλάρα - σε μια από τις ερμηνείες «σταθμούς» της καριέρας του - και συμπεριλήφθηκε στο δίσκο «Μικρές Πολιτείες». Και θα προσέθετα ανεπιφύλακτα, πως αν μου ζητούσαν να διαλέξω πέντε τραγούδια, από το ρεπερτόριο του συνθέτη, του στιχουργού ή του ερμηνευτή, αυτό θα ήταν μέσα και στις τρεις περιπτώσεις.
Όπως φαίνεται μάλιστα σε ένα παλιό χειρόγραφο του Μάνου Ελευθερίου, που δημοσιεύθηκε στο βιβλίο του «Τα λόγια και τα χρόνια, 1963-2013, τα τραγούδια» (που κυκλοφόρησε πριν από ενάμιση χρόνο από τις εκδόσεις «Μεταίχμιο»), εκτός από τους στίχους που μελοποιήθηκαν, υπήρχαν κάποιοι που έμειναν εκτός πενταγράμμου… Ο ίδιος ο Μάνος Ελευθερίου έχει δηλώσει σε συνέντευξή του πως το ποίημα είναι μέχρι σήμερα ανολοκλήρωτο…
Δεν ξέρω αν υπάρχουν λόγια που να περιγράφουν πιο εύστοχα την κοινωνική κατάσταση της τελευταίας πενταετίας… Κι όμως γράφτηκαν 43 χρόνια πριν… Κι αυτό λέει πολλά…
Και μια σπάνια εκτέλεση…
Διάλεξα να ακούσουμε και να δούμε μια σπάνια και ξεχωριστή εκτέλεση με τον Γιώργο Νταλάρα, από τη συναυλία αφιέρωμα στον Σταύρο Κουγιουμτζή που διοργάνωσε ο Δήμος Καλαμαριάς στις 5 Σεπτεμβρίου 2008 (στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «Παρά θιν’ αλός»), στο χώρο εκδηλώσεων του πρώην Στρατοπέδου Κόδρα στο κέντρο της Καλαμαριάς.Αυτή ήταν η κεντρική εκδήλωση εκείνης της χρονιάς και εκτός του Νταλάρα τραγούδησαν ο Ανδρέας Καρακότας, ο Μανώλης Χατζημανώλης, η Μαρία Κουγιουμτζή, η Δέσποινα Παγιούλα και σε ένα συγκινητικό στιγμιότυπο η Αιμιλία Κουγιουμτζή. Την ορχήστρα διηύθυνε ο Κώστας Ματσίγκος, που έπαιξε κιθάρα. Μπουζούκια έπαιξαν ο Μανώλης Καραντίνης, ο Δημήτρης Ατζέμης και ο Παύλος Παφρανίδης, μπάσο ο Θανάσης Σοφράς, τσέλο ο Πλούταρχος Ρεμπούτσικας, σαντούρι ο Ανδρέας Κατσιγιάννης, πιάνο ο Θανάσης Μπιλιλής, ακορντεόν ο Θόδωρος Χριστόπουλος, πνευστά ο Μιχάλης Πιπέρκος και τύμπανα ο Γιώργος Κατσίκας και ο Νίκος Ψοφογιώργος. Στο συγκεκριμένο χώρο συγκεντρώθηκαν τότε περισσότεροι από 4.000 θεατές, κάτι που νομίζω πως δεν έχει ξαναγίνει στα 24 χρόνια διεξαγωγής του θεσμού...
Ακούμε το τραγούδι με τη σκέψη στις Βρυξέλλες και την ευχή της καλύτερης δυνατής λύσης για τη χώρα, στην κρίσιμη Σύνοδο Κορυφής…
Φωτογραφίες: Θοδωρής Χαϊκάλης
