Σκεφτείτε όμως, πόσο φτωχότερο θα ήταν σήμερα το ελληνικό τραγούδι, αν δεν είχαμε τις εκτελέσεις του Μπιθικώτση στα τραγούδια του Μάρκου ή του Τσιτσάνη, τα περίφημα extended play 45άρια της Columbia, με τις μεγαλύτερες επιτυχίες των λαϊκών συνθετών, τραγουδισμένες από τις σημαντικότερες φωνές των αρχών της δεκαετίας του '60, το δίσκο 50 Χρόνια Ρεμπέτικο Τραγούδι με τον Γιώργο Νταλάρα και δεκάδες ακόμη περιπτώσεις στις οποίες, παλιές, άγνωστες και ξεχασμένες στιγμές, γνώρισαν μια δεύτερη καριέρα, ερμηνευμένες από νεότερους ερμηνευτές.
Μια τέτοια περίπτωση είναι και ένα από τα ωραιότερα λαϊκά του Μάνου Χατζιδάκι, Ο γκρεμός. Οι εξαιρετικοί στίχοι του αποδίδονται, άλλοτε στον Λουκάς Στρογγυλό, άλλοτε στον ίδιο τον συνθέτη... Ένα τραγούδι-συμβουλή κατά του χωρισμού, που πρωτακούστηκε από τον Ορφέα Κρεούζη στην ταινία του Νίκου Κούνδουρου, «Το ποτάμι», και απέσπασε το πρώτο βραβείο σκηνοθεσίας στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης το 1959. Μια ταινία που έφερε το σκηνοθέτη σε σύγκρουση με τους Αμερικανούς συμπαραγωγούς ως προς το τελικό μοντάζ της, με αποτέλεσμα να προβληθεί (και να βραβευθεί) στην Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης το 1960 σε δύο διαφορετικές εκδοχές, αλλά να μην κυκλοφορήσει ποτέ στο εμπορικό δίκτυο. (1)
Ένα χρόνο πριν, το 1958, το θέμα του τραγουδιού είχε ακουστεί, σαν ορχηστρικό, στους τίτλους και στο τέλος της ταινίας «Μια Λατέρνα, Μια Ζωή», σε σενάριο Γιώργου Τζαβέλλα και σκηνοθεσία Σωκράτη Καψάσκη.
Ο γκρεμός με τον Ορφέα κυκλοφόρησε το 1959 σε δίσκο 45 στροφών Fidelity, μαζί με ένα ακόμη ζεϊμπέκικο του Μάνου Χατζιδάκι με τίτλο Σε παραδέχομαι. (2) Και τα δυο αυτά τραγούδια συμπεριλήφθηκαν το 1985 στο διπλό δίσκο της Minos, Ο Ελληνικός Κινηματογράφος Και Ο Μάνος Χατζιδάκις Παρουσιάζουν. Παρόλα αυτά παρέμειναν άγνωστα στο πλατύ κοινό, μέχρι το 1995-1996 που ο Γεράσιμος Ανδρεάτος συμπεριέλαβε τον Γκρεμό στο πρόγραμμά του στο Χάραμα, μαζί με την Δήμητρα Γαλάνη και την Ελένη Τσαλιγοπούλου. Το τραγούδι μπήκε στο cd που κυκλοφόρησε από τις παραστάσεις και έγινε μεγάλη επιτυχία, ενώ δυο χρόνια αργότερα ο Γεράσιμος το ηχογράφησε στο στούντιο για το cd single, Μεγάλα Λόγια. Σ' αυτή την ηχογράφηση, με την ενορχήστρωση του Ανδρέα Τσεκούρα, έπαιξαν εκτός των άλλων, ο Βαγγέλης Κορακάκης μπουζούκι και η κυρία Ευαγγελία Μαργαρώνη πιάνο, η οποία έπαιξε μάλιστα με δεμένο χέρι, αφού πρόσφατα το είχε χτυπήσει.
Μετά την επιτυχία που γνώρισε το τραγούδι με τη φωνή του Ανδρεάτου (δεν είναι λίγοι αυτοί που νομίζουν πως η πρώτη εκτέλεση είναι δική του) και άλλοι κορυφαίοι τραγουδιστές το ενέταξαν σε προγράμματά και δίσκους τους. Ανάμεσά τους ο Μανώλης Μητσιάς το 2002 στο διπλό ζωντανό cd Τα Μεγάλα Τραγούδια, αλλά και η Πίτσα Παπαδοπούλου που το ξανατραγουδά το 2006 στο δίσκο της Όσα Αγαπώ...
Είναι βεβαίως άγνωστο, πως το 1972 το τραγούδι είχε ξαναηχογραφηθεί για δίσκο 45 στροφών Panivar, με έναν τραγουδιστή, αγνώστων λοιπών στοιχείων, τον Στέλιο Σταύρου. Η διεύθυνση ορχήστρας ήταν του μπασίστα Γιώργου Θεοφιλόπουλου, συνεργάτη του Μάνου Χατζιδάκι. Το 45άρι είχε από την άλλη πλευρά όπως και στο δίσκο του Ορφέα Κρεούζη, το Σε παραδέχομαι...
http://nikiloy.pblogs.gr/
Ορφέας Κρεούζης – O λαϊκός κιθαρίστας που τραγούδησε τον Γκρεμό του Χατζιδάκι (Άρθρο του Βαγγέλη Αρναουτάκη στο www.ogdoo.gr)
Φωτογραφίες: Φωτό 2: Το cd single του Γεράσιμου Ανδρεάτου όπου περιλαμβάνεται Ο γκρεμός.
Φωτό 3: Γεράσιμος Ανδρεάτος
Μια τέτοια περίπτωση είναι και ένα από τα ωραιότερα λαϊκά του Μάνου Χατζιδάκι, Ο γκρεμός. Οι εξαιρετικοί στίχοι του αποδίδονται, άλλοτε στον Λουκάς Στρογγυλό, άλλοτε στον ίδιο τον συνθέτη... Ένα τραγούδι-συμβουλή κατά του χωρισμού, που πρωτακούστηκε από τον Ορφέα Κρεούζη στην ταινία του Νίκου Κούνδουρου, «Το ποτάμι», και απέσπασε το πρώτο βραβείο σκηνοθεσίας στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης το 1959. Μια ταινία που έφερε το σκηνοθέτη σε σύγκρουση με τους Αμερικανούς συμπαραγωγούς ως προς το τελικό μοντάζ της, με αποτέλεσμα να προβληθεί (και να βραβευθεί) στην Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης το 1960 σε δύο διαφορετικές εκδοχές, αλλά να μην κυκλοφορήσει ποτέ στο εμπορικό δίκτυο. (1)
Ένα χρόνο πριν, το 1958, το θέμα του τραγουδιού είχε ακουστεί, σαν ορχηστρικό, στους τίτλους και στο τέλος της ταινίας «Μια Λατέρνα, Μια Ζωή», σε σενάριο Γιώργου Τζαβέλλα και σκηνοθεσία Σωκράτη Καψάσκη.
Ο γκρεμός με τον Ορφέα κυκλοφόρησε το 1959 σε δίσκο 45 στροφών Fidelity, μαζί με ένα ακόμη ζεϊμπέκικο του Μάνου Χατζιδάκι με τίτλο Σε παραδέχομαι. (2) Και τα δυο αυτά τραγούδια συμπεριλήφθηκαν το 1985 στο διπλό δίσκο της Minos, Ο Ελληνικός Κινηματογράφος Και Ο Μάνος Χατζιδάκις Παρουσιάζουν. Παρόλα αυτά παρέμειναν άγνωστα στο πλατύ κοινό, μέχρι το 1995-1996 που ο Γεράσιμος Ανδρεάτος συμπεριέλαβε τον Γκρεμό στο πρόγραμμά του στο Χάραμα, μαζί με την Δήμητρα Γαλάνη και την Ελένη Τσαλιγοπούλου. Το τραγούδι μπήκε στο cd που κυκλοφόρησε από τις παραστάσεις και έγινε μεγάλη επιτυχία, ενώ δυο χρόνια αργότερα ο Γεράσιμος το ηχογράφησε στο στούντιο για το cd single, Μεγάλα Λόγια. Σ' αυτή την ηχογράφηση, με την ενορχήστρωση του Ανδρέα Τσεκούρα, έπαιξαν εκτός των άλλων, ο Βαγγέλης Κορακάκης μπουζούκι και η κυρία Ευαγγελία Μαργαρώνη πιάνο, η οποία έπαιξε μάλιστα με δεμένο χέρι, αφού πρόσφατα το είχε χτυπήσει.
Μετά την επιτυχία που γνώρισε το τραγούδι με τη φωνή του Ανδρεάτου (δεν είναι λίγοι αυτοί που νομίζουν πως η πρώτη εκτέλεση είναι δική του) και άλλοι κορυφαίοι τραγουδιστές το ενέταξαν σε προγράμματά και δίσκους τους. Ανάμεσά τους ο Μανώλης Μητσιάς το 2002 στο διπλό ζωντανό cd Τα Μεγάλα Τραγούδια, αλλά και η Πίτσα Παπαδοπούλου που το ξανατραγουδά το 2006 στο δίσκο της Όσα Αγαπώ...
Είναι βεβαίως άγνωστο, πως το 1972 το τραγούδι είχε ξαναηχογραφηθεί για δίσκο 45 στροφών Panivar, με έναν τραγουδιστή, αγνώστων λοιπών στοιχείων, τον Στέλιο Σταύρου. Η διεύθυνση ορχήστρας ήταν του μπασίστα Γιώργου Θεοφιλόπουλου, συνεργάτη του Μάνου Χατζιδάκι. Το 45άρι είχε από την άλλη πλευρά όπως και στο δίσκο του Ορφέα Κρεούζη, το Σε παραδέχομαι...
http://nikiloy.pblogs.gr/
Ορφέας Κρεούζης – O λαϊκός κιθαρίστας που τραγούδησε τον Γκρεμό του Χατζιδάκι (Άρθρο του Βαγγέλη Αρναουτάκη στο www.ogdoo.gr)
Φωτογραφίες: Φωτό 2: Το cd single του Γεράσιμου Ανδρεάτου όπου περιλαμβάνεται Ο γκρεμός.
Φωτό 3: Γεράσιμος Ανδρεάτος
