Το περασμένο Σάββατο έζησα μια πολύ δυνατή εμπειρία, όταν, με την ευκαιρία μιας διήμερης εκδρομής στη μαγευτική πόλη των Ιωαννίνων, δεν μπορούσα να μην επισκεφθώ έναν από τους σημαντικότερους χώρους ιστορίας και πολιτισμού που έχουμε στη χώρα μας. Το Μουσείο με τα κέρινα ομοιώματα του Παύλου Βρέλλη… Το είχα επισκεφθεί για πρώτη φορά σε πολύ μικρή ηλικία 8-9 ετών, όταν στεγαζόταν σε διαφορετικό και πολύ μικρότερο χώρο. Πολύ λίγα πράγματα θυμόμουν από τότε….
Ο Παύλος Βρέλλης γεννήθηκε στα Γιάννενα στις 25 Μαρτίου 1923 και πέθανε στις 23 Ιουλίου 2010. Το Μουσείο αυτό αρχίζει να δέχεται επισκέπτες στις 31 Ιουλίου 1995… Βρίσκεται 12 χιλιόμετρα έξω από τα Γιάννενα, στο δρόμο για το Μπιζάνι. Ήταν έργο ζωής και δημιουργία ενός και μόνο ανθρώπου, του Παύλου Βρέλλη και συντηρείται από την οικογένειά του, χωρίς, ευτυχώς, καμία κρατική βοήθεια και ανάμιξη…
Ο Βρέλλης πίστευε πάντα ότι: «Πλούσιος δεν είναι αυτός που έχει χρήματα, αλλά αυτός που προσφέρει. Και εγώ είμαι πλούσιος, γιατί κατάφερα και πρόσφερα στον Έλληνα τούτο το έργο».
Τα ομοιώματα είναι εκτεθειμένα σε τρεις κατηγορίες, ξεκινώντας από την προεπαναστατική περίοδο, από το «Κρυφό Σχολειό» μέχρι τη σφαγή του Αλή Πασά, περνώντας στην επαναστατική περίοδο, από τον Μακρυγιάννη, μέχρι τη φυλάκιση του Κολοκοτρώνη, ενώ υπάρχει και μια τρίτη κατηγορία, που ξεκινά από τον Παύλο Μελά και φθάνει μέχρι την τραγωδία της Κύπρου, με στάσεις στην εποποιία του ’40, στους γερμανικούς φούρνους του Άουσβιτς, στην κυρά της Ρω, αλλά και στη Μικρά Ασία, όπου η φόρτιση και η συγκίνηση κορυφώνεται (τουλάχιστον για τον υπογράφοντα)… Οι λέξεις είναι λίγες και μικρές για να περιγράψουν τα συναισθήματα…. Πιστεύω και το γράφω με κάθε «διαφημιστική» διάθεση, πως αυτό τον χώρο θα πρέπει να τον επισκεφθεί ο κάθε Έλληνας… Και θα ήταν παράλειψη αν δεν εξήρα, την κατατοπιστικότατη ξενάγηση από τους υπεύθυνους του Μουσείου… Κάποια στιγμή μάλιστα ρώτησα τον ξεναγό, αν έρχονται οργανωμένα μεγάλα γκρουπ ή μεμονωμένοι επισκέπτες όπως εμείς…. Για να πάρω την απάντηση, πως η συντριπτική πλειοψηφία αποτελείται από μεμονωμένους επισκέπτες…
Κλείνοντας αυτή τη μικρή αναφορά, έχω ακόμα στα αυτιά μου τα λόγια του πεντάχρονου γιου μου, που βλέποντας το πρώτο ομοίωμα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, με το «αυστηρό» πρόσωπο, τα μακριά μαλλιά και το μουστάκι, με ρώτησε:
«Μπαμπά, αυτός ήταν κακός άνθρωπος;»
«Όχι, αγόρι μου, αυτός ήταν ο Κολοκοτρώνης. Ήταν πολύ καλός άνθρωπος…» απάντησα, για να συμπληρώσει η σύζυγός μου:
«Αν δεν ήταν αυτός, δεν θα ήμασταν εμείς εδώ σήμερα…»
Λίγο παρακάτω, σε πολύ λίγα μέτρα, υπήρχε ένα δεύτερο ομοίωμα του Κολοκοτρώνη, αλλά αυτή τη φορά μέσα στη φυλακή του στο Ναύπλιο… Οπότε ακολούθησε ο παρακάτω διάλογος μεταξύ εμού και του γιου μου:
«Εδώ είναι ο Κολοκοτρώνης κλεισμένος στη φυλακή…»
«Γιατί στη φυλακή μπαμπά;»….
Περισσότερες πληροφορίες για την ιστορία του Μουσείου, τον Παύλο Βρέλλη, καθώς και εικόνες των εκθεμάτων, μπορείτε να δείτε εδώ
Ο Παύλος Βρέλλης γεννήθηκε στα Γιάννενα στις 25 Μαρτίου 1923 και πέθανε στις 23 Ιουλίου 2010. Το Μουσείο αυτό αρχίζει να δέχεται επισκέπτες στις 31 Ιουλίου 1995… Βρίσκεται 12 χιλιόμετρα έξω από τα Γιάννενα, στο δρόμο για το Μπιζάνι. Ήταν έργο ζωής και δημιουργία ενός και μόνο ανθρώπου, του Παύλου Βρέλλη και συντηρείται από την οικογένειά του, χωρίς, ευτυχώς, καμία κρατική βοήθεια και ανάμιξη…
Ο Βρέλλης πίστευε πάντα ότι: «Πλούσιος δεν είναι αυτός που έχει χρήματα, αλλά αυτός που προσφέρει. Και εγώ είμαι πλούσιος, γιατί κατάφερα και πρόσφερα στον Έλληνα τούτο το έργο».
Τα ομοιώματα είναι εκτεθειμένα σε τρεις κατηγορίες, ξεκινώντας από την προεπαναστατική περίοδο, από το «Κρυφό Σχολειό» μέχρι τη σφαγή του Αλή Πασά, περνώντας στην επαναστατική περίοδο, από τον Μακρυγιάννη, μέχρι τη φυλάκιση του Κολοκοτρώνη, ενώ υπάρχει και μια τρίτη κατηγορία, που ξεκινά από τον Παύλο Μελά και φθάνει μέχρι την τραγωδία της Κύπρου, με στάσεις στην εποποιία του ’40, στους γερμανικούς φούρνους του Άουσβιτς, στην κυρά της Ρω, αλλά και στη Μικρά Ασία, όπου η φόρτιση και η συγκίνηση κορυφώνεται (τουλάχιστον για τον υπογράφοντα)… Οι λέξεις είναι λίγες και μικρές για να περιγράψουν τα συναισθήματα…. Πιστεύω και το γράφω με κάθε «διαφημιστική» διάθεση, πως αυτό τον χώρο θα πρέπει να τον επισκεφθεί ο κάθε Έλληνας… Και θα ήταν παράλειψη αν δεν εξήρα, την κατατοπιστικότατη ξενάγηση από τους υπεύθυνους του Μουσείου… Κάποια στιγμή μάλιστα ρώτησα τον ξεναγό, αν έρχονται οργανωμένα μεγάλα γκρουπ ή μεμονωμένοι επισκέπτες όπως εμείς…. Για να πάρω την απάντηση, πως η συντριπτική πλειοψηφία αποτελείται από μεμονωμένους επισκέπτες…
Κλείνοντας αυτή τη μικρή αναφορά, έχω ακόμα στα αυτιά μου τα λόγια του πεντάχρονου γιου μου, που βλέποντας το πρώτο ομοίωμα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, με το «αυστηρό» πρόσωπο, τα μακριά μαλλιά και το μουστάκι, με ρώτησε:
«Μπαμπά, αυτός ήταν κακός άνθρωπος;»
«Όχι, αγόρι μου, αυτός ήταν ο Κολοκοτρώνης. Ήταν πολύ καλός άνθρωπος…» απάντησα, για να συμπληρώσει η σύζυγός μου:
«Αν δεν ήταν αυτός, δεν θα ήμασταν εμείς εδώ σήμερα…»
Λίγο παρακάτω, σε πολύ λίγα μέτρα, υπήρχε ένα δεύτερο ομοίωμα του Κολοκοτρώνη, αλλά αυτή τη φορά μέσα στη φυλακή του στο Ναύπλιο… Οπότε ακολούθησε ο παρακάτω διάλογος μεταξύ εμού και του γιου μου:
«Εδώ είναι ο Κολοκοτρώνης κλεισμένος στη φυλακή…»
«Γιατί στη φυλακή μπαμπά;»….
Περισσότερες πληροφορίες για την ιστορία του Μουσείου, τον Παύλο Βρέλλη, καθώς και εικόνες των εκθεμάτων, μπορείτε να δείτε εδώ
