Σωκράτης Μάλαμας – Πίσω απ’ το πανό… (ΗΜΑΣΤΑΝ ΕΚΕΙ!)

Σάββατο απόγευμα βρισκόμαστε από νωρίς στο άλσος της Νέας Σμύρνης στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του δήμου για τις Ιωνικές Γιορτές 2013. Σε σύγκριση με τις όλες τις υπόλοιπες συναυλίες του Μάλαμα θα λέγαμε ότι επικρατούσε «συγκρατημένη» προσέλευση κόσμου και αυτό γιατί είχε προαναγγελθεί διάθεση εισιτηριών αποκλειστικά για δημότες της Νέας Σμύρνης, γεγονός που έκανε να εξαντληθούν αμέσως τα «μαγικά χαρτάκια» αλλά και να δυσαρεστήσει τους «ετεροδημότες» ακροατές του Μάλαμα που δεν καταφεραν να μπουν στο χώρο αφού σε σχέση με το παρελθόν, ο πλέον περιφραγμένος χωρος της συναυλίας χωράει 1200-1500 (2000 στην περίπτωση του Μάλαμα αφού είχαν αδειάσει τον κεντρικό χώρο για τους όρθιους). Ωστόσο στα παγκάκια και τα γρασίδια περιμετρικά του κλειστού χώρου υπήρχαν παρέες και ζευγάρια που άκουσαν «στην απ’ έξω» με μπύρες στο χέρι τον αγαπημένο τους καλλιτέχνη. Ο Σωκράτης Μάλαμας τον τελευταίο καιρό πέφτει «θύμα» δημοσιευμάτων με το όνομα του να βρίσκεται στο επίκεντρο κρίσεων και επικρίσεων και αυτό, χωρίς ο ίδιος να το θέλει ή να το προκαλεί. Το έναυσμα δόθηκε στη συναυλία της Πετρούπολης με την καταγγελία της Ρούλας Τζιωρτζιώτη Αλατζάκη, Γραμματέα της Ένωσης Γονέων Πετρούπολης, και την απόφασή της να κάνει μια παρέμβαση – διαμαρτυρία στη συναυλία αναρτόντας ένα πανό λίγο πριν την έναρξη της συναυλίας. Λίγες μέρες πριν, στη συνέντευξη τύπου στα γραφεία της ΕΣΗΕΑ, το ηγετικό πρόσωπο της low bap σκηνής Μιχάλης Μυτακίδης, με αφορμή την δολοφονία του Παύλου Φύσσα, καλέι την hip hop κοινότητα να ενωθούν (κάτι που αποτελούσε επιθυμία του Παύλου) και την ίδια στιγμή, από το βήμα αυτό εξαπολύει χολή στον Χαρούλη, στον Θανάση Παπακωνσταντίνου και τον Μάλαμα λέγοντας ότι είναι ντροπή αυτοί να γεμίζουν τους χώρους όπου εμφανίζονται με τόσες χιλιάδες κόσμου.

Το τελευταίο, λίγο μετά τις 9 το βράδυ του Σαββάτου και ενώ έχει ξεκινήσει η συναυλία, ομάδα νεαρών αντιφασιστών της Νέας Σμύρνης, ζητάει –δυστυχώς και αυτοί- την τελευταία στιγμή να αναρτήσουν πανό καταγγέλλοντας ότι «Κράτος και Ναζί, δολοφονούν μαζί». Δεν χωράει αμφιβολία πως έπειτα από τα τελευταία γεγονότα συμφωνούμε απόλυτα με το σύνθημα. Διάφορα δημοσιεύματα κάνουν λόγο για καθυστέρηση απάντησης από την διοργανώτρια εταιρία, η οποία για δεύτερη φορά μέσα σε λίγο χρονικό διάστημα έρχεται αντιμέτωπη με μια τέτοια πρόκληση. Οι διοργανωτές όμως αντιλήφθηκαν τελευταία στιγμή την κατάσταση και ενώ οι μουσικοί είχαν πάρει τη θέση τους στη σκηνή έτοιμοι να ξεκινήσει η συναυλία. Από τη μια, οι ενέργειες αυτές, μπορεί να έχουν μια σωστή βάση από την άλλη όμως προκαλούν ανάμεικτες σκέψεις και απόψεις που κάθε άλλο παρά ενότητα δημιουργούν.

Ο Μάλαμας αντέδρασε με ψυχραιμία και συνετή σκέψη καθώς μπροστά του υψώθηκε ένα τεράστιο πανό κρύβοντας κυριολεκτικά τον ίδιο και τους υπόλοιπους μουσικούς, αλλά και εμποδίζοντας τον κόσμο να δει τη σκηνή. Πρώτον γιατί έδωσε το μικρόφωνο στα παιδιά της αντιφασιστικής ομάδας να μιλήσουν και στη συνέχεια εξέφρασε την συμπαράστασή του και την κοινή αγωνία για το παρόν και το μέλλον αυτού του τόπου αλλά και τη δυσαρέσκειά του που οι συναυλίες του γίνονται «πεδίο βολής» κατά της εξουσίας και της βίας. «Είμαι μαζί σας, όχι όμως στο χώρο της συναυλίας». Ο καλλιτέχνης έχει για όπλο τα τραγούδια του και ασπίδα τα συναισθήματα που προκαλούν αυτά και μ’ αυτά θα παλέψει.
Θα ήταν περιττό να κάνουμε ένα ρεπορτάζ αναφερόμενοι στη συναυλία διότι εν τέλει ο κόσμος φάνηκε πως ευχαριστήθηκε και «γιόρτασε» παρέα τα γενέθλια του Μάλαμα (μέχρι και τούρτες ανέβηκαν στη σκηνή), θέλουμε όμως να σταθούμε σε αυτή τη κουβέντα του και σε ότι συμβαίνει πίσω από κάθε πανό και πίσω από κάθε συναυλία. Σε πρόσφατη δημοσίευση του Ogdoo.gr σχετικά με το συμβάν της Πετρούπολης, ο Κώστας Μπαλαχούτης επισημαίνει μεταξύ άλλων ότι… «Ζούμε σε μια κρίσιμη εποχή, κομβική για τα «μελλούμενα» όπου το τραγούδι και οι εκπρόσωποί του, ειδικά όσοι έχουν αληθινά αντισυμβατική οπτική, δε μπορεί να μείνει εκτός. Το πώς, όμως, είναι μια συζήτηση που χωράει πολλή κουβέντα και «μπάζει» πολλά νερά κι απόνερα. Μια συναυλία αποτελεί καλλιτεχνικό γεγονός απ’ την οποία «ζουν», ενώ ρισκάρουν, οι συντελεστές της.

Η υποκειμενική μας άποψη –και αυτή τη φορά- είναι ότι θα έπρεπε λίγες ημέρες νωρίτερα να είχαν απευθυνθεί στην παραγωγή και τον καλλιτέχνη. Και εφόσον η ομάδα αυτή ανήκει στο δήμο Νέας Σμύρνης και προέρχεται από την Πρωτοβουλία Νέας Σμύρνης ενάντια στον φασισμό, στο ρατσισμό και τη κρατική καταστολή, την Εργατική Λέσχη Νέας Σμύρνης, τη Λαϊκή Συνέλευση Νέας Σμύρνης και άλλες κινηματικές και εργατικές συλλογικότητες, θα μπορούσαν ακόμη πιο εύκολα να έρθουν σε επαφή μαζί τους. Kαι ένας λόγος παραπάνω όταν έχει προηγηθεί και η απάντηση του Μάλαμα προς όλα τα μέσα ότι «Θέση μου είναι πως πάντα πρέπει να δίνεται βήμα στους αδικημένους να εκφράσουν τα αιτήματα τους. Αυτό όμως, προΰποθέτει συνεννόηση και συνεργασία. Αλίμονο αν τη βία που ασκεί το κράτος εναντίον των πολιτών, την στρέψουμε ο ένας εναντίον του άλλου. Η σκηνή δεν είναι δική μου.

Σε μια παλαιότερη συνέντευξη του Σωκράτη Μάλαμα στον Λευτέρη Παπαδόπουλο ο τραγουδοποιός λέει χαρακτηριστικά «…πως υπάρχει χώρος για όλους». Σε μια εποχή που το αύριο μόνο απελπισία μπορεί να φέρει και που το σήμερα στέκεται αμήχανο και διχασμένο, η πραγματική αλήθεια παλεύει να βγει στο φως.

Πίσω από κάθε πανό υπάρχει μια κοινή ιδέα και μια κοινή αγωνία. Όπως πίσω από έναν καλλιτέχνη υπάρχει ένα έργο και μια στάση ζωής. Πίσω από όλα αυτά, έχει απομείνει ακόμα χώρος για τον εκπαιδευτικό, τον νοσηλευτή, τον εργάτη, τον γονιό, τον μαθητή, τον άνεργο, σε αυτόν που δεν του έχει απομείνει τίποτα! Υπάρχει χώρος για τους δέκα-είκοσι ανθρώπους που κοπιάζουν –με κάθε κόστος- για να στηθεί μια συναυλία, υπάρχει χώρος για τα τραγούδια, για τα συνθήματα, για όλα! Μας λείπει ο τρόπος. Εκτός από την τρομακτική επικαιρότητα, αυτό που μας απασχολεί έντονα, μας θυμώνει και μας θλίβει ταυτόχρονα είναι ότι κοντεύουμε να χάσουμε τον δρόμο μας. Από τη μια, σεβαστή και αναγκαία η ανάρτηση πανό και τα συνθήματα. Την ίδια στιγμή όμως μερίδα του κοινού δυσανασχετεί και χαρακτηρίζει γραφικούς όσους επιδιώκουν με τέτοιες τακτικές να φανούν. Από την άλλη σεβαστό και λογικό να μην θέλει ο Μάλαμας κατά τη διάρκεια μιας συναυλίας να γίνονται τέτοια όμως έρχεται και εκεί μια μερίδα κόσμου για να τον χαρακτηρίσει αρνητικά. Τα πανό δεν πρέπει να σταματήσουν να βγαίνουν στους δρόμους, οι συναυλίες δεν πρέπει –ειδικά σε αυτή τη συγκυρία γεγονότων- να άγουν τον πολιτισμό, να ψυχαγωγούν αλλά και να ενθαρρύνουν όλους εμάς που με αμέριστη αγάπη ακολουθούμε τους καλλιτέχνες.

Έχουμε το χώρο, ας βρούμε λοιπόν τον τρόπο. «Βοήθα καλέ μου, μην φαγωθούμε μεταξύ μας»…