Βλέποντας κάποιος τη Σοφία Μανουσάκη από κοντά, θεωρεί ότι είναι ένα απλό, νεαρό κορίτσι που δειλά δειλά ξεκινάει τα βήματά του στο χώρο της μουσικής. Ακούγοντάς την, όμως, να ερμηνεύει τα τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη υπό την καθοδήγηση του Στέφανου Κορκολή, τότε όλα αλλάζουν.
Η Σοφία Μανουσάκη έχει μια ξεκάθαρη και σταράτη εσωτερική φωνή που θυμίζει κάτι από τα πολύ παλιά, τότε που οι ερμηνεύτριες πήγαιναν μπροστά αποκλειστικά με τη χροιά τους και μόνο. Αν και γεννήθηκε στα μέσα της δεκαετίας του ’90, τόσο ο τρόπος που μιλάει όσο και το ύφος της στη σκηνή, κάνουν απόλυτα κατανοητή την απόφαση του μεγάλου Έλληνα μουσουργού να την επιλέξει ως ερμηνεύτρια στα τραγούδια του και μάλιστα, στα τραγούδια που για διάφορες συγκυρίες δεν ευτύχισαν να ακουστούν στο ευρύ κοινό.
Στις 16 Ιανουαρίου θα γίνει στον Ιανό η απονομή του χρυσού δίσκου «Συνάντηση ΙΙ», ο οποίος κυκλοφόρησε πριν από ενάμιση μήνα. Το γεγονός αυτό ήταν η αφορμή για να βρεθούμε ξανά με τη Σοφία Μανουσάκη και να κάνουμε μια όμορφη κουβέντα.
Έχουμε να βρεθούμε δημοσιογραφικά ενάμιση χρόνο. Τι έχει αλλάξει μέσα σε αυτό το διάστημα για την τραγουδίστρια Μανουσάκη και την Σοφία ως χαρακτήρας;
Αισθάνομαι πιο ώριμη, πιο συγκροτημένη και ως χαρακτήρας και ως τραγουδίστρια. Περνάω πολλή ώρα διαβάζοντας και νιώθω κάπως διαφορετικά προς το καλύτερο.
Λογικά ο κόσμος σε γνωρίζει περισσότερο από ό,τι πριν. Πόσο εύκολο είναι για μια κοπέλα στη σημερινή εποχή και στην ηλικία σου να γίνεται γνωστή επειδή τραγουδάει Θεοδωράκη και όχι επειδή συμμετείχε σε κάποιο talent show;
Είναι πολύ δύσκολο και χαίρομαι πολύ που τράβηξα αυτήν την πορεία στο χώρο αυτόν, γιατί και σε κάποιο talent show να πήγαινα, θα με μάθαινε ο κόσμος για ένα δυο χρόνια και μετά θα εξαφανιζόμουν όπως γίνεται με τόσα παιδιά. Και αυτό είναι πολύ ψυχοφθόρο.
Εσύ, βέβαια, στάθηκες και τυχερή.
Καλά ναι, πολύ τυχερή. Εγώ δεν ήθελα να κάνω καριέρα, ούτε ήθελα να γίνω γνωστή. Ήρθε από μόνο του όλο, μου ήρθε τόσο απλόχερα και για μένα είναι τρόπος ζωής, δεν είναι σκοπός.
Πες μου λεπτομέρειες για τον ολοκαίνουριο διπλό δίσκο με τα τραγούδια του Μίκη.
Το cd «Συνάντηση ΙΙ» είναι ένα ακόμα δώρο από τον ίδιο τον συνθέτη. Είναι μεγάλη τιμή για μένα και είμαι και πολύ τυχερή, γιατί έχω στην παρτιτούρα αφιέρωσή του. Επίσης, μου είπε ο κ. Θεοδωράκης χαριτολογώντας ότι, περίμενε να μεγαλώσω για να έρθω και να τα πω αυτά τα τραγούδια. Οι ηχογραφήσεις ξεκίνησαν αρχές Σεπτεμβρίου και τελείωσαν τέλη Οκτώβρη και η συνολική δουλειά σχεδόν ένα χρόνο. Αρχικά ήταν να κάνουμε μόνο το «Μια θάλασσα γεμάτη μουσική» σε ποίηση Δήμητρας Μαντά. Οι «Χαιρετισμοί» προέκυψαν κατά τη διάρκεια των εγγραφών αυτού του έργου. Ενώ ηχογραφούσαμε, μας έστειλε ένα mail ο συνθέτης και μας πρότεινε να δοκιμάσουμε να κάνουμε τέσσερα-πέντε κομμάτια από τους «Χαιρετισμούς» - που είναι σε ποίηση Γιάννη Θεοδωράκη, Αγγελική Ελευθερίου και Μίκη Θεοδωράκη - και είπε ο Στέφανος να τους κάνουμε όλους.
Ξεχωρίζεις κάποιο τραγούδι από τον δίσκο αυτό;
Είναι όλα καταπληκτικά! Από το «Μια θάλασσα γεμάτη μουσική» μου αρέσει πάρα πολύ το «Χρώματα νυχτερινά» και από τους «Χαιρετισμούς» το «Πίσω απ’ τα μάτια μου έζησα».
Πόσο ελπιδοφόρο είναι το γεγονός ότι η «Συνάντηση ΙΙ» έγινε χρυσή μέσα σε ενάμιση μήνα και μάλιστα, χωρίς διαφήμιση;
Πάρα πολύ! Οι καιροί είναι πολύ δύσκολοι, τα cd δεν πωλούνται, μπαίνουν όλοι στο ίντερνετ και βρίσκουν κατευθείαν τα τραγούδια από εκεί. Πιστεύω ότι αυτή είναι μια μορφή αντίστασης και απόδειξη ότι υπάρχει ακόμα πολιτισμός.
Μετά την απονομή του χρυσού δίσκου για τη «Συνάντηση ΙΙ», ποιος είναι ο επόμενος στόχος της Σοφίας;
Η επόμενη δουλειά θα είναι με τον Στέφανο Κορκολή και θα αφορά μελοποιημένη ποίηση και ουσιαστικά, αυτή θα είναι και η πρώτη μου προσωπική δουλειά, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δε θα ξανατραγουδήσω Θεοδωράκη.
Πες μου έναν χώρο ανά τον κόσμο που ονειρεύεσαι να ερμηνεύσεις τα τραγούδια του Μίκη, έστω κι αν αυτό είναι πρακτικά δύσκολο να γίνει.
Νομίζω ότι ο οποιοσδήποτε χώρος διαμορφώνεται από τα τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη. Βέβαια, θα ήθελα πάρα πολύ να τραγουδήσω στο Ηρώδειο που αφενός είναι κάτω από την Ακρόπολη, αφετέρου ξέρω ότι το λατρεύει και ο Μίκης.
Πολλοί είναι εκείνοι που θα πουν -ή που έχουν ήδη πει- ότι το μέλλον σου στη δισκογραφία προβλέπεται δύσκολο, ακριβώς επειδή η έναρξή σου στον χώρο έγινε με έργα ενός τόσο μεγάλου μουσουργού υπό την επίβλεψη ενός επίσης μεγάλου συνθέτη. Τι απαντάς σε όλους αυτούς;
Αν το ωραίο και το αληθινό είναι δύσκολο, τότε μου αρέσουν τα δύσκολα. Αυτή τη στιγμή είμαι ακόμα στην αρχή με τον Στέφανο, έχουμε να κάνουμε πολλά πράγματα και δεν διεκδικώ να κάνω κάτι άλλο. Τώρα, εάν προκύψει οτιδήποτε καινούριο, θα σκεφτώ πολύ καλά την επόμενή μου κίνηση.
Ας αλλάξουμε λίγο θέμα. Πριν από δυο περίπου μήνες συμμετείχες στο αφιέρωμα που έγινε στο Παλλάς στη Βίκυ Μοσχολιού. Θα ήθελες να συμμετάσχεις ξανά σε κάποια αντίστοιχη βραδιά; Εάν ναι, τι τραγούδια θα ήθελες να πεις;
Ο πρώτος λόγος που συμμετείχα σε αυτό το αφιέρωμα είναι γιατί ακούω από πολύ μικρή ηλικία τα τραγούδια της. Ο δεύτερος λόγος ήταν ότι επρόκειτο για φιλανθρωπικό σκοπό, συν του γεγονότος ότι παίξαμε με τον Στέφανο ένα τραγούδι του Μίκη Θεοδωράκη, το «Σήμερα βράδιασε νωρίς». Επειδή συμμετείχαν πάρα πολύ καλλιτέχνες, δεν είχαμε χρόνο να κάνουμε πρόβα για τον ήχο, γι αυτό και είχα αμφιβολία για το αν θα είμαι εντάξει πάνω στη σκηνή και το τι θα ακούει ο κόσμος. Όταν ο λόγος είναι φιλανθρωπικός, δεν μπορείς να αρνηθείς, αλλά από την άλλη, πρέπει να προφυλάσσεις καλλιτεχνικά τον εαυτό σου.
Προέρχεσαι από μια γενιά που, σε γενικές γραμμές, έζησε και την καλή περίοδο της χώρας, αλλά και την κακή (σε κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο εννοώ). Ποιο τραγούδι αφιερώνεις στους αναγνώστες για το 2017 που μόλις έκανε ορατή την εμφάνισή του;
Ως παιδί μέλος μιας πολύτεκνης οικογένειας με πέντε παιδιά, θυμάμαι ότι κάθε Χριστούγεννα είχα το δώρο μου. Δεν είχαμε, δηλαδή, πολυτέλειες, οπότε δεν μπορώ να πω ότι έζησα υπερβολές στα αγαθά. Αφιερώνω το «Λίγο ακόμα» του Μίκη Θεοδωράκη σε ποίηση Γιώργου Σεφέρη και το έχει πει καταπληκτικά η Μαρία Φαραντούρη. Να έχουμε υπομονή και να είμαστε ψύχραιμοι…
Η Σοφία Μανουσάκη έχει μια ξεκάθαρη και σταράτη εσωτερική φωνή που θυμίζει κάτι από τα πολύ παλιά, τότε που οι ερμηνεύτριες πήγαιναν μπροστά αποκλειστικά με τη χροιά τους και μόνο. Αν και γεννήθηκε στα μέσα της δεκαετίας του ’90, τόσο ο τρόπος που μιλάει όσο και το ύφος της στη σκηνή, κάνουν απόλυτα κατανοητή την απόφαση του μεγάλου Έλληνα μουσουργού να την επιλέξει ως ερμηνεύτρια στα τραγούδια του και μάλιστα, στα τραγούδια που για διάφορες συγκυρίες δεν ευτύχισαν να ακουστούν στο ευρύ κοινό.
Στις 16 Ιανουαρίου θα γίνει στον Ιανό η απονομή του χρυσού δίσκου «Συνάντηση ΙΙ», ο οποίος κυκλοφόρησε πριν από ενάμιση μήνα. Το γεγονός αυτό ήταν η αφορμή για να βρεθούμε ξανά με τη Σοφία Μανουσάκη και να κάνουμε μια όμορφη κουβέντα.
Έχουμε να βρεθούμε δημοσιογραφικά ενάμιση χρόνο. Τι έχει αλλάξει μέσα σε αυτό το διάστημα για την τραγουδίστρια Μανουσάκη και την Σοφία ως χαρακτήρας;
Αισθάνομαι πιο ώριμη, πιο συγκροτημένη και ως χαρακτήρας και ως τραγουδίστρια. Περνάω πολλή ώρα διαβάζοντας και νιώθω κάπως διαφορετικά προς το καλύτερο.
Λογικά ο κόσμος σε γνωρίζει περισσότερο από ό,τι πριν. Πόσο εύκολο είναι για μια κοπέλα στη σημερινή εποχή και στην ηλικία σου να γίνεται γνωστή επειδή τραγουδάει Θεοδωράκη και όχι επειδή συμμετείχε σε κάποιο talent show;
Είναι πολύ δύσκολο και χαίρομαι πολύ που τράβηξα αυτήν την πορεία στο χώρο αυτόν, γιατί και σε κάποιο talent show να πήγαινα, θα με μάθαινε ο κόσμος για ένα δυο χρόνια και μετά θα εξαφανιζόμουν όπως γίνεται με τόσα παιδιά. Και αυτό είναι πολύ ψυχοφθόρο.
Εσύ, βέβαια, στάθηκες και τυχερή.
Καλά ναι, πολύ τυχερή. Εγώ δεν ήθελα να κάνω καριέρα, ούτε ήθελα να γίνω γνωστή. Ήρθε από μόνο του όλο, μου ήρθε τόσο απλόχερα και για μένα είναι τρόπος ζωής, δεν είναι σκοπός.
Πες μου λεπτομέρειες για τον ολοκαίνουριο διπλό δίσκο με τα τραγούδια του Μίκη.
Το cd «Συνάντηση ΙΙ» είναι ένα ακόμα δώρο από τον ίδιο τον συνθέτη. Είναι μεγάλη τιμή για μένα και είμαι και πολύ τυχερή, γιατί έχω στην παρτιτούρα αφιέρωσή του. Επίσης, μου είπε ο κ. Θεοδωράκης χαριτολογώντας ότι, περίμενε να μεγαλώσω για να έρθω και να τα πω αυτά τα τραγούδια. Οι ηχογραφήσεις ξεκίνησαν αρχές Σεπτεμβρίου και τελείωσαν τέλη Οκτώβρη και η συνολική δουλειά σχεδόν ένα χρόνο. Αρχικά ήταν να κάνουμε μόνο το «Μια θάλασσα γεμάτη μουσική» σε ποίηση Δήμητρας Μαντά. Οι «Χαιρετισμοί» προέκυψαν κατά τη διάρκεια των εγγραφών αυτού του έργου. Ενώ ηχογραφούσαμε, μας έστειλε ένα mail ο συνθέτης και μας πρότεινε να δοκιμάσουμε να κάνουμε τέσσερα-πέντε κομμάτια από τους «Χαιρετισμούς» - που είναι σε ποίηση Γιάννη Θεοδωράκη, Αγγελική Ελευθερίου και Μίκη Θεοδωράκη - και είπε ο Στέφανος να τους κάνουμε όλους.
Ξεχωρίζεις κάποιο τραγούδι από τον δίσκο αυτό;
Είναι όλα καταπληκτικά! Από το «Μια θάλασσα γεμάτη μουσική» μου αρέσει πάρα πολύ το «Χρώματα νυχτερινά» και από τους «Χαιρετισμούς» το «Πίσω απ’ τα μάτια μου έζησα».
Πόσο ελπιδοφόρο είναι το γεγονός ότι η «Συνάντηση ΙΙ» έγινε χρυσή μέσα σε ενάμιση μήνα και μάλιστα, χωρίς διαφήμιση;
Πάρα πολύ! Οι καιροί είναι πολύ δύσκολοι, τα cd δεν πωλούνται, μπαίνουν όλοι στο ίντερνετ και βρίσκουν κατευθείαν τα τραγούδια από εκεί. Πιστεύω ότι αυτή είναι μια μορφή αντίστασης και απόδειξη ότι υπάρχει ακόμα πολιτισμός.
Μετά την απονομή του χρυσού δίσκου για τη «Συνάντηση ΙΙ», ποιος είναι ο επόμενος στόχος της Σοφίας;
Η επόμενη δουλειά θα είναι με τον Στέφανο Κορκολή και θα αφορά μελοποιημένη ποίηση και ουσιαστικά, αυτή θα είναι και η πρώτη μου προσωπική δουλειά, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δε θα ξανατραγουδήσω Θεοδωράκη.
Πες μου έναν χώρο ανά τον κόσμο που ονειρεύεσαι να ερμηνεύσεις τα τραγούδια του Μίκη, έστω κι αν αυτό είναι πρακτικά δύσκολο να γίνει.
Νομίζω ότι ο οποιοσδήποτε χώρος διαμορφώνεται από τα τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη. Βέβαια, θα ήθελα πάρα πολύ να τραγουδήσω στο Ηρώδειο που αφενός είναι κάτω από την Ακρόπολη, αφετέρου ξέρω ότι το λατρεύει και ο Μίκης.
Πολλοί είναι εκείνοι που θα πουν -ή που έχουν ήδη πει- ότι το μέλλον σου στη δισκογραφία προβλέπεται δύσκολο, ακριβώς επειδή η έναρξή σου στον χώρο έγινε με έργα ενός τόσο μεγάλου μουσουργού υπό την επίβλεψη ενός επίσης μεγάλου συνθέτη. Τι απαντάς σε όλους αυτούς;
Αν το ωραίο και το αληθινό είναι δύσκολο, τότε μου αρέσουν τα δύσκολα. Αυτή τη στιγμή είμαι ακόμα στην αρχή με τον Στέφανο, έχουμε να κάνουμε πολλά πράγματα και δεν διεκδικώ να κάνω κάτι άλλο. Τώρα, εάν προκύψει οτιδήποτε καινούριο, θα σκεφτώ πολύ καλά την επόμενή μου κίνηση.
Ας αλλάξουμε λίγο θέμα. Πριν από δυο περίπου μήνες συμμετείχες στο αφιέρωμα που έγινε στο Παλλάς στη Βίκυ Μοσχολιού. Θα ήθελες να συμμετάσχεις ξανά σε κάποια αντίστοιχη βραδιά; Εάν ναι, τι τραγούδια θα ήθελες να πεις;
Ο πρώτος λόγος που συμμετείχα σε αυτό το αφιέρωμα είναι γιατί ακούω από πολύ μικρή ηλικία τα τραγούδια της. Ο δεύτερος λόγος ήταν ότι επρόκειτο για φιλανθρωπικό σκοπό, συν του γεγονότος ότι παίξαμε με τον Στέφανο ένα τραγούδι του Μίκη Θεοδωράκη, το «Σήμερα βράδιασε νωρίς». Επειδή συμμετείχαν πάρα πολύ καλλιτέχνες, δεν είχαμε χρόνο να κάνουμε πρόβα για τον ήχο, γι αυτό και είχα αμφιβολία για το αν θα είμαι εντάξει πάνω στη σκηνή και το τι θα ακούει ο κόσμος. Όταν ο λόγος είναι φιλανθρωπικός, δεν μπορείς να αρνηθείς, αλλά από την άλλη, πρέπει να προφυλάσσεις καλλιτεχνικά τον εαυτό σου.
Προέρχεσαι από μια γενιά που, σε γενικές γραμμές, έζησε και την καλή περίοδο της χώρας, αλλά και την κακή (σε κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο εννοώ). Ποιο τραγούδι αφιερώνεις στους αναγνώστες για το 2017 που μόλις έκανε ορατή την εμφάνισή του;
Ως παιδί μέλος μιας πολύτεκνης οικογένειας με πέντε παιδιά, θυμάμαι ότι κάθε Χριστούγεννα είχα το δώρο μου. Δεν είχαμε, δηλαδή, πολυτέλειες, οπότε δεν μπορώ να πω ότι έζησα υπερβολές στα αγαθά. Αφιερώνω το «Λίγο ακόμα» του Μίκη Θεοδωράκη σε ποίηση Γιώργου Σεφέρη και το έχει πει καταπληκτικά η Μαρία Φαραντούρη. Να έχουμε υπομονή και να είμαστε ψύχραιμοι…
