Ο Νίκος Χατζόπουλος, ή απλά Nicos, είναι ένας από τους σημαντικότερους δεξιοτέχνες του βιολιού, με τεράστιο ταλέντο, προσωπικό στιλ και σημαντικές καταθέσεις, όπως τα τέσσερα πρώτα προσωπικά άλμπουμ του, που κυκλοφόρησαν και στη διεθνή αγορά, καθιερώνοντάς τον ως Nicos, με πρώτο το «Cosmos» το 1997, το «Zephyros» στο οποίο έντυσε με το βιολί κινηματογραφικές συνθέσεις του Μίκη Θεοδωράκη το 1999, το «Mediterraneo», ένα από τα πιο επιτυχημένα ελληνικά άλμπουμ διεθνώς το 2001 και στη συνέχεια το «Archipelago».
Παράλληλα, ο Νίκος Χατζόπουλος έχει συμμετάσχει σε σημαντικό ποσοστό της Ελληνικής δισκογραφίας, παίζοντας σε δίσκους άλλων, ενώ έχει εμφανιστεί στην Ευρώπη, την Αμερική, τη Λατινική Αμερική, τη Βραζιλία, την Αργεντινή, την Αυστραλία, τη Νέα Ζηλανδία, το Ισραήλ και αλλού, από τα μεγαλύτερα θέατρα, μέχρι τους πιο μοντέρνους μουσικούς χώρους.
Στο βιογραφικό του συναντάμε συνεργασίες με μεγάλα ονόματα, όπως ο Στέλιος Καζαντζίδης, ο Στράτος Διονυσίου, ο Γιάννης Πάριος, ο Τόλης Βοσκόπουλος, η Χάρις Αλεξίου, ο Θάνος Μικρούτσικος, η Γλυκερία, ο Αντώνης Βαρδής, ο Γιώργος Νταλάρας, ο Χρήστος Νικολόπουλος και πολλοί άλλοι, αλλά και με διεθνείς καλλιτέχνες σε όλο τον κόσμο, όπως η Milva, ο Yanni, ο Phill Collins, οι City, ο Al di Meola, κλπ.
Το Νίκο Χατζόπουλο τον γνώρισα κάπου στα 1998 και ήταν ο πρώτος που μου επέστησε την προσοχή στη σπουδαιότητα του ρόλου των μουσικών. Με αφορμή τη νέα του «πατέντα», ένα 8χροδο βιολί, το ΝΧ8, πρότεινα τη συνέντευξη αυτή, ώστε να μας πει ο ίδιος περί τίνος πρόκειται, αλλά και να μάθουμε τα νέα του.
Νίκο, πρόσφατα παρουσίασες στο διαδίκτυο ένα πρωτοποριακό νέο όργανο, ένα 8χορδο βιολί. Μίλησέ μας γι’ αυτό.
Πρώτα απ' όλα Κίκα μου θέλω να ευχαριστήσω εσένα και το Όγδοο, για το ενδιαφέρον που δείχνετε σε ό,τι έχει να κάνει με μουσική, μουσικούς, όργανα, τραγούδι. Το 8χορδο βιολί, λοιπόν, ήταν μία σκέψη κι ένας σχεδιασμός που ξεκίνησαν πριν από 40 περίπου χρόνια. Για να περάσει όμως από τη σκέψη και το σχέδιο στην κατασκευή, έπρεπε να ξεπεράσω αρκετά «ηθικά», ως προς το ίδιο το βιολί, διλήμματα. Το βιολί, ως γνωστόν, είναι το τέλειο όργανο και πιστεύω πως κάθε απόπειρα σε νέες πατέντες βιολιού πρέπει να γίνεται με υπευθυνότητα και απόλυτο σεβασμό. Θα προσπαθήσω να εξηγήσω, όσο γίνεται καλύτερα, τις διάφορες φάσεις από την ιδέα μου στην παρουσίαση του σήμερα.
Ποιοι λόγοι σε οδήγησαν στη δημιουργία του;
Οι λόγοι ή μάλλον η αιτία που με οδήγησε στη δημιουργία του ΝΧ8, ήρθε από τα βάθη της παραδοσιακής μας μουσικής. Και εξηγώ... Όταν ήμουν παιδάκι (14-15 χρόνων), έπαιζα στα τότε παραδοσιακά συγκροτήματα και χορευτικά. Οι συνάδελφοί μου μουσικοί ήταν μεγάλης ηλικίας (έτσι το έβλεπα τότε...), από 65 και πάνω και οι περισσότεροι πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία. Ο πολύ μεγάλος λαϊκός μουσικός, Νίκος Στεφανίδης (κανονάκι-ούτι), με δίδαξε 2 τρόπους παιξίματος τού βιολιού. Τον τρόπο α λα Τούρκα και το διπλόχορδο. Ο α λα τούρκα τρόπος έχει να κάνει με το κούρδισμα τού βιολιού. Το διπλόχορδο όμως ήθελε από τον βιολιστή αυτοσχέδια πατέντα στο βιολί, κάτι με το όποιο όμως μπορούσε να παίξει λίγα και συγκεκριμένα πράγματα. Αυτό ήταν... Μαγεύτηκα από τον ήχο που έβγαινε από το διπλόχορδο βιολί. Ουράνιος Θεϊκός ήχος. Ήταν όμως αυστηρά περιορισμένου ρεπερτορίου και χωρίς καμία, κατά τη γνώμη μου, προοπτική, γιατί ήταν μία πρόχειρη πατέντα της στιγμής, που εξυπηρετούσε μόνο για λίγη ώρα. Άρχισα λοιπόν να σκέφτομαι πόσο ωραίο θα ήταν ένα βιολί... όλο διπλόχορδο! Αυτοί ήταν οι λόγοι που με οδήγησαν στην ιδέα δημιουργίας του ΝΧ8.
Τι σκοπούς επιτυγχάνει και ποιες οι βασικές διαφορές του με το γνωστό βιολί;
Αυτό που σίγουρα επιτυγχάνει το διπλόχορδο βιολί είναι πρώτα απ’ όλα ότι παίζεις και ακούγονται συγχρόνως 2 βιολιά, κάνοντας το άκουσμα τής μελωδίας ηχητικά πολύ πλούσιο. Αυτή είναι η βασική και μόνη διαφορά του από το γνωστό κλασικό βιολί. Ο τρόπος παιξίματος και η «δυσκολία» παραμένουν ίδια... δυστυχώς για πολλούς «λαϊκούς» βιολιστές...
Συνάντησες δυσκολίες στην κατασκευή του;
Προφανώς και συνάντησα δυσκολίες στην κατασκευή του. Για 40 χρόνια δεν αναλάμβανε κανένας οργανοποιός να το φτιάξει, θεωρώντας με (με την καλή έννοια πάντα), «ψιλοπειραγμένο». Είχαν βέβαια κάποια δίκια, ξέροντας ότι η δύναμη που εξασκεί η κάθε χορδή στο βιολί, αναλογεί σε 5 τόνους βάρος... Οπότε, με αυτή την απλή λογική, δεν το επιχειρούσαν καν. Το επιχείρησε όμως ένας εξαιρετικός οργανοποιός και φίλος μου, ο Ευθύμιος Παπακωνσταντίνου, από τον Αμπελώνα Λάρισας, που ξεπερνώντας το «λογικό», το «πρέπον» και το «νόμιμο», προχώρησε στην κατασκευή ενός πειραματικού, πρώτα, ΝΧ8 και κατόπιν κάποιων κοινών παρατηρήσεων και αλλαγών, στην κατασκευή του πρωτοτύπου ΝΧ8. Τον ευχαριστώ πολύ! Χωρίς τον Ευθύμιο ίσως το ΝΧ8 να έμενε στα χαρτιά και στο μυαλό μου.
Παράλληλα, ηχογραφείς δουλειές σου, οι οποίες κυκλοφορούν από δική σου εταιρεία. Πώς μπορεί κανείς να τις προμηθευτεί ή να ενημερωθεί;
Ηχογραφούσα, ηχογραφώ και θα ηχογραφώ, όσο μπορώ και για όσο μπορώ. Γνωρίζω πολύ καλά πως όταν δώσεις μία παραγωγή σε κάποια εταιρία, της δίνεις εσαεί το δικαίωμα εκμετάλλευσης, με όποιο τρόπο θέλει εκείνη χωρίς να μπορείς πλέον να επέμβεις ή να διαφωνήσεις σε οτιδήποτε. Επειδή λοιπόν θέλω να έχω ο ίδιος τον πρώτο λόγο στην παραγωγή μου, έφτιαξα την NJBS Destination Music... (από τα αρχικά των Nicos - Johny - Billy - Stavros) κι έτσι οι παραγωγές μας μένουν στα δικά μας χέρια και στη συνέχεια, βέβαια, στους επόμενους. Στη διεύθυνσή μας nicoschatzopoulos.com μπορεί όποιος θέλει να ενημερωθεί τί ακριβώς κάνουμε και να αποκτήσει ή να παραγγείλει αν θέλει, κάποια από τα έργα μας, παραδοσιακά, λαϊκά, δημοτικά, νησιώτικα και πολλή έθνικ μουσική... Ελληνική και παγκόσμια.
Έχοντας συνεργαστεί ως μουσικός σχεδόν με όλους τους τραγουδιστές στη δισκογραφία, αλλά και σε ζωντανές εμφανίσεις, τα τελευταία χρόνια έχεις επιλέξει να απέχεις και να κάνεις αποκλειστικά δικά σου πράγματα, ίσως με κάποιες εξαιρέσεις. Γιατί συνέβη αυτό;
Ανήκω στη γενιά των μουσικών - σολιστών που έχουμε την «παραξενιά» και την «απαίτηση», ας πούμε, να τραγουδάει καλά ο τραγουδιστής ή η τραγουδίστρια. Ακούγεται εγωιστικό αυτό, αλλά πίστεψέ με, όταν δίπλα σου έχει τραγουδήσει λαϊκό τραγούδι ένας Καζαντζίδης, Περπινιάδης, Διονυσίου, Νταλάρας, Βοσκόπουλος, Πάριος, Γιώτα Λύδια, Γκρέυ, Γλυκερία, Πίτσα Παπαδοπούλου και πολλοί άλλοι, δημοτικό τραγούδι ένας Καρναβάς, Σκαφίδας, Κωνσταντίνου, Κολλητήρη, Βαρσαμάς και πολλοί άλλοι... είναι σίγουρο πως δεν αντέχεις τις ψευτοφωνούλες που κυριαρχούν σήμερα... Οπότε απέχεις για τον απλούστατο, άλλα προφανέστατο λόγο! Επέλεξα λοιπόν να κάνω δικές μου εμφανίσεις και πράγματα, για να είμαι και τίμιος πρώτα στον εαυτό μου και μετά στον κόσμο πού απευθύνομαι. Σαφώς βέβαια με κάποιες εξαιρέσεις...
Για ποιους, λοιπόν, θα έκανες την εξαίρεση να συμμετάσχεις σε κάτι δικό τους;
Πάντα υπάρχει η εξαίρεση! Μη ξεχνάς ότι πέρα από την επαγγελματική σχέση, υπάρχει και η προσωπική σχέση που με δένει με πολλούς τραγουδιστές και τραγουδίστριες. Η συνεργασία με το Γιάννη Πάριο στο Μέγαρο και στο Ηρώδειο, η τυχαία συνάντηση - συνεργασία με τη Γλυκερία στην Αδελαΐδα της Αυστραλίας, η συνεργασία με Καρρά - Ρόκκο στο «Έναστρον», είναι οι εξαιρέσεις που ευχαρίστως συμμετέχω. Ευτυχώς, πάντως, που η ερώτησή σου ήταν «για ποιους θα έκανες την εξαίρεση» και όχι «για ποιους ΔΕΝ θα έκανες την εξαίρεση».
Τα παιδιά σου, ο Γιάννης & ο Βασίλης συνεχίζουν την παράδοση της μουσικής οικογένειας. Ποια είναι τα πράγματα τα οποία τους επισημαίνεις να προσέχουν, άρα -κατ’ επέκταση- θα έπρεπε να προσέχουν όσα παιδιά θέλουν ν’ ασχοληθούν με τη μουσική και το τραγούδι;
Ναι πράγματι τα παιδιά μου, ο Γιάννης (τραγουδιστής) και ο Βασίλης (μουσικός) είναι ήδη επαγγελματίες και χαράζουν το δικό τους δρόμο. Και ελπίζω και ο μικρός μου γιός, ο Σταύρος, να ακολουθήσει την οικογενειακή μας παράδοση. Όσο για τις επισημάνσεις - συμβουλές που τους δίνω, ισχύουν για όλα τα παιδιά που θέλουν να ασχοληθούν με το παραδοσιακό ή λαϊκό ή το λεγόμενο άστοχα (για μένα) «έντεχνο» είδος. Η πρώτη βασική συμβουλή είναι για μεν τους μουσικούς: μάθετε μουσική πρώτα απ’ όλα! Μελέτη με ανοιχτό μυαλό! Η μουσική μας δε χρειάζεται «συντηρητές». Συνεχιστές χρειάζεται. Επιβάλλεται να ψάξουν βαθιά τους παλαιότερους καλούς μουσικούς και να αποκωδικοποιήσουν, όχι γιατί έπαιζαν καλά, αλλά το πώς έπαιζαν καλά! Για δε τούς τραγουδιστές - τραγουδίστριες: Το τραγούδι δεν είναι μόνο σολφέζ, δεν είναι μόνο νότες. Ο στίχος κάθε τραγουδιού είναι μία μικρή ιστορία, που ο τραγουδιστής καλείται να αποδώσει και να κάνει τον ακροατή να «δει» τον εαυτό του μέσα της. Φυσικά την απόλυτη ευθύνη έχουν οι άνθρωποι που διδάσκουν τα νέα παιδιά στη μουσική και το τραγούδι. Χρειάζεται πολύ μεγάλη ανάλυση το κεφάλαιο νέα παιδιά. Και οι μεν και οι δε όμως, πρέπει να προσέχουν εάν μπουν σε αυτόν το χώρο της μουσικής και του τραγουδιού. Να προσέχουν κυρίως τα «αρπακτικά» που κυκλοφορούν παντού γυρεύοντας θύματα, υποσχόμενοι μεγάλη καριέρα και το γνωστό... «θα σε κάνω πρώτο όνομα»...
Τι πιστεύεις πως στο παρελθόν έκανε όσους ξεχώρισαν, να ξεχωρίσουν; Ποια η διαφορά με σήμερα; Υπάρχουν σημαντικά ταλέντα, είτε μουσικοί, είτε τραγουδιστές;
Καθένας από εμάς, σε αυτόν το χώρο, παραλαμβάνει μία μουσική κατάσταση. Αυτοί πού ξεχώρισαν στο παρελθόν, παρέλαβαν και εμπλούτισαν με εξαιρετικό τρόπο τη μουσική και το τραγούδι που διδάχθηκαν. Είχαν και τα βιώματα, πού μετά το ταλέντο και τη γνώση, είναι ο σημαντικότερος παράγοντας για την εξέλιξη της λαϊκής μουσικής και τού τραγουδιού. Πάντα υπάρχουν ταλέντα, αλλά σήμερα πώς θα μπορέσουν να εξελιχθούν, όταν στο τρίπτυχο ταλέντο - γνώση - ψυχή, λείπει η ψυχή προς χάριν της λιτής και αφαιρετικής μουσικής και τραγουδιού, που με τόση μανία υπερασπίζονται κάποιοι δήθεν ψαγμένοι, πού δυστυχώς όμως κινούν τα νήματα; Πραγματικά θλίβομαι όταν συναντάω νέα παιδιά που έχουν μια ψυχή φυλακισμένη, προς χάριν των «κανόνων». Μακάρι να αλλάξει αυτό το καθεστώς της κλωνοποίησης των νέων παιδιών, πού ασχολούνται με τη μουσική και το τραγούδι. Μακάρι να καταλάβουν κάποια στιγμή αυτά τα παιδιά, πώς τη λαϊκή και δημοτική μας μουσική τη γιγάντωσε η φτώχεια και ο πόνος του λαού και όχι μια παρέα κουλτουριάρηδων, παίρνοντας το τσάι τους στην έπαυλή τους στην Εκάλη.
Έχω την αίσθηση ότι το ενδιαφέρον του κόσμου για το μπουζούκι αυξάνεται, τι συμβαίνει με το βιολί;
Ναι αυτό είναι αλήθεια! Το μπουζούκι επανέρχεται σιγά σιγά και αξιώνει τη θέση που του ανήκει. Μη ξεχνάμε ότι πριν λίγα χρόνια κινδύνεψε με ολοκληρωτικό αφανισμό, λόγω του ότι δεν εθεωρείτο πλέον σικ. Και θυμάμαι χαρακτηριστικά κάτι που μου είχε πει κάποια τραγουδίστρια, πού έγινε φίρμα για ένα φεγγάρι... Μού είπε «έβαλα ένα ζεϊμπέκικο στο CD μου, αλλά χωρίς μπουζούκι, γιατί ο τάδε δεν θα το παίξει». Μάλιστα... Ο τάδε και μια παρέα ραδιο-φονικών παραγωγών, έβγαζαν εξανθήματα με το μπουζούκι. Όλα καλά όμως, επανέρχονται σιγά σιγά τα πράγματα στη θέση τους. Όσο για το βιολί, πάντα είναι και θα είναι απαραίτητο στα σχήματα, γιατί πάει παντού και σε όλα τα είδη.
Θα ήθελες να κάνεις κάποια τοποθέτηση σχετικά με το ζήτημα της ΑΕΠΙ που προέκυψε τελευταία;
Αυτό που προέκυψε τελευταία με την ΑΕΠΙ για μένα και πάρα πολλούς συναδέλφους δημιουργούς, δεν ήταν καθόλου έκπληξη, ήταν μπορώ να πω αναμενόμενο. Κάποιοι πού προσπάθησαν στο παρελθόν να βγάλουν στη φόρα την αμαρτωλή ιστορία, χλευάστηκαν άγρια και «διώχθηκαν» ποικιλοτρόπως. Εύχομαι να γίνει η εξυγίανση και να κοιμόμαστε ήσυχοι, ξέροντας ότι η πνευματική μας ιδιοκτησία βρίσκεται σε καλά χέρια, αν και μεταξύ μας δεν το πιστεύω.
Παράλληλα, ο Νίκος Χατζόπουλος έχει συμμετάσχει σε σημαντικό ποσοστό της Ελληνικής δισκογραφίας, παίζοντας σε δίσκους άλλων, ενώ έχει εμφανιστεί στην Ευρώπη, την Αμερική, τη Λατινική Αμερική, τη Βραζιλία, την Αργεντινή, την Αυστραλία, τη Νέα Ζηλανδία, το Ισραήλ και αλλού, από τα μεγαλύτερα θέατρα, μέχρι τους πιο μοντέρνους μουσικούς χώρους.
Στο βιογραφικό του συναντάμε συνεργασίες με μεγάλα ονόματα, όπως ο Στέλιος Καζαντζίδης, ο Στράτος Διονυσίου, ο Γιάννης Πάριος, ο Τόλης Βοσκόπουλος, η Χάρις Αλεξίου, ο Θάνος Μικρούτσικος, η Γλυκερία, ο Αντώνης Βαρδής, ο Γιώργος Νταλάρας, ο Χρήστος Νικολόπουλος και πολλοί άλλοι, αλλά και με διεθνείς καλλιτέχνες σε όλο τον κόσμο, όπως η Milva, ο Yanni, ο Phill Collins, οι City, ο Al di Meola, κλπ.
Το Νίκο Χατζόπουλο τον γνώρισα κάπου στα 1998 και ήταν ο πρώτος που μου επέστησε την προσοχή στη σπουδαιότητα του ρόλου των μουσικών. Με αφορμή τη νέα του «πατέντα», ένα 8χροδο βιολί, το ΝΧ8, πρότεινα τη συνέντευξη αυτή, ώστε να μας πει ο ίδιος περί τίνος πρόκειται, αλλά και να μάθουμε τα νέα του.
Νίκο, πρόσφατα παρουσίασες στο διαδίκτυο ένα πρωτοποριακό νέο όργανο, ένα 8χορδο βιολί. Μίλησέ μας γι’ αυτό.
Πρώτα απ' όλα Κίκα μου θέλω να ευχαριστήσω εσένα και το Όγδοο, για το ενδιαφέρον που δείχνετε σε ό,τι έχει να κάνει με μουσική, μουσικούς, όργανα, τραγούδι. Το 8χορδο βιολί, λοιπόν, ήταν μία σκέψη κι ένας σχεδιασμός που ξεκίνησαν πριν από 40 περίπου χρόνια. Για να περάσει όμως από τη σκέψη και το σχέδιο στην κατασκευή, έπρεπε να ξεπεράσω αρκετά «ηθικά», ως προς το ίδιο το βιολί, διλήμματα. Το βιολί, ως γνωστόν, είναι το τέλειο όργανο και πιστεύω πως κάθε απόπειρα σε νέες πατέντες βιολιού πρέπει να γίνεται με υπευθυνότητα και απόλυτο σεβασμό. Θα προσπαθήσω να εξηγήσω, όσο γίνεται καλύτερα, τις διάφορες φάσεις από την ιδέα μου στην παρουσίαση του σήμερα.
Ποιοι λόγοι σε οδήγησαν στη δημιουργία του;
Οι λόγοι ή μάλλον η αιτία που με οδήγησε στη δημιουργία του ΝΧ8, ήρθε από τα βάθη της παραδοσιακής μας μουσικής. Και εξηγώ... Όταν ήμουν παιδάκι (14-15 χρόνων), έπαιζα στα τότε παραδοσιακά συγκροτήματα και χορευτικά. Οι συνάδελφοί μου μουσικοί ήταν μεγάλης ηλικίας (έτσι το έβλεπα τότε...), από 65 και πάνω και οι περισσότεροι πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία. Ο πολύ μεγάλος λαϊκός μουσικός, Νίκος Στεφανίδης (κανονάκι-ούτι), με δίδαξε 2 τρόπους παιξίματος τού βιολιού. Τον τρόπο α λα Τούρκα και το διπλόχορδο. Ο α λα τούρκα τρόπος έχει να κάνει με το κούρδισμα τού βιολιού. Το διπλόχορδο όμως ήθελε από τον βιολιστή αυτοσχέδια πατέντα στο βιολί, κάτι με το όποιο όμως μπορούσε να παίξει λίγα και συγκεκριμένα πράγματα. Αυτό ήταν... Μαγεύτηκα από τον ήχο που έβγαινε από το διπλόχορδο βιολί. Ουράνιος Θεϊκός ήχος. Ήταν όμως αυστηρά περιορισμένου ρεπερτορίου και χωρίς καμία, κατά τη γνώμη μου, προοπτική, γιατί ήταν μία πρόχειρη πατέντα της στιγμής, που εξυπηρετούσε μόνο για λίγη ώρα. Άρχισα λοιπόν να σκέφτομαι πόσο ωραίο θα ήταν ένα βιολί... όλο διπλόχορδο! Αυτοί ήταν οι λόγοι που με οδήγησαν στην ιδέα δημιουργίας του ΝΧ8.
Τι σκοπούς επιτυγχάνει και ποιες οι βασικές διαφορές του με το γνωστό βιολί;
Αυτό που σίγουρα επιτυγχάνει το διπλόχορδο βιολί είναι πρώτα απ’ όλα ότι παίζεις και ακούγονται συγχρόνως 2 βιολιά, κάνοντας το άκουσμα τής μελωδίας ηχητικά πολύ πλούσιο. Αυτή είναι η βασική και μόνη διαφορά του από το γνωστό κλασικό βιολί. Ο τρόπος παιξίματος και η «δυσκολία» παραμένουν ίδια... δυστυχώς για πολλούς «λαϊκούς» βιολιστές...
Συνάντησες δυσκολίες στην κατασκευή του;
Προφανώς και συνάντησα δυσκολίες στην κατασκευή του. Για 40 χρόνια δεν αναλάμβανε κανένας οργανοποιός να το φτιάξει, θεωρώντας με (με την καλή έννοια πάντα), «ψιλοπειραγμένο». Είχαν βέβαια κάποια δίκια, ξέροντας ότι η δύναμη που εξασκεί η κάθε χορδή στο βιολί, αναλογεί σε 5 τόνους βάρος... Οπότε, με αυτή την απλή λογική, δεν το επιχειρούσαν καν. Το επιχείρησε όμως ένας εξαιρετικός οργανοποιός και φίλος μου, ο Ευθύμιος Παπακωνσταντίνου, από τον Αμπελώνα Λάρισας, που ξεπερνώντας το «λογικό», το «πρέπον» και το «νόμιμο», προχώρησε στην κατασκευή ενός πειραματικού, πρώτα, ΝΧ8 και κατόπιν κάποιων κοινών παρατηρήσεων και αλλαγών, στην κατασκευή του πρωτοτύπου ΝΧ8. Τον ευχαριστώ πολύ! Χωρίς τον Ευθύμιο ίσως το ΝΧ8 να έμενε στα χαρτιά και στο μυαλό μου.
Παράλληλα, ηχογραφείς δουλειές σου, οι οποίες κυκλοφορούν από δική σου εταιρεία. Πώς μπορεί κανείς να τις προμηθευτεί ή να ενημερωθεί;
Ηχογραφούσα, ηχογραφώ και θα ηχογραφώ, όσο μπορώ και για όσο μπορώ. Γνωρίζω πολύ καλά πως όταν δώσεις μία παραγωγή σε κάποια εταιρία, της δίνεις εσαεί το δικαίωμα εκμετάλλευσης, με όποιο τρόπο θέλει εκείνη χωρίς να μπορείς πλέον να επέμβεις ή να διαφωνήσεις σε οτιδήποτε. Επειδή λοιπόν θέλω να έχω ο ίδιος τον πρώτο λόγο στην παραγωγή μου, έφτιαξα την NJBS Destination Music... (από τα αρχικά των Nicos - Johny - Billy - Stavros) κι έτσι οι παραγωγές μας μένουν στα δικά μας χέρια και στη συνέχεια, βέβαια, στους επόμενους. Στη διεύθυνσή μας nicoschatzopoulos.com μπορεί όποιος θέλει να ενημερωθεί τί ακριβώς κάνουμε και να αποκτήσει ή να παραγγείλει αν θέλει, κάποια από τα έργα μας, παραδοσιακά, λαϊκά, δημοτικά, νησιώτικα και πολλή έθνικ μουσική... Ελληνική και παγκόσμια.
Έχοντας συνεργαστεί ως μουσικός σχεδόν με όλους τους τραγουδιστές στη δισκογραφία, αλλά και σε ζωντανές εμφανίσεις, τα τελευταία χρόνια έχεις επιλέξει να απέχεις και να κάνεις αποκλειστικά δικά σου πράγματα, ίσως με κάποιες εξαιρέσεις. Γιατί συνέβη αυτό;
Ανήκω στη γενιά των μουσικών - σολιστών που έχουμε την «παραξενιά» και την «απαίτηση», ας πούμε, να τραγουδάει καλά ο τραγουδιστής ή η τραγουδίστρια. Ακούγεται εγωιστικό αυτό, αλλά πίστεψέ με, όταν δίπλα σου έχει τραγουδήσει λαϊκό τραγούδι ένας Καζαντζίδης, Περπινιάδης, Διονυσίου, Νταλάρας, Βοσκόπουλος, Πάριος, Γιώτα Λύδια, Γκρέυ, Γλυκερία, Πίτσα Παπαδοπούλου και πολλοί άλλοι, δημοτικό τραγούδι ένας Καρναβάς, Σκαφίδας, Κωνσταντίνου, Κολλητήρη, Βαρσαμάς και πολλοί άλλοι... είναι σίγουρο πως δεν αντέχεις τις ψευτοφωνούλες που κυριαρχούν σήμερα... Οπότε απέχεις για τον απλούστατο, άλλα προφανέστατο λόγο! Επέλεξα λοιπόν να κάνω δικές μου εμφανίσεις και πράγματα, για να είμαι και τίμιος πρώτα στον εαυτό μου και μετά στον κόσμο πού απευθύνομαι. Σαφώς βέβαια με κάποιες εξαιρέσεις...
Για ποιους, λοιπόν, θα έκανες την εξαίρεση να συμμετάσχεις σε κάτι δικό τους;
Πάντα υπάρχει η εξαίρεση! Μη ξεχνάς ότι πέρα από την επαγγελματική σχέση, υπάρχει και η προσωπική σχέση που με δένει με πολλούς τραγουδιστές και τραγουδίστριες. Η συνεργασία με το Γιάννη Πάριο στο Μέγαρο και στο Ηρώδειο, η τυχαία συνάντηση - συνεργασία με τη Γλυκερία στην Αδελαΐδα της Αυστραλίας, η συνεργασία με Καρρά - Ρόκκο στο «Έναστρον», είναι οι εξαιρέσεις που ευχαρίστως συμμετέχω. Ευτυχώς, πάντως, που η ερώτησή σου ήταν «για ποιους θα έκανες την εξαίρεση» και όχι «για ποιους ΔΕΝ θα έκανες την εξαίρεση».
Τα παιδιά σου, ο Γιάννης & ο Βασίλης συνεχίζουν την παράδοση της μουσικής οικογένειας. Ποια είναι τα πράγματα τα οποία τους επισημαίνεις να προσέχουν, άρα -κατ’ επέκταση- θα έπρεπε να προσέχουν όσα παιδιά θέλουν ν’ ασχοληθούν με τη μουσική και το τραγούδι;
Ναι πράγματι τα παιδιά μου, ο Γιάννης (τραγουδιστής) και ο Βασίλης (μουσικός) είναι ήδη επαγγελματίες και χαράζουν το δικό τους δρόμο. Και ελπίζω και ο μικρός μου γιός, ο Σταύρος, να ακολουθήσει την οικογενειακή μας παράδοση. Όσο για τις επισημάνσεις - συμβουλές που τους δίνω, ισχύουν για όλα τα παιδιά που θέλουν να ασχοληθούν με το παραδοσιακό ή λαϊκό ή το λεγόμενο άστοχα (για μένα) «έντεχνο» είδος. Η πρώτη βασική συμβουλή είναι για μεν τους μουσικούς: μάθετε μουσική πρώτα απ’ όλα! Μελέτη με ανοιχτό μυαλό! Η μουσική μας δε χρειάζεται «συντηρητές». Συνεχιστές χρειάζεται. Επιβάλλεται να ψάξουν βαθιά τους παλαιότερους καλούς μουσικούς και να αποκωδικοποιήσουν, όχι γιατί έπαιζαν καλά, αλλά το πώς έπαιζαν καλά! Για δε τούς τραγουδιστές - τραγουδίστριες: Το τραγούδι δεν είναι μόνο σολφέζ, δεν είναι μόνο νότες. Ο στίχος κάθε τραγουδιού είναι μία μικρή ιστορία, που ο τραγουδιστής καλείται να αποδώσει και να κάνει τον ακροατή να «δει» τον εαυτό του μέσα της. Φυσικά την απόλυτη ευθύνη έχουν οι άνθρωποι που διδάσκουν τα νέα παιδιά στη μουσική και το τραγούδι. Χρειάζεται πολύ μεγάλη ανάλυση το κεφάλαιο νέα παιδιά. Και οι μεν και οι δε όμως, πρέπει να προσέχουν εάν μπουν σε αυτόν το χώρο της μουσικής και του τραγουδιού. Να προσέχουν κυρίως τα «αρπακτικά» που κυκλοφορούν παντού γυρεύοντας θύματα, υποσχόμενοι μεγάλη καριέρα και το γνωστό... «θα σε κάνω πρώτο όνομα»...
Τι πιστεύεις πως στο παρελθόν έκανε όσους ξεχώρισαν, να ξεχωρίσουν; Ποια η διαφορά με σήμερα; Υπάρχουν σημαντικά ταλέντα, είτε μουσικοί, είτε τραγουδιστές;
Καθένας από εμάς, σε αυτόν το χώρο, παραλαμβάνει μία μουσική κατάσταση. Αυτοί πού ξεχώρισαν στο παρελθόν, παρέλαβαν και εμπλούτισαν με εξαιρετικό τρόπο τη μουσική και το τραγούδι που διδάχθηκαν. Είχαν και τα βιώματα, πού μετά το ταλέντο και τη γνώση, είναι ο σημαντικότερος παράγοντας για την εξέλιξη της λαϊκής μουσικής και τού τραγουδιού. Πάντα υπάρχουν ταλέντα, αλλά σήμερα πώς θα μπορέσουν να εξελιχθούν, όταν στο τρίπτυχο ταλέντο - γνώση - ψυχή, λείπει η ψυχή προς χάριν της λιτής και αφαιρετικής μουσικής και τραγουδιού, που με τόση μανία υπερασπίζονται κάποιοι δήθεν ψαγμένοι, πού δυστυχώς όμως κινούν τα νήματα; Πραγματικά θλίβομαι όταν συναντάω νέα παιδιά που έχουν μια ψυχή φυλακισμένη, προς χάριν των «κανόνων». Μακάρι να αλλάξει αυτό το καθεστώς της κλωνοποίησης των νέων παιδιών, πού ασχολούνται με τη μουσική και το τραγούδι. Μακάρι να καταλάβουν κάποια στιγμή αυτά τα παιδιά, πώς τη λαϊκή και δημοτική μας μουσική τη γιγάντωσε η φτώχεια και ο πόνος του λαού και όχι μια παρέα κουλτουριάρηδων, παίρνοντας το τσάι τους στην έπαυλή τους στην Εκάλη.
Έχω την αίσθηση ότι το ενδιαφέρον του κόσμου για το μπουζούκι αυξάνεται, τι συμβαίνει με το βιολί;
Ναι αυτό είναι αλήθεια! Το μπουζούκι επανέρχεται σιγά σιγά και αξιώνει τη θέση που του ανήκει. Μη ξεχνάμε ότι πριν λίγα χρόνια κινδύνεψε με ολοκληρωτικό αφανισμό, λόγω του ότι δεν εθεωρείτο πλέον σικ. Και θυμάμαι χαρακτηριστικά κάτι που μου είχε πει κάποια τραγουδίστρια, πού έγινε φίρμα για ένα φεγγάρι... Μού είπε «έβαλα ένα ζεϊμπέκικο στο CD μου, αλλά χωρίς μπουζούκι, γιατί ο τάδε δεν θα το παίξει». Μάλιστα... Ο τάδε και μια παρέα ραδιο-φονικών παραγωγών, έβγαζαν εξανθήματα με το μπουζούκι. Όλα καλά όμως, επανέρχονται σιγά σιγά τα πράγματα στη θέση τους. Όσο για το βιολί, πάντα είναι και θα είναι απαραίτητο στα σχήματα, γιατί πάει παντού και σε όλα τα είδη.
Θα ήθελες να κάνεις κάποια τοποθέτηση σχετικά με το ζήτημα της ΑΕΠΙ που προέκυψε τελευταία;
Αυτό που προέκυψε τελευταία με την ΑΕΠΙ για μένα και πάρα πολλούς συναδέλφους δημιουργούς, δεν ήταν καθόλου έκπληξη, ήταν μπορώ να πω αναμενόμενο. Κάποιοι πού προσπάθησαν στο παρελθόν να βγάλουν στη φόρα την αμαρτωλή ιστορία, χλευάστηκαν άγρια και «διώχθηκαν» ποικιλοτρόπως. Εύχομαι να γίνει η εξυγίανση και να κοιμόμαστε ήσυχοι, ξέροντας ότι η πνευματική μας ιδιοκτησία βρίσκεται σε καλά χέρια, αν και μεταξύ μας δεν το πιστεύω.
