Μεγάλοι καλλιτέχνες ξεπήδησαν μέσα από τα σπάργανά της και έγιναν γνωστοί στο πανελλήνιο όπως οι Κώστας Μουντάκης Νίκος Ξυλούρης, κ.ά. Και στις μέρες η Κρήτη και οι καλλιτέχνες που εκπροσωπούν το τοπικό τραγούδι εξακολουθούν να δημιουργούν και να τροφοδοτούν την δισκογραφία με νέες δημιουργίες και καταθέσεις, όπου δυστυχώς μοιραία συναντάμε και αρκετά παρατράγουδα. Τα τελευταία τα προσπερνούμε και στεκόμαστε στο υγιές μετερίζι, καθώς αυτό είναι ταιριαστό με τον καλλιτέχνη που παρουσιάζουμε.
Το Κρητικό τραγούδι αποτελεί ένα ζωντανό κύτταρο που συνεχώς εξελίσσεται . Σε αυτό συμβάλλουν ή έντονη προσωπικότητα και οι ισχυροί δεσμοί των Κρητών με τη γη τους, τις ιδιαιτερότητες και το μύθο της, καθώς και οι πολλές ανεξάρτητες εταιρείες που ζουν και βασιλεύουν στο νησί. Και μάλιστα σε μια εποχή που οι λεγόμενες μεγάλες πολυεθνικές δισκογραφικές περνούν δύσκολες μέρες. Σαν αποτέλεσμα έχουμε μια πλειάδα καλλιτεχνών, που συνεχώς εμπλουτίζουν και ανανεώνουν το κρητικό ιδίωμα, μερικοί εκ των οποίων αν και άγνωστοι στην υπόλοιπη Ελλάδα, είναι καταξιωμένοι, αγαπητοί από τους ντόπιους και χαίρουν προβολής από τους πάμπολλους τοπικούς ραδιοφωνικούς σταθμούς, κανάλια τηλεόρασης, εφημερίδες, περιοδικά.
Ανάμεσά σε αυτούς και ο Γιώργος Μανωλιούδης που με το μεράκι, τη συνέπεια και το ταλέντο του έχει χαράξει τη δική του διαδρομή σε αυτό το γενικότερο τοπίο. Ερμηνευτής, λυράρης, λαουτιέρης, μερακλής οργανοποιός και δημιουργός τραγουδιών με προσωπικό στίγμα και χαρακτήρα, με υποδειγματική δισκογραφία και φανατικούς ακροατές εντός και εκτός Κρήτης. Ο Ρεθυμνιώτης, Μυλοπαταμίτης βάρδος διαθέτει ισχυρή προσωπικότητα και όραμα για την τέχνη του. Στοχεύει να αποτελέσει γέφυρα ανάμεσα στα «γεννητούρια» του τόπου του και το καλό έντεχνο και λαϊκό τραγούδι. Πρόσφατα κυκλοφόρησε ο νέος του δίσκος με τίτλο Στα Μυστικά Ταξίδια μου, μια πραγματικά εξαιρετική εργασία, στο παραπάνω ύφος και πλαίσιο ενώ ο Μανωλιούδης εμφανίζεται τακτικά στο αθηναϊκό στέκι των Κρητών, το γνωστό κέντρο Κρήτη στους Αμπελόκηπους.
Ο λόγος στον ίδιο το Μανωλιούδη: « Όλα τα είδη της μουσικής μας έχουν κάτι ξεχωριστό. Η διαφορά στο κρητικό τραγούδι είναι ότι υπάρχει εξέλιξη. Ασχολούνται νέοι μουσικοί, φτιάχνουν μαντινάδες, καταπιάνονται με τα παραδοσιακά όργανα ή μαθαίνουν και να τα φτιάχνουν. Υπάρχει ανάλογη εξέλιξη και στον στίχο, που περιγράφει την καθημερινότητα. Πολλά, βέβαια, οφείλουμε και στους παλιούς. Αυτοί που έφεραν την επανάσταση είναι η γενιά του Σκορδαλού και του Μουντάκη. Έφτιαξαν σχολές λύρας και χορού και όλο αυτό με την πάροδο του χρόνου έγινε ένα καζάνι που βράζει.
Η Κρήτη τη ζει τη μουσική της. Με δυο ελιές, ένα παξιμάδι κι ένα μπουκάλι ρακή, σε μια παρέα, ένα γλέντι μπορεί να κρατήσει και δύο μέρες...
Η μουσική για ’μένα είναι τα πάντα . Η μεγάλη μου επιρροή είναι ο Ψαρονίκος (σ.σ. Νίκος Ξυλούρης). Καταλαβαίνω πράγματα για αυτόν που θα πρέπει να έχεις ζήσει στα μέρη μας για να τα αντιληφθείς. Αυτό το μερακλήκι που έβγαζε. Εκτός από την προσωπικότητα, το ήθος, τη φωνή του, την αξιοπρέπεια, καλλιτεχνική και προσωπική, ο άνθρωπος αυτός ήταν σύμβολο. Γι’ αυτό δεν τον πείραξε και η Χούντα. Όπως παλιότερα οι κατακτητές που πέρασαν από την Ελλάδα δεν πείραξαν την Ακρόπολη. Ο Ξυλούρης ανήκει στις φωνές που σημάδεψαν τον 20ό αιώνα. Είναι στο ίδιο επίπεδο με τον Καζαντζίδη.
Τον κόσμο τον πάνε λίγοι μπροστά, και λίγοι τον πάνε πίσω. Όπως είχαμε τον Βενιζέλο ή τον Κένεντι, έτσι είχαμε και τον Χίτλερ. Ίσως να μην μπορούμε να αλλάξουμε τον κόσμο, μπορούμε όμως ν’ αλλάξουμε τον εαυτό μας.
Όταν εμείς ξεκινούσαμε, δυστυχώς ντρεπόμασταν να πούμε ότι ακούγαμε Καζαντζίδη. Ήταν τότε η εποχή της ντίσκο εισβολής ή της ροκ, την οποία πάντως δεν αμφισβητώ. Αλλά δεν είναι άραγε ροκ το δικό μας τραγούδι;
Για να πας μπροστά πρέπει να πατήσεις πίσω και να πάρεις φόρα. Έτσι και εμείς ανατρέχουμε στις αξίες μας για να πάμε μπροστά και στη μουσική και ως κοινωνία. Πιστεύω πως είμαστε στο τέλος μιας εποχής. Έχει κλείσει ο κύκλος.
Τα ριζίτικα παραμένουν ατόφια, όμως πολλά από τα τραγούδια τού σήμερα δεν ξέρω αν αξίζουν τον χαρακτηρισμό της λέξης «τραγούδι». Τραγούδι είναι αυτό που θα μπει στην ψυχή σου και θα σε κάνει να κλάψεις, να γελάσεις ή να θυμώσεις. Το τραγούδι είναι δύσκολη υπόθεση. Είναι η μόνη Τέχνη που είναι και επιστήμη.
Η κάθε εποχή «γεννάει» σύμφωνα με τις ανάγκες της. Η παρούσα εποχή είναι στείρα. Αυτοί που προβάλλονται έχουν βάλει αποκλειστικό στόχο να γίνουν αναγνωρίσιμοι, δίχως να τους ενδιαφέρει το αληθινό. Και εγώ αν επιδίωκα να κάνω καριέρα γυρνώντας όλη την Ελλάδα πιστεύω πως θα μπορούσα. Δεν είναι όμως αυτοσκοπός μου. Καλό είναι να επικοινωνούμε με όσο περισσότερους ανθρώπους μπορούμε, αλλά κι αν δεν συμβεί δεν έγινε και τίποτα. Δεν θα θυσίαζα την Κρήτη για να ψάξω μια καριέρα με μεγαλεία αλλά χωρίς αλήθεια….» (1)
(1) Από συνέντευξη του Γιώργου Μανωλιούδη στον Σωτήρη Μπέκα. Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Όασις.
