Φόρος Τιμής σε έναν Σπουδαίο Στιχουργό: Τον άγνωστο «Τσάντα»

Ο Τσάντας αποτελεί μοναδικό φαινόμενο στο χώρο του λαϊκού τραγουδιού. Μία τελείως άγνωστη μορφή με πάρα πολλά αναγνωρίσιμα τραγούδια.
logo radio
Ogdoo web radio
Live
 
Τη Δευτέρα 14 Νοεμβρίου, στο Badminton 10 αξιόλογοι ερμηνευτές θα τραγουδήσουν στο Αφιέρωμα στον στιχουργό, Χαράλαμπο Βασιλειάδη - Τσάντα που διοργανώνεται στα πλαίσια του κύκλου συναυλιών «Τα πρόσωπα του ελληνικού τραγουδιού». Μαζί τους φωνητικό σύνολο «Canto» και η λαϊκή ορχήστρα «Καρέ-Καρέ».

Ο Τσάντας αποτελεί μοναδικό φαινόμενο στο χώρο του λαϊκού τραγουδιού. Μία τελείως άγνωστη μορφή με πάρα πολλά αναγνωρίσιμα τραγούδια. Τραγούδια που μετά πενήντα και εξήντα χρόνια, παραμένουν σπαράγματα της καθημερινότητας των Ελλήνων.

Ενδεικτικά αναφέρουμε του τίτλους ορισμένων τραγουδιών που στόλισε με το λόγο του: «Πριν το χάραμα», «Άνοιξε γιατί δεν αντέχω», «Ο πιο καλός ο μαθητής», «Τα δειλινά», «Που ’σαι Θανάση», «Αγωνία», «Ήρθα κι απόψε στα σκαλοπάτια σου», «Δεν πουλάω την καρδιά μου», «Σβήσε το φως να κοιμηθούμε», «Η άμαξα μες τη βροχή», «Γιατί να φύγεις μακριά», «Γλάροι», «Σιγανοψιχάλισμα», «Βρε ζωή φαρμάκια στάζεις», «Άναψε το τσιγάρο» κ.ά.

Οι συντελεστές της συναυλίας- αφιέρωμα στο Χαράλαμπο Βασιλειάδη δεν κρύβουν τον θαυμασμό τους για το έργο του μεγάλου δημιουργού και μας δηλώνουν:

ΓΙΑΝΝΗΣ ΖΟΥΓΑΝΕΛΗΣ:

Τον άνθρωπο αυτόν τον γνώρισα προσωπικά. Είναι μεγάλη μου τιμή που συμμετέχω σ’ αυτό το αφιέρωμα. Ο Χαράλαμπος Βασιλειάδης ήταν ένας διανοούμενος. Ένας ευρυμαθής που βρήκε στο λαϊκό τραγούδι το μέσο για να εκφράσει τα συναισθήματά του. Ο Τσάντας εκφράστηκε σκαρώνοντας στίχους. Μπορεί πολλά από τα τραγούδια του να τα έγραψε μετά από παραγγελία των συνθετών, που πολλές φορές μάλιστα του έδιναν και δύο τρείς λέξεις κλειδιά, όλα όμως καθρεφτίζουν την ψυχή του. Ας μη ξεχνάμε πως η παραγγελία για ένα μεγάλο καλλιτέχνη είναι η σπίθα που θα τον οδηγήσει στη φλόγα, τη δημιουργία.

ΜΕΛΙΝΑ ΚΑΝΑ:

Ο Χαράλαμπος Βασιλειάδης είναι από τα πρόσωπα του λαϊκού μας τραγουδιού που αν δεν είχε υπάρξει, το τραγούδι μας θα ήταν φτωχότερο. Μπορεί να μη τον γνώρισα προσωπικά για να καταθέσω τη δική μου μαρτυρία, σε σχέση με το ταμπεραμέντο, το ήθος ή τις συνήθεις του κορυφαίου μας στιχουργού, αλλά τον γνώρισα μέσα από τα ακούσματα των παιδικών μου χρόνων.

ΑΡΕΤΗ ΚΕΤΙΜΕ:

Αισθάνομαι πως μ’ αυτή τη συναυλία όλοι οι Έλληνες έστω αναδρομικά τιμούμε τον Χαράλαμπο Βασιλειάδη. Του την χρωστάμε αυτή την τιμή. Με τους στίχους του άγγιξε το αίσθημα του λαού, περνώντας στις ψυχές των ανθρώπων το δικό του αίσθημα, τη φλόγα της ψυχής του. Μας άφησε μία κληρονομιά που πρέπει να τη σεβόμαστε.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΛΑΛΕΖΑΣ:

Είναι κρίμα να γνωρίζουμε όλοι οι Έλληνες τα τραγούδια του και να μην τα συνδέουμε με το πρόσωπό του. Ο Χαράλαμπος Βασιλειάδης είναι ένας από τους κορυφαίους στιχουργούς του λαϊκού μας τραγουδιού. Τα τραγούδια του είναι και θα είναι κομμάτια της ζωής μας. Μας συνόδεψαν και θα μας συνοδεύουν σε χαρές και λύπες. Για να χάσουν την αξία τους τα τραγούδια του Τσάντα θα πρέπει να αλλάξει η ψυχή του λαού μας. Σ’ αυτή τη συναυλία θα πω φυσικά κάποια από τα καλαματιανά του. Είναι μεγάλη μου τιμή.

ΒΑΣΙΛΗΣ ΛΕΚΚΑΣ:

Ήταν ένας μορφωμένος πρόσφυγας. Στα λαϊκά τραγούδια που έγραψε υπάρχει ο διανοούμενος. Αναμφισβήτητα είναι ένα από τα κορυφαία πρόσωπα του λαϊκού μας τραγουδιού. Από τα πρώτα τραγούδια που τραγούδησα δημόσια ως νέος τραγουδιστής ήταν του Χαράλαμπου Βασιλειάδη. Πρώτα τραγούδησα Άνοιξε γιατί δεν αντέχω και μετά μπήκα στα τραγούδια και στον κόσμο του Μάνου Χατζιδάκι.

ΓΙΩΤΑ ΝΕΓΚΑ:

Ο Τσάντας ήταν από τις ξεχωριστές μορφές του λαϊκού μας τραγουδιού. Από τους κλασσικούς του στίχου. Τροφοδότησε το τραγούδι μας με γνήσιο συναίσθημα και αποτέλεσε το καλό παράδειγμα για όλους τους μεγάλους που ακολούθησαν. Όσο σημαντικοί είναι ο Βαμβακάρης και ο Τσιτσάνης, άλλο τόσο σημαντικοί είναι η Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου και ο Χαράλαμπος Βασιλειάδης.

ΚΩΣΤΑΣ ΜΑΚΕΔΟΝΑΣ:

Τα τραγούδια του Τσάντα είναι απ’ αυτά που με μεγάλωσαν, έχει γράψει αριστουργήματα. Μακάρι αυτή η συναυλία να είναι η αρχή για να γίνει γνωστή και η μορφή του. Είναι άδικο που όλα αυτά τα χρόνια δεν κυκλοφόρησε μία αναδρομική συλλογή με τα μεγάλα του τραγούδια. Περιμένω κι ένα βιβλίο για τη ζωή και το έργο του.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΡΓΑΡΙΤΗΣ:

Είμαι από τους λίγους σ’ αυτή τη συναυλία που τον γνώρισε από κοντά. Δεν υπάρχει πρόγραμμά μου που να μην πω τραγούδια αυτού του ανθρώπου. Πολύ ωραία πρωτοβουλία. Χαίρομαι που έστω και καθυστερημένα θα γίνει αυτό το αφιέρωμα.

ΜΑΡΙΩ:

Τα τραγούδια του Τσάντα είναι βαθιές πανανθρώπινες αλήθειες. Ήταν κορυφαίος…, ένας γίγαντας του στίχου. Με τα τραγούδια του αγκάλιασε όλο τον κόσμο.

ΜΠΑΜΠΗΣ ΤΣΕΡΤΟΣ:

Το βασικό κύτταρο του ελληνικού τραγουδιού είναι ο στίχος. Από το Ομηρικά χρόνια ως τα χρόνια που άνθησε η δημοτική ποίηση και στη συνέχεια το σύγχρονο λαϊκό τραγούδι της Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου, του Χαράλαμπου Βασιλειάδη, του Κώστα Βίρβου, του Χρήστου Κολοκοτρώνη και του Κώστα Μάνεση. Είμαστε ένας λαός ποιητών και στιχουργών. Λίγοι όμως γνωρίζουν με επάρκεια την εικόνα τους. Ο Χαράλαμπος Βασιλειάδης είναι βέβαια ακραία περίπτωση. Ένας στιχουργός με τόσα πολλά σημαντικά λαϊκά τραγούδια και η μορφή του να παραμένει τελείως άγνωστη. Είμαι χαρούμενος για αυτή τη συναυλία. Περιμένω με αγωνία τον κόσμο να ‘ρθει για να τραγουδήσουμε παρέα αυτά τα αριστουργηματικά τραγούδια. Έστω και τώρα μετά από σαράντα χρόνια από το φυσικό του τέλος, ας αποδώσουμε ένα μικρό φόρο τιμής στη μνήμη του. Του το οφείλουμε όλοι οι Έλληνες.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΑΡΓΙΟΛΑΣ:

Ο Χαράλαμπος Βασιλειάδης έκανε παρέα με τον πατέρα μου. Για όσους δεν γνωρίζουν, ο πατέρας μου Γιώργος Μαργιολάς ήταν βιολιστής και συνθέτης πολλών λαϊκών τραγουδιών. Ερχότανε συχνά στο σπίτι. Είχαν κάνει και τραγούδια μαζί. Για μένα η περίπτωση του κυρίου Μπάμπη ήταν καταλυτική για το λαϊκό μας τραγούδι.

ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΟΥΜΠΙΟΣ:

Τα τραγούδια του Χαράλαμπου Βασιλειάδη είναι απ’ αυτά που λειτούργησαν και λειτουργούν ως σύμβολα εθνοπολιτισμιακής και ιδεολογικής-κοινωνικής ταυτότητας, συνδετικός κρίκος του ατόμου με την ομάδα. Είναι μέσα στην κιβωτό της συλλογικής μας μνήμης.

Ο Χαράλαμπος Βασιλειάδης (1902-1970) γεννήθηκε στο Τσανάκ Καλέ και ήρθε στην Αθήνα με τα πρώτα προσφυγικά κύματα. Μορφωμένος και γλωσσομαθής (μιλούσε τέσσερις γλώσσες) εργάστηκε για ένα διάστημα στο υπουργείο Ναυτιλίας, το οποίο άφησε μόλις τον κέρδισε η στιχουργική για χάρη της οποίας εγκατέλειψε κάθε άλλη επαγγελματική απασχόληση. Του κόλλησαν το παρεπώνυμο «Τσάντας» γιατί κυκλοφορούσε στα στέκια των μουσικών στην οδό Ίωνος με μια τσάντα γεμάτη στίχους. Πονήματά του μελοποίησαν σπουδαίοι λαϊκοί συνθέτες: Γιώργος Ζαμπέτας, Απόστολος Καλδάρας, Γιάννης Παπαϊωάννου, Βασίλης Τσιτσάνης, Απόστολος Χατζηχρήστος κ.α.

Ο Τσάντας είναι από αυτούς που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της αισθητικής του λαϊκού τραγουδιού. Τέσσερις δεκαετίες μετά το φυσικό του τέλος, για πρώτη φορά πραγματοποιείται ένα μεγάλο αφιέρωμα στο έργο του, τη Δευτέρα 14 Νοεμβρίου, στο Badminton, με τη συμμετοχή κορυφαίων ερμηνευτών.

Οι φωτογραφίες που παρουσιάζουμε, έρχονται για πρώτη φορά στο φως χάρις το μεράκι και τις προσπάθειες του Μιχάλη Κουμπιού, ο οποίος μετά από επίμονη έρευνα κατάφερε να συναντήσει την ανιψιά της γυναίκας του στιχουργού, στην αγκαλιά της οποίας ο Τσάντας άφησε την τελευταία του πνοή, πείθοντας της μετά από μεγάλη προσπάθεια να τις παραχωρήσει.

Έτσι ενώ η μόνη φωτογραφία του Τσάντα που εδώ και δεκαετίες κυκλοφορούσε ήταν αυτή με τον Κώστα Βίρβο στο μπαράκι του Μάριου στην Ίωνος (Από το βιβλίο του Ηλία Πετρόπουλου: Ρεμπέτικο Τραγούδι), επιτέλους έχουμε την ευκαιρία, μέσω αυτού του σπανιότατου υλικού να τον «γνωρίσουμε» κάπως καλύτερα. Στις φωτογραφίες βλέπουμε τον Τσάντα με τη σύζυγό του, με φίλους αλλά και συνεργάτες.

Τα τραγούδια θ’ αποδώσει η λαϊκή ορχήστρα «Καρέ-Καρέ» η οποία αποτελείται από τους: Δημήτρη Μαργιολά (μπουζούκι), Νίκο Κρέτση (μπουζούκι), Γιώτη Σαμαρά (κιθάρες), Νίκο Καλαντζάκο (πιάνο), Δήμο Πολυμέρη (ακορντεόν), Γιάννη Σαρίκο (κρουστά).

Προλογίζει ο Λευτέρης Παπαδόπουλος
Καλλιτεχνική διεύθυνση παραγωγής: Μιχάλης Κουμπιός

ΤΟ OGDOO.GR ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Το τραγούδι αλλιώς, στο email σας!

Ενημερωθείτε πρώτοι για τα τελευταία νέα στο χώρο της καλής μουσικής!