Με τους Ενδελέχεια πάντα είχα ένα «κόλλημα». Πιστεύω ότι αν η Θεσσαλονίκη είναι υπερήφανη για τις Τρύπες και τα Ξύλινα Σπαθιά, η Αθήνα είναι για τους Ενδελέχεια. Ένα συγκρότημα γέννημα θρέμμα της πόλης μια πολύ δημιουργική εποχή, της δεκαετίας του ’90, που έδινε τροφή για ψάξιμο στη μουσική και το στίχο, που είχε κάτι να πει. Αυτά τα δύο συνδύαζε το γκρουπ αυτό. Όταν ο Πάνος Χρυσοστόμου με ρώτησε στον αέρα στην κλασική πια εκπομπή του «Ροκ Συναναστροφές» ποια είναι τα πέντε ελληνικά συγκροτήματα που κατά τη γνώμη μου είχαν την μεγαλύτερη επιρροή στη νεολαία απάντησα: Οι Poll, οι Πελόμα Μποκιού, οι Μουσικές Ταξιαρχίες, οι Τρύπες και οι Ενδελέχεια. Οι Ενδελέχεια; Ναι κι εξήγησα τους λόγους συνεχίζοντας τη συζήτησή μας...
Οι στυλοβάτες του συγκροτήματος αυτού, ο Δημήτρης Μητσοτάκης και ο Παναγιώτης Κατσιμάνης έγραφαν στίχους, μουσική, τραγουδούσαν, ο ένας έπαιζε ντραμς, ο άλλος κιθάρα και μαζί με τα άλλη εξίσου σημαντικά μέλη έγραψαν μια πολύ καλογραμμένη σελίδα στην ελληνική σκηνή που οι ρίζες της δεν ξερίζωσαν στο αντίο όταν τραγούδησαν το «Κάτι Τους Δένει», αλλά μεταφυτεύτηκαν και στις επόμενες γενιές που ψάχνουν τη μουσική τους. Αυτός ήταν και ο βασικός λόγος που ξανάσμιξαν ο Δημήτρης Μητσοτάκης και ο Παναγιώτης Κατσιμάνης - να τραγουδήσουν το χθες, αλλά κυρίως το σήμερα παρουσιάζοντας νέο υλικό. Με αφορμή τη συνεύρεσή τους μετά από αρκετά χρόνια με full band στο «Σταυρό του Νότου» ο πολυπράγμονας καλλιτέχνης Δημήτρης Μητσοτάκης, η ψυχή των Ενδελέχεια, της δυνατής αυτής παρέας μουσικών, καθώς ήταν μαζί τους όλα τα χρόνια θυμίζει το χθες και ανοίγει την παρτιτούρα του σήμερα…
Πώς πέρασαν τα 17 χρόνια από τη στιγμή του αντίο των Ενδελέχεια έως σήμερα;
Το αντίο των Ενδελέχεια έγινε τον Μάη του 2009, ο Παναγιώτης όμως είχε φύγει το 2001, με το Παναγιώτη όντως ξαναβρισκόμαστε στη σκηνή 17 χρόνια μετά. Τα χρόνια πέρασαν γρήγορα αλλά με πολύ ενδιαφέροντα πράγματα από καλλιτεχνικής πλευράς. Διατηρούσαμε παρ' όλες τις δυσκολίες κάποια επαφή όλο το μεσοδιάστημα. Ο χρόνος κύλησε και οι συνθήκες ευνόησαν στο να ξαναβρεθούμε μουσικά.
Τι σε οδήγησε να συνευρεθείς με τον Παναγιώτη Κατσιμάνη στη σκηνή ξανά και να τραγουδήσετε τα τραγούδια των Ενδελέχεια;
Η διαχρονικότητα των τραγουδιών και το γεγονός ότι πολλοί νέοι άνθρωποι αναζητούν τα συγκεκριμένα κομμάτια μαζί με τους παλιότερους ακροατές με έκανε να μιλήσω με τον Παναγιώτη με κύρια αιτία όμως ένα νέο υλικό.
Τι άλλα τραγούδια έχετε περιλάβει στο ρεπερτόριό σας;
Τα νέα μας σινγκλ, τραγούδια από την προσωπική μου δουλειά με τους Ευδαίμονες, κάποια προσωπικά σινγκλ και λίγες διασκευές αγαπημένων τραγουδιών.
Η συνεύρεση αυτή είναι προάγγελος μιας επανασύνδεσης του γκρουπ με όλα τα μέλη της ή αυτό δεν είναι εφικτό με τις παρούσες συνθήκες;
Θα έλεγα πως δεν είναι εφικτό κάτι τέτοιο και σίγουρα δεν υπάρχει στα άμεσα σχέδια.
Η διαδρομή των Ενδελέχεια σου άφησε κάποιο παράπονο που θα ήθελες να εκφράσεις σήμερα;
Θα ήμουν άδικος αν είχα παράπονα από αυτή την ιστορία. Δεν δίνεται σε πολλούς μουσικούς η δυνατότητα να κάνουν επί 15 χρόνια το γύρο της Ελλάδας παίζοντας τη δική τους μουσική. Προστριβές και παραλειπόμενα πάντα υπάρχουν στις ομάδες αλλά αποτελούν πταίσμα. Θεωρώ πως θα ήταν μεγάλη αχαριστία απλά και μόνο να αναφερθούν.
Υπάρχει καινούργιο υλικό από την πλευρά σας που θα παρουσιάσετε στη συναυλία σας μαζί με το παλιότερο;
Ναι, αρκετά θα είναι τα νέα τραγούδια. Όλο το νέο μας υλικό κυκλοφορεί στο Youtube και στο Spotify.
Με τον Παναγιώτη πώς βρεθήκατε για πρώτη φορά και τι ήταν αυτό που θέλατε να μοιραστείτε που σας οδήγησε στη δημιουργία ενός συγκροτήματος;
O Παναγιώτης ήταν φίλος του αδερφού μου στο Ηράκλειο της Κρήτης. Εμείς τότε, το 1990-91, ψάχναμε για δεύτερο κιθαρίστα και ο Παναγιώτης έψαχνε τι θα κάνει με τη ζωή του. Ήρθε στην Αθήνα από την Κρήτη και ένας από τους βασικούς λόγους ήταν οι Ενδελέχεια που τότε βέβαια ήταν παντελώς άγνωστοι.
Σε τι φάση βρίσκεσαι σήμερα; Γνωρίζω ότι καταπιάνεσαι με διάφορα πράγματα…
Ολοκληρώνω το σενάριο μιας ταινίας, ένα θεατρικό και μια σειρά διηγημάτων. Παράλληλα γράφω στίχους και μουσική για τα νέα μου τραγούδια καθώς και στίχους για τα τραγούδια με τον Παναγιώτη.
Η ψηφιακή υποστήριξη του μουσικού υλικού είναι αλήθεια ή μύθος για το έργο του μουσικού; Υπέρ και κατά.
Τι σημαίνει ψηφιακή υποστήριξη; Μόνο χρηματική είναι πλέον η υποστήριξη, είτε αυτή γίνεται ψηφιακά, είτε μέσω των εμπορικών επιχειρήσεων που ονομάζονται ιδιωτικά ραδιόφωνα και λειτουργούν με χυδαία επαναλαμβανόμενο playlist.
Πώς είναι να ζεις στην Αθήνα του σήμερα και να κάνεις όνειρα μέσα στην πυκνοκατοικημένη πόλη θέλοντας να μοιραστείς τη μουσική σου με τον κόσμο που έχει τόσα προβλήματα;
Ενδιαφέρον και προκλητικό. Η βαθύτερη χαρά, η ικανοποίηση και η ψυχική μας υγεία πηγάζει από τη δημιουργία. Έχω πάψει πια να ενδιαφέρομαι για την απήχηση ενός έργου μου, είτε αυτό είναι τραγούδι, είτε βιβλίο, είτε θεατρικό έργο. Με συγκινεί όμως όταν ένας άγνωστος μοιράζεται μαζί μου ένα συναίσθημα που παρακινήθηκε από κάτι δικό μου. Τότε νιώθω πως δεν έχουν χαθεί τα πάντα. Πως αξίζει να μιλάς και να προσπαθείς για το καλύτερο, έστω και αν αυτό θα έχει αποδέκτες ένα δυο ανθρώπους που μπορούν να σε νιώσουν.
Η μουσική έχει την ίδια βαρύτητα για τους ανθρώπους που είχε πριν κάποια χρόνια μέσα στον αγώνα επιβίωσής τους;
Πιστεύω πως ναι. Η μουσική είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ανθρώπινης ψυχοσύνθεσης. Η μουσική υπάρχει παντού. Ακόμα και μέσα στη σιωπή υπάρχει μουσική. Ο άνθρωπος δεν ζει χωρίς μουσική, απλά επιβιώνει.
Τι είναι αυτό που σου κάνει περισσότερη εντύπωση στην εποχή μας;
Η απάθεια των δαρμένων και η απουσία ιδεολογίας και ηγετών. Η αποδοχή της ήττας.
Για ποιο πράγμα είσαι περισσότερο υπερήφανος;
Για τα «όχι» που έχω πει.
Τι πιστεύεις για τη σκηνή των ελληνικών συγκροτημάτων του ’90 ως αποτίμηση και τι είναι αυτό που ανέκοψε την πορεία ή τη συνέχεια της σκηνής αυτής;
Η μόδα που πέρασε, η δισκογραφία που κατέρρευσε, η οικονομική κρίση που διέλυσε την κοινωνία. Είναι πολύ πιθανό να υπήρχε και σήμερα το ίδιο αξιόλογη σκηνή αν οι συνθήκες ήταν ευνοϊκές. Πολλά ήταν τα καλά συγκροτήματα του '90 που άφησαν σημαντικό έργο, αλλά το ίδιο θα μπορούσε να γίνει και σε κάθε εποχή στην οποία θα στηριζόταν οικονομικά ή αισθητικά η συγκεκριμένη σκηνή.
Αισθάνθηκες κάποια στιγμή ή ακόμη και τώρα bullying από συναδέλφους μουσικούς όταν η πίτα της μουσικής μίκρυνε λόγω της κρίσης που έπληξε σημαντικά και το καλλιτεχνικό χώρο;
Δεν θα το έλεγα. Αντιθέτως συναντώ διαρκώς νέους και παλιότερους συναδέλφους που τρέφουν εκτίμηση στο πρόσωπό μου και αυτό με χαροποιεί ιδιαίτερα.
Σ’ ευχαριστώ πολύ Δημήτρη!
Επίσης Γιάννη!
Ο Δημήτρης Μητσοτάκης και ο Παναγιώτης Κατσιμάνης ξανά μαζί στη σκηνή μετά από 17 χρόνια στον «Σταυρό του Νότου» (Θαρύπου 35- 37, Νέος Κόσμος) την Πέμπτη 25 Οκτωβρίου, στις 10 μ.μ.
Line Up:
Δημήτρης Μητσοτάκης & Παναγιώτης Κατσιμάνης: τραγούδι, κιθάρες
Παντελής Πέτρου: μπάσο
Γιάννης Πετρογιάννης: ηλ. κιθάρα
Νίκος Χριστόπουλος: τύμπανα
Οι στυλοβάτες του συγκροτήματος αυτού, ο Δημήτρης Μητσοτάκης και ο Παναγιώτης Κατσιμάνης έγραφαν στίχους, μουσική, τραγουδούσαν, ο ένας έπαιζε ντραμς, ο άλλος κιθάρα και μαζί με τα άλλη εξίσου σημαντικά μέλη έγραψαν μια πολύ καλογραμμένη σελίδα στην ελληνική σκηνή που οι ρίζες της δεν ξερίζωσαν στο αντίο όταν τραγούδησαν το «Κάτι Τους Δένει», αλλά μεταφυτεύτηκαν και στις επόμενες γενιές που ψάχνουν τη μουσική τους. Αυτός ήταν και ο βασικός λόγος που ξανάσμιξαν ο Δημήτρης Μητσοτάκης και ο Παναγιώτης Κατσιμάνης - να τραγουδήσουν το χθες, αλλά κυρίως το σήμερα παρουσιάζοντας νέο υλικό. Με αφορμή τη συνεύρεσή τους μετά από αρκετά χρόνια με full band στο «Σταυρό του Νότου» ο πολυπράγμονας καλλιτέχνης Δημήτρης Μητσοτάκης, η ψυχή των Ενδελέχεια, της δυνατής αυτής παρέας μουσικών, καθώς ήταν μαζί τους όλα τα χρόνια θυμίζει το χθες και ανοίγει την παρτιτούρα του σήμερα…
Πώς πέρασαν τα 17 χρόνια από τη στιγμή του αντίο των Ενδελέχεια έως σήμερα;
Το αντίο των Ενδελέχεια έγινε τον Μάη του 2009, ο Παναγιώτης όμως είχε φύγει το 2001, με το Παναγιώτη όντως ξαναβρισκόμαστε στη σκηνή 17 χρόνια μετά. Τα χρόνια πέρασαν γρήγορα αλλά με πολύ ενδιαφέροντα πράγματα από καλλιτεχνικής πλευράς. Διατηρούσαμε παρ' όλες τις δυσκολίες κάποια επαφή όλο το μεσοδιάστημα. Ο χρόνος κύλησε και οι συνθήκες ευνόησαν στο να ξαναβρεθούμε μουσικά.
Τι σε οδήγησε να συνευρεθείς με τον Παναγιώτη Κατσιμάνη στη σκηνή ξανά και να τραγουδήσετε τα τραγούδια των Ενδελέχεια;
Η διαχρονικότητα των τραγουδιών και το γεγονός ότι πολλοί νέοι άνθρωποι αναζητούν τα συγκεκριμένα κομμάτια μαζί με τους παλιότερους ακροατές με έκανε να μιλήσω με τον Παναγιώτη με κύρια αιτία όμως ένα νέο υλικό.
Τι άλλα τραγούδια έχετε περιλάβει στο ρεπερτόριό σας;
Τα νέα μας σινγκλ, τραγούδια από την προσωπική μου δουλειά με τους Ευδαίμονες, κάποια προσωπικά σινγκλ και λίγες διασκευές αγαπημένων τραγουδιών.
Η συνεύρεση αυτή είναι προάγγελος μιας επανασύνδεσης του γκρουπ με όλα τα μέλη της ή αυτό δεν είναι εφικτό με τις παρούσες συνθήκες;
Θα έλεγα πως δεν είναι εφικτό κάτι τέτοιο και σίγουρα δεν υπάρχει στα άμεσα σχέδια.
Η διαδρομή των Ενδελέχεια σου άφησε κάποιο παράπονο που θα ήθελες να εκφράσεις σήμερα;
Θα ήμουν άδικος αν είχα παράπονα από αυτή την ιστορία. Δεν δίνεται σε πολλούς μουσικούς η δυνατότητα να κάνουν επί 15 χρόνια το γύρο της Ελλάδας παίζοντας τη δική τους μουσική. Προστριβές και παραλειπόμενα πάντα υπάρχουν στις ομάδες αλλά αποτελούν πταίσμα. Θεωρώ πως θα ήταν μεγάλη αχαριστία απλά και μόνο να αναφερθούν.
Υπάρχει καινούργιο υλικό από την πλευρά σας που θα παρουσιάσετε στη συναυλία σας μαζί με το παλιότερο;
Ναι, αρκετά θα είναι τα νέα τραγούδια. Όλο το νέο μας υλικό κυκλοφορεί στο Youtube και στο Spotify.
Με τον Παναγιώτη πώς βρεθήκατε για πρώτη φορά και τι ήταν αυτό που θέλατε να μοιραστείτε που σας οδήγησε στη δημιουργία ενός συγκροτήματος;
O Παναγιώτης ήταν φίλος του αδερφού μου στο Ηράκλειο της Κρήτης. Εμείς τότε, το 1990-91, ψάχναμε για δεύτερο κιθαρίστα και ο Παναγιώτης έψαχνε τι θα κάνει με τη ζωή του. Ήρθε στην Αθήνα από την Κρήτη και ένας από τους βασικούς λόγους ήταν οι Ενδελέχεια που τότε βέβαια ήταν παντελώς άγνωστοι.
Σε τι φάση βρίσκεσαι σήμερα; Γνωρίζω ότι καταπιάνεσαι με διάφορα πράγματα…
Ολοκληρώνω το σενάριο μιας ταινίας, ένα θεατρικό και μια σειρά διηγημάτων. Παράλληλα γράφω στίχους και μουσική για τα νέα μου τραγούδια καθώς και στίχους για τα τραγούδια με τον Παναγιώτη.
Η ψηφιακή υποστήριξη του μουσικού υλικού είναι αλήθεια ή μύθος για το έργο του μουσικού; Υπέρ και κατά.
Τι σημαίνει ψηφιακή υποστήριξη; Μόνο χρηματική είναι πλέον η υποστήριξη, είτε αυτή γίνεται ψηφιακά, είτε μέσω των εμπορικών επιχειρήσεων που ονομάζονται ιδιωτικά ραδιόφωνα και λειτουργούν με χυδαία επαναλαμβανόμενο playlist.
Πώς είναι να ζεις στην Αθήνα του σήμερα και να κάνεις όνειρα μέσα στην πυκνοκατοικημένη πόλη θέλοντας να μοιραστείς τη μουσική σου με τον κόσμο που έχει τόσα προβλήματα;
Ενδιαφέρον και προκλητικό. Η βαθύτερη χαρά, η ικανοποίηση και η ψυχική μας υγεία πηγάζει από τη δημιουργία. Έχω πάψει πια να ενδιαφέρομαι για την απήχηση ενός έργου μου, είτε αυτό είναι τραγούδι, είτε βιβλίο, είτε θεατρικό έργο. Με συγκινεί όμως όταν ένας άγνωστος μοιράζεται μαζί μου ένα συναίσθημα που παρακινήθηκε από κάτι δικό μου. Τότε νιώθω πως δεν έχουν χαθεί τα πάντα. Πως αξίζει να μιλάς και να προσπαθείς για το καλύτερο, έστω και αν αυτό θα έχει αποδέκτες ένα δυο ανθρώπους που μπορούν να σε νιώσουν.
Η μουσική έχει την ίδια βαρύτητα για τους ανθρώπους που είχε πριν κάποια χρόνια μέσα στον αγώνα επιβίωσής τους;
Πιστεύω πως ναι. Η μουσική είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ανθρώπινης ψυχοσύνθεσης. Η μουσική υπάρχει παντού. Ακόμα και μέσα στη σιωπή υπάρχει μουσική. Ο άνθρωπος δεν ζει χωρίς μουσική, απλά επιβιώνει.
Τι είναι αυτό που σου κάνει περισσότερη εντύπωση στην εποχή μας;
Η απάθεια των δαρμένων και η απουσία ιδεολογίας και ηγετών. Η αποδοχή της ήττας.
Για ποιο πράγμα είσαι περισσότερο υπερήφανος;
Για τα «όχι» που έχω πει.
Τι πιστεύεις για τη σκηνή των ελληνικών συγκροτημάτων του ’90 ως αποτίμηση και τι είναι αυτό που ανέκοψε την πορεία ή τη συνέχεια της σκηνής αυτής;
Η μόδα που πέρασε, η δισκογραφία που κατέρρευσε, η οικονομική κρίση που διέλυσε την κοινωνία. Είναι πολύ πιθανό να υπήρχε και σήμερα το ίδιο αξιόλογη σκηνή αν οι συνθήκες ήταν ευνοϊκές. Πολλά ήταν τα καλά συγκροτήματα του '90 που άφησαν σημαντικό έργο, αλλά το ίδιο θα μπορούσε να γίνει και σε κάθε εποχή στην οποία θα στηριζόταν οικονομικά ή αισθητικά η συγκεκριμένη σκηνή.
Αισθάνθηκες κάποια στιγμή ή ακόμη και τώρα bullying από συναδέλφους μουσικούς όταν η πίτα της μουσικής μίκρυνε λόγω της κρίσης που έπληξε σημαντικά και το καλλιτεχνικό χώρο;
Δεν θα το έλεγα. Αντιθέτως συναντώ διαρκώς νέους και παλιότερους συναδέλφους που τρέφουν εκτίμηση στο πρόσωπό μου και αυτό με χαροποιεί ιδιαίτερα.
Σ’ ευχαριστώ πολύ Δημήτρη!
Επίσης Γιάννη!
Info:
Ο Δημήτρης Μητσοτάκης και ο Παναγιώτης Κατσιμάνης ξανά μαζί στη σκηνή μετά από 17 χρόνια στον «Σταυρό του Νότου» (Θαρύπου 35- 37, Νέος Κόσμος) την Πέμπτη 25 Οκτωβρίου, στις 10 μ.μ.
Line Up:
Δημήτρης Μητσοτάκης & Παναγιώτης Κατσιμάνης: τραγούδι, κιθάρες
Παντελής Πέτρου: μπάσο
Γιάννης Πετρογιάννης: ηλ. κιθάρα
Νίκος Χριστόπουλος: τύμπανα
