Οι Lyre ‘n’ Rhapsody δημιουργήθηκα το 2013 με σκοπό την ηχογράφηση και παρουσίαση μελοποιημένων αποσπασμάτων Λυρικής Ποίησης, την διασκευή ελληνικών παραδοσιακών τραγουδιών και την δημιουργία πρωτότυπων συνθέσεων. Τέσσερις γυναικείες φωνές συνηχούν με τη συνοδεία δύο μουσικών οργάνων, την αρχαιοελληνική Λύρα και το Νταούλι.
Τα μέλη του συγκροτήματος είναι:
Η Αλίκη Μαρκαντωνάτου, σπούδασε πιάνο, αλλά βρήκε στην Λύρα τον ήχο με τον οποίο μπορεί να εκφράσει το προσωπικό της μουσικό ιδίωμα. Συνθέτει για αυτό το όργανο και το έχει εμφανίσει σε συνηχήσεις με την ποντιακή λύρα, το φλάουτο, το σιτάρ, την κρητική λύρα κ.ά.
Η Αρετή Μίγγου παίζει κρουστά, της αρέσει ιδιαίτερα να αναμιγνύει ήχους και ρυθμούς από διαφορετικές μουσικές παραδόσεις, συνθέτει και μελετάει το Ηπειρώτικο πολυφωνικό τραγούδι.
Η Αθηνά Χιώτη έχει μελετήσει πλήθος παραδοσιακών τραγουδιών ανά τον κόσμο και απολαμβάνει να παντρεύει αυτούς τους ήχους σε κάθε ερμηνεία της.
Η Ντιάννα Δεληγιάννη παίζει ηλ. μπάσο, τραγουδάει και συνθέτει αντλώντας έμπνευση από τις μουσικές του κόσμου και την εκφραστική γλώσσα του αυτοσχεδιασμού.
Μαζί τους ο Nenad Radosevic, ένας μουσικός παραγωγός που επιλέγει την live ηχογράφηση (δηλ. ηχογράφηση των μουσικών ενώ παίζουν συγχρόνως) με πρόθεση την αποτύπωση της ατμόσφαιρας που δημιουργείται, την ώρα που συμπράττουν.
Μια σύντομη συνέντευξη με το συγκρότημα
Πολλά από τα παραδοσιακά τραγούδια μας έχουν έντονο λυρισμό. Ο πόνος, η ξενιτιά, η αγάπη, ο αποχωρισμός εκφράζονται με εικόνες εμπνευσμένες από τη φύση ή το περιβάλλον, κάτι που συμβαίνει και στην Λυρική ποίηση. Στις διασκευές μας προτείνουμε έναν ηχητικό καμβά που θα ξεδιπλωθούν επάνω του οι στίχοι και οι εικόνες. Δουλεύουμε αφαιρετικά, διατηρώντας την μελωδία ως προς το μεγαλύτερο μέρος της, και χρησιμοποιούμε στην ενορχήστρωση αυτά τα στοιχεία που νιώθουμε ότι αναδεικνύουν το αίσθημα που εμείς εισπράττουμε από το τραγούδι. Με άλλα λόγια φέρνουμε το τραγούδι κοντά στον ήχο και το αίσθημα, που φέρουν και οι νέες μας δημιουργίες.
Ποια είναι η επαφή σας με την παραδοσιακή μουσική όπως την ξέρουμε (όχι όπως την προτείνεται στις ηχογραφήσεις);
Αθηνά: Ασχολούμαι με το παραδοσιακό τραγούδι από το 2000, που εντάχθηκα στη χορωδία της Δόμνας Σαμίου και από τότε έχω ερευνήσει για πολλά χρόνια το παραδοσιακό τραγούδι από ερμηνευτές που κατά γενική ομολογία το απέδιδαν πιστά. Η μικρή επαφή μου με την Βυζαντινή μουσική με βοήθησε επίσης να αντιληφθώ πόσο σημαντικό είναι να μένεις πιστός σε ένα κείμενο παρασημαντικής αποφεύγοντας να κάνεις παραλλαγές. Ωστόσο, η μελέτη μου παραδοσιακών τραγουδιών σε διεθνές επίπεδο - όπως τα fados, τα Σεφαραδίτικα και η Κέλτικη μουσική - μου δημιούργησε την ανάγκη να εκφραστώ στο Ελληνικό παραδοσιακό τραγούδι με πιο ελεύθερο τρόπο δανειζόμενη στοιχεία από άλλους πολιτισμούς.
Αρετή: Τα πρώτα μου ακούσματα ήταν τα παραδοσιακά τραγούδια και χοροί, έτσι όπως τα βίωναν στην καθημερινότητά τους, στις χαρές τους και τις λύπες τους οι άνθρωποι στην Ήπειρο απ' όπου κατάγομαι. Η σπουδή μου στα ελληνικά παραδοσιακά κρουστά και η διδασκαλία σε μουσικά σχολεία, με έβαλαν πολύ φυσικά στη διαδικασία να ψάχνω εκτός από διαφορετικές εκδοχές, και τις συνθήκες που γεννιέται ένα τραγούδι. Η αγάπη μου για την παράδοση, ως πηγή έμπνευσης, με οδήγησε στο να ασχοληθώ με μουσικές άλλων λαών, όπως της Δυτικής και Βόρειας Αφρικής και της Βραζιλιάνικης (samba). Η ενασχόλησή μου με την Βυζαντινή μουσική, λειτούργησε για μένα, ως ένα επιπλέον συνδετικό κομμάτι στο παζλ της ιστορίας της μουσικής. Η προσωπική μου ανάγκη για έκφραση και σύνδεση με το παρελθόν και τις ρίζες μου με οδήγησε στην μελέτη του Ηπειρώτικου πολυφωνικού τραγουδιού.
Αλίκη: Ανακάλυψα ότι με την αρχαία ελληνική λύρα μπορώ να εργαστώ πάνω στα παραδοσιακά τραγούδια περίπου σαν να έπαιζα σαντούρι. Πιο λιτά όμως, κρατώντας οστινάτι και δημιουργώντας λιτές αρμονίες. Η επαφή μου με την παραδοσιακή μουσική είναι πολλές ώρες ακρόασης και λίγα μαθήματα Βυζαντινής Μουσικής.
Προέκυψε!! και οφείλεται στη μουσική μας χημεία. Κάποια στιγμή, λόγω ευτυχών συγκυριών, μπήκαμε στο στούντιο και οι τρεις για ένα demo, με ηχολήπτη τον Nenad Radosevic και ανακαλύψαμε ότι η επικοινωνία μας είναι δημιουργική και το αποτέλεσμα μας ενθουσίασε όλους. Ο Nenad μας βοήθησε πολύ να προσδιοριστούμε ως γυναικείο συγκρότημα και πρότεινε να αναλάβει την παραγωγή και ηχοληψία, γιατί βρήκε μεγάλο ενδιαφέρον στον ήχο μας. Ως μέλος του σχήματος συνεισφέρει στη δημιουργική διαδικασία με παρατηρήσεις, προτάσεις και διορθώσεις. Η πρόθεσή μας είναι να καλούμε μουσικούς, ανεξαρτήτως φύλου, ως guest. Στο πλαίσιο αυτό, η Ντιάννα Δεληγιάννη μας χάρισε την όμορφη φωνή της, και την συνθετική της ικανότητα στις ηχογραφήσεις του CD μας.
Οι στίχοι στα καινούργια τραγούδια είναι πρωτότυποι? Έχετε γράψει τραγούδια με στίχους δικούς σας;
Οι στίχοι στο πρώτο μας CD προέρχονται από τη Λυρική ποίηση και συγκεκριμένα από την Σαπφώ. Έχουμε μελοποιήσει και άλλους όπως ο Σιμωνίδης και ο Αλκμάν, και υπάρχουν και λίγα τραγούδια με νέο ελληνικό στίχο γραμμένο από εμάς, που σιγά-σιγά σκοπεύουμε να ηχογραφήσουμε. Για την ώρα τα παρουσιάζουμε στις live εμφανίσεις μας.
Έχετε μελετήσει την αρχεία ελληνική μουσική όπως και όσο αυτή διασώζεται, ή προσεγγίζετε τις μελοποιήσεις διαισθητικά;
Και τα δύο! Έχουμε περάσει ώρες προσπαθώντας να κάνουμε "δικές" μας τις μελωδίες από τα σωζόμενα, όπως για παράδειγμα αυτό το κομμάτι του Σεικίλου που ηχογραφήσαμε. Υπάρχουν κάποια συγκροτήματα που έχουν ερμηνεύσει τα σωζόμενα με ξεχωριστό τρόπο, όπως για παράδειγμα οι Πολωνοί Gardzieniece, που φυσικά τους ακούμε και τους έχουμε ως σημείο αναφοράς. Υπάρχει όμως μια διαισθητική προσέγγιση, και έτσι με αυτοπεποίθηση μπορούμε να πούμε ότι αυτό που βγαίνει είναι εντελώς προσωπικό. Αυτά που μελοποιούμε εμείς οι ίδιες είναι αποτέλεσμα προσωπικής έκφρασης και αισθητικής, και εκεί ξεχνάμε το πώς θα έπρεπε να είναι. Πάντως πριν γίνει η μελοποίηση γίνεται πρώτα μετρική ανάλυση, κατανόηση της προσωδίας και μετά..... την καταργούμε.
Προσπαθήσατε να ακουστεί η δουλειά σας εκτός Ελλάδος; Εντάσσεται σε ένα διαχρονικό έθνικ ή σε ένα μουσειακό αρχαιοπρεπές;
Κάνουμε προσπάθεια μέσω ίντερνετ κυρίως, και με χαρά βλέπουμε ότι μας ακούνε πολύ από Αμερική και Ισπανία. Πριν μια βδομάδα λάβαμε συγχαρητήρια από τον καθηγητή της αρχαίας και ρωμαϊκής μουσικής του Παν/μιου του Newcastle και χαρήκαμε πολύ, γιατί είναι αυτός που σε συνεργασία με το Παν/μιο της Οξφόρδης κάνουν την προσπάθεια αναβίωσης της αρχαίας Ελληνικής μουσικής. Εμείς δεν κάνουμε αναβίωση, αλλά χαρήκαμε με την αναγνώριση της προσπάθειάς μας. Όχι δεν εντάσσουμε τον εαυτό μας σε ένα μουσειακό αρχαιοπρεπές, το αντίθετο! τρέμουμε σε αυτή την ιδέα... Το διαχρονικό έθνικ μας ακούγεται πιο καλά.....
Πότε θα εμφανιστείτε να παρουσιάσετε την δουλειά σας;
Η επόμενη εμφάνισή μας θα γίνει στο Λουκούμι Bar, πλ. Αβυσσηνίας, στις 13/12/2013. Θα αρχίσουμε στις 10.00μμ και η είσοδος είναι ελεύθερη.
Ποια είναι τα επόμενα σχέδια σας;
Με την καινούρια χρονιά μας ενδιαφέρει να κάνουμε την επίσημη παρουσίαση δίσκου μας Awakening the Muse και εμφανίσεις στην Αθήνα και αλλού. Η δημιουργία και ο πειραματισμός είναι σταθερά κομμάτια που μας εξελίσσουν ως σχήμα και μουσικούς. Το επόμενο βήμα, η ηχογράφηση του δεύτερου δίσκου μας!
Τα μέλη του συγκροτήματος έχουν παράλληλες δραστηριότητες σε άλλα ήδη μουσικής;
Αθηνά: Αυτό τον καιρό κυκλοφορεί σε ψηφιακή μορφή η δισκογραφική δουλειά του Γιάννη Χούλη και του Βασίλη Γκίκα με τον τίλο "Μαστίχα μύρισα" στην οποία συμμετέχω και μελετάω την Βυζαντινή μουσική, η οποία θεωρώ ότι είναι πραγματικά συναρπαστική και λυπάμαι που δεν προβάλλεται καθόλου από το Ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα.
Αρετή: Το Ηπειρώτικο πολυφωνικό τραγούδι με ενδιαφέρι ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια. Το μελετώ και το διδάσκω στο Συνεργατικό καφενείο της Ακαδημίας Πλάτωνος και πρόσφατα ξεκίνησα τη μελέτη στο kamale ngoni, είδος άρπας από την Δ. Αφρική με σώμα από κολοκύθα και πεντατονικό κούρδισμα.
Αλίκη: Τον τελευταίο χρόνο έχω αφοσιωθεί στην αρχαία μου λύρα, και νιώθω πλήρης.
www.lyrenrhapsody.com | www.facebook.com/lyrenrhapsody?fref=ts
