Ο Γιώργος Νταλάρας παραχώρησε συνέντευξη στην εφημερίδα Documento και την Έμυ Ντούρου.
Αφορμή η συναυλία του ερμηνευτή με τη Συμφωνική Ορχήστρα της Σμύρνης στο Ηρώδειο, στις 29/9.
Μεταφέρουμε ένα απόσπασμα της συνομιλίας του Γιώργου Νταλάρα με τη δημοσιογράφο.
Παρότι, όπως λέτε, είµαστε έθνος προσφύγων, παρατηρείται τα τελευταία χρόνια µεγάλη άνοδος της ακροδεξιάς.
Με απογοητεύει αυτό το γεγονός. ∆ιαβάζοντας ωστόσο ιστορία παρατηρεί κανείς ότι η ακροδεξιά φυτρώνει όπου υπάρχει κοινωνικό έλλειµµα, όπου ενδεχοµένως υπάρχει αναλγησία από το κράτος. Βέβαια, εµείς βρισκόµαστε σε µακροχρόνια κρίση, που κρατάει σχεδόν δέκα χρόνια πλέον – ξεπέρασε σε διάρκεια και την επταετία της χούντας. Σε αυτή την κρίση διαρκείας όπου υπάρχει οικονοµικό πρόβληµα ξεπετάγονται σαν τα φρούτα αυτές οι ιδιοσυγκρασίες, οι οποίες βρίσκουν αδαείς ή απελπισµένους ανθρώπους, κολλάνε δίπλα τους σαν τα τσιµπούρια και τους µεταδίδουν δηλητηριασµένες αντιλήψεις και απόψεις για τη ζωή, την κοινωνία, το µέλλον κ.λπ. Στην Ελλάδα, που είναι µια χώρα όπου οι έννοιες της αλληλεγγύης και της φιλοξενίας είναι ισχυρές, δεν θα έπρεπε να παρατηρούνται τέτοια φαινόµενα. Ο ναζισµός δεν είναι πολιτική ιδεολογία, είναι ασθένεια σοβαρή και ο νεοναζισµός αποτελεί κλινική περίπτωση. Αυτά για την Ελλάδα είναι τουλάχιστον ντροπή, αλλά όλα έχουν τον λόγο τους.
Ποιος είναι αυτός;
Υπάρχει αναλγησία εδώ και δεκαετίες, όχι από µία µόνο κυβέρνηση. Παρατηρείται έλλειµµα δηµοκρατίας, ρεβανσισµός, υπάρχουν προβλήµατα τα οποία δεν λύνονται. Αναδεικνύεται το εγωιστικό µας κοµµάτι παρά το συλλογικό. Με αυτό τον τρόπο γινόµαστε κάτι που δεν θέλουµε και µετά βλέπουµε τον εαυτό µας στον καθρέφτη και δεν µπορούµε να τον αναγνωρίσουµε. Ο κόσµος γύρω µας αλλάζει, επικοινωνεί σε υψηλές ταχύτητες, δεν µπορούµε εµείς να µένουµε πίσω. Για έναν περίεργο λόγο επιλέγουµε την εσωστρέφεια και κάθε τόσο αναγνωρίζουµε έναν εχθρό απέναντί µας, µε τον οποίο αρνούµαστε έστω να συζητήσουµε. Ως αποτέλεσµα δηµιουργούµε µεγάλες εντάσεις οι οποίες καταλήγουν καταστροφικές.
Παρ’ όλα αυτά, τις τελευταίες ηµέρες είδαµε ότι και στη Σουηδία, που αποτελεί πρότυπο κράτος πρόνοιας, η ακροδεξιά αναδείχθηκε δεύτερη δύναµη στις εθνικές εκλογές. ∆εν είναι τροµακτικό;
Ναι, είναι. Όσο τροµακτικό είναι όταν συµβαίνει και στη Γαλλία, τη χώρα της Παρισινής Κοµµούνας. Φαντάζουν απίστευτα αυτά που συµβαίνουν. Ωστόσο πρέπει να δούµε για ποιον λόγο συµβαίνει αυτό. Είναι ένα αποτυχηµένο κοµµάτι του µετα-καπιταλισµού κατά το οποίο τα πάντα έφυγαν από το αξιακό σύστηµα που είχαµε και πέρασαν στο τραπεζικό και το οικονοµικό. Αυτά θα βλέπουµε µπροστά µας συνεχώς όσο οι πολιτικοί µας, κόµµατα και οµάδες, αλλά και οι συνδικαλιστές θα έχουν για θεό τους το κέρδος και το χρήµα. Θεωρώ ότι βρισκόµαστε σε πολύ ιδιαίτερη στιγµή. Από τη µια έχουµε την τεχνολογία να τρέχει κι από την άλλη υπάρχουν πράγµατα που θα έπρεπε να αλλάξουν αλλά δεν αλλάζουν.
Τι πιστεύετε ότι θα έπρεπε να αλλάξει στην ελληνική κοινωνία;
∆εν ξέρω αν έχει και τόσο νόηµα να µιλήσουµε µόνο για την ελληνική κοινωνία. Βέβαια οι κοινωνίες µας είναι αυτό που µας αφορά γιατί είναι το σπίτι µας, τα παιδιά µας, είναι η οικογένειά µας. Αυτό όµως, όπως είπατε κι εσείς πριν, συµβαίνει παντού. Και στις κοινωνίες όπου έχει εµπεδωθεί το ψέµα ο απλός πολίτης δεν αντέχει άλλο. Προκειµένου να βρει µια διέξοδο θα στραφεί οπουδήποτε, θα στραφεί στο έµβληµα. ∆εν τον νοιάζει ποιος κρύβεται από πίσω, θέλει απλώς να βγάλει το πάθος του, διότι νιώθει πως τον κοροϊδεύουν όλοι. Οτι τον κοροϊδεύει το αξιακό του σύστηµα, η κυβέρνησή του. Ο κόσµος πια έχει φτάσει σε αυτό που γηπεδικά θα λέγαµε «στα κάγκελα». Το θέµα είναι οι υπεύθυνοι και συνετοί άνθρωποι να µη χάσουν την αγάπη τους για τον κόσµο, για τη ζωή και το µέλλον – αυτό έχει σηµασία. Αν καταφέρουµε αυτό, θα έχουµε κάποιο δρόµο µπροστά µας. Και δεν υπάρχει άλλος δρόµος πέρα από τη δηµοκρατία.
Αφορμή η συναυλία του ερμηνευτή με τη Συμφωνική Ορχήστρα της Σμύρνης στο Ηρώδειο, στις 29/9.
Μεταφέρουμε ένα απόσπασμα της συνομιλίας του Γιώργου Νταλάρα με τη δημοσιογράφο.
Παρότι, όπως λέτε, είµαστε έθνος προσφύγων, παρατηρείται τα τελευταία χρόνια µεγάλη άνοδος της ακροδεξιάς.
Με απογοητεύει αυτό το γεγονός. ∆ιαβάζοντας ωστόσο ιστορία παρατηρεί κανείς ότι η ακροδεξιά φυτρώνει όπου υπάρχει κοινωνικό έλλειµµα, όπου ενδεχοµένως υπάρχει αναλγησία από το κράτος. Βέβαια, εµείς βρισκόµαστε σε µακροχρόνια κρίση, που κρατάει σχεδόν δέκα χρόνια πλέον – ξεπέρασε σε διάρκεια και την επταετία της χούντας. Σε αυτή την κρίση διαρκείας όπου υπάρχει οικονοµικό πρόβληµα ξεπετάγονται σαν τα φρούτα αυτές οι ιδιοσυγκρασίες, οι οποίες βρίσκουν αδαείς ή απελπισµένους ανθρώπους, κολλάνε δίπλα τους σαν τα τσιµπούρια και τους µεταδίδουν δηλητηριασµένες αντιλήψεις και απόψεις για τη ζωή, την κοινωνία, το µέλλον κ.λπ. Στην Ελλάδα, που είναι µια χώρα όπου οι έννοιες της αλληλεγγύης και της φιλοξενίας είναι ισχυρές, δεν θα έπρεπε να παρατηρούνται τέτοια φαινόµενα. Ο ναζισµός δεν είναι πολιτική ιδεολογία, είναι ασθένεια σοβαρή και ο νεοναζισµός αποτελεί κλινική περίπτωση. Αυτά για την Ελλάδα είναι τουλάχιστον ντροπή, αλλά όλα έχουν τον λόγο τους.
Ποιος είναι αυτός;
Υπάρχει αναλγησία εδώ και δεκαετίες, όχι από µία µόνο κυβέρνηση. Παρατηρείται έλλειµµα δηµοκρατίας, ρεβανσισµός, υπάρχουν προβλήµατα τα οποία δεν λύνονται. Αναδεικνύεται το εγωιστικό µας κοµµάτι παρά το συλλογικό. Με αυτό τον τρόπο γινόµαστε κάτι που δεν θέλουµε και µετά βλέπουµε τον εαυτό µας στον καθρέφτη και δεν µπορούµε να τον αναγνωρίσουµε. Ο κόσµος γύρω µας αλλάζει, επικοινωνεί σε υψηλές ταχύτητες, δεν µπορούµε εµείς να µένουµε πίσω. Για έναν περίεργο λόγο επιλέγουµε την εσωστρέφεια και κάθε τόσο αναγνωρίζουµε έναν εχθρό απέναντί µας, µε τον οποίο αρνούµαστε έστω να συζητήσουµε. Ως αποτέλεσµα δηµιουργούµε µεγάλες εντάσεις οι οποίες καταλήγουν καταστροφικές.
Παρ’ όλα αυτά, τις τελευταίες ηµέρες είδαµε ότι και στη Σουηδία, που αποτελεί πρότυπο κράτος πρόνοιας, η ακροδεξιά αναδείχθηκε δεύτερη δύναµη στις εθνικές εκλογές. ∆εν είναι τροµακτικό;
Ναι, είναι. Όσο τροµακτικό είναι όταν συµβαίνει και στη Γαλλία, τη χώρα της Παρισινής Κοµµούνας. Φαντάζουν απίστευτα αυτά που συµβαίνουν. Ωστόσο πρέπει να δούµε για ποιον λόγο συµβαίνει αυτό. Είναι ένα αποτυχηµένο κοµµάτι του µετα-καπιταλισµού κατά το οποίο τα πάντα έφυγαν από το αξιακό σύστηµα που είχαµε και πέρασαν στο τραπεζικό και το οικονοµικό. Αυτά θα βλέπουµε µπροστά µας συνεχώς όσο οι πολιτικοί µας, κόµµατα και οµάδες, αλλά και οι συνδικαλιστές θα έχουν για θεό τους το κέρδος και το χρήµα. Θεωρώ ότι βρισκόµαστε σε πολύ ιδιαίτερη στιγµή. Από τη µια έχουµε την τεχνολογία να τρέχει κι από την άλλη υπάρχουν πράγµατα που θα έπρεπε να αλλάξουν αλλά δεν αλλάζουν.
Τι πιστεύετε ότι θα έπρεπε να αλλάξει στην ελληνική κοινωνία;
∆εν ξέρω αν έχει και τόσο νόηµα να µιλήσουµε µόνο για την ελληνική κοινωνία. Βέβαια οι κοινωνίες µας είναι αυτό που µας αφορά γιατί είναι το σπίτι µας, τα παιδιά µας, είναι η οικογένειά µας. Αυτό όµως, όπως είπατε κι εσείς πριν, συµβαίνει παντού. Και στις κοινωνίες όπου έχει εµπεδωθεί το ψέµα ο απλός πολίτης δεν αντέχει άλλο. Προκειµένου να βρει µια διέξοδο θα στραφεί οπουδήποτε, θα στραφεί στο έµβληµα. ∆εν τον νοιάζει ποιος κρύβεται από πίσω, θέλει απλώς να βγάλει το πάθος του, διότι νιώθει πως τον κοροϊδεύουν όλοι. Οτι τον κοροϊδεύει το αξιακό του σύστηµα, η κυβέρνησή του. Ο κόσµος πια έχει φτάσει σε αυτό που γηπεδικά θα λέγαµε «στα κάγκελα». Το θέµα είναι οι υπεύθυνοι και συνετοί άνθρωποι να µη χάσουν την αγάπη τους για τον κόσµο, για τη ζωή και το µέλλον – αυτό έχει σηµασία. Αν καταφέρουµε αυτό, θα έχουµε κάποιο δρόµο µπροστά µας. Και δεν υπάρχει άλλος δρόµος πέρα από τη δηµοκρατία.
