Ο Στράτος Διονυσίου τραγουδάει Μίμη Πλέσσα

(ΑΚΟΥΣΤΕ - ΣΠΑΝΙΟ ΗΧΗΤΙΚΟ & VIDEO) Η καταγραφή μιας ιστορικής συνεργασίας, με αφορμή τα 91α γενέθλια του συνθέτη.
logo radio
Ogdoo web radio
Live
 

91 χρόνια Μίμης Πλέσσας


Στις 12 Οκτωβρίου 1924 γεννήθηκε στην Αθήνα ο Μίμης Πλέσσας. Αν και δεν χρειάζονται ιδιαίτερες αφορμές για να ασχοληθεί κανείς με το τεράστιο έργο του ή με ένα κομμάτι του έργου αυτού, σκέφτηκα για σήμερα να ανατρέξουμε σε μια από τις χαρακτηριστικότερες, κατά τη γνώμη μου, συνεργασίες του, που άφησε 36 τραγούδια, μεταξύ των οποίων κι ένα που έμελλε να γίνει σημείο αναφοράς του λαϊκού τραγουδιού.

«Βρέχει φωτιά στη στράτα μου»


Βρισκόμαστε στα τέλη του 1969 και στα πλαίσια της προετοιμασίας μιας κινηματογραφικής ταινίας με πρωταγωνιστή τον Νίκο Κούρκουλο, ο Νίκος Φώσκολος τηλεφωνεί στον Μίμη Πλέσσα και του ζητά ένα ζεϊμπέκικο, μέσα στο οποίο θα υπάρχει η φράση «κύμα πικρό στην πλώρη μου», για μια σκηνή στην οποία ο πρωταγωνιστής θα καίει τα υπάρχοντά του, υπό τους ήχους του τραγουδιού. Ο Μίμης Πλέσσας απευθύνεται στον Λευτέρη Παπαδόπουλο και το τραγούδι που θα ακουστεί στην ταινία «Ορατότης μηδέν», που κάνει πρεμιέρα τον Γενάρη του 1970, είναι έτοιμο…

Ποιος θα το τραγουδήσει όμως;


Την ίδια περίπου εποχή, Μίμης Πλέσσας και Λευτέρης Παπαδόπουλος παραβρίσκονται στο «ΣΟΥ ΜΟΥ», ένα λαϊκό κέντρο της εθνικής οδού, όπου ο μαέστρος εντυπωσιάζεται από την παρουσία του Στράτου Διονυσίου στο πάλκο. (Αργότερα βέβαια δηλώνει πως αυτή ήταν μια από τις χειρότερες βραδιές της ζωής του, κυρίως, λόγω της χαμηλής – σύμφωνα πάντα με τα δικά του κριτήρια – ποιότητας του χώρου γενικότερα). Όταν λοιπόν αναζητείται ερμηνευτής για το τραγούδι της ταινίας, δεν χρειάζεται δεύτερη σκέψη για να απευθυνθούν στον Στράτο Διονυσίου… Τα αποτελέσματα της πρώτης συνεργασίας τους νομίζω πως είναι σε όλους γνωστά…

Το τραγούδι γίνεται μεγάλη επιτυχία, όμως ο Διονυσίου δεν μπορεί να το ηχογραφήσει σε δίσκο, αφού ανήκει σε δισκογραφική εταιρεία με την οποία δεν συνεργάζεται ο συνθέτης. Έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον αυτά που αφηγείται στη δημοσιογράφο Βίκυ Μιχαλονάκου:

«Μετά την προβολή της ταινίας, ένα τραγούδι, το “Βρέχει φωτιά στη στράτα μου”, χωρίς να με βλέπουν, ακούγοντάς το μόνο, κάνει φοβερή επιτυχία που με τινάζει στα ύψη.

Από τη μια η επιτυχία, από την άλλη η πίκρα. Δεν μπορούσα να πω το τραγούδι, να το κυκλοφορήσω σε δίσκους, επειδή ο Μίμης Πλέσσας δεν συνεργαζότανε με την εταιρεία μου. Τον πήρα στο τηλέφωνο:

“Δάσκαλε μου ‘δωσες ένα ξεροκόμμματο, γλυκάθηκα και τώρα μου το παίρνουν πίσω”.

“Πoιος, αγόρι μου;” ρώτησε απορημένος ο δάσκαλος.

Του εξήγησα πώς έχουν τα πράγματα και μου είπε: “Για σένα, αγόρι μου, δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Βρες τα με την εταιρεία σου και για σένα δεν θέλω τίποτε, φθάνει να κάνουμε μαζί το δίσκο». (2)

Το τραγούδι ηχογραφείται για δεύτερη φορά (μετά την ηχογράφησή του για την ταινία) και κυκλοφορεί σε δίσκο 45 στροφών Columbia, έχοντας από την άλλη πλευρά ένα χασάπικο με στίχους Λευτέρη Παπαδόπουλου που δεν έγινε ιδιαίτερα γνωστό, με τίτλο «Αγαπώ τα παλικάρια». Το τραγούδι αυτό βρήκε θέση στα χρόνια του ’90 σε κάποιες από τις συλλογές τραγουδιών του Διονυσίου από τις 45 στροφές. Η κινηματογραφική εκτέλεση του «Βρέχει φωτιά στη στράτα μου», όπως και ολόκληρη η μουσική από την ταινία «Ορατότης μηδέν» κυκλοφόρησε σε δίσκο από τη Lyra το 1991.

Το 1970 ηχογραφούνται τέσσερα ακόμη τραγούδια του Μίμη Πλέσσα και του Λευτέρη Παπαδόπουλου με ερμηνευτή τον Διονυσίου. «Τι σου φταίει το παιδί» και «Αν είσαι φίλος με καρδιά», καθώς και τα «Ένα βράδυ που θα πιω» και «Για μας βρέχει και χιονίζει». Τα δυο πρώτα κυκλοφορούν σε δίσκο 45 στροφών, ενώ τα πέντε από τα έξι αυτά τραγούδια των Πλέσσα - Παπαδόπουλου – πλην του «Αγαπώ τα παλικάρια» - συμπεριλαμβάνονται στο δεύτερο προσωπικό δίσκο του Διονυσίου «Μαζί με τον Στράτο» που κυκλοφορεί το 1970. 

«Όπως φεύγουν τα καράβια»


Το 1971 ηχογραφείται ένα από τα ωραιότερα τραγούδια της συνεργασίας τους, αλλά και του ρεπερτορίου τόσο του συνθέτη όσο και του ερμηνευτή. Αναφέρομαι στο «Όπως φεύγουν τα καράβια» σε στίχους Άκου Δασκαλόπουλου, που ακούγεται στο θεατρικό έργο του Γιάννη Δαλιανίδη «Το κοροϊδάκι της πριγκηπέσσας» καθώς και στο δίσκο με τα τραγούδια του έργου. Εντάσσεται επίσης στον τρίτο προσωπικό δίσκο του Διονυσίου που φέρει σαν τίτλο το όνομά του.

Μια ανεπιβεβαίωτη πληροφορία, που μεταφέρεται με επιφύλαξη, λέει πως εκείνη περίπου την εποχή ηχογραφείται το τραγούδι «Μπεσαλή που χάσαμε» σε στίχους Μιχάλη Γαβριηλίδη, που δεν κυκλοφορεί ποτέ σε δίσκο. 

Το 1972 κυκλοφορεί ο τέταρτος, πολυσυλλεκτικός προσωπικός δίσκος του Διονυσίου με τίτλο «Διονυσίου / 4». Εκεί, ανάμεσα στα τραγούδια του Άκη Πάνου, του Αντώνη Ρεπάνη, του Γιώργου Χατζηνάσιου και του Βασίλη Δημητρίου, παίρνει θέση και το ζεϊμπέκικο του Μίμη Πλέσσα «Άμα πεθάνω εγώ για σε».

«Τα δώδεκα του Στράτου» με στίχους Κώστα Βίρβου

STRATOS DIONYSIOY MIMHS PLESSAS 9
Το 1973 ο Στράτος Διονυσίου εμφανίζεται να τραγουδά ένα τσιφτετέλι του Μίμη Πλέσσα στην ταινία «Ο φαντασμένος» σε σενάριο Ανδρέα Βλασσόπουλου και σκηνοθεσία Ντίνου Δημόπουλου με πρωταγωνιστή τον Λάμπρο Κωνσταντάρα.

Το τραγούδι «Πού το πας και πού το φέρνεις» σε στίχους Κώστα Βίρβου, ξαναηχογραφείται και συμπεριλαμβάνεται στον πρώτο από τους δυο ολοκληρωμένους δίσκους της συνεργασίας Πλέσσα-Διονυσίου με τίτλο «Τα δώδεκα του Στράτου» με τραγούδια σε στίχους Κώστα Βίρβου, που κυκλοφορεί το 1974.

Η κινηματογραφική εκτέλεση εντάσσεται το 1993 στο διπλό δίσκο βινυλίου της Lyra «Σαν παλιό σινεμά», με τον τίτλο «Λίγο τόπο κάνε μου στο στρώμα». Κόβεται όμως και μένει έξω από την έκδοση αυτού του δίσκου σε μονό cd!

«Τα δώδεκα του Στράτου» είναι:

1) Έξω απ’ άδικο
2) Πού το πας και πού το φέρνεις
3) Η νύχτα είναι για φιλιά
4) Τώρα τέλια τσακισμένα
5) Ο πόνος μου εγώ κι η μοναξιά μου
6) Κάνε κουράγιο
7) Ο μεμέτης
8) Η ζωή δεν είναι γλέντι
9) Νύχτα, νύχτα, βράδυ, βράδυ
10) Φύσηξε τρελός βαρδάρης
11) Το φτωχόσπιτό μου
12) Από δω και μπρος να δεις

H διεύθυνση ορχήστρας είναι του Μίμη Πλέσσα, η ηχοληψία έγινε από τον Τάκη Φιλιππίδη και η παραγωγή από τον Γιώργο Μακράκη.

«Πάλι μαζί μας» με στίχους Κώστα Ρουβέλα


Το Μάη του 1975 ο Στράτος Διονυσίου καταδικάζεται από το Κακουργιοδικείο Θεσσαλονίκης σε φυλάκιση τριών ετών για κατοχή ναρκωτικών και παράνομη οπλοφορία και οδηγείται, αρχικά στις φυλακές του Γεντί Κουλέ και στη συνέχεια στην Κέρκυρα και την Τίρυνθα. Από εκεί αποφυλακίζεται το Πάσχα του 1976, μετά από χάρη που του δίνεται από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Τσάτσο.

Στις φυλακές της Τίρυνθας όμως συνέβη κάτι, που δεν ξέρω αν έχει προηγούμενο (ή επόμενο) στην ιστορία της παγκόσμιας δισκογραφίας… Μετά από άδεια που δόθηκε από την διεύθυνση των φυλακών, τον Μάρτη του ‘76 το κελί του Στράτου ηχομονώθηκε με κουβέρτες, μεταφέρθηκαν τα απαραίτητα μηχανήματα φωνοληψίας και ο ερμηνευτής ηχογράφησε δώδεκα τραγούδια σε μουσική του Μίμη Πλέσσα και στίχους Κώστα Ρουβέλα, που κυκλοφόρησαν στο δίσκο με τον συμβολικό τίτλο «Πάλι μαζί μας». Στο οπισθόφυλλο του δίσκου μάλιστα εικονίζεται η πόρτα της φυλακής. Την ηχοληψία έκανε ο Τάκης Φιλιππίδης, την ορχήστρα διηύθυνε ο Μίμης Πλέσσας, ενώ η παραγωγή ήταν του Γιώργου Μακράκη.
STRATOS DIONYSIOY MIMHS PLESSAS 11
Τα τραγούδια του δίσκου ήταν:

1) Αυτή που μ’έχει κάψει
2) Ψωμί και δάκρυ
3) Ανταμώσαμε αδέρφια
4) Έδιωξα την πίκρα
5) Μην το κουράζεις
6) Χάρε βγες στο μονοπάτι
7) Τους άλλους πίστεψες
8) Νερό κι αλάτι
9) Μη φωνάζεις ταβερνιάρη
10) Βάλε στην καρδιά το χέρι
11) Τι μου ’κανες κυρά
12) Φέρτε να δω τη μοίρα μου

Είναι αξιοπερίεργο γιατί «Τα δώδεκα του Στράτου», αλλά πολύ περισσότερο το «Πάλι μαζί μας» που κυκλοφόρησε μετά από τις περιπέτειες του ερμηνευτή, δεν ακούστηκαν ιδιαίτερα. Κάποιοι από τους τίτλους των τραγουδιών απεικονίζουν τις δύσκολες καταστάσεις που περνούσε εκείνη την εποχή ο Στράτος Διονυσίου. Θεωρώ ανεπιφύλακτα πως πρόκειται για δυο από τους πιο ολοκληρωμένους δίσκους του και πως μετά από 40 σχεδόν χρόνια, τους «χρωστάμε» και μας «χρωστάνε».

«Αν ξαναζούσα»


Τον Οκτώβρη του 1976 κυκλοφορεί ο δίσκος του Διονυσίου «Πικρά κι ανθρώπινα» σε μουσική Σπύρου Παπαβασιλείου και στίχους Κώστα Ρουβέλα, ενώ τον Νοέμβρη του 1977 καταγράφεται η τελευταία συνεργασία του Μίμη Πλέσσα με τον Διονυσίου, με τέσσερα τραγούδια σε στίχους του Θάνου Σοφού που συμπεριλαμβάνονται στον πολυσυλλεκτικό δίσκο με τίτλο «Αν ξαναζούσα». Σε αυτή τη δουλειά υπάρχουν επίσης τραγούδια του Νίκου Ιγνατιάδη και του Πυθαγόρα, του Θανάση Πολυκανδριώτη και του Γιάννη Πάριου, καθώς και του Αντώνη Ρεπάνη και του Μιχάλη Τουτουντζή. Αυτό όμως που ακούγεται περισσότερο και γίνεται «σήμα κατατεθέν» του ερμηνευτή είναι το «Αποκοιμήθηκα» του Τόλη Βοσκόπουλου σε στίχους Μίμη Θειόπουλου.

Τα τέσσερα τραγούδια του Μίμη Πλέσσα είναι:

1) Τη ζωή εγώ τη βλέπω
2) Σ’ όποια χέρια
3) Άσε κάτω τις βαλίτσες
4) Αχ πόσοι καημοί

Την ορχήστρα διευθύνει στα τραγούδια του ο Μίμης Πλέσσας και στα υπόλοιπα ο Νίκος Ιγνατιάδης. Η παραγωγή είναι του Νίκου Κιάμου, ενώ ηχολήπτης είναι και πάλι ο Τάκης Φιλιππίδης με βοηθό τον Γιώργο Τζάνες.

Το καλοκαίρι του 1981 ο Μίμης Πλέσσας γιόρτασε τα 30 χρόνια του στο τραγούδι με μια μεγάλη συναυλία στο θέατρο του Λυκαβηττού. Ανάμεσα στους παλιούς συνεργάτες του συνθέτη που τραγούδησαν στη συναυλία ήταν η Μαρινέλλα, ο Γιάννης Πουλόπουλος, η Γιοβάννα και ο Στράτος Διονυσίου…

Τα 36 τραγούδια της συνεργασίας του Μίμη Πλέσσα με τον Στράτο Διονυσίου συγκεντρώθηκαν το 2007 και κυκλοφόρησαν από τη Minos – Emi, με την επιμέλεια του Κώστα Μπαλαχούτη σε ένα διπλό cd με τίτλο «Ο Στράτος Διονυσίου τραγουδάει Μίμη Πλέσσα».

Ο Μίμης Πλέσσας «Εκ βαθέων» για τον Στράτο Διονυσίου


Στα πλαίσια της εκπομπής του «Εκ βαθέων» στο Δεύτερο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας, όπου ο Μίμης Πλέσσας παρουσίασε μια σειρά από τα σημαντικότερα έργα του, στις 11 Απριλίου 2011 αφιέρωσε την εκπομπή στη συνεργασία του με τον Στράτο Διονυσίου. Στο video μπορείτε να ακούσετε ολόκληρη την εκπομπή. 

Πηγές:
1) Βίκυ Μιχαλονάκου «Στράτος Διονυσίου – Εγώ ο ξένος, Αυτοβιογραφία» (Εκδόσεις «Σμυρνιωτάκης» 1990)
2) Βίκυ Μιχαλονάκου «Στράτος Διονυσίου» («Κάκτος» 2002)
3) Μάκης Δελαπόρτας «Μίμης Πλέσσας, Ένας δρόμος χίλιες νότες» («Άγκυρα» 2002)
4) Κείμενο του Κώστα Μπαλαχούτη στο ένθετο του cd «Ο Στράτος Διονυσίου τραγουδάει Μίμη Πλέσσα» (Μinos - Emi 2007)

ΤΟ OGDOO.GR ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ

Το τραγούδι αλλιώς, στο email σας!

Ενημερωθείτε πρώτοι για τα τελευταία νέα στο χώρο της καλής μουσικής!