Είτε μιλάμε για καταθέσεις συνθετών του ελαφρού ή του έντεχνου – με την ουσία της λέξης – τραγουδιού, είτε όπως συμβαίνει τακτικά τα τελευταία χρόνια, τραγουδοποιών.
Τραγουδοποιούς, δηλαδή οι καλλιτέχνες που δημιουργούν και ερμηνεύουν τα πονήματά τους, συναντάμε στο σμυρνέικο, στο ρεμπέτικο, και στο κλασικό λαϊκό τραγούδι. Στο διάβα των καιρών και με την αλλαγή των δεδομένων στην διασκέδαση και την δισκογραφία, η υπόσταση του ερμηνευτή θέριεψε υποσκελίζοντας τους δημιουργούς, ορισμένοι εκ των οποίων αναγκάστηκαν να βγουν απ’ το καβούκι τους, πιάνοντας το μικρόφωνο, διεκδικώντας ίσο μεροκάματο και δόξα με τους «τελάληδες» των δημιουργιών τους (βλέπε περιπτώσεις Τσιτσάνη, Ζαμπέτα κ.ά.)
Στα μισά του ΄60, οι συντελεστές του Νέου Κύματος απέδειξαν ότι η αλήθεια και ειλικρίνεια μπορούν να βάλουν σε δεύτερη μοίρα τον άρτιο αλλά συχνά «ξένο» με το σώμα του τραγουδιού τρόπο ερμηνείας . Η παρουσία του Διονύση Σαββόπουλου υπήρξε τομή που επηρέασε καταλυτικά τα δρώμενα. Πρωτοπόρος, ακομπλεξάριστος, μέγας «σκηνοθέτης» του τραγουδιού δε δίστασε να προσκαλέσει την Σωτηρία Μπέλλου στο μετερίζι του και αργότερα το Μιχάλη Μενιδιάτη, σε τραγούδια που άφησαν αδρά χνάρια. Στην δεκαετία του ΄80 οι Κατσιμιχαίοι και ο Νίκος Παπάζογλου κινούνται αυτόνομα καθώς διαθέτουν τραγουδιστικές αρετές που αγγίζουν ακροατές με διαφορετικά υπόβαθρα συντελώντας ως σημείο συνάντησης.
Όταν ο Γιώργος Νταλάρας συναντά τους Τερμίτες, η Σκόνη τους θα κατακλύσει το πανελλήνιο. Στο λυκαυγές του ’90, ο ερμηνευτής θα έχει μια ακόμα μεγάλη στιγμή με το Διδυμότειχο Μπλουζ των Λαυρέντη Μαχαιρίτσα και Γιάννη Μπαχ Σπυρόπουλου. Είναι η περίοδος όπου τραγουδοποιοί - ταλαντούχοι, μέτριοι και ατάλαντοι – ξεφυτρώνουν σα μανιτάρια. Ορισμένοι από αυτούς φέρνουν ένα φρέσκο, δροσερό αεράκι στο κουρασμένο και στυλιζαρισμένο λαϊκό τραγούδι αντλώντας ταυτόχρονα ή και ξεπατικώνοντας ακόμη πολλά από τα πρωτογενή συστατικά του.
Αρκετά τραγούδια ξεχωρίζουν και αγγίζουν πλατιά ακροατήρια (Τσιγάρο ατέλειωτο, Η φωτοβολίδα κ.ά.). Ο κορμός όμως της τέχνης των τραγουδοποιών μένει εγκλωβισμένος σε συγκεκριμένες «παρέες». Σίγουρα ο Σωκράτης Μάλαμας, ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου, ο Αλκίνοος Ιωαννίδης, ο Διονύσης Τσακνής, ο Μαχαιρίτσας έχουν το εκτόπισμα και την τεχνική, για να κινηθούν αυτόνομα. Όσες όμως στιγμές συμπορεύτηκαν με λαϊκούς ερμηνευτές , στην πλειονότητα των περιστάσεων, το αποτέλεσμα και καλλιτεχνικά δικαιώθηκε και αγκαλιάστηκε από το ευρύ κοινό. Γιατί οι τραγουδιστές αυτής της κοπής με την αμεσότητα, το χαρακτήρα, τα βιώματα και την τέχνη τους διαθέτουν το χάρισμα να καρφώνουν τα λόγια και τις μελωδίες στις ψυχές του κόσμου. Λειτουργούν κατά μία έννοια ως συνδημιουργοί μεγιστοποιώντας την μελωδική πλοκή, τη δύναμη και αξία του λόγου.
Ο Βασίλης Καρράς που στο παρελθόν με το Άστη να λέει του Μάνου Ξυδούς, την εποχή των Πυξ Λαξ, έδρεψε δάφνες, βρήκε στα λιμάνια των τραγουδοποιών σίγουρο και ασφαλές απάγκιο. Στις μέρες μας, που το σουξέ βγαίνει με το στανιό και πωλήσεις έχουν πιάσει πάτο, ο Καρράς με τις ερμηνείες του σε δημιουργίες των Μάλαμα, Περίδη αλλά και άλλων δημιουργών του ρεύματος (Αλαγιάννη, Πασχαλίδης, Γράψας, Νικολάου, Παπάζογλου κ.ά.) κερδίζει το στοίχημα. Επαναφέρει δυναμικά αξιοσημείωτες καταθέσεις, τους προσδίδει οικουμενική ματιά χωρίς να αλλοιώνει τη σύστασή τους, περνώντας τες ακόμα και σε ακροατές που αγνοούσαν την ύπαρξη τους, ή αποστρέφονταν τον τρόπο που παρουσιάζονταν το εν λόγω ρεπερτόριο και ταυτόχρονα πλουτίζει την προίκα του. Οι επιλογές και οι επιδόσεις του ερμηνευτή προκάλεσαν αναστάτωση στον τύπο αλλά και στο διαδίκτυο, θέτοντας ξανά το ζήτημα των διαφορετικών «στρατοπέδων» και της αισθητικής προσέγγισης των έργων. Ο Καρράς δε λογαριάζει στεγανά και αναθέματα που σε ορισμένες περιπτώσεις «εντέχνως» βολεύουν τους «άτεχνους». Σε συνέντευξή που μου παραχώρησε τονίζει : << Ο δίσκος θα μπορούσε να λέγεται Τα Ζηλιάρικα. Γιατί όλα αυτά τα χρόνια τα ζήλευα αυτά τα τραγούδια. Έχουν ψυχούλα και στον στίχο και στη μελωδία. Το καλό τραγούδι είναι ένα. Προσπάθησα να είμαι δίπλα σε αυτό που έχτισαν οι δημιουργοί, και εκεί να προσθέσω τη δική μου ψυχούλα…>>
Κλείνοντας να θυμίσω τις ξεχωριστές επιδόσεις του Γιώργου Μαργαρίτη με συνοδοιπόρο το Θοδωρή Μανίκα (Οι δρόμοι του πουθενά) και προσφάτως με τον Πέτρο Βαγιόπουλο και το Γιάννη Λογοθέτη (Το καλύτερο μπεγλέρι, Χαπάκι) αλλά και τον Μαχαιρίτσα (Πεθαίνω για σένα). Δημιουργίες του τελευταίου τραγουδά αυτόν τον καιρό στο στούντιο και ο Δημήτρης Μπάσης σε ένα δίσκο που θα κυκλοφορήσει σε λίγες ημέρες.
