δημοτικά και αργότερα τη βραχνή φωνή του Μάρκου και τα πρώτα ρεμπέτικα από τα γραμμόφωνα των καφενέδων. Παράλληλα μαθήτευσε κοντά στον ψάλτη της ενορίας του και ήρθε σε επαφή με την ψαλτική και τη βυζαντινή μουσική. Όλα αυτά τα ακούσματα μαζί με τα πρώτα ερωτικά σκιρτήματα και τους ήχους από τις καντάδες σμίλεψαν το μουσικό του ένστικτο και όταν αργότερα εγκατέλειψε τις σπουδές του και τη Γεωπονική Σχολή Θεσσαλονίκης για το μπουζούκι και το τραγούδι, είχε πλήθος παραστάσεων και αναφορών, που σε συνδυασμό με τον ξεχωριστό χαρακτήρα του ανέδειξαν το ταλέντο ενός από τους σημαντικότερους Έλληνες δημιουργούς, στον αιώνα που πέρασε.
Από νεαρός, είχε το πάθος της μουσικής κι έπαιζε σε συντροφιές και κεντράκια στα Τρίκαλα, στο Βόλο, στη Λάρισα, στη Θεσσαλονίκη, και μετά τον πόλεμο στον Πειραιά και στην Αθήνα, όπου και εγκαταστάθηκε, μόνιμα. Στη δισκογραφία μπήκε το 1947 με το τραγούδι του Μάγκας βγήκε για σεργιάνι που συνυπέγραφε με τον Βασίλη Τσιτσάνη. Τα πρώτα τραγούδια του βγήκαν από την Odeon : Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι, Εβίβα ρεμπέτες, Η παραστρατημένη, Σ’ ένα βράχο φαγωμένο, Η Μπαρμπαριά κ.α.
Έφτιαξε δικά του συγκροτήματα και μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’60 έπαιζε και ό ίδιος μπουζούκι συμμετέχοντας και ως εκτελεστής σε ηχογραφήσεις της Odeon και της Columbia , με την οποία ξεκίνησε τη συνεργασία του το 1949.
Μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του 1950 τα τραγούδια του έχουν τα χαρακτηριστικά και την εκφραστική δυναμική του ρεμπέτικου, όπως, αυτό φιλτραρίστηκε μέσα από την προσωπικότητα και τη μουσικότητα του. Ο Καλδάρας έγραψε πολλά από τα πιο δυνατά τραγούδια αυτής της περιόδου. Ξεχωριστή υπήρξε και η συνεργασία του με τον Στέλιο Καζαντζίδη. Εκτός από το πρώτο τραγούδι, με το οποίο μπήκε στη δισκογραφία – το Για μπάνιο πάω, που κυκλοφόρησε το καλοκαίρι του 1952 – του έδωσε και ορισμένα από τα σπουδαιότερα τραγούδια του: Εγώ ποτέ δεν αγαπώ, Το χαμένο κορμί, Απ’ τα ψηλά στα χαμηλά, Ποιος θα με πληροφορήσει, Ήρθα είδα και θα φύγω, Ότι αγαπάω εγώ πεθαίνει κ.α. Στα τέλη της δεκαετίας του ’50 έφυγε για ένα διάστημα στην Αμερική. Το πέρασμα στη δεκαετία του’60 χαρακτηρίστηκε από την στροφή του λαϊκού τραγουδιού προς το ανατολιτικογενές και περισσότερο το ινδικό τραγούδι που ταίριαξε με την ψυχοσύνθεση των ανθρώπων της συνοικίας και για μια πενταετία, αποτέλεσε την πρώτη ύλη των μεγάλων σουξέ της εποχής. Ο Απόστολος Καλδάρας, επεξεργάστηκε με μεγάλη επιτυχία, όλους αυτούς τους ήχους οι οποίοι, ταίριαξαν με το πνεύμα της εποχής επηρεάζοντας σε κάποιο βαθμό και το μουσικό χαρακτήρα του, ενώ, παράλληλα, αφουγκράστηκε τη νέα τάση του λεγόμενου έντεχνου λαϊκού τραγουδιού, με το οποίο, επί της ουσίας συγγένευε περισσότερο και αυτό αποδείχτηκε στη συνέχεια, όταν ξεκαθαρίζοντας τα πράγματα και καταλαγιάζοντας τα πνεύματα της ανατολής, απέδειξε πόσο μεγάλος συνθέτης ήταν.
Ο Απόστολος Καλδάρας υπήρξε ο μοναδικός από τη μεταπολεμική γενιά του ’40 που έφτασε άφθαρτος στη δεκαετία του ’70, συμβάλλοντας για μια ακόμη φορά στην ανάδειξη νέων τραγουδιστικών προτύπων. Όπως στο παρελθόν είχε εισηγηθεί, πρώτος εκείνος, τον Στέλιο Καζαντζίδη, είχε αναγεννήσει τον Μανώλη Αγγελόπουλο, είχε εδραιώσει νέους τραγουδιστές όπως τον Μιχάλη Μενιδιάτη ή βοήθησε τη Βίκυ Μοσχολιού, το Σταμάτη Κόκοτα κ.α. έτσι και στα χρόνια του ’70 με τα τραγούδια του πάτησαν γερά και ως ένα μεγάλο βαθμό αναδείχτηκαν τραγουδιστές όπως ο Γιάννης Πάριος, ο Γιώργος Νταλάρας και η Χάρις Αλεξίου. Η Μικρά Ασία σε στίχους του Πυθαγόρα και ο Βυζαντινός εσπερινός σε στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλου είναι δύο από τα πιο χαρακτηριστικά έργα αναφοράς της εποχής των μεγάλων δίσκων και των κύκλων τραγουδιών, στα οποία ο Καλδάρας υπερέβη τα όρια του λαϊκού τραγουδοποιού, ξετυλίγοντας την πλούσια συνθετική του φλέβα και τις ενορχηστρωτικές του αρετές. Προς το τέλος της ζωής του και έχοντας περάσει κι εκείνος από τις συμπληγάδες των εταιρειών, που παρόπλισαν τις παλιότερες δυνάμεις του τραγουδιού, έδωσε και το κύκνειο άσμα του, τις Μπαλάντες του περιθωρίου που εκδόθηκαν από το Σείριο του Μάνου Χατζιδάκι.
Ήταν περήφανος άνθρωπος. Ευγενικός και καλλιεργημένος. Εξαίρετος οικογενειάρχης. Όπως και η Παπαγιαννοπούλου, δοκιμάστηκε σκληρά, όταν το 1965 έχασε την κόρη του Μαίρη σε ηλικία 11 χρόνων. Τραγική σύμπτωση. Από τότε δεν ξαναέπαιξε μπουζούκι, παρά μόνον όταν επανεμφανίστηκε στα κέντρα λίγο πριν το τέλος της ζωής του. Ήταν παντρεμένος με την Λούλα Μαράβα που του στάθηκε βράχος. Έφυγε στις 8 Απριλίου του 1990. Ο γιος τους Κώστας Καλδάρας ακολούθησε κι εκείνος, με διακριτικότητα, την τέχνη του τραγουδιού, τιμώντας, όλα αυτά τα χρόνια τον πατέρα του και κρατώντας αξιοπρεπή στάση.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
- Παπαγιαννοπούλου – Καλδάρας: Έγραψαν ιστορία!
- Απόστολος Καλδάρας- Λευτέρης Παπαδόπουλος: «Βυζαντινός Εσπερινός», με τον Γιώργο Νταλάρα και τη Χάρις Αλεξίου
