Πάνος Γεραμάνης – «Σε Δρόμους Λαϊκούς» (Άγκυρα)

θα βοηθήσουν τους αναγνώστες να γνωρίσουν καλύτερα την προσωπικότητα, το έργο, τις κρυμμένες πτυχές πρωταγωνιστών και ακριβών εργατών του καλλιτεχνικού γίγνεσθαι του τόπου.

 

Οι ραδιοφωνικές εκπομπές του Πάνου Γεραμάνη, τα κείμενα και η προσωπικότητά του ήταν κάποιοι από τους λόγους που με ώθησαν να καταπιαστώ με τη μελέτη και την έρευνα γύρω απ’ το τραγούδι. Είχα τη χαρά να τον γνωρίσω όταν ως φοιτητής στο εξωτερικό επικοινωνούσα τηλεφωνικά μαζί του με κύριο θέμα συζήτησης τον Στέλιο Καζαντζίδη. Αργότερα σφίξαμε τα χέρια στο γραφείο του στα «ΝΕΑ», αλλά και στο Ραδιομέγαρο της Αγίας Παρασκευής. Κουβεντιάσαμε αρκετές φορές από κοντά για ζητήματα και πρόσωπα του λαϊκού τραγουδιού, φάγαμε και ήπιαμε κάποιες στιγμές σε στέκια για μυημένους. Μάλιστα, όταν με τη σειρά μου πέρασα στα λημέρια του ο Γεραμάνης προλόγισε δύο βιβλία μου. Τις «Άπονες εξουσίες», με θέμα το λαϊκό τραγούδι στη δεκαετία του ’70, και τη βιογραφία του Βαγγέλη Περπινιάδη με τίτλο «Πριν το τέλος».

Άνθρωπος ζηλευτός, κιμπάρης, καθάριος, ξάστερος, μελένιος. Παθιασμένος με τις αγάπες του: τραγούδι και ποδόσφαιρο• αλλά και την ίδια τη ζωή, τους φίλους, τη σύζυγό, τους δικούς του ανθρώπους. Αφοσιωμένος στα πιστεύω του, αγωνιστής και μαχητής για μια καινούργια κοινωνία, ένα καλύτερο αύριο.

Ο Γεραμάνης λάτρεψε τους ήρωές του και, παράλληλα, με τις γνώσεις και την έντιμη στάση του κέρδισε το προνόμιο να λατρευτεί με τη σειρά του από αυτούς, καθώς και από τους πολυπληθείς ακροατές και αναγνώστες του. Τιμή που λίγοι ομότεχνοί του γεύτηκαν στο διάβα τους.

 

Ο ιστορικός Βασίλης Καρδάσης, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, στο βιβλίο «Πάνος Γεραμάνης - Σε δρόμους λαϊκούς», που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Άγκυρα, σκιαγραφεί την προσωπικότητα, την πορεία και δράση του δημοσιογράφου και ερευνητή. Με απλές αλλά μεστές γραμμές, ξετυλίγονται τα καθοριστικά παιδικά του χρόνια στο Βασιλικό Χαλκίδας, οι πρώτες δημοσιογραφικές επιτυχίες στο «Φως Των Σπορ», η συνέπειά του στις ιδέες της Αριστεράς ακόμα και σε δύσκολες περιόδους, η αναγνώριση και καταξίωση. Όλα αυτά πλημμυρισμένα από μουσικές, τραγούδια, ιαχές, φάσεις, γκολ, γήπεδα, ταβέρνες, παρέες, αγώνες, διεκδικήσεις.

Πανταχού παρών ο Καζαντζίδης, αλλά και η Πόλυ Πάνου, ο Πάνος Γαβαλάς, ο Γιώργος Ζαμπέτας, ο Πέτρος Αναγνωστάκης, η Βίκυ Μοσχολιού, ο Στράτος Διονυσίου, ο Γιάννης Σταματίου -ο περίφημος Σπόρος-, ο Γιάννης Καραμπεσίνης, ο Μιχάλης Μενιδιάτης, και την ίδια ώρα ο Ανδρέας Μουράτης, ο Μπάμπης Κοτρίδης, ο Ηλίας Ρωδίδης, ο Μπέμπης, ο Ηλίας Υφαντής, ο Νίκος Σιδέρης, τ’ αστέρια του Ολυμπιακού και της Εθνικής, και φυσικά ο Ολυμπιακός Χαλκίδας και ο Λήλας Βασιλικού.

Η έκδοση συνοδεύεται από σπάνιο φωτογραφικό υλικό (ανάγλυφα αποσπάσματα του οποίου παρουσιάζουμε) και cd με αυτοβιογραφική συνέντευξη του Πάνου Γεραμάνη στην Έφη Μεταλλινού, η οποία μεταδόθηκε τον Ιούνη του 2003 στο πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας σε συνδυασμό με αγαπημένα του τραγούδια, που αποδεικνύουν την πολυποίκιλη γκάμα και το εύρος των ακουσμάτων του.

 

Επτά χρόνια πέρασαν από τη φυγή του Πάνου Γεραμάνη. Έσβησε σε γόνιμη και ώριμη στιγμή, στα 59 του μόλις χρόνια, έχοντας ακόμη να προσφέρει πολλά και σπουδαία. Θυμάμαι τα λόγια του, ότι ένας χρόνος μόνο μένει για τη σύνταξη και έχουμε να κάνουμε πράγματα, τις ευχές του για το Πάσχα που ερχόταν και τα καλά του λόγια που μου διεμήνυσε λίγες μέρες Πριν Το Τέλος μέσω του Λευτέρη Χαψιάδη. Κάθε μέρα που περνάει το κενό που άφησε και οι επιπτώσεις του γίνονται ολοένα και πιο αισθητές. Ο Γεραμάνης λειτούργησε ως μέτρο και αντίβαρο, σε μια περίοδο που αντίστοιχες σταθερές βρίσκονταν παροπλισμένες, λησμονημένες, φιμωμένες, αμήχανες…

---