*Από τον Γιάννη Καφάτο
Μετά το «Γάλα», την ιστορική πρώτη παρουσιάσή του στη σκηνή, και την ανάγνωση του βιβλίου δεν διάβασα, ούτε έτυχε να δω κάποια άλλα από τα έργα του Βασίλη Κατσικονούρη μέχρι που ο τίτλος «Καρό παιδιά ριγέ πατεράδες – Ιστορίες από δυο γενιές» (Εκδόσεις Καστανιώτη) ήρθε και με ξεσήκωσε, κι ευτυχώς τον …συνάντησα και πάλι.
Ο Κατσικονούρης φτιάχνει τον πιο σαγηνευτικό ιστό που μπορεί να παρασύρει έναν ονειροπόλο βιβλιόφιλο. Ιστορίες και λέξεις και με ό,τι γεννούν αυτές – και στην περίπτωση του «Καρό παιδιά ριγέ πατεράδες» γεννούν πολλά – γίνονται ένα απολαυστικό ταξίδι σε δύο παράλληλους κόσμους: Αυτόν του συγγραφέα αλλά και ένα προσωπικό ταξίδι στον δικό μου κόσμο με τις αναμνήσεις, τις απογοητεύσεις, τις προσπάθειες.
Αυτή θεωρώ ότι είναι η μεγάλη αρετή αυτού του βιβλίου.
Τα διηγήματά του Βασίλη Κατσικονούρη έχουν την πυκνότητα μυθιστορήματος και την ένταση δοκιμίων αλλά με μια απλότητα που τα κάνουν σαγηνευτικά μοναδικά! Αυτή η απλότητα κρύβει …όσα μυστικά μπορεί να αντέξει κάποιος!
Ενθουσιασμένος, μετά την ανάγνωση, σας «συστήνω» τον κύριο Βασίλη Κατσικονούρη μέσα από τις δικές του απαντήσεις στη συνέντευξη που μου παραχώρησε (και τον ευχαριστώ πολύ για την εμπιστοσύνη που μου έδειξε!)
-Το βιβλίο σας τελειώνει με την παράγραφο που ξεκινάει: …Αλλά και μήπως γράφουμε μόνο για όσους μπορούν να τα διαβάζουν; Ίσως, κι ας μην το ξέρουμε, πιο πολύ να γράφουμε για όσους πια δεν μπορούν. Ποια ανάγκη, σάς «κάθισε» πρώτη φορά σε μπροστά σε ένα χαρτί και το γεμίσατε με λέξεις; Σε ποιον απευθυνθήκατε ή απευθύνεστε;
Η λογοτεχνία είναι η απώλεια που γίνεται τέχνη. Αυτό που έγινε και δεν θα ξαναγίνει. Αυτό που χάθηκε και δεν θα ξαναβρεθεί. Με τη λογοτεχνία είναι κάπως σαν να φτιάχνουμε ένα τόπο όπου ξαναανταμώνουμε και συνομιλούμε για λίγο με όσα και όσους χάσαμε. Κι ας μην μας ακούνε, είναι μια παρηγοριά. Το όπιο ενός ευαίσθητου λαού.
–Σήμερα τόσα γραπτά μετά, γιατί εξακολουθείτε να γράφετε. Αναζητάτε ή ξορκίζετε;
Αναζητώ την επικοινωνία με τους συνανθρώπους, ξορκίζω τις περιττές διατυπώσεις μεταξύ μας.
–Με δύο παιδιά, μάθημα στο σχολείο, συγγραφή. Πώς γεμίζετε τις μπαταρίες του Βασίλη;
Μα, με τα δύο μου παιδιά (και τη μαμά τους), το σχολείο και τη συγγραφή.
Ο. Κ, παίζω και λίγο Pro στο playstation.
–Συγγραφή ή διδασκαλία; Πού υπάρχουν κοινά σημεία και πού το ένα μπορεί να γίνει βραχνάς για το άλλο;
Η συγγραφή γίνεται «βραχνάς» σε όλα. Από τη στιγμή που της δοθείς, είσαι λίγο σαν καλόγερος σε κατάσταση αδιάλειπτης προσευχής. Ρίχνει ένα άλλο φως στα πράγματα και στις καταστάσεις της καθημερινότητας. Η αλήθεια βέβαια είναι ότι γίνεσαι και λίγο αφηρημένος…
–Ένα σύγχρονο «trend» είναι τα σεμινάρια δημιουργικής γραφής. Δε σας θυμίζουν λίγο τις σχολές χορού, που καταλαβαίνεις τους «αποφοίτους» τους σε μια πίστα αφού δεν χορεύουν αλλά μετράνε (χορεύοντας);
Πολύ ωραία η παρομοίωσή σου. Δεν πιστεύω όμως ότι είναι κανείς τόσο χαζός ώστε να παίρνει τοις μετρητοίς αυτά που λέγονται σ` ένα σεμινάριο δημιουργικής γραφής. Προσωπικά θεωρώ αυτά τα μαθήματα σαν μία κλωτσιά στο κεφάλι για να ξυπνήσει ο συγγραφέας που κοιμάται ή χαζολογάει εκεί μέσα. Αν δεν υπάρχει κανείς τέτοιος εκεί, κάλλιστα μπορείς να ξεσηκώσεις τον αναγνώστη να διεκδικεί τα δικαιώματά του και να έχει τις απαιτήσεις του από ένα κείμενο. Στο κάτω κάτω, η αρχική προϋπόθεση για να γίνει κάποιος καλός συγγραφέας είναι πρώτα να είναι καλός αναγνώστης.
–Πώς εξαργυρώνει ένας συγγραφέας την επιτυχία του;
Υπάρχει η επιτυχία σε πλάτος, που εξαργυρώνεται με δόξα, χρήματα, θέσεις κ.λπ. Και υπάρχει και η επιτυχία σε βάθος, όταν έχεις αγγίξει την καρδιά του άλλου. Κι αυτό δεν εξαργυρώνεται με τίποτα.
–Ποια θεωρείτε ότι είναι τα βήματα για να γράψει κάποιος το δικό του έργο;
Τα βήματα πρέπει να είναι ενός φαινομενικά αδιάφορου ανθρώπου που προσπερνάει. Αν το έργο σ` ακολουθήσει ή ακόμα καλύτερα, κινηθεί απειλητικά προς το μέρος σου, τότε πρέπει να ασχοληθείς μαζί του και να κάνεις την κρίσιμη ερώτηση: «Υπάρχει πρόβλημα;»
–Ως καθηγητής, πώς βλέπετε το μέλλον του βιβλίου, της βιβλιοφιλίας; Τα παιδιά διαβάζουν;
Διαβάζουνε. Κυρίως σειρές με μόνιμους ήρωες σε νέες περιπέτειες. Παλιά αυτά τα λέγαμε κόμικς και δεν είχαμε την αίσθηση ότι διαβάζουμε λογοτεχνία. Τώρα λέγονται παιδική – εφηβική λογοτεχνία.
–Ας έρθουμε λίγο στα «Καρό παιδιά, ριγέ πατεράδες». Η αίσθηση που είχα όταν έκλεισα το βιβλίο σας ήταν άφενός ότι βρέθηκα απέναντι σε έναν τεχνίτη του στιλ και με φουσκωμένο το στήθος από συναισθήματα. Πώς δουλεύετε; (φτιάχνετε τον βασικό καμβά, κάνετε ακριβείς περιγραφές του τι θα πείτε, ή έχετε μια ιδέα και παίζετε – τόσο πετυχημένα – με τις λέξεις και βγαίνει η ιστορία;
Είναι λίγο σαν το κουμπί με το φόρεμα που λέει κι ο Σωτήρης Δημητρίου στην ομώνυμη συλλογή του. «Βρήκα ένα κουμπί που μ` άρεσε κι έφτιαξα ένα φόρεμα για να το βάλω εκεί». Από κει και πέρα, έχετε δίκιο, μάλλον οι λέξεις οδηγούν. Όπως στο πλέξιμο.
–Οι αναμνήσεις και οι εμπειρίες φτάνουν από μόνες τους για να γράψει κανείς ένα καλό βιβλίο;
Διαβάστε τη συνέχεια ΕΔΩ
Μετά το «Γάλα», την ιστορική πρώτη παρουσιάσή του στη σκηνή, και την ανάγνωση του βιβλίου δεν διάβασα, ούτε έτυχε να δω κάποια άλλα από τα έργα του Βασίλη Κατσικονούρη μέχρι που ο τίτλος «Καρό παιδιά ριγέ πατεράδες – Ιστορίες από δυο γενιές» (Εκδόσεις Καστανιώτη) ήρθε και με ξεσήκωσε, κι ευτυχώς τον …συνάντησα και πάλι.
Ο Κατσικονούρης φτιάχνει τον πιο σαγηνευτικό ιστό που μπορεί να παρασύρει έναν ονειροπόλο βιβλιόφιλο. Ιστορίες και λέξεις και με ό,τι γεννούν αυτές – και στην περίπτωση του «Καρό παιδιά ριγέ πατεράδες» γεννούν πολλά – γίνονται ένα απολαυστικό ταξίδι σε δύο παράλληλους κόσμους: Αυτόν του συγγραφέα αλλά και ένα προσωπικό ταξίδι στον δικό μου κόσμο με τις αναμνήσεις, τις απογοητεύσεις, τις προσπάθειες.
Αυτή θεωρώ ότι είναι η μεγάλη αρετή αυτού του βιβλίου.
Τα διηγήματά του Βασίλη Κατσικονούρη έχουν την πυκνότητα μυθιστορήματος και την ένταση δοκιμίων αλλά με μια απλότητα που τα κάνουν σαγηνευτικά μοναδικά! Αυτή η απλότητα κρύβει …όσα μυστικά μπορεί να αντέξει κάποιος!
Ενθουσιασμένος, μετά την ανάγνωση, σας «συστήνω» τον κύριο Βασίλη Κατσικονούρη μέσα από τις δικές του απαντήσεις στη συνέντευξη που μου παραχώρησε (και τον ευχαριστώ πολύ για την εμπιστοσύνη που μου έδειξε!)
-Το βιβλίο σας τελειώνει με την παράγραφο που ξεκινάει: …Αλλά και μήπως γράφουμε μόνο για όσους μπορούν να τα διαβάζουν; Ίσως, κι ας μην το ξέρουμε, πιο πολύ να γράφουμε για όσους πια δεν μπορούν. Ποια ανάγκη, σάς «κάθισε» πρώτη φορά σε μπροστά σε ένα χαρτί και το γεμίσατε με λέξεις; Σε ποιον απευθυνθήκατε ή απευθύνεστε;
Η λογοτεχνία είναι η απώλεια που γίνεται τέχνη. Αυτό που έγινε και δεν θα ξαναγίνει. Αυτό που χάθηκε και δεν θα ξαναβρεθεί. Με τη λογοτεχνία είναι κάπως σαν να φτιάχνουμε ένα τόπο όπου ξαναανταμώνουμε και συνομιλούμε για λίγο με όσα και όσους χάσαμε. Κι ας μην μας ακούνε, είναι μια παρηγοριά. Το όπιο ενός ευαίσθητου λαού.
–Σήμερα τόσα γραπτά μετά, γιατί εξακολουθείτε να γράφετε. Αναζητάτε ή ξορκίζετε;
Αναζητώ την επικοινωνία με τους συνανθρώπους, ξορκίζω τις περιττές διατυπώσεις μεταξύ μας.
–Με δύο παιδιά, μάθημα στο σχολείο, συγγραφή. Πώς γεμίζετε τις μπαταρίες του Βασίλη;
Μα, με τα δύο μου παιδιά (και τη μαμά τους), το σχολείο και τη συγγραφή.
Ο. Κ, παίζω και λίγο Pro στο playstation.
–Συγγραφή ή διδασκαλία; Πού υπάρχουν κοινά σημεία και πού το ένα μπορεί να γίνει βραχνάς για το άλλο;
Η συγγραφή γίνεται «βραχνάς» σε όλα. Από τη στιγμή που της δοθείς, είσαι λίγο σαν καλόγερος σε κατάσταση αδιάλειπτης προσευχής. Ρίχνει ένα άλλο φως στα πράγματα και στις καταστάσεις της καθημερινότητας. Η αλήθεια βέβαια είναι ότι γίνεσαι και λίγο αφηρημένος…
–Ένα σύγχρονο «trend» είναι τα σεμινάρια δημιουργικής γραφής. Δε σας θυμίζουν λίγο τις σχολές χορού, που καταλαβαίνεις τους «αποφοίτους» τους σε μια πίστα αφού δεν χορεύουν αλλά μετράνε (χορεύοντας);
Πολύ ωραία η παρομοίωσή σου. Δεν πιστεύω όμως ότι είναι κανείς τόσο χαζός ώστε να παίρνει τοις μετρητοίς αυτά που λέγονται σ` ένα σεμινάριο δημιουργικής γραφής. Προσωπικά θεωρώ αυτά τα μαθήματα σαν μία κλωτσιά στο κεφάλι για να ξυπνήσει ο συγγραφέας που κοιμάται ή χαζολογάει εκεί μέσα. Αν δεν υπάρχει κανείς τέτοιος εκεί, κάλλιστα μπορείς να ξεσηκώσεις τον αναγνώστη να διεκδικεί τα δικαιώματά του και να έχει τις απαιτήσεις του από ένα κείμενο. Στο κάτω κάτω, η αρχική προϋπόθεση για να γίνει κάποιος καλός συγγραφέας είναι πρώτα να είναι καλός αναγνώστης.
–Πώς εξαργυρώνει ένας συγγραφέας την επιτυχία του;
Υπάρχει η επιτυχία σε πλάτος, που εξαργυρώνεται με δόξα, χρήματα, θέσεις κ.λπ. Και υπάρχει και η επιτυχία σε βάθος, όταν έχεις αγγίξει την καρδιά του άλλου. Κι αυτό δεν εξαργυρώνεται με τίποτα.
–Ποια θεωρείτε ότι είναι τα βήματα για να γράψει κάποιος το δικό του έργο;
Τα βήματα πρέπει να είναι ενός φαινομενικά αδιάφορου ανθρώπου που προσπερνάει. Αν το έργο σ` ακολουθήσει ή ακόμα καλύτερα, κινηθεί απειλητικά προς το μέρος σου, τότε πρέπει να ασχοληθείς μαζί του και να κάνεις την κρίσιμη ερώτηση: «Υπάρχει πρόβλημα;»
–Ως καθηγητής, πώς βλέπετε το μέλλον του βιβλίου, της βιβλιοφιλίας; Τα παιδιά διαβάζουν;
Διαβάζουνε. Κυρίως σειρές με μόνιμους ήρωες σε νέες περιπέτειες. Παλιά αυτά τα λέγαμε κόμικς και δεν είχαμε την αίσθηση ότι διαβάζουμε λογοτεχνία. Τώρα λέγονται παιδική – εφηβική λογοτεχνία.
–Ας έρθουμε λίγο στα «Καρό παιδιά, ριγέ πατεράδες». Η αίσθηση που είχα όταν έκλεισα το βιβλίο σας ήταν άφενός ότι βρέθηκα απέναντι σε έναν τεχνίτη του στιλ και με φουσκωμένο το στήθος από συναισθήματα. Πώς δουλεύετε; (φτιάχνετε τον βασικό καμβά, κάνετε ακριβείς περιγραφές του τι θα πείτε, ή έχετε μια ιδέα και παίζετε – τόσο πετυχημένα – με τις λέξεις και βγαίνει η ιστορία;
Είναι λίγο σαν το κουμπί με το φόρεμα που λέει κι ο Σωτήρης Δημητρίου στην ομώνυμη συλλογή του. «Βρήκα ένα κουμπί που μ` άρεσε κι έφτιαξα ένα φόρεμα για να το βάλω εκεί». Από κει και πέρα, έχετε δίκιο, μάλλον οι λέξεις οδηγούν. Όπως στο πλέξιμο.
–Οι αναμνήσεις και οι εμπειρίες φτάνουν από μόνες τους για να γράψει κανείς ένα καλό βιβλίο;
Διαβάστε τη συνέχεια ΕΔΩ
