Jesus Christ Superstar: Ένας «άλλος» επίκαιρος Ιησούς

(VIDEO & PHOTOS) Παρακολουθώντας την πολύκροτη θεατρική παράσταση... στα σκαλοπάτια μιας τέχνης επαπειλούμενης και περιφρουρούμενης από ΜΑΤ.
logo radio
Ogdoo web radio
Live
 
13/03/2018
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Jesus Christ Superstar υπό τη σκηνοθετική ματιά της Θέμιδας Μαρσέλλου στο θέατρο Ακροπόλ.


Καθημερινά έρχομαι δυστυχώς αντιμέτωπος με την εξής διαπίστωση: έχουμε όση θρησκεία μάς χρειάζεται για να μισήσουμε μα όχι όση χρειάζεται για να αγαπήσουμε. Και μάλιστα δεν ξέρω πια τι είναι πιο λυπηρό. Η διαπίστωση αυτή καθεαυτή ή το γεγονός ότι -εν έτει 2018 μάλιστα- η θρησκοληψία, αυτός ο μαινόμενος και ακραίος σκοταδιστικός θρησκευτικός δογματισμός, ακόμα παρασιτεί στον οργανισμό μιας ήδη καταβεβλημένης κοινωνίας;

Ο Μενέλαος Λουντέμης είχε πει χαρακτηριστικά: «Φοβού τον Θεόν αλλά τρέμε τους πιστούς του!» και μάλλον εννοούσε αυτούς τους «πιστούς» που, με το πρόσχημα της πίστης, σφετερίζονται την «θεία εξουσία» και μετατρέπονται έτσι αυτόκλητα ως το «χέρι ενός θεού τιμωρού» βανδαλίζοντας με αδιανόητο μίσος περιουσίες και καταστρατηγώντας τη θεμελιώδη συνταγματική αρχή της ελευθερίας της έκφρασης. Κι όλα αυτά μπροστά στα σκαλοπάτια μιας τέχνης επαπειλούμενης και περιφρουρούμενης από ΜΑΤ.

Θύμα αυτής της βάναυσης συνθήκης αποτέλεσε η πολύκροτη θεατρική παράσταση «Jesus Christ Superstar», υπό τη σκηνοθετική ματιά της Θέμιδας Μαρσέλλου, για την οποία άνοιξε τις πύλες της η ιστορική σκηνή «Ακροπόλ», που έχει φιλοξενήσει ορισμένα από τα πιο θρυλικά έργα ελληνικής και παγκόσμιας καλλιτεχνικής εμβέλειας και αναγνώρισης!

Το «Jesus Christ Superstar», σε κείμενο του Tim Rice και σε μουσική του Andrew Lloyd Webber, είναι η πρώτη ροκ όπερα που ανέβηκε στο Μπρόντγουεϊ και αποτελεί ένα από τα πιο δημοφιλή έργα όλων των εποχών μιας και έχει ανέβει στο θεατρικό σανίδι σε πάνω από 42 χώρες, έχοντας μάλιστα αποσπάσει πολλά σημαντικά βραβεία, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται και η υποψηφιότητα στα Όσκαρ και στις Χρυσές Σφαίρες για την κινηματογραφική μεταφορά του το 1974.

Ο αλληγορικός θεματικός πυρήνας του θεατρικού δρώμενου καθίσταται εμφανής ήδη από την πρώτη σκηνή, όπου η ολόφωτη κατάλευκη παρουσία του πάναγνου μικρού Ιησού, φορέα της αγάπης, είναι αρκετή για να χαλιναγωγήσει εν ειρήνη τη συμπλοκή μεταξύ των απλών επαναστατημένων πολιτών και των οργάνων αστυνόμευσης, που χρησιμοποιεί η κρατική εξουσία για να καταστείλει και να καταπνίξει βίαια τις ορμές των αντιφρονούντων.

Αμέσως την ερμηνευτική σκυτάλη παίρνει ο συγκλονιστικός καθ’ όλη τη διάρκεια της παράστασης Αιμιλιανός Σταματάκης, αρχίζοντας να ξεδιπλώνει το μουσικό νήμα της παράστασης. Άνευ διάθεσης διδακτισμού, ως Ιησούς, προσπαθώντας να κατευνάσει τα πνεύματα, μεταλαμπαδεύει τραγουδιστά στο πλήθος μηνύματα αγάπης και ελπίδας, οραματιζόμενος έναν κόσμο στηριγμένο πάνω σε θεμέλια δικαίου και μακριά από τα σαθρά εδάφη του ολοκληρωτισμού και της κρατικής αυθαιρεσίας. Κι όλα αυτά δοσμένα μέσα από έναν συνυποδηλωτικό στίχο, περίτεχνα πλασμένο και με σεβασμό στο πρωτότυπο υλικό της παράστασης!

Πιστή συνοδοιπόρος και θεματοφύλακας όλων αυτών των ειρηνικών και ενωτικών διακηρύξεων του Ιησού είναι η Μαρία η Μαγδαληνή. Πρόκειται για μία ταπεινή, περιφρονημένη – λόγω του επαγγέλματός της – αλλά μετανοημένη γυναίκα, εμπνευσμένη από αυτά τα θεία μηνύματα, την οποία ενσαρκώνει εξαιρετικά η Ήβη Αδάμου, άλλοτε με τις απαραίτητες αλλά και απαιτητικές δραματικές εκρήξεις του ρόλου και άλλοτε εκπέμποντας μοναδική ηρεμία, γαλήνη και εγκράτεια.

Ωστόσο, κάθετη αμφισβήτηση και ακραία αντίδραση στο κήρυγμα αγάπης του Ιησού παρουσιάζει ένας εκ των μαθητών, ο Ιούδας, τον οποίο και υποδύεται με μοναδική ερμηνευτική δεινότητα ο Ησαΐας Ματιάμπα. Ο Ιούδας, πρεσβευτής μίας πεζής και στυγνής πραγματικότητας και ανίκανος να αντιληφθεί τη μεγαλοσύνη του Ιησού ως Θεού και να ενστερνιστεί την αλήθεια Του, παρουσιάζεται έρμαιο της μικρότητας της ίδιας του της ύπαρξης και, τελικά, προδότης Του. Όταν, όμως, αντιλαμβάνεται ότι ο τρόπος που διάλεξε όχι μόνο δε θα Τον σώσει – όπως πίστευε αρχικά – αλλά αντιθέτως θα Τον οδηγήσει σε άδικο και αποτρόπαιο θάνατο, οδηγείται και ο ίδιος στο απονενοημένο διάβημα της αυτοκτονίας ως μία φιγούρα τραγική.

Σ’ αυτή την οξύμωρη σχέση μεταξύ προδομένου, προδότη και όχλου και στη δραματική της μετάλλαξη και κατάληξη ενέχεται ένα από τα βασικότερα μηνύματα του έργου, κατά το οποίο οι πτωχοί τω πνεύματι, όντας αδύναμοι να συναισθανθούν κάτι πολύ ανώτερό τους, μετέρχονται κάθε μέσου προκειμένου να το ισοπεδώσουν και να το φέρουν στα δικά τους μέτρα. Και ειδικά όταν κίνητρο είναι τα «τριάντα αργύρια», με τα οποία η εξουσία εξαγοράζει, η λάμψη τους τυφλώνει τις αναστολές και το «φιλί του Ιούδα» γίνεται μάλλον αναπόφευκτο!

Ωστόσο, όλο αυτό το βαρύ κλίμα, που δημιουργεί στον θεατή η αναπαράσταση της εβδομάδας των Παθών, αποσυμφορείται με την δυναμική παρέμβαση του Νίκου Μουτσινά, ο οποίος ενσαρκώνει ένα Ηρώδη - αλλοτριωμένο τηλεπαρουσιαστή, μανιακό με τους δείκτες τηλεθέασης. Παρουσιάζεται μάλιστα να στήνει στο «τηλεοπτικό απόσπασμα» τον Ιησού, για τον οποίο τελικά γίνεται και καταπέλτης καταδικάζοντάς τον, αφού ο Ίδιος αρνείται να υποκύψει στις προκλήσεις και να αποδείξει με θαύματα την ταυτότητά Του μπροστά στο βωμό της «τηλεοπτικής μονομαχίας» των αριθμών. Το τηλεοπτικό αυτό σόου αντιπροσωπεύει τη διάθεση ενός κόσμου, μιας μάζας-φερέφωνου των ΜΜΕ, για μηδενισμό των αξιών και άκριτη υιοθέτηση ακόμη και αβάσιμων απόψεων, οι οποίες αναπτύσσονται μέσα σε αυτό το «τηλεοπτικό δικαστήριο», που δεν διστάζει να επιρρίψει καταδικαστική ευθύνη ακόμη και σε αθώους, χωρίς να υπάρχουν τεκμήρια, απλά και μόνο προς χάριν τηλεθέασης!

Αξιοσημείωτο είναι πως όλες οι σκηνές είναι χορωδιακά αλλά και χορευτικά πλαισιωμένες από το Χορό, που άλλοτε υποδύεται το επαναστατημένο πλήθος, άλλοτε τους μαθητές του Ιησού, άλλοτε τους χορευτές του φολκλορικού σόου του Ηρώδη, άλλοτε τον καταδικαστικό για τον Ιησού όχλο και άλλοτε τους αγγέλους. Ο Χορός αυτός φαίνεται πως είναι πάντα ο συνδετικός κρίκος μεταξύ των σκηνών, βοηθώντας με την κίνηση του τις ομαλές σκηνικές «μεταβάσεις» και δίνοντας μεγαλύτερη ένταση και πνοή στη δραματική αναπαράσταση των γεγονότων. Μάλιστα, η υιοθέτηση της συγκεκριμένης σκηνοθετικής πρακτικής δίνει στο θεατή ένα αίσθημα αρχαίας τραγωδίας υπό το πρίσμα της χορογράφου Άννας Αθανασιάδη.

Ακόμη επιστρατεύτηκαν αρκετά τεχνικά σκηνοθετικά μέσα, τα οποία και επέτειναν την έννοια του θεατρικού υπερθεάματος, ενισχύοντας μία ξεχωριστή καθ’ όλα σκηνοθετική αντίληψη. Τα διαφορετικής υφής φώτα, τα πολλαπλών διαστάσεων γραφικά πάνω στα ήδη φαντασμαγορικά σκηνικά και οι κινηματογραφικές προβολές επί σκηνής, όπως αυτές με τις επίκαιρες εικόνες ανθρώπινης τραγωδίας, ήταν ορισμένα από τα στοιχεία που εμπλούτιζαν μοναδικά τους εναλλασσόμενους σκηνικούς χώρους, εξυπηρετώντας παράλληλα και την οικονομία της πλοκής.

Το θεατρικό δρώμενο ολοκληρώνεται με το σχήμα του κύκλου, έτσι όπως ακριβώς ξεκίνησε, με την παρουσία του αποκαθηλωμένου πια μικρού Ιησού, ο οποίος - παρ’ όλες τις αμυχές και τις πληγές - σχεδιάζει τον ήλιο της αισιοδοξίας και αφήνει το εκτυφλωτικό του φως να λούσει όλη την οικουμένη, διατρανώνοντας το μήνυμα της αγάπης και της άσβεστης ελπίδας!

30μελής θίασος, 10 μουσικοί και πολλοί άλλοι συντελεστές και τεχνικοί, όλοι καλλιτέχνες από σπάνιο μέταλλο, έστειλαν ένα ηχηρό μήνυμα μέσα από την αναπαράσταση της εβδομάδας των παθών μέχρι και την κορύφωση του θείου δράματος, με πρωταγωνιστή ένα διαχρονικό και διατοπικό σύμβολο αγάπης, τον Ιησού. Κι όλα αυτά ιδωμένα μέσα από μια επίκαιρη ρωγμή της ανθρώπινης ιστορίας, απ’ όπου διήλθε τελικά και πάλι το φως Του, ένα φως που αντιμάχεται κάθε καταδυναστευτικό σκοτάδι εκτός αλλά και εντός μας και διαχέει αφειδώς το αίσθημα της ελπίδας, για το οποίο ο άνθρωπος βρίσκεται σε μια αέναη αναζήτηση μέσα στην οξύτητα των καιρών!

Η μοναδική, λοιπόν, μέθεξη μεταξύ του αισθητού κόσμου και του κόσμου των πάναγνων και πανανθρώπινων ιδεών επετεύχθη με μοναδικό και αξιέπαινο τρόπο, μέσα από ένα εξαιρετικά πρωτότυπο καλλιτεχνικό πρίσμα, φορέα μίας αμόλυντης αλήθειας, ταράσσοντας βέβαια – χωρίς να έχει διάθεση προσβολής – ορισμένα αναχρονιστικά θρησκευτικά ύδατα και αφυπνίζοντας συνειδήσεις, όπως πάντα επιτάσσει η τέχνη ξεπερνώντας τα όποια προσκόμματα!

Ο Thomas Merton υποστήριζε πως η αντίληψή μας για το Θεό δείχνει περισσότερα για εμάς παρά για Αυτόν. Μια απλή θεατρική παράσταση – ως καλλιτεχνικό γεγονός – δεν έχει τη δύναμη ούτε να προσηλυτίσει αλλά ούτε και να μεταστρέψει την αντίληψή μας για την πίστη και ειδικά στην συγκεκριμένη περίπτωση του «Jesus Christ Superstar», όπου βασικός άξονα κίνησης είναι ο σεβασμός στην απόδοση των ιστορικών και θρησκευτικών συμβάντων, παρά τις όποιες επίκαιρες παρεμβάσεις και τη διαφορετική εστίαση του ίδιου του θρυλικού μιούζικαλ. Ας κρατήσουμε, λοιπόν, το ενωτικό μήνυμα της παράστασης απεμπολώντας κάθε αιρετική διάθεση μισαλλοδοξίας κι ας μυηθούμε στο μεγαλείο της τέχνης εν ειρήνη!


ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ:

Σκηνοθεσία – απόδοση: Θέμις Μαρσέλλου
Μουσική διεύθυνση - Διδασκαλία ορχήστρας: Ηλίας Καλούδης
Φωνητική διδασκαλία: Δημήτρης Μπουζάνης
Χορογραφία: Άννα Αθανασιάδη
Σκηνικά: Μαίρη Τσαγκάρη
Φωτισμοί: Μελίνα Μάσχα
Κοστούμια: Παναγιώτα Κοκκορού
Σχεδιασμός video: Κάρολος Πορφύρης
Σκηνική μάχη: Νίκος Ιωαννίδης

Πρωταγωνιστούν:

Ιησούς: Αιμιλιανός Σταματάκης
Iούδας: Ησαίας Ματιάμπα
Mαρία Μαγδαληνή:Ήβη Αδάμου και η Αντιγόνη Ψυχράμη για συγκεκριμένες παραστάσεις

και ο Νίκος Μουτσινάς στο ρόλο του Ηρώδη

Πιλάτος: Βασίλης Αξιώτης, Kαιάφας: Γιώργος Ζαχαρόπουλος, Aννας: Στέλιος Κέλλερης, Σίμων Ζηλωτής: Κωνσταντίνος Φραντζής, Πέτρος: Μάριος Πετκίδης, στους άλλους ρόλους οι Γιώργος Γιαννίμπας, Απόστολος Κίτσος,Γιάννης Ζαράγκαλης, ΑντώνηςΒλάχος, Σταύρος Μπέκας, Χάρης Μωσαϊδης, Αιμίλιος Μωσαϊδης, Πέτρος Ιωάννου, Ραφαήλ Κριτούλης, Βαγγέλης Κρανιώτης, Φαίδων Φαρίντ, Μαρία Κοσμάτου, Νία Μπαλάφα, Κατερίνα Κτίστη, Ιωάννα Χυτήρη, Αγγέλα Σιδηροπούλου, Έλενα Στρατηγοπούλου, Αλεξάνδρα Καρακατσάνη

Ορχήστρα:

Πιάνο - synth - Διέυθυνση ορχήστρας: Ηλίας Καλούδης
Τρομπέτα: Θεοδόσης Σμυρνιός
Ξύλινα πνευστά: Κώστας Στάικος Πιάνο - Synth: Γιώργος Κονής
Πιάνο - Synth: Νικόλας Γουάστωρ
Ηλ. Κιθάρα: Χρήστος Γκάτσος & ακουστική κιθάρα: Γιώργος Κατσαμάκης
Μπάσο: Τάσος Ρούσσης/ Κατερίνα Κώτη
Κρουστά: Γιάννα Παναγοπούλου / Ισίδωρος Θύμης
Τύμπανα: Θάνος Καλοδούκας

Προγραμματισμός πλήκτρων: Ηλίας Καλούδης - Νικόλας Γουάστωρ - Γιώργος Κονής

ΤΟ OGDOO.GR ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Το τραγούδι αλλιώς, στο email σας!

Ενημερωθείτε πρώτοι για τα τελευταία νέα στο χώρο της καλής μουσικής!