Η ταινία "Φάνι και Αλέξανδρος" που περιλαμβάνεται σε αυτές με τη μεγαλύτερη χρονική διάρκεια στην ιστορία --πέντε και πλέον ώρες στην αρχική της εκδοχή-- διασκευάζεται στο θέατρο από τη σκηνοθέτρια Julie Deliquet που εισάγει έτσι τον 'Ινγκμαρ Μπέργκμαν στο ρεπερτόριο της Κομεντί- Φρανσέζ στο Παρίσι.
Είναι μια πρόκληση για την 38χρονη Γαλλίδα που επέλεξε την οικογενειακή ημιαυτοβιογραφική εποποιία του 1982, ένα έργο-παρακαταθήκη του δεξιοτέχνη του σουηδικού κινηματογράφου που χαράκτηκε βαθιά στη μνήμη ως ένα από τα αριστουργήματα της έβδομης τέχνης.
Ταινία βραβευμένη με τέσσερα 'Οσκαρ που προβάλλεται κάθε Χριστούγεννα στη σουηδική τηλεόραση, "η 'Φάνι και Αλέξανδρος' είναι σαν μια σύνοψη όλης μου της ζωής ως κινηματογραφιστή", έλεγε ο σκηνοθέτης και σπουδαίος θεατράνθρωπος (1918-2007), του οποίου η 100ή επέτειος γέννησης γιορτάστηκε το 2018.
Στη Σουηδία των αρχών του 20ού αιώνα, η Φάνι και ο αδελφός της Αλέξανδρος μεγαλώνουν μέσα σε μια ευτυχισμένη οικογένεια ηθοποιών, τους 'Εκνταλ. Αλλά η ζωή τους ανατρέπεται με τον θάνατο του πατέρα τους 'Οσκαρ και τον δεύτερο γάμο της μητέρας με έναν αυστηρό και άτεγκτο λουθηρανό επίσκοπο. Το θέατρο επιτρέπει στα παιδιά, κυρίως στον Αλέξανδρο, να ξεφεύγει από την καταπιεστική πραγματικότητα.
"Η συγκεκριμένη ταινία έχει τη θέση της στη σκηνή ακριβώς γιατί αναφέρεται πολύ στο θέατρο και στην αντιπαράθεσή του με τη ζωή", εξηγεί η σκηνοθέτρια σε συνέντευξή της στο AFP.
O θρυλικός σκηνοθέτης, που έλεγε ότι "αν το θέατρο είναι το επάγγελμά μου, ο κινηματογράφος είναι η κλίση μου", στην ταινία του αναφέρεται στον Σαίξπηρ: ο πατέρας πεθαίνει από καρδιακή προσβολή την ώρα που υποδύεται το φάντασμα του βασιλιά στον "Άμλετ". Ο χαρακτήρας του πατριού, του 'Εντβαρντ Βεργκέρους, παραπέμπει στον "σφετεριστή βασιλιά" Κλαύδιο που παντρεύτηκε τη μητέρα του 'Αμλετ.
Αρχικά, μυθιστόρημα γραμμένο από τον Μπέργκμαν, το "Φάνι και Αλέξανδρος" έγινε τηλεταινία διάρκειας πέντε και πλέον ωρών πριν συντομευτεί στις τρεις ώρες για να προβληθεί στις αίθουσες, όπως το θεατρικό έργο που παίζεται έως στις 16 Ιουνίου.
Η ταινία "Φάνι και Αλέξανδρος" είναι σε μεγάλο βαθμό αυτοβιογραφική: ο ίδιος ο Μπέργκμαν ήταν γιος λουθηρανού πάστορα που πέρασε χαρούμενα παιδικά χρόνια και με αυστηρότητα. Ο σκηνοθέτης εμπνέεται πολλά στοιχεία και χαρακτήρες της ταινίας από την οικογένειά του.
Επιχειρώντας έναν άθλο, η Ζουλί Ντελικέ επέλεξε το έργο να διαδραματιστεί μέσα σε ένα θέατρο και όχι στο πατρικό σπίτι όπως στην ταινία, αλλά δεν υποτιμά τις παγίδες που κρύβει η θεατρική διασκευή.
"Στον κινηματογράφο μας δείχνουν κάτι και το πιστεύουμε αμέσως. Στο θέατρο, για να το πιστέψεις, δεν είναι εύκολο. Στις σκηνές βίας, είμαι υποχρεωμένη να πάω πέρα από το θέατρο", υπογραμμίζει η σκηνοθέτρια που ανέβασε τον "Θείο Βάνια" του Τσέχοφ πριν από δύο και πλέον χρόνια. "Για να προκαλέσεις φόβο, είναι ακόμη πιο δύσκολο. Ένα φάντασμα στον κινηματογράφο είναι τρελό, απίστευτο. Στο θέατρο, μπορεί ίσως να είναι το πιο ασήμαντο πράγμα στον κόσμο".
Είναι μια πρόκληση για την 38χρονη Γαλλίδα που επέλεξε την οικογενειακή ημιαυτοβιογραφική εποποιία του 1982, ένα έργο-παρακαταθήκη του δεξιοτέχνη του σουηδικού κινηματογράφου που χαράκτηκε βαθιά στη μνήμη ως ένα από τα αριστουργήματα της έβδομης τέχνης.
Ταινία βραβευμένη με τέσσερα 'Οσκαρ που προβάλλεται κάθε Χριστούγεννα στη σουηδική τηλεόραση, "η 'Φάνι και Αλέξανδρος' είναι σαν μια σύνοψη όλης μου της ζωής ως κινηματογραφιστή", έλεγε ο σκηνοθέτης και σπουδαίος θεατράνθρωπος (1918-2007), του οποίου η 100ή επέτειος γέννησης γιορτάστηκε το 2018.
Στη Σουηδία των αρχών του 20ού αιώνα, η Φάνι και ο αδελφός της Αλέξανδρος μεγαλώνουν μέσα σε μια ευτυχισμένη οικογένεια ηθοποιών, τους 'Εκνταλ. Αλλά η ζωή τους ανατρέπεται με τον θάνατο του πατέρα τους 'Οσκαρ και τον δεύτερο γάμο της μητέρας με έναν αυστηρό και άτεγκτο λουθηρανό επίσκοπο. Το θέατρο επιτρέπει στα παιδιά, κυρίως στον Αλέξανδρο, να ξεφεύγει από την καταπιεστική πραγματικότητα.
"Η συγκεκριμένη ταινία έχει τη θέση της στη σκηνή ακριβώς γιατί αναφέρεται πολύ στο θέατρο και στην αντιπαράθεσή του με τη ζωή", εξηγεί η σκηνοθέτρια σε συνέντευξή της στο AFP.
O θρυλικός σκηνοθέτης, που έλεγε ότι "αν το θέατρο είναι το επάγγελμά μου, ο κινηματογράφος είναι η κλίση μου", στην ταινία του αναφέρεται στον Σαίξπηρ: ο πατέρας πεθαίνει από καρδιακή προσβολή την ώρα που υποδύεται το φάντασμα του βασιλιά στον "Άμλετ". Ο χαρακτήρας του πατριού, του 'Εντβαρντ Βεργκέρους, παραπέμπει στον "σφετεριστή βασιλιά" Κλαύδιο που παντρεύτηκε τη μητέρα του 'Αμλετ.
Αρχικά, μυθιστόρημα γραμμένο από τον Μπέργκμαν, το "Φάνι και Αλέξανδρος" έγινε τηλεταινία διάρκειας πέντε και πλέον ωρών πριν συντομευτεί στις τρεις ώρες για να προβληθεί στις αίθουσες, όπως το θεατρικό έργο που παίζεται έως στις 16 Ιουνίου.
Η ταινία "Φάνι και Αλέξανδρος" είναι σε μεγάλο βαθμό αυτοβιογραφική: ο ίδιος ο Μπέργκμαν ήταν γιος λουθηρανού πάστορα που πέρασε χαρούμενα παιδικά χρόνια και με αυστηρότητα. Ο σκηνοθέτης εμπνέεται πολλά στοιχεία και χαρακτήρες της ταινίας από την οικογένειά του.
Επιχειρώντας έναν άθλο, η Ζουλί Ντελικέ επέλεξε το έργο να διαδραματιστεί μέσα σε ένα θέατρο και όχι στο πατρικό σπίτι όπως στην ταινία, αλλά δεν υποτιμά τις παγίδες που κρύβει η θεατρική διασκευή.
"Στον κινηματογράφο μας δείχνουν κάτι και το πιστεύουμε αμέσως. Στο θέατρο, για να το πιστέψεις, δεν είναι εύκολο. Στις σκηνές βίας, είμαι υποχρεωμένη να πάω πέρα από το θέατρο", υπογραμμίζει η σκηνοθέτρια που ανέβασε τον "Θείο Βάνια" του Τσέχοφ πριν από δύο και πλέον χρόνια. "Για να προκαλέσεις φόβο, είναι ακόμη πιο δύσκολο. Ένα φάντασμα στον κινηματογράφο είναι τρελό, απίστευτο. Στο θέατρο, μπορεί ίσως να είναι το πιο ασήμαντο πράγμα στον κόσμο".
