«Ανακατευόμουν πάντα εκεί που δεν με αφορούσε», η μαύρη σοπράνο και ακτιβίστρια Μπάρμπαρα Χέντριξ, επίτιμη καλεσμένη του Printemps de Bourges, διηγείται από πού πηγάζει η στράτευσή της σε σκοπούς, από τον αγώνα κατά του ρατσισμού μέχρι την ένθερμη προάσπιση της Ευρώπης.
Γυναίκα των μαχών, η Χέντριξ μετείχε την Τετάρτη και την Πέμπτη σε δύο στρογγυλές τράπεζες των "Ευρωπαίων", το κεντρικό θέμα αυτού του 43ου μουσικού φεστιβάλ, που εξετάζουν θέματα όπως η μεταναστευτική πολιτική της Ευρώπης και η εκπαίδευση.
Ουδέποτε είχε πρόβλημα να πάρει τον λόγο η 70χρονη καλλιτέχνις, γεννημένη στις ΗΠΑ, της οποίας το "πνεύμα προσήλωσης σε διάφορους σκοπούς αρχίζει από την παιδική της ηλικία".
"Είχα πατέρα πάστορα και δεν δίσταζα να του πω ότι δεν συμφωνούσα πάντα με ορισμένα πράγματα που εκείνος υποστήριζε. Για παράδειγμα θεωρούσα ότι δεν ήταν πολύ χριστιανικό να απαγορεύεται σε μερικές γυναίκες να κάθονται εδώ ή εκεί, γιατί δεν ήταν παντρεμένες και είχαν πολλά παιδιά", είπε.
"Όταν ήμουν 20 χρονών, δεν συμφωνούσα σε τίποτα, στη θρησκεία, στο σεξ, στην πολιτική. Αλλά τελικά, ο πατέρας μου κι εγώ ξαναβρεθήκαμε αργότερα, όταν συνειδητοποίησα πόσο πολύ πρέπει να ήταν δύσκολο γι' αυτόν, εκείνη την περίοδο των φυλετικών διακρίσεων στις ΗΠΑ, να είναι άνθρωπος της εκκλησίας", συνέχισε η Μπάρμπαρα Χέντριξ.
"Ουδέποτε είδα τον πατέρα μου να μην φορά ένα λευκό πουκάμισο που άλλωστε εγώ σιδέρωνα. Και ωστόσο στον δρόμο ο πρώτος λευκός παλικαράς που θα συναντούσε μπροστά του, θα του φερόταν σαν να ήταν ένα αδύναμο αγόρι. Δεν έλεγε τίποτα στο σπίτι. Εγώ τα έμαθα πολύ αργότερα", διηγείται.
Η μεταρρύθμιση των πολιτικών δικαιωμάτων στη χώρα στα μέσα της δεκαετίας του 1960 τής έδωσαν μια "έντονη αίσθηση ελευθερίας" την οποία ουδέποτε αποχωρίστηκε κατά τη διάρκεια της σταδιοδρομίας της, ακόμη κι όταν έπρεπε να εκφράσει τις διαφωνίες της στους σπουδαιότερους αρχιμουσικούς.
"Πάντα έλεγα αυτό που πίστευα, αλλά κυρίως δεν ήξερα πολλά για τον χώρο στον οποίο μπήκα σε νεαρή ηλικία. Το γεγονός ότι δεν ήξερα τι δεν έπρεπε να κάνω ή να πω με βοήθησε. Μια μέρα κατά τη διάρκεια μιας ηχογράφησης με τον Χέρμπερτ Φον Κάραγιαν του είπα: 'εκεί δεν είμαστε μαζί, πρέπει να το ξανακάνουμε'. Οι άλλοι με κοίταξαν κατάπληκτοι. Αλλά εκείνος το δέχτηκε!", είπε χαμογελώντας.
"Με ρωτούσαν συχνά αν αυτό με είχε ζημιώσει στη συνέχεια. Ο Κάραγιαν δεν μου ζήτησε να συνεργαστούμε σε ορισμένα κονσέρτα αλλά είχε πολλούς λόγους, όπως το να μην εκτιμά τη φωνή μου για το έργο που παρουσιάζει. Δεν νομίζω ότι δεν με ήθελε λόγω του χρώματος του δέρματός μου. Πολλώ δε μάλλον, που χάρη σε εμένα πωλούνταν τα εισιτήρια".
Από το 1987, η Χέντριξ είναι μια από τις πρέσβειρες της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Η αποστολή αυτή δεν την κουράζει παρότι η κατάσταση δεν βελτιώνεται. "Οι εκτοπισμένοι ξεπερνούν τα 70 εκατομμύρια. Ποτέ οι άνθρωποι αυτοί δεν είχαν τόση μεγάλη ανάγκη για βοήθεια", τονίζει εκτιμώντας ότι "βρεθήκαμε σε αυτή την κατάσταση όχι λόγω της μεταναστευτικής κρίσης αλλά μάλλον λόγω ηθικής κρίσης. Πώς πρέπει να συμπεριφερόμαστε, εμείς που είμαστε ανθρώπινα όντα απέναντι στις αδελφές και στους αδελφούς μας; Η εποχή μας απαιτεί περισσότερη θέληση και όραμα για το μέλλον".
Πιστή Ευρωπαία, η Χέντριξ που άφησε την αμερικανική της υπηκοότητα για τη σουηδική, δηλώνει ότι ελπίζει πολύ στις ευρωεκλογές του Μαΐου "παρά τον αυξανόμενο λαϊκισμό λίγο πολύ παντού". "Είναι λίγο απογοητευτικό, αλλά συνηθίζω να βλέπω πάντα το ποτήρι μισογεμάτο. Ελπίζω ότι οι γυναίκες θα καταλάβουν τις μισές έδρες του Κοινοβουλίου".
Παρότι με τη μουσική ασχολείται λιγότερο σε σχέση με παλαιότερα, η Χέντριξ επωφελείται από την πολυτέλεια να έχει χρόνο για τον εαυτό της. "Μου επιτρέπει να κάνω μια αναδρομή, να δω τη ζωή σαν ένα μεγάλο ταξίδι. Ξέρω πολύ καιρό τώρα ότι δεν θα σώσω τον κόσμο, αλλά έχω δεσμευτεί να κάνω ό,τι είμαι σε θέση να κάνω. Αυτή είναι η αποστολή μου".
Γυναίκα των μαχών, η Χέντριξ μετείχε την Τετάρτη και την Πέμπτη σε δύο στρογγυλές τράπεζες των "Ευρωπαίων", το κεντρικό θέμα αυτού του 43ου μουσικού φεστιβάλ, που εξετάζουν θέματα όπως η μεταναστευτική πολιτική της Ευρώπης και η εκπαίδευση.
Ουδέποτε είχε πρόβλημα να πάρει τον λόγο η 70χρονη καλλιτέχνις, γεννημένη στις ΗΠΑ, της οποίας το "πνεύμα προσήλωσης σε διάφορους σκοπούς αρχίζει από την παιδική της ηλικία".
"Είχα πατέρα πάστορα και δεν δίσταζα να του πω ότι δεν συμφωνούσα πάντα με ορισμένα πράγματα που εκείνος υποστήριζε. Για παράδειγμα θεωρούσα ότι δεν ήταν πολύ χριστιανικό να απαγορεύεται σε μερικές γυναίκες να κάθονται εδώ ή εκεί, γιατί δεν ήταν παντρεμένες και είχαν πολλά παιδιά", είπε.
"Όταν ήμουν 20 χρονών, δεν συμφωνούσα σε τίποτα, στη θρησκεία, στο σεξ, στην πολιτική. Αλλά τελικά, ο πατέρας μου κι εγώ ξαναβρεθήκαμε αργότερα, όταν συνειδητοποίησα πόσο πολύ πρέπει να ήταν δύσκολο γι' αυτόν, εκείνη την περίοδο των φυλετικών διακρίσεων στις ΗΠΑ, να είναι άνθρωπος της εκκλησίας", συνέχισε η Μπάρμπαρα Χέντριξ.
"Ουδέποτε είδα τον πατέρα μου να μην φορά ένα λευκό πουκάμισο που άλλωστε εγώ σιδέρωνα. Και ωστόσο στον δρόμο ο πρώτος λευκός παλικαράς που θα συναντούσε μπροστά του, θα του φερόταν σαν να ήταν ένα αδύναμο αγόρι. Δεν έλεγε τίποτα στο σπίτι. Εγώ τα έμαθα πολύ αργότερα", διηγείται.
Η μεταρρύθμιση των πολιτικών δικαιωμάτων στη χώρα στα μέσα της δεκαετίας του 1960 τής έδωσαν μια "έντονη αίσθηση ελευθερίας" την οποία ουδέποτε αποχωρίστηκε κατά τη διάρκεια της σταδιοδρομίας της, ακόμη κι όταν έπρεπε να εκφράσει τις διαφωνίες της στους σπουδαιότερους αρχιμουσικούς.
"Πάντα έλεγα αυτό που πίστευα, αλλά κυρίως δεν ήξερα πολλά για τον χώρο στον οποίο μπήκα σε νεαρή ηλικία. Το γεγονός ότι δεν ήξερα τι δεν έπρεπε να κάνω ή να πω με βοήθησε. Μια μέρα κατά τη διάρκεια μιας ηχογράφησης με τον Χέρμπερτ Φον Κάραγιαν του είπα: 'εκεί δεν είμαστε μαζί, πρέπει να το ξανακάνουμε'. Οι άλλοι με κοίταξαν κατάπληκτοι. Αλλά εκείνος το δέχτηκε!", είπε χαμογελώντας.
"Με ρωτούσαν συχνά αν αυτό με είχε ζημιώσει στη συνέχεια. Ο Κάραγιαν δεν μου ζήτησε να συνεργαστούμε σε ορισμένα κονσέρτα αλλά είχε πολλούς λόγους, όπως το να μην εκτιμά τη φωνή μου για το έργο που παρουσιάζει. Δεν νομίζω ότι δεν με ήθελε λόγω του χρώματος του δέρματός μου. Πολλώ δε μάλλον, που χάρη σε εμένα πωλούνταν τα εισιτήρια".
Από το 1987, η Χέντριξ είναι μια από τις πρέσβειρες της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Η αποστολή αυτή δεν την κουράζει παρότι η κατάσταση δεν βελτιώνεται. "Οι εκτοπισμένοι ξεπερνούν τα 70 εκατομμύρια. Ποτέ οι άνθρωποι αυτοί δεν είχαν τόση μεγάλη ανάγκη για βοήθεια", τονίζει εκτιμώντας ότι "βρεθήκαμε σε αυτή την κατάσταση όχι λόγω της μεταναστευτικής κρίσης αλλά μάλλον λόγω ηθικής κρίσης. Πώς πρέπει να συμπεριφερόμαστε, εμείς που είμαστε ανθρώπινα όντα απέναντι στις αδελφές και στους αδελφούς μας; Η εποχή μας απαιτεί περισσότερη θέληση και όραμα για το μέλλον".
Πιστή Ευρωπαία, η Χέντριξ που άφησε την αμερικανική της υπηκοότητα για τη σουηδική, δηλώνει ότι ελπίζει πολύ στις ευρωεκλογές του Μαΐου "παρά τον αυξανόμενο λαϊκισμό λίγο πολύ παντού". "Είναι λίγο απογοητευτικό, αλλά συνηθίζω να βλέπω πάντα το ποτήρι μισογεμάτο. Ελπίζω ότι οι γυναίκες θα καταλάβουν τις μισές έδρες του Κοινοβουλίου".
Παρότι με τη μουσική ασχολείται λιγότερο σε σχέση με παλαιότερα, η Χέντριξ επωφελείται από την πολυτέλεια να έχει χρόνο για τον εαυτό της. "Μου επιτρέπει να κάνω μια αναδρομή, να δω τη ζωή σαν ένα μεγάλο ταξίδι. Ξέρω πολύ καιρό τώρα ότι δεν θα σώσω τον κόσμο, αλλά έχω δεσμευτεί να κάνω ό,τι είμαι σε θέση να κάνω. Αυτή είναι η αποστολή μου".
