Ο Μίλτος Πασχαλίδης εξέδωσε το τρίτο βιβλίο του, με τίτλο «Αγύριστο κεφάλι» και υπότιτλο «Ο Άλκης Αλκαίος που γνώρισα». Δεν πρόκειται για τη βιογραφία του Αλκαίου, άλλωστε ο Μίλτος αναφέρει «δεν αισθάνομαι ούτε ικανός, ούτε αρμόδιος να τη γράψω. Εδώ είναι αυτά που είδα, αυτά που είπαμε κι αυτά που μου επέτρεψε ο ίδιος να ξέρω για εκείνον. Η ζώσα μνήμη του Άλκη εντός μου». Πρόκειται, δηλαδή, για μια νουβέλα 200 σελίδων, όπου περιγράφεται η σχεδόν 20ετής φιλία των δύο δημιουργών, από το 1995 ως το 2012, χρονολογία θανάτου του ποιητή.
Οι αναφορές στο Μητροπάνο, που ήλπιζα να βρω, υπάρχουν φυσιολογικά, καθώς ερμήνευσε πολλά τραγούδια του Άλκη Αλκαίου σε μουσικές Μάριου Τόκα & Θάνου Μικρούτσικου. Η «έκπληξη» για μένα ήταν κάτι που δε γνώριζα. Τα τραγούδια του αριστουργηματικού, κατά τη γνώμη μου, δίσκου «Εντελβάις» που κυκλοφόρησε το 1999 με τη φωνή του Δημήτρη Μητροπάνου προορίζονταν αρχικά για το Γιώργο Νταλάρα. Και μάλιστα, «ο δίσκος έγινε και δεν κυκλοφόρησε ποτέ. Για μια λέξη».
Η ιστορία, συνοπτικά, έχει ως εξής: Φθινόπωρο του '98, ο Άλκης Αλκαίος ηχογραφεί έναν κύκλο τραγουδιών σε μουσική Μάριου Τόκα με ερμηνευτή το Γιώργο Νταλάρα. Κατά την ηχογράφηση του «Σαββατόβραδου» ο Νταλάρας αρνείται να τραγουδήσει τη λέξη «καρσί» που σημαίνει απέναντι στα τούρκικα, στο στίχο «καρσί ο πόνος να περάσει» και θέλει να την αντικαταστήσει με τη λέξη «κρασί». Ο Άλκης Αλκαίος δεν το διαπραγματεύεται, «καρσί ο πόνος να περάσει. Στείλε τον πόνο απέναντι. Όχι κρασί, ρε μανάρι, καταλαβαίνεις; Λεβέντης είναι ο μάγκας, όχι μεθύστακας...!» λέει στο Μίλτο Πασχαλίδη και παρ' όλη την παρέμβαση του παραγωγού, δεν υποχωρεί κι αποσύρει τους στίχους του.
Τελικά, το «Αγύριστο κεφάλι» του Άλκη Αλκαίου, ή αν θέλετε, του Γιώργου Νταλάρα και μία λέξη έγιναν η αφορμή το συγκεκριμένο υλικό, με κάποιες προσθαφαιρέσεις, αλλά και με εντελώς διαφορετική ενορχήστρωση, να συγκροτήσει το δίσκο «Εντελβάις» που κυκλοφόρησε την επόμενη χρονιά με τη φωνή του Δημήτρη Μητροπάνου.
Δυστυχώς, παρά την παρουσία τριών θηρίων της δισκογραφίας, Τόκα, Αλκαίου και Μητροπάνου, ο δίσκος δεν «περπάτησε». Με όρους κοινής λογικής της αγοράς, η εμπορική του αποτυχία δεν εξηγείται, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο Πασχαλίδης.
Με όρους κοινής λογικής γενικά όμως, κι επειδή εμάς τους «μητροπανικούς» μας έχει απασχολήσει ουκ ολίγες φορές ο λόγος για τον οποίο μια τόσο όμορφη δουλειά δεν ακούστηκε όσο θα της έπρεπε, παραθέτω το σχόλιο του φίλου και τραγουδοποιού Κώστα Μ. Μαρή, από μια σχετική ανάρτηση «αναζήτησης» του γιατί: «Ένας απ' τους πιο αρμονικά δεμένους δίσκους - ποίηση κι όχι στιχοπλοκή, μελωδία για ακρόαση και μόνο, ακόμα και το γρήγορο Σαββατόβραδο, το τσιφτετέλι Ουμ Χαράμ, ο καταπέλτης Κιφ, το σκληροτράχηλο Τσιγάρο Σέρτικο, το βελούδινο Ανεπίδοτο κι Εντελβάις, το υψίφωνο Κατάδικος Δραπέτης και Θρίλερ, τα ταξιδιάρικα Άνοιξη και Φιλί του Μελτεμιού, τα κλασικά ζεϊμπέκικα Αμανές και Δρομολόγιο, ο βαθυστόχαστος Πυρετός, το γεμάτο ζωντανές εικόνες Είδα, κανένα απ' αυτές τις κομματάρες δε σε σπρώχνει να χορέψεις, γιατί απλά το μόνο που θες είναι να απορροφήσεις σα σφουγγάρι τη μαγεία του πακέτου ποίηση - μελωδία - φωνή, όπου σπάνια πια θα βρεις ακροατές - είπαμε υπάρχουν κι εξαιρέσεις - πούθε έρχονται τρέχα γύρευε - αλλά ο ακροατής ζητά το πιο εύπεπτο, τι να ζαλίζει τώρα το μυαλό και κυρίως την ψυχή του για αποκρυπτογράφηση της όποιας ποιητικής αδείας...»
Οι σκέψεις, τα σχόλια και τα συμπεράσματα δικά σας...
Για όσους θέλουν να διαβάσουν όλη την ιστορία, το πολύ όμορφο βιβλίο του Μίλτου Πασχαλίδη κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Λιβάνη σε συνεργασία με τη ΜΙΝΟΣ - ΕΜΙ και περιλαμβάνει ένα συλλεκτικό ηχητικό ντοκουμέντο με 9 τραγούδια σε στίχους Άλκη Αλκαίου και μουσική Μίλτου Πασχαλίδη.
Οι αναφορές στο Μητροπάνο, που ήλπιζα να βρω, υπάρχουν φυσιολογικά, καθώς ερμήνευσε πολλά τραγούδια του Άλκη Αλκαίου σε μουσικές Μάριου Τόκα & Θάνου Μικρούτσικου. Η «έκπληξη» για μένα ήταν κάτι που δε γνώριζα. Τα τραγούδια του αριστουργηματικού, κατά τη γνώμη μου, δίσκου «Εντελβάις» που κυκλοφόρησε το 1999 με τη φωνή του Δημήτρη Μητροπάνου προορίζονταν αρχικά για το Γιώργο Νταλάρα. Και μάλιστα, «ο δίσκος έγινε και δεν κυκλοφόρησε ποτέ. Για μια λέξη».
Τελικά, το «Αγύριστο κεφάλι» του Άλκη Αλκαίου, ή αν θέλετε, του Γιώργου Νταλάρα και μία λέξη έγιναν η αφορμή το συγκεκριμένο υλικό, με κάποιες προσθαφαιρέσεις, αλλά και με εντελώς διαφορετική ενορχήστρωση, να συγκροτήσει το δίσκο «Εντελβάις» που κυκλοφόρησε την επόμενη χρονιά με τη φωνή του Δημήτρη Μητροπάνου.
Δυστυχώς, παρά την παρουσία τριών θηρίων της δισκογραφίας, Τόκα, Αλκαίου και Μητροπάνου, ο δίσκος δεν «περπάτησε». Με όρους κοινής λογικής της αγοράς, η εμπορική του αποτυχία δεν εξηγείται, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο Πασχαλίδης.
Με όρους κοινής λογικής γενικά όμως, κι επειδή εμάς τους «μητροπανικούς» μας έχει απασχολήσει ουκ ολίγες φορές ο λόγος για τον οποίο μια τόσο όμορφη δουλειά δεν ακούστηκε όσο θα της έπρεπε, παραθέτω το σχόλιο του φίλου και τραγουδοποιού Κώστα Μ. Μαρή, από μια σχετική ανάρτηση «αναζήτησης» του γιατί: «Ένας απ' τους πιο αρμονικά δεμένους δίσκους - ποίηση κι όχι στιχοπλοκή, μελωδία για ακρόαση και μόνο, ακόμα και το γρήγορο Σαββατόβραδο, το τσιφτετέλι Ουμ Χαράμ, ο καταπέλτης Κιφ, το σκληροτράχηλο Τσιγάρο Σέρτικο, το βελούδινο Ανεπίδοτο κι Εντελβάις, το υψίφωνο Κατάδικος Δραπέτης και Θρίλερ, τα ταξιδιάρικα Άνοιξη και Φιλί του Μελτεμιού, τα κλασικά ζεϊμπέκικα Αμανές και Δρομολόγιο, ο βαθυστόχαστος Πυρετός, το γεμάτο ζωντανές εικόνες Είδα, κανένα απ' αυτές τις κομματάρες δε σε σπρώχνει να χορέψεις, γιατί απλά το μόνο που θες είναι να απορροφήσεις σα σφουγγάρι τη μαγεία του πακέτου ποίηση - μελωδία - φωνή, όπου σπάνια πια θα βρεις ακροατές - είπαμε υπάρχουν κι εξαιρέσεις - πούθε έρχονται τρέχα γύρευε - αλλά ο ακροατής ζητά το πιο εύπεπτο, τι να ζαλίζει τώρα το μυαλό και κυρίως την ψυχή του για αποκρυπτογράφηση της όποιας ποιητικής αδείας...»
Οι σκέψεις, τα σχόλια και τα συμπεράσματα δικά σας...
Για όσους θέλουν να διαβάσουν όλη την ιστορία, το πολύ όμορφο βιβλίο του Μίλτου Πασχαλίδη κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Λιβάνη σε συνεργασία με τη ΜΙΝΟΣ - ΕΜΙ και περιλαμβάνει ένα συλλεκτικό ηχητικό ντοκουμέντο με 9 τραγούδια σε στίχους Άλκη Αλκαίου και μουσική Μίλτου Πασχαλίδη.
