Στο βιβλίο του «Η τελευταία πνοή» ο μεγάλος Ισπανός σκηνοθέτης Λουίς Μπουνιουέλ, αναφέρεται στη γνωριμία και φιλία του με τον Λόρκα:
«Πανέξυπνος, γόης, με μια αισθητή τάση για κομψότητα, με την άψογη γραβάτα του, βλέμμα σκοτεινό και σπινθηροβόλο, ο Φεντερίκο ασκούσε μια έλξη, ένα μαγνητισμό, στον οποίο κανείς δεν μπορούσε να αντισταθεί. Μεγαλύτερος μου κατά δυο χρόνια, γιος ενός πλούσιου γαιοκτήμονα, είχε έρθει στη Μαδρίτη με σκοπό να σπουδάσει φιλοσοφία, αλλά πολύ γρήγορα εγκατέλειψε τα μαθήματα και ρίχτηκε στη φιλολογική ζωή. Σε λίγο είχε γνωριστεί με όλο τον κόσμο. Το δωμάτιό του στην Εστία έγινε από τα πιο περιζήτητα στέκια στη Μαδρίτη. Η φιλία μας, που υπήρξε πολύ βαθιά, άρχισε με την πρώτη μας κιόλας συνάντηση. Παρ’ όλο που δεν υπήρχε τίποτα κοινό ανάμεσα στον ακαλλιέργητο Αραγωνέζο και τον εκλεκτό Ανδαλουσιανό – ή μπορεί κι εξαιτίας αυτής της αντίθεσης – ήμαστε σχεδόν πάντα μαζί. Τα βράδια με οδηγούσε πίσω από την Εστία, καθόμαστε στο χορτάρι και μου διάβαζε ποιήματα. Διάβαζε υπέροχα. Κοντά του σιγά-σιγά μεταμορφωνόμουν, έβλεπα ν’ ανοίγεται μπροστά μου ένας καινούριος κόσμος, που εκείνος καθημερινά μου αποκάλυπτε».
Με αυτά τα λόγια ο Λουίς Μπουνιουέλ εξομολογείται την επιρροή που δέχτηκε από τον Λόρκα τα χρόνια του κοινού τους βίου στην Φοιτητική Εστία του Πανεπιστημίου της Μαδρίτης. Εποχή που ο κινηματογράφος, ακόμη, ήτανε σάιλεντ και εγκυμονούσε την είσοδό του Μπουνιουέλ σε αυτόν με το φιλμ «Ανδαλουσιανός σκύλος» που έγινε σε συνεργασία με το έτερο μέλος της ιστορικής εκείνης παρέας, τον Σαλβατόρ Νταλί.
1928 , λοιπόν, και ο ευρωπαϊκός κινηματογράφος κερδίζει ένα από τα διαμάντια του (με το φοβερό εκείνο πλάνο όπου ένα ξυράφι εισχωρεί στο βολβό ενός ματιού) και ο Μπουνιουέλ με το Νταλί δημιουργούν τον «πυρήνα που άνοιξε το δρόμο του σουρεαλισμού στην ισπανική ζωγραφική και τον κινηματογράφο και καλλιέργησε την αισθητική της λεγόμενης «Γενιάς του 27».
Στην ιστορική αυτή συνάντηση που καθόρισε τις ζωές και των τριών – καθώς, και μια ιστορική περίοδο της τέχνης και της πολιτισμικής ζωής στην Ισπανία των αρχών του 20ού αιώνα – αναφέρεται το βιβλίο του Βιδάλ Αγκουστίν Σάντσεθ: «Μπουνιουέλ, Λόρκα, Νταλί - Το αίνιγμα δίχως τέλος» το οποίο ο συγγραφέας ολοκλήρωσε με τη βοήθεια ανέκδοτων ντοκουμέντων, μαρτυριών και υλικού που συγκέντρωσε στην Ισπανία, στη Γαλλία, στις Η.Π.Α. και το Μεξικό.
Πριν από λίγα χρόνια γυρίστηκε κι ένα φιλμ που αφηγείται την κοινή ζωή τους, στα φοιτητικά χρόνια, φτάνοντας μέχρι τη δολοφονία του «γελαστού ποιητή» το 1936, με τίτλο «Μικρές στάχτες» (Little Ashes 2008), του βρετανού σκηνοθέτη Πολ Μόρισον, το οποίο, όμως, κυρίως, εστιάζει στην ιδιαίτερη σχέση που υπήρξε ανάμεσα στον Σαλβαδόρ Νταλί και τον Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, που μαζί με τον Λουίς Μπουνιουέλ, συναντήθηκαν για πρώτη φορά στο πανεπιστήμιο της Μαδρίτης το 1919 για να καθορίσουν την εξέλιξη της παγκόσμιας τέχνης.
Παραπομπές:
Λουίς Μπουνιουέλ: «Η τελευταία πνοή» Εκδόσεις Οδυσσέας 2006
Βιδάλ Αγκουστίν Σάντσεθ: «Μπουνιουέλ, Λόρκα, Νταλί - Το αίνιγμα δίχως τέλος» Εκδόσεις Εξάντας 1991.
