Σαν σήμερα…
40 χρόνια χωρίς τον Πυθαγόρα συμπληρώνονται σήμερα. Τον στιχουργό εκατοντάδων μεγάλων επιτυχιών, που με τα τραγούδια του ανέδειξε πολλούς συνθέτες και ερμηνευτές και στήριξε δισκογραφικές εταιρείες.
Ο Πυθαγόρας έφυγε από τη ζωή στις 12 Νοεμβρίου 1979 στη δημιουργική ηλικία των 49 ετών. Είχε γεννηθεί στο Αγρίνιο στις 12 Απριλίου 1930.
40 χρόνια… μια συλλογή
Δεν ξέρω αν έχει νόημα να αναφέρουμε για άλλη μια φορά μερικές από τις τεράστιες επιτυχίες του Πυθαγόρα ή κάποιους από τους ολοκληρωμένους κύκλους τραγουδιών που φέρουν την υπογραφή του. Ενδεικτικότατα αναφέρω: «Κάθε λιμάνι και καημός», «Ο επιπόλαιος», «Κύρα Γιώργαινα», «Ο Σταμούλης ο λοχίας», «Άσπρα θα φορέσω», «Με βρήκε ο Αυγερινός» σε μουσική του Γιώργου Κατσαρού, «Νύχτα στάσου», «Το αγριολούλουδο», «Την Παρασκευή το βράδυ», «Η καρδιά μου ας όψεται», «Πάει κι αυτός» του Χρήστου Νικολόπουλου, «Ο θάνατος του ποιητή» του Απόστολου Καλδάρα, «Θα τα κάψω τα λεφτά μου», «Στου Χαροκόπου και στην Καλλιθέα», «Δεν σε πιστεύω», «Έφυγε, έφυγε» του Βασίλη Βασιλειάδη, «Τέλι, τέλι, τέλι» του Μάνου Λοΐζου, αλλά και ολόκληρους κύκλους τραγουδιών, από τους οποίους, αν όχι όλα, τα περισσότερα τραγούδια έγιναν επιτυχίες. «Μικρά Ασία» σε μουσική του Απόστολου Καλδάρα, «Αλβανία» του Γιώργου Κατσαρού, «Υπάρχω» του Χρήστου Νικολόπουλου και η συντριπτική πλειοψηφία των τραγουδιών του Γιάννη Πάριου από το 1975 και το δίσκο «Έρχονται στιγμές», μέχρι το 1979 και το «Θα με θυμηθείς». (Υπενθυμίζω πως οι παραπάνω τίτλοι αποτελούν μόνο ένα μικρό δείγμα).
Ανατρέχοντας πριν από λίγο καιρό στη δισκογραφία του Πυθαγόρα, διαπίστωσα έκπληκτος, πως, με εξαίρεση μια συλλογή με τραγούδια του που κυκλοφόρησε το 1980, από τότε, που έφυγε από τη ζωή, μέχρι σήμερα, δεν έχει κυκλοφορήσει ούτε μία συλλογή με τραγούδια του.
Μάλιστα, σε συνέντευξη που μου παραχώρησε ο Λευτέρης Παπαδόπουλος στις 25 Ιανουαρίου 2011 και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Πολίτης Κ» του Δήμου Καλαμαριάς και αργότερα στο Ogdoo.gr, όταν τον ρώτησα σχετικά με το περιεχόμενο του νέου του, τότε, βιβλίου «Μάγκες πιάστε τα γιοφύρια», αναφέρθηκε στον Πυθαγόρα, λέγοντας χαρακτηριστικά πως:
«Είναι, ας πούμε, μια πολύ μεγάλη παράλειψη το ότι δεν είχαν ασχοληθεί ποτέ ή μόνο μια δυο φορές με τον Πυθαγόρα o οποίος ήταν πολύ σπουδαίος στιχουργός. Όλες οι επιτυχίες της δεκαετίας του ’70 (ή το 80%) ήταν δικές του και δεν βγάλανε τίποτα γι’ αυτόν. Έχει βγει ένα αυτοβιογραφικό βιβλίο μετά τον θάνατό του. Σκέψου… Αυτοβιογραφία μετά τον θάνατό του! Εγώ όμως θέλησα να τον κρατήσω και έγραψα γι’ αυτόν και το τι πρόσφερε στην τέχνη κλπ».
Όπως ανέφερα παραπάνω, το 1980, σχεδόν ένα χρόνο μετά το θάνατο του Πυθαγόρα κυκλοφόρησε από τη Minos - με το label της Margophone - μια συλλογή με δώδεκα επιτυχίες με στίχους του Πυθαγόρα, με τη φωνή του Στέλιου Καζαντζίδη, με τίτλο «Ο Καζαντζίδης τραγουδά Πυθαγόρα».
Κι από κει και πέρα το «χάος»… Έχουν περάσει 39 χρόνια και δεν έχει εκδοθεί, από καμιά δισκογραφική εταιρεία, μια συλλογή με τραγούδια του Πυθαγόρα. Δυστυχώς δεν έχω πρόσβαση στις μεγάλες δισκογραφικές εταιρείες, που διαχειρίζονται το υλικό του στιχουργού, για να ξέρω τους λόγους που συνέβη αυτό.
Τα ίδια περίπου ισχύουν και για άλλους στιχουργούς με πολλές και μεγάλες επιτυχίες στο ενεργητικό τους. Αναφέρω -και πάλι ενδεικτικά- τα ονόματα του Χρήστου Κολοκοτρώνη, του Χαράλαμπου Βασιλειάδη, του Δημήτρη Γκούτη, της Σώτιας Τσώτου, του Άκου Δασκαλόπουλου και του Μιχάλη Μπουρμπούλη. Είναι πραγματικά «άξιον απορίας», τη στιγμή που για άλλους, επίσης σπουδαίους στιχουργούς, όπως είναι ο Κώστας Βίρβος, η Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου, ο Νίκος Γκάτσος, ο Λευτέρης Παπαδόπουλος, ο Μάνος Ελευθερίου, η Λίνα Νικολακοπούλου έχουν κυκλοφορήσει ουκ ολίγες συλλογές τραγουδιών τους.
Ίσως αξίζει να σημειώσουμε, πως και πριν φύγει από τη ζωή ο Πυθαγόρας δεν είχε κυκλοφορήσει κάποιος δίσκος που να συγκέντρωνε τις μεγάλες επιτυχίες του. Υπάρχει βέβαια η συλλογή «φάντασμα» με τίτλο «Η ώρα της γαρδένιας», που, σύμφωνα με τον Οδηγό της Ελληνικής Δισκογραφίας του Πέτρου Δραγουμάνου, εκδόθηκε το 1972 από την Minos με κωδικό MSM 146, με δώδεκα τραγούδια σε μουσική του Γιώργου Κατσαρού και στίχους του Πυθαγόρα με ερμηνευτές τον Τόλη Βοσκόπουλο, τον Γιάννη Πάριο, τον Γιάννη Καλατζή και την Λίτσα Διαμάντη. Αλλά ποτέ και πουθενά, κανένας από όσους ασχολούνται με τη δισκογραφία και έτυχε να ρωτήσω, δεν έχει δει και δεν γνωρίζει κάτι σχετικά με την ύπαρξη αυτού του δίσκου.
Υπάρχει επίσης μια ακόμα συλλογή του Γιώργου Κατσαρού, με τίτλο «Δέκα χρόνια τραγούδι», όπου ο Πυθαγόρας υπογράφει τα έντεκα από τα δώδεκα τραγούδια του δίσκου (το 12ο είναι το «Ας είμαστε ρεαλισταί» σε στίχους Ηλία Λυμπερόπουλου), που κυκλοφόρησε το 1979, λίγους μήνες πριν φύγει από τη ζωή. Κι εδώ όμως έχουμε ένα δίσκο, ο οποίος αν και περιέχει έντεκα τραγούδια του ίδιου στιχουργού, είναι αφιερωμένος σε ένα συνθέτη.
Νομίζω πως στο ίδιο επίπεδο κινήθηκαν τόσο τα τηλεοπτικά αφιερώματα, όσο και οι εκδηλώσεις που έγιναν για τον Πυθαγόρα όλα αυτά τα χρόνια. Δεν θυμάμαι κάτι περισσότερο πέρα από κάποια, λιγοστά τηλεοπτικά αφιερώματα του Λευτέρη Παπαδόπουλου και της Μπήλιως Τσουκαλά στην ΕΡΤ, καθώς και κάποια αφιερώματα του Γιώργου Τσάμπρα και του Κώστα Μπαλαχούτη σε ραδιοφωνικό επίπεδο.
Δεν έχω να συμπληρώσω κάτι περισσότερο. Του χρόνου συμπληρώνονται 40 χρόνια χωρίς τον Πυθαγόρα. Αν και δεν χρειάζονται ιδιαίτερες αφορμές για να τιμηθεί ένας δημιουργός του δικού του βεληνεκούς, θεωρώ πως, αν μη τι άλλο, είναι μια καλή αφορμή… Ας το σκεφθούν αυτοί που πρέπει να το σκεφθούν κι έχουν τη δυνατότητα να το κάνουν κι ας πράξουν αναλόγως…
