«Φτωχιά Ελλάδα, όπως γριά λουλουδού της Πλάκας / Λουλουδού, μπαλονού, νταραβεριτζού, καλντεριμιτζού…».
Δεν πρόκειται να ξεχαστούν τα αντισυμβατικά ποιήματα, ο αιχμηρός λόγος, η διορατική ματιά του Μεσολλογίτη ποιητή, συγγραφέα και διανοούμενου (με την ουσιαστική έννοια του όρου) Θωμά Γκόρπα.
Θα κάνουμε συχνά, Στάσεις Στο Μέλλον, στους Σπασμένους Καιρούς που έρχονται, στο Μεγάλο Δρόμο που μας οδηγεί το Γιουσουρούμ της παγκοσμιοποίησης.
Η σκέψη των προγόνων μας μοναδικών κι ωραίων
Αρχαίων, αλεξανδρινών, βυζαντινών και νέων
Παράκατσε στην ξενητιά, παράκατσε στη Δύση
Και η Δύση εκαρδάμωσε και η Ελλάδα πάει να σβήσει.
Ο Θωμάς Γκόρπας με τη ζωή και το έργο του αμφισβήτησε θεσμούς, δογματισμούς κάθε μορφή κατεστημένης εξουσίας, ακόμα και τον θάνατο. Έφυγε Πρωταπριλιά του 2003, παίζοντας μαζί, περιγελώντας την δύναμη της επάρατης νόσου που τον ταλαιπωρούσε. Είχε γεννηθεί στο Μεσολόγγι το 1935. Το 1954 εισάγεται στη Πάντειο, χωρίς όμως τελικά να πάρει το πτυχίο του. Συνέχισε να ζει στην Αθήνα κάνοντας διάφορα επαγγέλματα: εργάτης, λογιστής, παλαιοβιβλιοπώλης, επιμελητής εκδόσεων και σταδιακά πέρασε στη δημοσιογραφία. Συχνάζει στο πρακτορείο Πνευματικής Συνεργασίας στη Στοά Μαυρίδη, στο Πατάρι του Λουμίδη και στο Βυζάντιο που θα αποτελέσουν και το ντεκόρ πολλών πεζών και ποιημάτων του: «Ο Λουμίδης τω καιρώ εκείνω ήταν ένας μόντζος. Εκεί καθόμασταν πρωινά, μεσημέρια, βράδια και χαζεύαμε ήλιους και φεγγάρια μέσα από τα τζάμια και τα μελλοντικά τραγούδια μεσ’ απ’ τα σπλάχνα μας…».
Τον Ιανουάριο του 1957, στο περιοδικό «Λογοτέχνης» δημοσιεύεται το ποίημά του «Αθήνα 1956, οδός Αθηνάς». Θα ακολουθήσουν οι συλλογές «Σπασμένος καιρός» (1957), «Παλιές ειδήσεις» (1966), «Πανόραμα» (1975), «Στάσεις στο μέλλον» (1979 - συγκεντρωτική έκδοση), «Περνάει ο στρατός...» (1980, με απομυθοποιητικές φωτογραφίες και έγγραφα), «Τα θεάματα» (1983), «Τα ποιήματα, 1957-1983» (1995- συγκεντρωτική έκδοση στην οποία προστίθενται οι συλλογές «Ανεξάρτητα», «Γιουσουρούμ», «Ο μεγάλος δρόμος», «Το πατάρι», εκδόσεις Γαβριηλίδης). Παράλληλα θα εκδώσει τις μελέτες «Διάγραμμα ιστορίας της νεοελληνικής λογοτεχνίας» (1966), «Το πανηγύρι τ' Αη Συμιού» (1972), «Περιπετειώδες, κοινωνικό και μαύρο νεοελληνικό αφήγημα, 1850-1950» (1981).
Στις αρχές της δεκαετίας του ’60 είναι από τους εμπνευστές της Ομοσπονδίας Κινηματογραφικών Λεσχών και λίγο αργότερα επιμελείται περιοδικά, εφημερίδες, γράφει για το θέατρο και τον κινηματογράφο, υπογράφει σενάρια που γίνονται ταινίες (Βλάχικος Γάμος, Πικρή Εποχή-Αγάπη που δεν σβήνει ο χρόνος, Τι Κι Αν Γεννήθηκα Φτωχός κ.ά. και διδάσκει ιστορία λογοτεχνίας και αγωγής του λόγου σε θεατρική σχολή.
Υπήρξε από τους πρωτοπόρους της «μπιτ» σκηνής στην Ελλάδα και το 1979 εκπροσώπησε την χώρα μας στο πρώτο διεθνές Φεστιβάλ Ποίησης Μπιτ της Ρώμης. Από το 1975 έως το 1980 έζησε στο Παρίσι όπου και έργα του μεταφράστηκαν στην γαλλική γλώσσα. Ήταν ένθερμος υποστηρικτής και γνώστης του λαϊκού τραγουδιού και των εκπροσώπων του γράφοντας διεισδυτικά κείμενα με αφορμή την προσωπικότητα και τα έργα τους.
Τα λαϊκά τραγούδια μοιάζουν με πουλιά
Μαύρα, περήφανα, έρημα, ωραία και προδωμένα…
Λάτρευε τον Καζαντζίδη αλλά είχε ξεχωριστή αδυναμία και στους «ελάσσονες» και τους «άγνωστους» Χρυσίνη, Καραπατάκη, Λαύκα, Κυριαζή, Καρανικόλα κ.ά. που τους είχε γνωρίσει από κοντά.
Την «Άμαξα μες την βροχή» την τραγουδάμε όλοι
Μα ο Χατζηχρήστος ρε παιδιά διψάει και κρυώνει
Στον Κάτω Κόσμο μοναχός, μόνος και ξεχασμένος
Με το μπουζούκι του αγκαλιά, βουβός φαρμακωμένος
Δεν πρόκειται να ξεχαστούν τα αντισυμβατικά ποιήματα, ο αιχμηρός λόγος, η διορατική ματιά του Μεσολλογίτη ποιητή, συγγραφέα και διανοούμενου (με την ουσιαστική έννοια του όρου) Θωμά Γκόρπα.
Θα κάνουμε συχνά, Στάσεις Στο Μέλλον, στους Σπασμένους Καιρούς που έρχονται, στο Μεγάλο Δρόμο που μας οδηγεί το Γιουσουρούμ της παγκοσμιοποίησης.
Η σκέψη των προγόνων μας μοναδικών κι ωραίων
Αρχαίων, αλεξανδρινών, βυζαντινών και νέων
Παράκατσε στην ξενητιά, παράκατσε στη Δύση
Και η Δύση εκαρδάμωσε και η Ελλάδα πάει να σβήσει.
Ο Θωμάς Γκόρπας με τη ζωή και το έργο του αμφισβήτησε θεσμούς, δογματισμούς κάθε μορφή κατεστημένης εξουσίας, ακόμα και τον θάνατο. Έφυγε Πρωταπριλιά του 2003, παίζοντας μαζί, περιγελώντας την δύναμη της επάρατης νόσου που τον ταλαιπωρούσε. Είχε γεννηθεί στο Μεσολόγγι το 1935. Το 1954 εισάγεται στη Πάντειο, χωρίς όμως τελικά να πάρει το πτυχίο του. Συνέχισε να ζει στην Αθήνα κάνοντας διάφορα επαγγέλματα: εργάτης, λογιστής, παλαιοβιβλιοπώλης, επιμελητής εκδόσεων και σταδιακά πέρασε στη δημοσιογραφία. Συχνάζει στο πρακτορείο Πνευματικής Συνεργασίας στη Στοά Μαυρίδη, στο Πατάρι του Λουμίδη και στο Βυζάντιο που θα αποτελέσουν και το ντεκόρ πολλών πεζών και ποιημάτων του: «Ο Λουμίδης τω καιρώ εκείνω ήταν ένας μόντζος. Εκεί καθόμασταν πρωινά, μεσημέρια, βράδια και χαζεύαμε ήλιους και φεγγάρια μέσα από τα τζάμια και τα μελλοντικά τραγούδια μεσ’ απ’ τα σπλάχνα μας…».
Τον Ιανουάριο του 1957, στο περιοδικό «Λογοτέχνης» δημοσιεύεται το ποίημά του «Αθήνα 1956, οδός Αθηνάς». Θα ακολουθήσουν οι συλλογές «Σπασμένος καιρός» (1957), «Παλιές ειδήσεις» (1966), «Πανόραμα» (1975), «Στάσεις στο μέλλον» (1979 - συγκεντρωτική έκδοση), «Περνάει ο στρατός...» (1980, με απομυθοποιητικές φωτογραφίες και έγγραφα), «Τα θεάματα» (1983), «Τα ποιήματα, 1957-1983» (1995- συγκεντρωτική έκδοση στην οποία προστίθενται οι συλλογές «Ανεξάρτητα», «Γιουσουρούμ», «Ο μεγάλος δρόμος», «Το πατάρι», εκδόσεις Γαβριηλίδης). Παράλληλα θα εκδώσει τις μελέτες «Διάγραμμα ιστορίας της νεοελληνικής λογοτεχνίας» (1966), «Το πανηγύρι τ' Αη Συμιού» (1972), «Περιπετειώδες, κοινωνικό και μαύρο νεοελληνικό αφήγημα, 1850-1950» (1981).
Στις αρχές της δεκαετίας του ’60 είναι από τους εμπνευστές της Ομοσπονδίας Κινηματογραφικών Λεσχών και λίγο αργότερα επιμελείται περιοδικά, εφημερίδες, γράφει για το θέατρο και τον κινηματογράφο, υπογράφει σενάρια που γίνονται ταινίες (Βλάχικος Γάμος, Πικρή Εποχή-Αγάπη που δεν σβήνει ο χρόνος, Τι Κι Αν Γεννήθηκα Φτωχός κ.ά. και διδάσκει ιστορία λογοτεχνίας και αγωγής του λόγου σε θεατρική σχολή.
Υπήρξε από τους πρωτοπόρους της «μπιτ» σκηνής στην Ελλάδα και το 1979 εκπροσώπησε την χώρα μας στο πρώτο διεθνές Φεστιβάλ Ποίησης Μπιτ της Ρώμης. Από το 1975 έως το 1980 έζησε στο Παρίσι όπου και έργα του μεταφράστηκαν στην γαλλική γλώσσα. Ήταν ένθερμος υποστηρικτής και γνώστης του λαϊκού τραγουδιού και των εκπροσώπων του γράφοντας διεισδυτικά κείμενα με αφορμή την προσωπικότητα και τα έργα τους.
Τα λαϊκά τραγούδια μοιάζουν με πουλιά
Μαύρα, περήφανα, έρημα, ωραία και προδωμένα…
Λάτρευε τον Καζαντζίδη αλλά είχε ξεχωριστή αδυναμία και στους «ελάσσονες» και τους «άγνωστους» Χρυσίνη, Καραπατάκη, Λαύκα, Κυριαζή, Καρανικόλα κ.ά. που τους είχε γνωρίσει από κοντά.
Την «Άμαξα μες την βροχή» την τραγουδάμε όλοι
Μα ο Χατζηχρήστος ρε παιδιά διψάει και κρυώνει
Στον Κάτω Κόσμο μοναχός, μόνος και ξεχασμένος
Με το μπουζούκι του αγκαλιά, βουβός φαρμακωμένος
