Νταλάρας - Γλυκερία στου... Κατράκειου το δειλινό (ΗΜΑΣΤΑΝ ΕΚΕΙ!)

Περνούν τα χρόνια σαν το νερό της βροχής, που κυλά στα σοκάκια της μνήμης μου, διαβαίνει τα παιδικά μου μονοπάτια, περπατά στην εφηβεία μου, στα φοιτητικά μου χρόνια και μέσα από μια αντισυμβατική ωριμότητα φθάνει σ’ ετούτο το βράδυ, που ανέβηκα πάλι την οδό Κύπρου, μέχρι το δασάκι της Δεξαμενής και συνάντησα το δρόμο που καταλήγει στο Κατράκειο, το αγαπημένο μου θέατρο, από εκείνη τη χρονιά που πήγα στο λύκειο... Έξι χρόνια στο 2ο Γυμνάσιο και Λύκειο Νικαίας, στην οδό Αμερικανίδων Κυριών... Έξι χρόνια να περπατώ κάθε μέρα στις γειτονιές της Κοκκινιάς, στην Ικονίου, στη Γρεβενών, στην Κιλικίας, στην Ιωνίας, στην Εφέσου, στην Καισαρείας, στην Πέτρου Ράλλη, στη Λαοδικείας, στην πλατεία Αγίου Νικολάου, στην Κύπρου, στην Κονδύλη, στην Οσία Ξένη, στο Μουσείο του μπλόκου της Κοκκινιάς... Στην πρώτη χρονιά του λυκείου, το ’93,πήγα για πρώτη φορά στο Κατράκειο, λίγο πριν το τέλος του καλοκαιριού, να δω το Γιώργο Νταλάρα, με τους Άγαμους Θύτες...

 

Και 20 χρόνια μετά, μια μέρα πριν τη χθεσινή παράσταση στο Κατράκειο, προσπαθούσα να κρύψω τη συγκίνησή μου, έχοντας πλάι μου το Γιώργο Νταλάρα, οδηγώντας στην Αμερικανίδων Κυριών, θέλοντας να τον «πάω» 64 χρόνια πίσω, περνώντας μπροστά από το σημείο που γεννήθηκε, όπου πια στη θέση του μαιευτηρίου, είναι χτισμένο το 2ο Γυμνάσιο-Γενικό Λύκειο Νικαίας... Κι εκείνος να παρατηρεί ένα-ένα τα στενά, που κάποτε στη θέση των σημερινών πολυκατοικιών, ήταν γεμάτα από προσφυγικά σπιτάκια... Ώσπου κάποια στιγμή συναντήσαμε, ένα τέτοιο σπιτάκι, που επέζησε μέσα στη σύγχρονη εποχή των αντιπαροχών και του εκμοντερνισμού κι η ματιά του έλαμψε από χαρά... «Κοίτα, κοίτα... Υπάρχουν ακόμα κάποια...»! Γι’ αυτά τα σπιτάκια, που πέτρα-πέτρα χτίσανε, οι ξεριζωμένοι Έλληνες της Μικρασιατικής Καταστροφής, έγραψε τους δυο εκπληκτικούς του δίσκους ο Απόστολος Καλδάρας, «Μικρά Ασία» και «Βυζαντινός Εσπερινός» σε στίχους του Πυθαγόρα και του Λευτέρη Παπαδόπουλου... Για την Προσφυγιά, για τη Σμύρνη που καίγεται, για τη Σμύρνη που χάνεται... Για τον Ελληνισμό που χτυπήθηκε σαν πουλί, σαν περιστέρι από ασκέρι φονικό... Για τον Ελληνισμό, που ξέρει από ορφάνια κι από ανθρώπων απονιά, εκεί που σμίγει η Δύση κι η Ανατολή... Για τον Ελληνισμό, που 90 χρόνια μετά, γυρεύει ακόμα να βρει την ανεμοδαρμένη του ψυχή... Για την Ελλάδα, που σήμερα, ακροβατώντας κι ακροπατώντας πάνω στο κενό, οφείλει να θυμηθεί την ιστορία της, να μην ξεχάσει την ιστορία της, στην προσπάθεια της να βρει οξυγόνο κι ελπίδα...

Αυτά τα τραγούδια μας θύμισαν ο Γιώργος Νταλάρας και η Γλυκερία, το βράδυ του Σαββάτου, σ’ ένα γεμάτο Κατράκειο θέατρο... «Ο μαρμαρωμένος βασιλιάς», «Μες του Βοσπόρου τα Στενά», «Η Σμύρνη», «Δυο παλικάρια απ’ τ’ Αϊβαλί», «Οι καμπάνες της Αγιάς Σοφιάς», «Η προσφυγιά», «Το σπίτι μου το πατρικό», «Πήρε φωτιά το Κορδελιό», «Τί να θυμηθώ τί να ξεχάσω», «Γιορτή Ζεϊμπέκηδων», «Καμπάνα του Εσπερινού», «Κάπου χαράζει», «Βάρα Νταγερέ», «Εκεί που σμίγει η Δύση κι η Ανατολή», «Για πάρε μάνα», «Για πιάσε γύφτο σφυρί κι αμόνι», «Με βρήκε ο χάρος»... Το αφιέρωμα στο μεγάλο Απόστολο Καλδάρα δεν περιορίστηκε μονάχα στις δυο αυτές θεματικές του ενότητες, αλλά συνεχίστηκε με επιλογές μέσα από τα σημαντικότερα λαϊκά του τραγούδια... «Μην κάνεις όνειρα τρελά», «Δε ξέρω πόσο σ’ αγαπώ», «Πήρα απ’ τη νιότη χρώματα», «Συ μου χάραξες πορεία», «Φορτώθηκα τις τύψεις μου», «Αχ ο μπαγλαμάς», «Η φαντασία», «Εβίβα ρεμπέτες», «Ένα τραγούδι απ’ τ’ Αλγέρι», «Μην περιμένεις πια», «Τώρα κλαις», «Ανεβαίνω σκαλοπάτια», «Εγώ ποτέ δεν αγαπώ», «Σ’ ένα βράχο φαγωμένο», «Ας παν στην ευχή τα παλιά», «Όποια και να ‘σαι», «Καλή τύχη», «Γυάλινος κόσμος», «Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι»...

 

Το Νικαιώτικο κοινό, μη πτοούμενο απ’ τον έντονο αέρα που φυσούσε, ένωσε τη φωνή του με τους αγαπημένους του ερμηνευτές, δημιουργώντας μια απέραντη χορωδία, δείχνοντας με τον πιο εμβληματικό τρόπο, πόσο καρτερούσε να ξανακούσει τα τραγούδια του Καλδάρα, τα οποία παραμένουν σταθερές αναλλοίωτες στο διάβα του χρόνου... Ο Γιώργος Νταλάρας - ο οποίος αποτέλεσε, έναν εκ των βασικών θεμελιωτών του Κατράκειου (διαθέτοντας γι’ αυτό το σκοπό επί σειρά ετών όλες τις προσωπικές του αμοιβές των συναυλιών του στο Κατράκειο) μαζί με το Μίνω Βολανάκη, το Γιάννη Βόγλη, τη Μελίνα, το Μάνο Χατζιδάκι - συγκινημένος θύμισε στους αγαπημένους του Κοκκινιώτες την πρώτη συναυλία του στο Κατράκειο το 1983 με το Βασίλη Τσιτσάνη και το Μίκη Θεοδωράκη, που αποτέλεσε και την αφετηρία της λειτουργίας του θεάτρου (Κοκκινόβραχος, όπως λεγόταν τότε)... Η Γλυκερία μίλησε για τον αγαπημένο της Απόστολο Καλδάρα, που την πίστεψε και της έδωσε το πρώτο της τραγούδι, με το οποίο ξεκίνησε την πολυετή διαδρομή της στο ελληνικό τραγούδι και δεν παρέλειψε να αναφερθεί με τρυφερά λόγια στο Γιώργο Νταλάρα, ο οποίος πρώτος την ξεχώρισε και την εμπιστεύτηκε ως συνεργάτιδά του το 1978 στη «Διαγώνιο»...

 

Ακούγοντας τη Γλυκερία και το Γιώργο Νταλάρα στο Κατράκειο, θέλω να επισημάνω για πρώτη φορά ίσως, κάτι σημαντικό: ότι αποτελούν δύο από τους ελάχιστους πια τραγουδιστές της γενιάς τους, που εξακολουθούν να ερμηνεύουν τα τραγούδια με άφθαρτο τρόπο... Δε φωνάζουν, ούτε μιλούν, ερμηνεύουν... Η ερμηνεία τους είναι καθαρή, ζωντανή, δεν είναι, ούτε γίνεται «άφαντη»...

Στο Κατράκειο, παρούσα να δει και ν’ ακούσει για μια ακόμα φορά τον αγαπημένο της Γιώργο και τη Γλυκερία, ήταν η σημαντικότερη ίσως Ελληνίδα μουσικός, η μυθική πιανίστρια του Τσιτσάνη, Ευαγγελία Μαργαρώνη, μαζί με τη Ναυσικά Γεραμάνη, σύζυγο του αξέχαστου Πάνου Γεραμάνη... Η Γλυκερία αφιέρωσε μάλιστα στην κυρα-Βαγγελίτσα, το «Σ‘ ένα βράχο φαγωμένο».

Οι εξαιρετικοί μουσικοί που συνόδευσαν επί «Κατράκειας σκηνής» τους δύο μεγάλους μας τραγουδιστές, ήταν οι: Νίκος Ζέρβας: πιάνο, Τάκης Μπουρμάς: μπάσο, Χρήστος Ζέρβας και Κωνσταντίνος Φωτιάδης: κιθάρα, Ανδρέας Κατσιγιάννης: σαντούρι, Ντάσσο Κούρτι: ακορντεόν, Αντώνης Καλιούρης: πνευστά, Νίκος Καρατζάς: κρουστά, Γρηγόρης Συντρίδης: τύμπανα, Γιώργος Μάτσικας και Γιώργος Ρόκας: μπουζούκι, Δημήτρης Τσιβγούλης: βιολί.

Τα τραγούδια του Απόστολου Καλδάρα μας δείχνουν όσα χρόνια κι αν περάσουν πως κάπου χαράζει... Πως η ζωή μας βρίσκει το δρόμο της, μέσα από την αγάπη, μέσα από την αλληλεγγύη... Πως η χώρα μας, θα ξεπερνά πάντοτε τις συμπληγάδες και τους σκοπέλους που την καρτερούν, αν είμαστε μεταξύ μας ενωμένοι, αν μοιραζόμαστε ψωμάκι και γωνιά ακούγοντας τη «Ρωμιοσύνη» του Απόστολου Καλδάρα και του Πυθαγόρα και βλέποντας δίπλα μου το φίλο να κλαίει, δεν ησυχάζω, δε χάνω την ελπίδα μου, πως τούτο το έθνος, θα σταθεί και πάλι στα πόδια του, αφού δεν ξεχνά την ιστορία του και τη συνείδησή του... Κι ίσως έρθει το δειλινό, που τ’ όνειρο, που ήταν ωραίο, γίνει κι αληθινό...

 

 

---