Μια τιμητική εκδήλωση για τον θρυλικό ηχολήπτη Στέλιο Γιαννακόπουλο.
Ο μικρός Λάκης από το Ναύπλιο, ο γιος του ψάλτη και της Κατίνας της «ασπρορουχούς» που έραβε με ύφασμα εποχής, «χασέ», όλα τα λευκά ρούχα, όταν έπεσε στα χέρια του ένα περιοδικό ήχου ήθελε να γίνει… ηλεκτρο-τέτοιος. Έτσι έλεγαν τότε, στη δεκαετία του ’40 για ένα σχεδόν άγνωστο επάγγελμα.
Έπιασε δουλειά στο Ζάππειο υπηρετώντας το Εθνικό Ίδρυμα Ελληνικής Ραδιοφωνίας και εκεί στο στούντιο πρωτοάκουσε τον ήχο της τζαζ από τον Μίμη Πλέσσα και το κουαρτέτο του. Ο συνθέτης τον συμπάθησε και του έδωσε το τηλέφωνο του φωνολήπτη από τα μέσα του ’50 Νίκου Κανελλόπουλου που τον σύστησε στον πρώτο φωνολήπτη από το 1935, Ευάγγελο Αρεταίο, και προσλήφθηκε ως μηχανικός ήχου στην Columbia. «Καλορίζικος ο αντικαταστάτης σου.
Τώρα μπορείς ν’ ασχοληθείς με τα καινούργια» διεμήνυσε το αφεντικό στον Ν. Κανελλόπουλο κι εκείνος είπε στον κ. Στέλιο που είχε περάσει επιτυχώς το τεστ πρόσληψης: «Πάρε με σε τρεις μέρες τηλέφωνο…»
Κάπως έτσι ξεκίνησε η ιστορία του Στέλιου Γιαννακόπουλου, που τιμήθηκε χθες το βράδυ για την μεγάλη και ανεκτίμητη προσφορά του πίσω από την κονσόλα, σε μια ειδική εκδήλωση με γενικό τίτλο «Σπαράγματα από το βίο ενός ηχο-πλάστη» που διοργάνωσε το Πολιτιστικό Πολύκεντρο Δήμου Ηρακλείου Αττικής «Ηλέκτρα Αποστόλου», μετά από πρωτοβουλία της δημοσιογράφου Δήμητρα Κουντή.
«Την πρώτη φορά στο στούντιο ένοιωσα να υπερίπταμαι σε ήχους συχνότητας», είπε ο κ. Γιαννακόπουλος που με μεγάλη υπομονή και οργάνωση που τον διακρίνει συγκέντρωσε το οπτικό - ακουστικό της εκδήλωσης το οποίο προβαλλόταν παράλληλα ενώ εκείνος αφηγούνταν τη ζωή του. Μια παράλληλη διαδρομή με την σύγχρονη ιστορία της Ελλάδα, από την κατοχή έως περίπου τα μέσα της δεκαετίας του ’80 όταν η Emi αποφάσισε να κλείσει το εργοστάσιο παραγωγής δίσκων βινυλίου στην Ελλάδα συμβαδίζοντας με τις τεχνολογικές εξελίξεις.
Ημέρα πρόσληψης: 1 Μαρτίου 1962. Ημέρα απόλυσης: 23 Δεκεμβρίου 1983.
Όμως υπάρχει και η συνέχεια της προσφοράς του στην Ελληνική Ραδιοφωνία για την οποία μίλησε ο ιστορικός μουσικής και συνάδελφός του στην ΕΡΤ Γιώργος Μονεμβασίτης που τον προλόγισε, ο οποίος την εποχή που διηύθυνε το Τρίτο Πρόγραμμα ο συνθέτης Κυριάκος Σφέτσας, έκανε πραγματικότητα ένα τολμηρό για την εποχή του όνειρο να παρουσιάσει τις μουσικές συγγένειες Τσιτσάνη και Μπαχ:
«Ο Στέλιος αναγέννησε τον ήχο του Τσιτσάνη μέσα από την μουσική του Μπαχ. Ήμουν τυχερός που ήταν ο ηχολήπτης των εκπομπών μου. Μόνο εκείνος θα μπορούσε να αγγίξει ότι είχα στο μυαλό μου…».
Οι ιστορίες που ακούστηκαν χθες στο Νέο Ηράκλειο είναι ανεκτίμητες στη διάρκεια της περίπου τρίωρης εκδήλωσης που αποδείχθηκε μικρή να χωρέσει όλη τη ζωή και τις εμπειρίες του κ. Στέλιου στο στούντιο.
Όπως η αφήγηση του Διονύση Σαββόπουλου για την εμπειρία της συνεργασίας του με τον Ναυπλιώτη ηχο-πλάστη που καθόταν δίπλα του στο βίντεο που παρακολουθήσαμε;
«Είχα πρόβλημα με την Μαύρη Θάλασσα και ήμουν μεταξύ Κυττάρου που παίζαμε τα βράδια με τα Μπουρμπούλια, κλινικής γιατί γεννούσε η Άσπα και στούντιο με τον Στέλιο Γιαννακόπουλο για να ηχογραφηθεί η Μαύρη Θάλασσα και να τελειώσει ο δίσκος (εν. Το Βρώμικο Ψωμί). Την ξαναέγραψα όλη από την αρχή! Θυμάμαι που ήρθαμε από το Κύτταρο μαζί με τα Μπουρμπούλια και πετύχαμε στο στούντιο ξενυχτισμένο τον Μάνο Χατζιδάκι ο οποίος τελείωνε τον Μεγάλο Ερωτικό…».
Ο Στέλιος Γιαννακόπουλος δούλευε παράλληλα το αριστούργημα της ελληνικής δισκογραφίας, τον Μεγάλο Ερωτικό του Μάνου με το άλλο «διαμάντι», το Βρώμικο Ψωμί του Διονύση Σαββόπουλου… τι εμπειρία κι αυτή!
Και τώρα ήρθε η ώρα των αποκαλύψεων από τον κ. Στέλιο:
«Σε όλους τους καλλιτέχνες που έκλειναν στούντιο υπήρχε ένα ωράριο που ήταν στη διάθεσή τους στο στούντιο. Για την ηχογράφηση του Μάνου Χατζιδάκι έγραφε στο πρόγραμμα: Από τις 10 το πρωί ως το άπειρο…!».
Και το μεγάλο μυστικό για τον Μ. Χατζιδάκι: «Ο Μάνος δεν ήταν ποτέ συνεπής στην ώρα παραγωγής…».
Ο Στέλιος Γιαννακόπουλος είναι υπερήφανος γιατί πέρυσι η Ουνέσκο ένταξε το ρεμπέτικο στην ελληνική κουλτούρα καθώς όταν ξεκινούσε τη διαδρομή του το αγαπούσε ιδιαίτερα και γνωρίζει καλά την ιστορία του και στην ομιλία του επεσήμανε πόσο βοήθησε στη διάσωση και διάδοση του ο Μάνος Χατζιδάκις με την ιστορική τότε διάλεξή του για το ρεμπέτικο τραγούδι.
Ο επίλογος της διαδρομής του στην Columbia γράφτηκε κι ενώ ήταν στην διαδικασία παραγωγής με τον Κυριάκο Σφέτσα στο στούντιο στη διάρκεια της ηχογράφησης του δίσκου «Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον» σε ποίηση του Κωνσταντίνου Καβάφη.
Ο πιο πρόσφατος δίσκος που εμφανίζεται το όνομα του Στέλιου Γιαννακόπουλου, ως ηχολήπτης, είναι ο δίσκος του Κορνήλιου Διαμαντόπουλου «Ένα Φτωχό Χαμόγελο» (MLK, 2016), με τις συμμετοχές: Σαβίνα Γιαννάτου, Ορφέας Περίδης, Λιζέτα Καλημέρη, Νεκτάριος Μαλλάς, Αντιγόνη Βενέζη.
Για το βινύλιο ο κ. Γιαννακόπουλος επεσήμανε:
«Αγοράζοντας ένα βινύλιο εμείς οι καταναλωτές έχουμε στο μυαλό μας ότι η πρώτη ύλη του εργοστασίου που παράγει δίσκους, είναι το βινύλιο. Λάθος. Η πρώτη άυλη ύλη κάθε συγκροτήματος το οποίο παράγει ένα εμπόρευμα, είναι το ηχογράφημα. Οι ιθύνοντες διαβουλεύονται και αποφασίζουν ότι αυτοί οι αριθμοί μήτρας θα αποτελέσουν την πρώτη όψη ενός δίσκου και οι άλλοι αριθμοί της δεύτερη όψη ενός δίσκου. Στο τελευταίο στάδιο είναι δύο καλούπια που στη γλώσσα μας λέγονται στάμπερ. Το ένα για να αποτυπώσει στο βινύλιο αυλάκια που θα βάλουμε εμείς τη βελόνα για ν’ ακούσουμε την πρώτη όψη και το άλλο είναι που θα αποτυπώσει στην άλλη πλευρά του βινυλίου τα αυλάκια που εμείς θα βάλουμε τη βελόνα για ν’ ακούσουμε τα τραγούδια της δεύτερης όψης. Το εργοστάσιο παρ’ ότι έχει πάρει εντολή να τυπώσει δίσκους, δεν προβαίνει στο τύπωμα των δύο χιλιάδων αντιτύπων, για παράδειγμα. Αλλά βάζει τα δύο αυτά καλούπια σε μία πρέσσα και τυπώνει, χωρίς ετικέτα, δύο με τρία βινύλια. Αυτό είναι το δείγμα, το οποίο θα πάει σε ένα τμήμα του εργοστασίου και θα περάσει από έλεγχο. Εκεί θα προσεχθεί η τρύπα του δίσκου να είναι πολύ καλά κεντραρισμένη ώστε όταν πέσει η βελόνα να γυρίζει ο δίσκος σωστά. Δεύτερον, να μην έχουν παρεισφρήσει οποιαδήποτε ξένα σωματίδια από την σκόνη μέσα στο αυλάκι, τα οποία φαίνονται με ένα φακό. Μετά στέλνει το δείγμα στην εταιρία. Εκεί θα το ακούσουν και το συμβούλιο και είτε θα δώσει το οκ με την ένδειξη: “τυποθείτο”, ή μπορεί να αποφασίσει να αλλάξει την σειρά των τραγουδιών ή να παρέμβει ο σύνθετής ή ο ενορχηστρωτής και να πει ότι δεν είναι ωραία γραμμένο αυτό, να το ξαναγράψουμε».
Στο τέλος της βραδιάς ο Ελληνίδα παραγωγός ανήγγειλε ότι σύντομα θα παρουσιαστεί ταινία για την ιστορία της Columbia, ελληνογαλλικής παραγωγής σε σκηνοθεσία του Louis-Davis Brozzetti, με επίκεντρο τον Στέλιο Γιαννακόπουλο, αλλά και τις μουσικές παραγωγές ισραηλινού υλικού από την Columbia που όπως είπε ο πρωταγωνιστής της βραδιάς:
«Με κοντέηνερ έφευγαν οι κασέτες με το κοράνι από την Emi για να πάνε στον προορισμό τους..».
