Σαν σήμερα…
Στις 12 Μαρτίου του 1938 γεννήθηκε στην Ερμούπολη της Σύρας ο ποιητής και στιχουργός Μάνος Ελευθερίου…
Το πρώτο του τραγούδι…
Στις 11 Μαρτίου του 1963 (παραμονή των γενεθλίων του Μάνου Ελευθερίου δηλαδή), ο Σύλλογος Φίλων Ελληνικής Μουσικής (Σ.Φ.Ε.Μ.) διοργάνωσε στο «Ακροπόλ» την πρώτη του συναυλία, η οποία ήταν συγχρόνως και η πρώτη κοινή συναυλία του Χρήστου Λεοντή και του Μάνου Λοΐζου. Εκεί ακούστηκε από την Έφη Παναγιώτου, το πρώτο τραγούδι του Μάνου Ελευθερίου - κι ένα από τα πρώτα του Λεοντή - που δεν ήταν άλλο από «Το σπίτι γέμισε με λύπη»…
Συζητώντας το καλοκαίρι του 2011 με τον Μάνο Ελευθερίου, στο πλαίσιο μιας συνέντευξης που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Πολίτης Κ» του Δήμου Καλαμαριάς, καθώς και στο Ogdoo.gr, μεταφερθήκαμε νοερά σε εκείνα τα χρόνια του και στη συμμετοχή του στο Σύλλογο Φίλων Ελληνικής Μουσικής…
Πηγαίνοντας κάποια χρόνια πίσω στη δεκαετία του ’60, όταν ήσασταν μέλος του Σ.Φ.Ε.Μ. (Συλλόγου Φίλων Ελληνικής Μουσικής). Τι θυμάστε από εκείνη την εποχή;
Δεν ξέρω πώς μπήκα εκεί μέσα, δεν θυμάμαι ποιος με πήγε. Έμεινα ένα διάστημα εκεί, αλλά με είχανε «χεσμένο»… Εγώ πήγαινα στις συναυλίες του Μίκη Θεοδωράκη, απήγγειλα ποιήματα και μετά κάνανε τραπέζια κλπ κι ενώ πηγαίνανε όλοι οι συντελεστές της παράστασης, εμένα δε με φώναζε κανένας…
Εκεί γνωρίσατε τον Θεοδωράκη, τον Λοΐζο και τον Λεοντή, με τον οποίο κάνατε και το πρώτο σας τραγούδι, το «Ρημαγμένοι κήποι» με την Έφη Παναγιώτου;
Ναι… Εκεί γνώρισα και το Θεοδωράκη και τα άλλα παιδιά…
Την ίδια χρονιά το τραγούδι ηχογραφήθηκε από την Έφη Παναγιώτου και χορωδία και κυκλοφόρησε σε δίσκο 45 στροφών (RCA VICTOR 2435), έχοντας στην άλλη όψη το «Φέρτε τη θάλασσα» του Λεοντή, σε ποίηση Νικηφόρου Βρεττάκου με ερμηνεύτρια και πάλι την Έφη Παναγιώτου.
Το 1969 το τραγούδι επανακυκλοφόρησε στην ίδια εκτέλεση σε δίσκο 45 στροφών Οlympic (OE-81005) έχοντας και πάλι στην άλλη πλευρά το «Φέρτε τη θάλασσα». Αν είναι σωστά τα στοιχεία μου, «Το σπίτι γέμισε με λύπη» μέχρι σήμερα δεν έχει επανεκδοθεί σε κάποιο μεγάλο δίσκο ή cd.
Το 1965 πραγματοποιήθηκε μια δεύτερη, ζωντανή ηχογράφηση του τραγουδιού από τον Κώστα Χατζή, που συμπεριλήφθηκε στο δίσκο «Ο Κώστας Χατζής παίζει και τραγουδά μαζί σας»…
Όπως σημειώνει ο Μάνος Ελευθερίου στο βιβλίο του «Τα λόγια και τα χρόνια», «ο οριστικός τίτλος του τραγουδιού - το «Ρημαγμένοι κήποι» δηλαδή - οφείλεται στον θαυμάσιο Λουκιανό Κηλαηδόνη», εννοώντας προφανώς την επανεκτέλεση του τραγουδιού από την Δήμητρα Γαλάνη στο δίσκο «Λεπτομέρειες» το 1975, όπου, μεταξύ άλλων, συμμετείχε συνθετικά και ο Λουκιανός Κηλαηδόνης.
Πηγή: 1) Μάνος Ελευθερίου «Τα λόγια και τα χρόνια» (Εκδόσεις «Μεταίχμιο» 2013)
