«Κύκλος Σεφέρη» με Κατράκη, Ξυλούρη, Τσανακλίδου, Αλεξίου

(4 ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΑΠΟ ΜΙΑ ΣΠΑΝΙΑ ΣΥΝΑΥΛΙΑ ΤΟΥ 1976) Ο «Κύκλος Σεφέρη», υπήρξε προϊόν της μελοποιητικής προσέγγισης του Ηλία Ανδριόπουλου στον ποιητικό λόγο του Γιώργου Σεφέρη.
logo radio
Ogdoo web radio
Live
 
Με αυτόν τον κύκλο ποιητικών τραγουδιών ο Ηλίας Ανδριόπουλος πήρε και το δισκογραφικό του βάπτισμα. Η κυκλοφορία του συνοδεύτηκε και από την ζωντανή παρουσίαση του, που έγινε στον χώρο του Πολυτεχνείου με αφορμή τον εορτασμό της 3η επετείου της 17ης Νοεμβρίου. Το όχημα, βέβαια, για να πάει καλά ο δίσκος, εκείνη την εποχή, ήταν η ακριβή φωνή του Νίκου Ξυλούρη. Ο Ξυλούρης υπήρξε ο βασικός ερμηνευτής του έργου, τόσο στο δίσκο όσο και στις συναυλίες που έδινε τότε ο νέος συνθέτης σε χώρους στην Αθήνα και αλλού, συχνά μαζί με συνθέτες όπως τον Χρήστο Λεοντή. Στο δίσκο συμμετείχαν επίσης η Άλκηστις Πρωτοψάλτη και στο ρόλο του αφηγητή ο Αλμπέρτο Εσκενάζυ, ενώ οι ενορχηστρώσεις είχαν γίνει από τον Κώστα Γανωσέλη. Σε ορισμένες από τις συναυλίες εκείνες, όμως, το σχήμα ήταν μεταβλητό και κάποτε αρκετά πιο φιλόδοξο, με τις συμμετοχές, εκτός από του Νίκου Ξυλούρη, του Μάνου Κατράκη, της Τάνιας Τσανακλίδου και της Χάρις Αλεξίου. Μια γεύση από εκείνες τις, παρθενικές, συναυλίες του συνθέτη έχετε την ευκαιρία να ακούσετε στο ogdoo.gr


Η συγκεκριμένη ζωντανή παρουσίαση του έργου «Κύκλος Σεφέρη» είχε ως εξής:


Ποίηση
: Γιώργος Σεφέρης
Σύνθεση: Ηλίας Ανδριόπουλος
Αφηγητής: Μάνος Κατράκης
Τραγουδιστές: Νίκος Ξυλούρης, Χάρις Αλεξίου, Τάνια Τσανακλίδου


Ορχήστρα:
Μάνος Αβαράκης
φυσαρμόνικα
Γιάννης Βάρλας μπουζούκι
Γιάννης Γραμματικούλης φλάουτο
Διονύσης Γράψας κλασική κιθάρα
Θανάσης Κατερινάκης κλαρινέτο
Μπάμπης Μαλλίδης κιθάρα
Κατερίνα Ξυρόγιαννη πιάνο
Γιάννης Ξυλούρης λύρα
Χρήστος Πανόπουλος κρουστά
Γεράσιμος Πυλαρινός κλασική κιθάρα
Μιχάλης Τριπολιτσιώτης μπάσο
Ζαχαρίας Φασουλάς λαούτο


Πιθανότατα στην εκτέλεση του «Κύκλου Σεφέρη» να μην συμμετείχαν όλοι οι παραπάνω μουσικοί, οι οποίοι, όμως, αναφέρονταν από τον εκφωνητή χωρίς περεταίρω αποσαφήνιση για το ποιοι συμμετείχαν στην ορχήστρα του Ανδριόπουλου και ποιοι στην ορχήστρα, που, κατόπιν της παρουσίασης του «Κύκλου Σεφέρη», απέδωσε έργα του Χρήστου Λεοντή, υπό τον συνθέτη.


Από την εν λόγω συναυλία απουσίαζε και το τραγούδι «Σαντορίνη», το οποίο στο δίσκο υπήρχε με τη φωνή της Άλκηστις Πρωτοψάλτη, ενώ, αντιθέτως, στην εν λόγω συναυλία, υπήρχε η απαγγελία του ποιήματος «Αργοναύτες» από τον Μάνο Κατράκη, το οποίο δεν είχε συμπεριληφθεί στο δίσκο.


Τα τραγούδια και τα αφηγηματικά μέρη, με τη σειρά που ακούστηκαν.


Αργοναύτες – Μάνος Κατράκης
Και ψυχή
ει μέλλει γνώσεσθαι αυτήν
εις ψυχήν
αυτή βλεπτέον:
τον ξένο και τον εχθρό τον είδαμε στον καθρέφτη.
Ήτανε καλά παιδιά οι σύντροφοι, δε φωνάζαν
ούτε από τον κάματο ούτε από τη δίψα ούτε από την παγωνιά,
είχανε το φέρσιμο των δέντρων και των κυμάτων
που δέχουνται τον άνεμο και τη βροχή
δέχουνται τη νύχτα και τον ήλιο
χωρίς ν' αλλάζουν μέσα στην αλλαγή.
Ήτανε καλά παιδιά, μέρες ολόκληρες
ίδρωναν στο κουπί με χαμηλωμένα μάτια
ανασαίνοντας με ρυθμό
και το αίμα τους κοκκίνιζε ένα δέρμα υποταγμένο.
Κάποτε τραγούδησαν, με χαμηλωμένα μάτια
όταν περάσαμε το ερημόνησο με τις αραποσυκιές
κατά τη δύση, πέρα από τον κάβο των σκύλων
που γαβγίζουν.
Ει μέλλει γνώσεσθαι αυτήν, έλεγαν
εις ψυχήν βλεπτέον, έλεγαν
και τα κουπιά χτυπούσαν το χρυσάφι του πελάγου
μέσα στο ηλιόγερμα.
Περάσαμε κάβους πολλούς πολλά νησιά τη θάλασσα
που φέρνει την άλλη θάλασσα, γλάρους και φώκιες.
Δυστυχισμένες γυναίκες κάποτε με ολολυγμούς
κλαίγανε τα χαμένα τους παιδιά
κι άλλες αγριεμένες γύρευαν το Μεγαλέξαντρο
και δόξες βυθισμένες στα βάθη της Ασίας.
Αράξαμε σ' ακρογιαλιές γεμάτες αρώματα νυχτερινά
με καλαηδίσματα πουλιών, νερά που αφήνανε στα χέρια
τη μνήμη μιας μεγάλης ευτυχίας.
Μα δεν τελειώναν τα ταξίδια.
Οι ψυχές τους έγιναν ένα με τα κουπιά και τους σκαρμούς
με το σοβαρό πρόσωπο της πλώρης
με τ' αυλάκι του τιμονιού
με το νερό που έσπαζε τη μορφή τους.
Οι σύντροφοι τέλειωσαν με τη σειρά,
με χαμηλωμένα μάτια. Τα κουπιά τους
δείχνουν το μέρος που κοιμούνται στ' ακρογιάλι.
Κανείς δεν τους θυμάται. Δικαιοσύνη.


Εμείς που ξεκινήσαμε – Νίκος Ξυλούρης
Εμείς που ξεκινήσαμε για το προσκύνημα τούτο
κοιτάξαμε τα σπασμένα αγάλματα
ξεχαστήκαμε και είπαμε πως δε χάνεται η ζωή τόσο εύκολα
πως έχει ο θάνατος δρόμους ανεξερεύνητούς
και μια δική του δικαιοσύνη
πως όταν εμείς ορθοί στα πόδια μας πεθαίνουμε
μέσα στην πέτρα αδερφωμένοι
ενωμένοι με τη σκληρότητα και την αδυναμία,
οι παλαιοί νεκροί ξεφύγαν απ' τον κύκλο και αναστήθηκαν
και χαμογελάνε μέσα σε μία παράξενη ησυχία.
Το αίμα σου πάγωνε – Τάνια Τσανακλίδου
Το αίμα σου πάγωνε κάποτε σαν το φεγγάρι,
μέσα στην ανεξάντλητη νύχτα το αίμα σου
άπλωνε τις άσπρες του φτερούγες πάνω
στους μαύρους βράχους τα σχήματα των δέντρων και
τα σπίτια
με λίγο φως από τα παιδικά μας χρόνια.


Επιτύμβιο – Τάνια Τσανακλίδου
Τα κάρβουνα μες στην ομίχλη
ήτανε ρόδα ριζωμένα στην καρδιά σου
κι η στάχτη σκέπαζε το πρόσωπό σου
κάθε πρωί.
Μαδώντας ίσκιους από κυπαρίσσια
έφυγες τ' άλλο καλοκαίρι.


Κι αν ο αγέρας φυσά – Χάρις Αλεξίου
Κι αν ο αγέρας φυσά δε μας δροσίζει
κι ο ίσκιος μένει στενός κάτω απ' το κυπαρίσσια
κι όλο τριγύρω ανήφοροι στα βουνά
μας βαραίνουν
οι φίλοι που δεν ξέρουν πια πώς να πεθάνουν.


Αγιανάπα Β' (Άνοιξη 1156 – Στίχοι για μουσική) – Νίκος Ξυλούρης
Κάτω απ'τη γέρικη συκομουριά
τρελός ο αγέρας έπαιζε
με τα πουλιά με τα κλωνιά
και δε μας έκραινε.
Ώρα καλή σου ανάσα της ψυχής
ανοίξαμε τον κόρφο μας
έλα να μπεις έλα να πιείς
από τον πόθο μας.
Κάτω απ' τη γέρικη συκομουριά
ο αγέρας σηκώθη κι έφυγε
κατά τα κάστρα του βοριά
και δε μας έγγιξε.
Θυμάρι μου και δεντρολιβανιά,
δέσε γερά το στήθος σου
και βρες σπηλιά και βρες μονιά
κρύψε το λύχνο σου.
Δεν είναι αγέρας τούτος του Βαγιού
δεν είναι της Ανάστασης
μα είναι της φωτιάς και του καπνού
της ζωής της άχαρης.
Κάτω απ'τη γέρικη συκομουριά
στεγνός ο αγέρας γύρισε
οσμίζουνταν παντού φλουριά
και μας επούλησε.


Τρία κόκκινα περιστέρια – Χάρις Αλεξίου
Τρία κόκκινα περιστέρια μέσα στο φως
χαράζοντας τη μοίρα μας μέσα στο φως
με χρώματα και χειρονομίες ανθρώπων
που αγαπήσαμε.


Μποτίλια στο πέλαγο (Τρεις βράχοι) - Μάνος Κατράκης
Τρεις βράχοι λίγα καμένα πεύκα κι ένα ρημοκλήσι
και παραπάνω
το ίδιο τοπίο αντιγραμμένο ξαναρχίζει
τρεις βράχοι σε σχήμα πύλης, σκουριασμένοι
λίγα καμένα πεύκα, μαύρα και κίτρινα
κι ένα τετράγωνο σπιτάκι θαμμένο στον ασβέστη
και παραπάνω ακόμη πολλές φορές
το ίδιο τοπίο ξαναρχίζει κλιμακωτά
ως τον ορίζοντα ως τον ουρανό που βασιλεύει.


Μποτίλια στο πέλαγο (Εδώ αράξαμε το καράβι) - Νίκος Ξυλούρης
Εδώ αράξαμε το καράβι να ματίσουμε τα σπασμένα κουπιά,
να πιούμε νερό και να κοιμηθούμε.
Η θάλασσα που μας πίκρανε είναι βαθιά κι ανεξερεύνητη
και ξεδιπλώνει μιαν απέραντη γαλήνη.
Εδώ μέσα στα βότσαλα βρήκαμε ένα νόμισμα
και το παίξαμε στα ζάρια.
Το κέρδισε ο μικρότερος και χάθηκε.
Ξαναμπαρκάραμε με τα σπασμένα μας κουπιά.


Όνειρο – Χάρις Αλεξίου
Κοιμούμαι και η καρδιά μου ξαγρυπνά,
κοιτάζει τ' άστρα στον ουρανό και το δοιάκι
και πως ανθοβολά το νερό στο τιμόνι.


Εδώ τελειώνουν τα έργα της θάλασσας – Μάνος Κατράκης, Νίκος Ξυλούρης
Εδώ τελειώνουν τα έργα της θάλασσας, τα έργα της αγάπης.
Εκείνοι που κάποτε θα ζήσουν εδώ που τελειώνουμε
αν τύχει και μαυρίσει στη μνήμη τους το αίμα και ξεχειλίσει
ας μη μας ξεχάσουν, τις αδύναμες ψυχές μέσα στ' ασφοδίλια,
ας γυρίσουν προς το έρεβος τα κεφάλια των θυμάτων:
Εμείς που τίποτε δεν είχαμε θα τους διδάξουμε τη γαλήνη.

ΤΟ OGDOO.GR ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ

Το τραγούδι αλλιώς, στο email σας!

Ενημερωθείτε πρώτοι για τα τελευταία νέα στο χώρο της καλής μουσικής!