Το «Tempo» του Νίκου Πρωτόπαπα
Μετά από τριάντα χρόνια πορείας, ακολουθώντας τα βήματα των σπουδαίων κιθαριστών του ρεμπέτικου, ένας από τους αναγνωρισμένους λαϊκούς κιθαρίστες, ο Νίκος Πρωτόπαπας, παρουσίασε πριν από λίγες μέρες τη νέα του δισκογραφική δουλειά με τίτλο «TEMPO - Rebetiko guitars project». Συνοδοιπόροι του στο εγχείρημα αυτό, που έχει σαν βάση τη λαϊκή κιθάρα στο ρεμπέτικο τραγούδι, σημαντικοί μουσικοί και τραγουδιστές όπως: Γιώργος Ξηντάρης, Αγάθωνας Ιακωβίδης, Μανώλης Δημητριανάκης, Γιώργος Τζώρτζης, Κατερίνα Τσιρίδου, Σωτήρης Παπατραγιάννης, Σπύρος Πατράς, Στέλλα Καρύδα, Αντώνης και Θοδωρής Ξηντάρης… Ο δίσκος περιέχει 14 προπολεμικά ρεμπέτικα και παραδοσιακά τραγούδια και μια δημιουργία των Νίκου Γούναρη & Νίκου Φατσέα από το 1955…
Τα τραγούδια του cd
1) Ερηνάκι (Κώστας Σκαρβέλης) Κατερίνα Τσιρίδου2) Ένας μάγκας στο Βοτανικό (Σπύρος Περιστέρης) Γιώργος Ξηντάρης
3) Καρδιοκλέφτρα (Κώστας Σκαρβέλης) Σωτήρης Παπατραγιάννης
4) Μες στου Ζαμπίκου τον τεκέ (Κώστας Τζόβενος) Αγάθων Ιακωβίδης
5) Μη μου παραπονιέσαι (Νίκος Γούναρης – Νίκος Φατσέας) Κατερίνα Τσιρίδου
6) Τι έχεις και δε μου μιλάς (Κώστας Σκαρβέλης) Γιώργος Ξηντάρης – Αγάθων Ιακωβίδης
7) Άιντε να πεθάνεις (Παραδοσιακό) Σπύρος Πατράς
8) Ότι ζητήσεις θα το βρεις (Στέλιος Χρυσίνης) Μανώλης Δημητριανάκης – Κατερίνα Τσιρίδου
9) Πίνω και μεθώ (Αντώνης Διαμαντίδης) Στέλλα Καρύδα – Νίκος Πρωτόπαππας
10) Ο σερέτης (Ιάκωβος Μοντανάρης) Γιώργος Ξηντάρης
11) Μη μου λες πως δεν πονάω (Κώστας Σκαρβέλης) Αντώνης & Θοδωρής Ξηντάρης
12) Δώδεκα χρονών κορίτσι (Σωτήρης Γαβαλάς) Κατερίνα Τσιρίδου
13) Η παλιοτρεχαντήρα (Παραδοσιακό) Γιώργος, Αντώνης & Θοδωρής Ξηντάρης - Κατερίνα Τσιρίδου
14) Πεισματάρικο (Ιάκωβος Μοντανάρης) Γιώργος Τζώρτζης
15) Οι δυο χήρες (Κώστας Καρίπης) Αγάθων Ιακωβίδης – Γιώργος Ξηντάρης
Έπαιξαν οι μουσικοί
Στέλιος Καρύδας, Αντώνης Ξηντάρης, Βαγγέλης Μαχαίρας, Γιώργος Ρόκας, Γιώργος Παχής, Γιάννης Παπαβασιλείου & Νίκος Πρωτόπαπας (κιθάρες), Δήμος Βουγιούκας (ακορντεόν), Μιχάλης Δανιάς (βιολί), Αγάθων Ιακωβίδης (μπαγλαμά) και Κατερίνα Τσιρίδου (κρουστά).
Η καλλιτεχνική επιμέλει και η ηχοληψία έγιναν από το Νίκο Πρωτόπαπα στο Studio Fleece και η γραφιστική επιμέλεια από το Σωτήρη Παπατραγιάννη. Το remix και το mastering έγιναν από τον Νίκο Καραπιπέρη και ο πίνακας του εξωφύλλου και του ένθετου από τον Εμμανουήλ Μακρογιάννη.
Λίγα λόγια για τον Νίκο Πρωτόπαπα...
Στην τριαντάχρονη διαδρομή του στο τραγούδι ο Νίκος Πρωτόπαπας συνεργάστηκε στα λαϊκά πάλκα και σε συναυλίες με τους: Αγάθωνα Ιακωβίδη, Μπάμπη Γκολέ, Γιώργο Ξηντάρη, Τάκη Μπίνη, Ιωάννα Γεωργακοπούλου, Μανώλη Δημητριανάκη, Θόδωρο Πολυκανδριώτη, Κούλη Σκαρπέλη, Δημήτρη Τσαουσάκη, Μπάμπη Τσέρτο, Λέλα Παπαδοπούλου, Γιάννη Λεμπέση, Ανθούλα Αλιφραγκή, Μπέμπα Μπλανς, Δημήτρη Ευσταθίου, Νίκο Περγιάλη, Σπύρο Πολυκανδριώτη, Τασία Βέρρα, Σοφία Κολλητήρη, Γιώργο Σαρρή, Σπύρο Λιόση, Θόδωρο Παπαδόπουλο, Δούκισσα, Χαρούλα Λαμπράκη, Κώστα Παπαδόπουλο, Γιάννη Μωραΐτη κ.ά.Το 2005 μαζί με την Κατερίνα Τσιρίδου και τον Δημήτρη Κρανίδα συνεργάστηκαν με τον μεγάλο μπλουζίστα Louisiana Red και τους Jolly Jumper και Big Moe (Blues και Ρεμπέτικο) και αργότερα με τον Bob Brozman, καθώς και με το σουηδικό ρεμπέτικο συγκρότημα «Οι μερακλήδες».
Συμμετείχε δισκογραφικά σε δίσκους των: Μπάμπη Γκολέ, Αγάθωνα, Γλυκερίας, Δημήτρη Ευσταθίου, Νίκου Περγιάλη κ.α, ενώ έχει κάνει τη μουσική επιμέλεια στους δίσκους της Κατερίνας Τσιρίδου. Επίσης, είναι ιδρυτικό μέλος του ρεμπέτικου συγκροτήματος «KOMPANÍA», με διεθνείς περιοδείες, σημαντικές διεθνείς διακρίσεις και δύο δίσκους στο top10 των Ευρωπαϊκών charts - WMCE («KOMPANÍA Live» στο #5 και «RoundTrip» στο #7).
…και λίγα λόγια από τον Νίκο Πρωτόπαπα
«Ήταν το 1985 όταν, φοιτητής ακόμα, ξεκίναγα το ταξίδι μου στον κόσμο της μουσικής. Το ρεμπέτικο τραγούδι έμελλε να με σημαδέψει και, έχοντας πια συμπληρώσει 30 χρόνια ως κιθαρίστας σ’ αυτό το είδος, αισθάνομαι ευτυχής που εξακολουθεί και με μαγεύει κάθε μέρα...
Εμπνευσμένος από όλους τους μοναδικούς κιθαρίστες του ρεμπέτικου, από τον Χρυσίνη, τον Δέδε, τον Περιστέρη, αλλά και τον Σκαρβέλη, ηχογράφησα αυτά τα 15 τραγούδια με σεβασμό στις διαφορετικές τεχνοτροπίες της σολιστικής αλλά και της συνοδευτικής κιθάρας...
Ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όλους τους σπουδαίους συμμετέχοντες, τραγουδιστές και οργανοπαίκτες... Θα μπορούσα να πω πολλά για τον καθένα ξεχωριστά, αφού μας ενώνουν πολλά πράγματα και εκτός μουσικής... είναι μεγάλη μου τιμή η συμμετοχή τους.
Λείπει, δυστυχώς, από αυτή τη δουλειά ο μεγάλος Μπάμπης Γκολές, ελπίζω κάπου, με κάποιον τρόπο να μας ακούει και να τραγουδάει...
Θέλω να πω ένα ξεχωριστό ευχαριστώ στον Αντώνη Ξηντάρη, που ήταν ο βασικός μου συνεργάτης σε αυτές τις ηχογραφήσεις, στην Κατερίνα Τσιρίδου για την κριτική και τις συμβουλές της (...), στον Δήμο Βουγιούκα για τη βοήθειά του στην ενορχήστρωση του «Μη μου παραπονιέσαι» και στον Νίκο Καραπιπέρη που αγκάλιασε και αυτή τη δουλειά με έναν μαγικό τρόπο...
…αφιερωμένο στον Ιάσονα, την Ανδρομάχη και τον Βαγγέλη».
«Μερακλίδικα πράγματα…»
Άλλος ένας δίσκος με ρεμπέτικα; Σαφώς όχι… Η επιλογή των τραγουδιών καταρχάς, δεν έγινε με γνώμονα τη δημοφιλία τους. Είναι χαρακτηριστικό πως αρκετά από τα τραγούδια του δίσκου, ανήκουν σε αυτά που λέμε «αφάγωτα» και δεν έχουν ηχογραφηθεί ξανά μετά την πρώτη τους εκτέλεση… Κι ας έχουν περάσει περισσότερα από ογδόντα χρόνια, που ηχογραφήθηκαν κάποια από αυτά…
Επειδή στο παρελθόν, στο όνομα της περίφημης αναβίωσης και διάσωσης του είδους, έχουν γίνει «σημεία και τέρατα» και επανεκτελέσεις που αντιγράφουν ακόμα και τα… λάθη, οφείλουμε να διευκρινίσουμε πως στην περίπτωση του «Tempo» η προσέγγιση έγινε με σοβαρότητα και σεβασμό στο υλικό, χωρίς να καταλήγει σε μια απλή μίμηση και αντιγραφή των πρώτων εκτελέσεων. Ανάμεσα στα τραγούδια, υπάρχουν εκτελέσεις που θα μπορούσαν να αποτελέσουν σημεία αναφοράς στα κατοπινά χρόνια, ενώ, αν και οι μουσικοί έγραψαν χωριστά, στον ακροατή μεταφέρεται ένα κλίμα ταυτόχρονης, ζωντανής ηχογράφησης.
Κουβεντιάζοντας χθες με το φίλο και συνοδοιπόρο Κώστα Μπαλαχούτη και λέγοντάς του πως άκουσα το δίσκο του Νίκου Πρωτόπαπα και ετοιμάζω μια παρουσίαση, μου απάντησε με δυο λέξεις: «Μερακλίδικα πράγματα…»
Έτσι είναι… Κι εδώ μπαίνει ένα ερώτημα… Ανεξάρτητα από την προσέλευση του κόσμου στα λαϊκά μαγαζιά που ακούγονται αυτά τα τραγούδια, υπάρχει σήμερα ένα κοινό που θα στηρίξει έμπρακτα αυτές τις μερακλίδικες προσπάθειες ή τελικά απευθύνονται αποκλειστικά σε κάποιους μερακλήδες;
Και κάτι ακόμα… Εκτός από το Δεύτερο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας και, ενδεχομένως, κάποιους περιφερειακούς σταθμούς, υπάρχει χώρος στα ερτζιανά για τους μερακλήδες ή θεωρούνται «out»;
