«Καθ’οδόν»
Πριν από ένα μήνα παρουσιάστηκε η καινούργια παραγωγή του γνωστού ερευνητή του λαϊκού τραγουδιού, του «ρακοσυλλέκτη» Κώστα Χατζηδουλή, με έξι τραγούδια βασισμένα σε ανέκδοτους στίχους του Γιάννη Λελάκη, του Κώστα Μάνεση, του Χαράλαμπου Βασιλειάδη ή «Τσάντα» και της Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου, που μελοποίησε ο συνθέτης Διονύσης Κυπριώτης. Τίτλος του δίσκου «καθ’οδόν», υπότιτλος «4 λόγηδες αφηγούνται» και τραγουδούν ο Μανώλης Μητσιάς, η Δήμητρα Γαλάνη, ο Μιχάλης Δημητριάδης, ο Μπάμπης Στόκας, η Σαββέρια Μαργιολά και ο Γρηγόρης (ή Γρηγόρης Λαγουδάκος, όπως είναι το πλήρες όνομά του).
Τα τραγούδια του cd
1) Πήγαινε καράβι μου (Στίχοι: Κώστας Μάνεσης) Μανώλης Μητσιάς – Γρηγόρης
2) Ψεύτικος παράδεισος (Γιάννης Λελάκης) Δήμητρα Γαλάνη
3) Μένει η ψυχή ασάλευτη (Γιάννης Λελάκης) Μπάμπης Στόκας - Γρηγόρης
4) Το τραίνο της ζωής (Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου) Μιχάλης Δημητριάδης
5) Δεν είναι λόγος να τον πεις (Χαράλαμπος Βασιλειάδης ή «Τσάντας») Σαββέρια Μαργιολά - Γρηγόρης
6) Μεθυσμένο κορίτσι (Γιάννης Λελάκης) Μανώλης Μητσιάς - Σαββέρια Μαργιολά
Έπαιξαν οι μουσικοί
Παντελής Μπενετάτος (πιάνο & μπάσο), Γρηγόρης Λαγουδάκος (κιθάρες), Σπύρος Παναγιωτόπουλος (κρουστά), Θοδωρής Κατσαρός (μπουζούκια & μπαγλαμά). Η επιμέλεια της ορχήστρας έγινε από τον Θοδωρή Κατσαρό και τον Γρηγόρη Λαγουδάκο, η ηχογράφηση από τον Avet Kizirian στο studio του, η γραφιστική φροντίδα ήταν του Δημήτρη Κατσαρή, ο συντονισμός παραγωγής του Γιάννη Κοντόπουλου, οι φωτογραφίες του Στέλιου Πεχλιβάνη και η επιμέλεια του ένθετου του Κώστα Χατζηδουλή. Στο ιδιαίτερα καλαίσθητο 36σέλιδο ένθετο βιβλιαράκι, εκτός από το φωτογραφικό υλικό, φιλοξενούνται στοιχεία για την ιστορία των τραγουδιών και βιογραφικά των στιχουργών, υλικό από το αρχείο του «ρακοσυλλέκτη» από τα περιοδικά «Μοντέρνο Τραγούδι», «Καινούργιο τραγούδι», «Χόλυγουντ τραγούδι», «Φαντασία» και από τις εφημερίδες «Ελληνική», «Ελεύθερο βήμα», «Τέχνη», «Ελληνικό Τραγούδι» και «Οικογενειακός θησαυρός», ένα κείμενο του Διονύση Κυπριώτη και ένα κείμενο του δημοσιογράφου και ραδιοφωνικού παραγωγού Γιώργου Τσάμπρα για την Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου. Η διανομή του δίσκου γίνεται από την DMS.
Η έκδοση αφιερώνεται στο δεξιοτέχνη του μπουζουκιού και συνθέτη Σπύρο Ιωαννίδη που έφυγε από τη ζωή το 2013.
Λίγα λόγια για το δίσκο
Αυτή είναι η δεύτερη δισκογραφική δουλειά του Κυπριώτη, μετά το «Πάω για Ιθάκη» που κυκλοφόρησε το 2012 και πάλι με την επιμέλεια του Κώστα Χατζηδουλή.
Όπως και όλες σχεδόν οι προηγούμενες παραγωγές του Χατζηδουλή της τελευταίας εικοσαετίας, έτσι και αυτή, θα έλεγα πως στηρίζεται στο ρητό «Ουκ εν τω πολλώ το ευ», αφού περιέχει έξι τραγούδια και διαρκεί μόνο 21 λεπτά. Με δεδομένο όμως τον όγκο του υλικού, που φαντάζομαι πως διατηρεί στο αρχείο του ο «ρακοσυλλέκτης», θεωρώ πως έξι τραγούδια, μάλλον, είναι λίγα… Οκτώ με δέκα τραγούδια θα ήταν ο ιδανικός αριθμός. Παρόλα αυτά και μόνο για τα ονόματα των στιχουργών που έγραψαν αυτά τα λόγια από τα τέλη της δεκαετίας του ’40, μέχρι τον Γενάρη του 1977 και που για διάφορους λόγους έμειναν εκτός δισκογραφίας, αξίζει να σταθούμε προσεκτικά σε αυτό το δίσκο. Λόγια που αν και γράφτηκαν τόσα χρόνια πριν, βρίσκουν πολλές «εφαρμογές» στο σήμερα…
Όσον αφορά το μουσικό μέρος, τόσο ο Διονύσης Κυπριώτης, όσο και οι ερμηνευτές, έβαλαν τα καλύτερα «υλικά» για το τελικό αποτέλεσμα. Νομίζω πως αξίζει να γίνει ιδιαίτερη μνεία στην ερμηνεία της Δήμητρας Γαλάνη σε ένα τραγούδι από αυτά που δεν έχουμε την ευκαιρία να την ακούμε συχνά, γραμμένο με «τον αυτοσαρκασμό και την κραυγή της ιερόδουλης», όπως αναφέρει ο «ρακοσυλλέκτης» στο ένθετο. Μοναδική, μικρή ένσταση, ίσως υπάρχει για τη συμμετοχή του Μπάμπη Στόκα, σε ένα τραγούδι που, μάλλον, δεν «του πήγε»… Κατά τ’ άλλα, μακάρι να γινόμαστε συχνότερα αποδέκτες τέτοιων παραγωγών, που, αν μη τι άλλο, τιμούν την ελληνική δισκογραφία και τους ακροατές…
«Πέντε κουβέντες» του συνθέτη
“ΤΡΙΚΥΜΙΑ με έπιασε όταν ο Κ.Χατζηδουλής μου έδωσε κάποιους στίχους του Γιάννη Λελάκη. Είπα πως δεν γίνεται ν’απλώσω τα χέρια μου πάνω στα ιερά και τα όσια, θα τα μολύνω… Μου απάντησε «πιες δυο ουίσκια και θα τα φτιάξεις σίγουρα». Στην πραγματικότητα ήπια δυο μπουκάλια, ίσως και περισσότερα. Άρχισα σιγά σιγά να τα παλεύω… Στη συνέχεια μου έδωσε και από τους άλλους ιερούς (Τσάντας, Μάνεσης, Παπαγιαννοπούλου) δημιουργούς του δισκογραφικού λόγου… Είχα ήδη βουτήξει στη φωτιά και φοβόμουν λιγότερο. Ελπίζω να απέφυγα την ιεροσυλία… Απ’αυτούς τους φωτεινούς στίχους, με τα ιδιαίτερα και ασυνήθιστα θέματα, θα σταθώ στα λόγια της Ευτυχίας. Εκ πρώτης όψεως ίσως φαίνονται σκληρά και καταθλιπτικά, αλλά κρύβουν αισιοδοξία και υποδηλώνουν δίψα για τη ζωή.
Διονύσης Κυπριώτης Πειραιάς 14/10/2016”
H παρουσίαση του δίσκου
Την 1η του Δεκέμβρη 2016 πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση του δίσκου στο κέντρο «Στων αγγέλων τα μπουζούκια», που διατηρεί ο Μιχάλης Δημητριάδης στην πλατεία της Άνοιξης. Λίγες μέρες μετά, στις 12 Δεκεμβρίου, προβλήθηκε ένα μικρό ρεπορτάζ στην εκπομπή «Στάση ΕΡΤ» που παρουσιάζουν στην ΕΡΤ 1 ο Ανδρέας Ροδίτης με την Σόνια Φίλη. Κι αν εξαιρέσουμε το χαρακτηρισμό «τραγουδίστρια» που δόθηκε, εκ παραδρομής φαντάζομαι, στην Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου, από τη δημοσιογράφο που επιμελήθηκε το ρεπορτάζ, οφείλω να επισημάνω πως η συγκεκριμένη ανταπόκριση, μαζί με ένα ημίωρο αφιέρωμα στην εκπομπής του Σιδερή Πρίντεζη στο Δεύτερο Πρόγραμμα, ήταν οι μοναδικές αναφορές των ΜΜΕ στο δίσκο, που έπεσαν στην αντίληψή μου, μέχρι στιγμής… Από κει και πέρα το «χάος»…
Y.Γ.: - Οι φωτογραφίες από την ηχογράφηση και την παρουσίαση του δίσκου προέρχονται από τη σελίδα του Διονύση Κυπριώτη στο facebook.
- Ευχαριστώ το φίλο δημοσιογράφο και ραδιοφωνικό παραγωγό Γιώργο Τσάμπρα, που φρόντισε έτσι ώστε να φθάσει αυτός ο δίσκος στα χέρια μου.
