Το «Δωδεκάορτο» του Χρίστου Τσιαμούλη
Τον Δεκέμβρη του 2006 κυκλοφόρησε το «Δωδεκάορτο», μια ακριβή και ιδιαίτερη παραγωγή σε μουσική Χρίστου Τσιαμούλη, με 15 σύγχρονα τραγούδια που γράφτηκαν με βάση τις μεγάλες γιορτές του Χριστιανισμού. Η ποίηση είναι των Διονύσιου Σολωμού, Αρθούρου Ρεμπώ, Νίκου Γκάτσου, Μοναχού Μωυσή Αγιορείτη, Μοναχής Γαβριηλίας, Θωμά Κοροβίνη, Λάμπρου Καμπερίδη, Λιζέτας Καλημέρη, Βασίλη Νικολαΐδη, Άρη Αποστολόπουλου, Άγγελου Καλογερόπουλου και Ματίνας Τσιγκούνη. Όπως σημειώνει ο Χρίστος Τσιαμούλης, το θέμα του «Δωδεκάορτου» προέκυψε ύστερα από συζητήσεις με τους Αγιορείτες Πατέρες, πάνω σε θέματα πολιτισμού σε συνδυασμό με την πνευματική ατμόσφαιρα της Ορθοδοξίας.
Τα τραγούδια ερμηνεύουν οι Μανώλης Μητσιάς, Ελένη Βιτάλη, Αλκίνοος Ιωαννίδης, Γιάννης Χαρούλης, Ασπασία Στρατηγού, Άρτεμις Πανταζή και ο ίδιος ο Χρίστος Τσιαμούλης, ενώ συμμετέχουν στα φωνητικά οι Χοσέ Γκονσάλες, Νίκος Χαλδαιάκης, Α. Βασιλόπουλος, Γ. Αβραμίδης. Αξίζει να σημειωθεί πως τόσο εδώ, όσο και στο δίσκο του Σωτήρη Μαργώνη «Στις Κυκλάδες έμορφα ‘ναι», που κυκλοφόρησε την ίδια χρονιά, καταγράφηκαν οι πρώτες δισκογραφικές συμμετοχές της Ασπασίας Στρατηγού, μιας από τις σημαντικότερες φωνές που εμφανίσθηκαν τα τελευταία χρόνια στο ελληνικό τραγούδι.
Τα τραγούδια του cd
1) Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ - Το «Χαίρε» - Οργανικό
2) Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ - Νανούρισμα της Παναγιάς (στίχοι: Θωμάς Κοροβίνης) Ελένη Βιτάλή
3) ΤΑ ΘΕΟΦΑΝΕΙΑ - Του Διόνυσου και του Χριστού (Άγγελος Καλογερόπουλος) Ασπασία Στρατηγού
4) Η ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ - Φύλλα ψυχής ορθάνοιχτα (Άρης Αποστολόπουλος) Γιάννης Χαρούλης
5) Η ΕΓΕΡΣΗ ΤΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ Τι καλά το λέει τ’ αηδόνι (Παραδοσιακό) Ελένη Βιτάλη
6) Η ΒΑΪΦΟΡΟΣ - Η πόλη του Σταυρού (Λάμπρος Καμπερίδης) Μανώλης Μητσιάς
7) Ιερουσαλήμ (Βασίλης Νικολαΐδης) Γιάννης Χαρούλης, Χοσέ Γκονσάλες, Μανώλης Μητσιάς, Ασπασία Στρατηγού, Χρίστος Τσιαμούλης, Νίκος Χαλδαιάκης
8) Η ΣΤΑΥΡΩΣΗ - Μεγάλη Πέμπτη (Νίκος Γκάτσος) Αλκίνοος Ιωαννίδης
9) Μεγάλη Παρασκευή (π. Μωυσής Αγιορείτης) Μανώλης Μητσιάς
10) Ο ΕΠΙΤΑΦΙΟΣ ΘΡΗΝΟΣ - Επιτάφιος (Θωμάς Κοροβίνης) Άρτεμις Πανταζή
11) Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ - Η μέρα της Λαμπρής (Διονύσιος Σολωμός) Μανώλης Μητσιάς & Χορωδία
12) ΜΗ ΜΟΥ ΑΠΤΟΥ - Το τραύμα (Λιζέτα Καλημέρη) Χρίστος Τσιαμούλης
13) Η ΑΝΑΛΗΨΗ - Όταν πια δεν θα ‘μαι εδώ (Αρθούρος Ρεμπώ) Μανώλης Μητσιάς, Άρτεμις Πανταζή
14) Η ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗ - Συ που ξέρεις την καρδιά μου (Μοναχή Γαβριηλία) Ασπασία Στρατηγού
15) ΕΠΙΛΟΓΟΣ Το σημάδι (Ματίνα Τσιγκούνη) Χρίστος Τσιαμούλης, Μανώλης Μητσιάς, Γιάννης Χαρούλης, Ασπασία Στρατηγού, Άρτεμις Πανταζή
Έπαιξαν οι μουσικοί
Στην ηχογράφηση συμμετείχε μια πλειάδα σημαντικών μουσικών όπως οι: Κυριάκος Γκουβέντας (βιολί), Αλέξανδρος Αρκαδόπουλος (κλαρίνο), Ευγένιος Βούλγαρης (ταμπουρά με δοξάρι, μαντόλα), Σπύρος Γαντζίας (ευφώνιο, τρομπόνι), Σοφία Ευκλείδου (τσέλο), Χρυσόστομος Μπουκάλης (κοντραμπάσο, μπάσο), Παντελής Πασχαλίδης (φλικόρνο, τρομπέτα), Σωκράτης Σινόπουλος (πολίτικη λύρα, πολίτικο λαούτο), Αριστείδης Χατζησταύρου (κλασική κιθάρα, σοπράνο κιθάρα), Αλέκος Χρηστίδης (πιατίνι, μεταλλόφωνο, κουδούνια, ξύλο της βροχής, τζέμπε, ταμπούρο, καστανιέτες, πιάτα, γκραν κάσα, τσάπες), Γιάννης Ζευγώλης (βιολί), Θόδωρος Κοτεπάνος (πιάνο), Κώστας Μερετάκης (νακάρες, νταούλι, μπεντίρ, ρεκ, στάμνες), Πάρις Περυσινάκης (μαντολίνο, λαούτο κρητικό, μπουζούκι), Σωτήρης Παπαδόπουλος (προγραμματισμός ηλεκτρονικών δειγμάτων), Στράτος Σαμιώτης (κόνγκας), Αγγελίνα Τκάτσεβα (σαντούρι), Γιώργος Μακρής (γκάιντα), Ζαχαρίας Σπυριδάκης (κρητική λύρα), Μαρίνος Γαλατσινός (μπαρόκ φλογέρα, άλτο σαξόφωνο, βαρύτονο σαξόφωνο), Τιγκράν Σαρκισιάν (ντουντούκ, σεβί), Βασίλης Κετεντζόγλου (κλασική κιθάρα), Ντίνος Χατζηιορδάνου (ακορντεόν), Μανώλης Πάππος (μπουζούκι). Ο Χρίστος Τσιαμούλης έπαιξε στεριανό λαούτο, πολίτικο λαούτο, ούτι, καβάλ και νέι.
Η ενορχήστρωση σε όλα τα τραγούδια είναι του Θόδωρου Κοτεπάνου, εκτός από τα «Φύλλα ψυχής ορθάνοιχτα» και «Συ που ξέρεις την καρδιά μου» που ενορχηστρώθηκαν από τον Χρίστο Τσιαμούλη. Η ηχογράφηση έγινε στο studio «Στέντωρ» από τον Φεβρουάριο ως τον Ιούνιο του 2006 από τον Σωτήρη Παπαδόπουλο. Στο εξώφυλλο απεικονίζεται ο «Ορφέας - Χριστός», πρωτοχριστιανικό αγαλματίδιο του 3ου αιώνα μ.Χ. από το Βυζαντινό Μουσείο Αθηνών, ενώ η φωτογραφία του Χρίστου Τσιαμούλη είναι της Μάρως Κουρή. Το cd κυκλοφόρησε από το Ινστιτούτο Έρευνας, Διάσωσης και Προβολής Πνευματικών και Πολιτιστικών Παραδόσεων «Άγιος Μάξιμος ο Γραικός» και τα τελευταία χρόνια επανεκδόθηκε από την MLK. Η έκδοση περιέχει βιβλίο 76 σελίδων σε πολυτελή δίγλωσση (ελληνικά σε πολυτονικό σύστημα και αγγλικά) έκδοση με τους στίχους, τους μουσικούς και φωτογραφίες με αργυρεπίχρυσες επενδύσεις εικόνων της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου Αγίου Ορους.
Λίγα λόγια για το cd
Το «Νανούρισμα της Παναγιάς» είναι διασκευή του Χρίστου Τσιαμούλη, πάνω σε Λιβανέζικο τραγούδι της Φεν Ρους, το «Ιερουσαλήμ» αποτελεί διασκευή στο ισπανικό τραγούδι «Latarara» του F.G.Lorca σε διασκευή Macama Jonta «Mushahaa», ενώ το «Συ που ξέρεις την καρδιά μου» είναι διασκευή του Ασίκικου τραγουδιού του Asik Veusel «Uzum Ince Bir Yollayim».
Με λίγα λόγια, πρόκειται για ένα δίσκο που κυκλοφόρησε έξω από κάθε «εμπορική» λογική και όπως συνήθως συμβαίνει με τις δισκογραφικές δουλειές αυτού του είδους, δεν «περπάτησε ιδιαίτερα». Έχω την αίσθηση πως αν αυτός ο δίσκος, με όλους αυτούς τους συντελεστές κυκλοφορούσε στα χρόνια του ’70, ακόμα και με αυτό το «δύσκολο» στιχουργικό περιεχόμενο, θα είχε πολύ καλύτερη τύχη. Νομίζω επίσης πως ακόμα κι αν δεν ξέραμε το συνθέτη του δίσκου, έχοντας ακούσει όλα αυτά τα χρόνια το υλικό των εργασιών του Χρίστου Τσιαμούλη, εύκολα θα αναγνωρίζαμε ποιος είναι. Τόσο οι μελωδίες όσο και οι ενορχηστρώσεις συνδυάζουν άψογα τα παραδοσιακά ακούσματα, με το «έντεχνο» λαϊκό τραγούδι και τη μουσική της ευρύτερης περιοχής της Μεσογείου. Ο Τσιαμούλης άλλωστε το κάνει αυτό για περισσότερα από 30 χρόνια και ξέρει να το κάνει πολύ καλά…
Και λίγα λόγια του Χρίστου Τσιαμούλη
Στο ένθετο βιβλίο του CD ο Χρίστος Τσιαμούλης σημειώνει μεταξύ άλλων:
Με το «Δωδεκάορτο» νιώθω ότι ολοκληρώνεται ένας κύκλος μουσικής εμπειρίας και αναζήτησης που με φέρνει όλο και πιο κοντά στον ήχο που προσδοκούσα: Λαϊκά ακούσματα που αποδίδονται με σύγχρονο τρόπο και παραδοσιακές ορχήστρες που συνεργάζονται και συνταιριάζονται φυσικά με τα συνήθη ευρωπαϊκά όργανα, δείχνοντας πως η ελληνική παράδοση μπορεί να περνά μέσα από το σύγχρονο γίνεσθαι της μουσικής και να αλληλοεπηρεάζεται, γεννώντας καινούργια ακούσματα.
Χρίστος Τσιαμούλης
