Λίγα λόγια για τον Σταύρο Τζουανάκο
«Ο Σταύρος Τζουανάκος γεννήθηκε στον Πειραιά το 1925 και πέθανε στην Florida των ΗΠΑ στις 17 Δεκεμβρίου 1974.
Σημαντικός συνθέτης και εκφραστικός τραγουδιστής, ο Σταύρος Τζουανάκος αποτελεί για το ρεμπέτικο και για το λαϊκό τραγούδι ένα χαρακτηριστικό δείγμα ολοκληρωμένου δημιουργού με πάρα πολλές επιτυχίες στο ενεργητικό του. Η επαγγελματική του καριέρα αρχίζει αμέσως μετά την απελευθέρωση, δίπλα στον Μανώλη Χιώτη ο οποίος, εκτιμώντας το ταλέντο του Τζουανάκου, τον πήρε μαζί του στο πάλκο.
Στη συνέχεια ο Τζουανάκος δούλεψε και με άλλα συγκροτήματα σε πολλά γνωστά μαγαζιά της εποχής, μέχρι το 1954. Ήδη είχε αρχίσει να γράφει και τα πρώτα δικά του τραγούδια που ηχογράφησε σε δίσκους με την τόσο χαρακτηριστική του φωνή. Ηχογράφησε επίσης και συνθέσεις των Τσιτσάνη, Χιώτη, Μητσάκη, Μπιθικώτση, Δερβενιώτη, Λαύκα κλπ.
Το 1954 πρωτοπήγε για εμφανίσεις στην Αμερική όπου γνώρισε μεγάλη επιτυχία κι έμεινε 2 χρόνια. Επέστρεψε στην Ελλάδα αλλά ξανάφυγε. Από τότε τα περισσότερα χρόνια τα πέρασε στην Αμερική και στην Ελλάδα ερχόταν μόνο για μικρά χρονικά διαστήματα.
Ο δίσκος αυτός αποτελεί ένα μικρό αφιέρωμα σ’ ένα μεγάλο καλλιτέχνη, σ’ ένα αθόρυβο δημιουργό που τόσα χρόνια προσέφερε στο Ελληνικό τραγούδι».*
Μπορεί το όνομά του, σε κάποιους να μη λέει πολλά πράγματα… Όμως ο Σταύρος Τζουανάκος υπήρξε, κατά τη γνώμη μου, ένα από τα σημαντικότερα πρόσωπα του μεταπολεμικού λαϊκού τραγουδιού. Εξαίρετος τραγουδιστής, συνθέτης και μπουζουξής συνεργάστηκε, με όλους, σχεδόν, τους λαϊκούς συνθέτες εκείνης της εποχής. Αξίζει να σημειωθεί πως το 1962 ο Σταύρος Τζουανάκος έγραψε για τη Βίκυ Μοσχολιού, το πρώτο τραγούδι της στη δισκογραφία, ένα χασάπικο με τίτλο «Να ‘ξερες πόσο πόνεσα», με στίχους Ν. Χάρου, στο οποίο έκανε και τις δεύτερες φωνές.
Ο Τζουανάκος πέθανε στις 17 Δεκεμβρίου του 1974 στη Φλόριδα, όπου δούλευε. Στο ξενοδοχείο που διέμενε, έπαθε ανακοπή, άργησε να πάει στο κέντρο και σε λίγες ώρες τον βρήκαν νεκρό στο δωμάτιο. Είχε γεννηθεί στις 14 Αυγούστου 1925 στον Πειραιά.
Ένα σημαντικό μέρος του υλικού που ηχογράφησε ο Σταύρος Τζουανάκος τόσο στις 78 όσο και στις 45 στροφές στις αρχές της δεκαετίας του ’60 παραμένει ανέκδοτο σε δίσκο 33 στροφών ή cd. Ίσως να μοιάζει ουτοπικό αυτό που θα σημειώσω, αλλά θα είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον η συγκέντρωση και η επανέκδοσή του…
«Ένας διαβάτης»
Το Σεπτέμβρη του 1987 κυκλοφόρησε από την Columbia, στη σειρά «Μουσικός θησαυρός της Columbia» μια συλλογή με 14 τραγούδια - διαμάντια ερμηνευμένα από τον Σταύρο Τζουανάκο με τίτλο «Ένας διαβάτης - Ηχογραφήσεις 1949-1959». Η παραγωγή ήταν του Δημήτρη Ράνιου, η σχεδίαση του εξωφύλλου έγινε από τον Αντ. Γιαννακόπουλο και τεχνική επεξεργασία από τον Π. Σιακαβέλα. Ο δίσκος κυκλοφόρησε αργότερα και σε cd.
Τα τραγούδια του δίσκου
Ακούστε τα 14 τραγούδια του δίσκου, τα οποία παραθέτουμε με τους αρχικούς τίτλους των δίσκων 78 στροφών (στη μεταγραφή τους στο lp υπήρξαν κάποιες αλλαγές), ενώ προσθέσαμε κάποια στοιχεία που έλειπαν από το οπισθόφυλλο, όπως δεύτερες φωνές κλπ.
1) Ένας διαβάτης (Σταύρου Τζουανάκου – Κώστα Κοφινιώτη) 17-2-1949
Mπουζούκι: Μανώλης Χιώτης
2) Μα είναι και Θεός (Σταύρου Τζουανάκου – Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου) 26-2-1953
β’ φωνές Σταύρος Πλέσσας – Γιάννης Τατασόπουλος
Μπουζούκι: Γιάννης Σταματίου
3) Το φτωχομπούζουκο (Μανώλη Χιώτη) 29-10-1953
Μπουζούκι: Γιάννης Τατασόπουλος
4) Κρίμα τέτοια λεβεντιά (Κρίμα τέτοιο παλικάρι) (Σταύρου Τζουανάκου – Κώστα Κοφινιώτη) 13-1-1950
Μπουζούκι: Βασίλης Τσιτσάνης
5) Σε τούτο το παλιόσπιτο (Βασίλη Τσιτσάνη – Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου)
5-4-1951, β’ φωνή: Μαρίκα Νίνου
Μπουζούκι: Βασίλης Τσιτσάνης
6) Μεσάνυχτα βαθειά σκοτεινιασμένα (Γιώργου Λαύκα – Χρήστου Κολοκοτρώνη)
9-1-1954, β’ φωνή: Γιάννης Κυριαζής
Μπουζούκι: Γιώργος Λαύκας
7) Μάγισσες (Μάγισσες φέρτε βότανα) (Γιάννη Τατασόπουλου – Νίκου Ρούτσου)
29-10-1953, β’ φωνές: Γιάννης Τατασόπουλος, Σταύρος Πλέσσας
Μπουζούκι: Γιάννης Τατασόπουλος
8) Είναι βαριά του χωρισμού η μαχαιριά (Όταν θα πω το «αχ») (Σταύρου Τζουανάκου-Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου) 4-9-1951
Μπουζούκι: Γιάννης Τατασόπουλος
9) Για σταματήστε μουσικοί (Σταύρου Τζουανάκου – Χαράλαμπου Βασιλειάδη)
26-2-1953, β’ φωνή: Σουζάνα Λαζαρίδου
Μπουζούκι: Γιάννης Σταματίου
10) Τύραννε τι θα κερδίσεις (Γρηγόρη Μπιθικώτση – Δημήτρη Γκούτη) Ηχογραφήθηκε το 1955 και κυκλοφόρησε σε δίσκο «Liberty», β’ φωνή: Mαρίκα Νίνου
Μπουζούκι: Κώστας Καπλάνης
11) Τι να σε κάνω αφού πια δεν σ' αγαπώ (Σταύρου Τζουανάκου - Νίκου Γκούμα)
13-1-1950, β’ φωνή: Γιάννης Τατασόπουλος
Μπουζούκι: Βασίλης Τσιτσάνης
12) Το ενέχυρο (Σταύρου Τζουανάκου – Χρήστου Κολοκοτρώνη) 4-9-1951, β’ φωνή: Μαρίκα Νίνου
Μπουζούκι: Γιάννης Τατασόπουλος
13) Σταλαγματιά - σταλαγματιά (Σταύρου Τζουανάκου – Νίκου Γκούμα) 18-11-1950
Μπουζούκι: Μανώλης Χιώτης
14) Λίγα ψίχουλα αγάπης σου γυρεύω (Σταύρου Τζουανάκου – Κώστα Βίρβου) Ηχογράφηση στις ΗΠΑ το 1959 σε δίσκο BALKAN-BEL. β’ φωνή: Θέλμα Πατέλλη
Μπουζούκι: Σταύρος Τζουανάκος
*Σημείωμα στο οπισθόφυλλο του δίσκου «Ένας διαβάτης». Μανώλης Χιώτης
