To 2001 κυκλοφόρησε από τη Minos-Emi ο δίσκος της συνεργασίας του Δημήτρη Παπαδημητρίου με τον Δημήτρη Μητροπάνο με τίτλο «Στης ψυχής το παρακάτω» και 14 «έντεχνα» λαϊκά τραγούδια, γραμμένα πάνω σε λόγια 6 στιχουργών:
1) Αν είσαι πλάι μου (Στίχοι Γιώργος Κορδέλας)
2) Στενά μου σύνορα (Γιάννης Γιαβάρας)
3) Στης ψυχής το παρακάτω (Οδυσσέας Ιωάννου) β’ φωνές: Στέλλα Χροναίου, Νίκος Κουρουπάκης
4) Αλλάζω πρόσωπα (Πέγκυ Στεφανίδου)
5) Σειρήνες (Γιάννης Γιαβάρας) β’ φωνές: Γεράσιμος Ανδρεάτος, Φωτεινή Δάρρα, Στέλλα Χροναίου
6) Η μοναξιά είναι χορός (Κώστας Φασουλάς)
7) Άγγελος του νόστου (Γιάννης Γιαβάρας) β’ φωνές: Στέλλα Χροναίου, Δημήτρης Μητροπάνος
8) Μικρό μου βότσαλο (Γιάννης Γιαβάρας)
9) Αγάπη γυαλί (Ιεροκλής Μιχαηλίδης) β’ φωνή: Φωτεινή Δάρρα
10) Θολό ποτάμι το πέρασμά σου (Γιάννης Γιαβάρας)
11) Γλυκιά μελαγχολία (Γιάννης Γιαβάρας)
12) Το στοίχημα (Το τραγούδι της Ευτυχίας)* (Κώστας Φασουλάς) β’ φωνή: Στέλλα Χροναίου
13) Σκιά του δειλινού (Γιάννης Γιαβάρας) β’ φωνή: Στέλλα Χροναίου, Νίκος Κουρουπάκης, Δημήτρης Μητροπάνος
14) Το μυστικό (Γιάννης Γιαβάρας) β’ φωνή: Φωτεινή Δάρρα
1) Αν είσαι πλάι μου (Στίχοι Γιώργος Κορδέλας)
2) Στενά μου σύνορα (Γιάννης Γιαβάρας)
3) Στης ψυχής το παρακάτω (Οδυσσέας Ιωάννου) β’ φωνές: Στέλλα Χροναίου, Νίκος Κουρουπάκης
4) Αλλάζω πρόσωπα (Πέγκυ Στεφανίδου)
5) Σειρήνες (Γιάννης Γιαβάρας) β’ φωνές: Γεράσιμος Ανδρεάτος, Φωτεινή Δάρρα, Στέλλα Χροναίου
6) Η μοναξιά είναι χορός (Κώστας Φασουλάς)
7) Άγγελος του νόστου (Γιάννης Γιαβάρας) β’ φωνές: Στέλλα Χροναίου, Δημήτρης Μητροπάνος
8) Μικρό μου βότσαλο (Γιάννης Γιαβάρας)
9) Αγάπη γυαλί (Ιεροκλής Μιχαηλίδης) β’ φωνή: Φωτεινή Δάρρα
10) Θολό ποτάμι το πέρασμά σου (Γιάννης Γιαβάρας)
11) Γλυκιά μελαγχολία (Γιάννης Γιαβάρας)
12) Το στοίχημα (Το τραγούδι της Ευτυχίας)* (Κώστας Φασουλάς) β’ φωνή: Στέλλα Χροναίου
13) Σκιά του δειλινού (Γιάννης Γιαβάρας) β’ φωνή: Στέλλα Χροναίου, Νίκος Κουρουπάκης, Δημήτρης Μητροπάνος
14) Το μυστικό (Γιάννης Γιαβάρας) β’ φωνή: Φωτεινή Δάρρα
* Το «Τραγούδι της Ευτυχίας» είναι αφιερωμένο στην Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου.
Η διεύθυνση παραγωγής του δίσκου ήταν του Ηλία Μπενέτου. Η ηχογράφηση έγινε στο studio Sierra από τον Τάσο Μπακασιέτα. Οι φωτογραφίες είναι του Τάσου Βρεττού. Η ενορχήστρωση έγινε από τον Δημήτρη Παπαδημητρίου, που έπαιξε keyboards, αλλά και πιάνο, keyboards, κιθάρες στο «Μικρό μου βότσαλο», κιθαρόνι backpacker και keyboards στο «Μυστικό». Έπαιξαν επίσης οι Μανώλης Καραντίνης: μπουζούκι, τζουρά, μπαγλαμά, Αντώνης Γούναρης: κιθάρες (ακουστική, 12χορδη, κλασική), Αντώνης Κουλούρης: τύμπανα, Γιώργος Κώστογλου: ηλεκτρικό μπάσο, Σωτήρης Λεμονίδης: πιάνο, Θύμιος Παπαδόπουλος: κλαρίνο, φλάουτο, φλογέρα, Ηρακλής Βαβάτσικας: ακορντεόν, Βαγγέλης Καρίπης: κρουστά, Βασίλης Γκίνος: ακορντεόν στη «Σκιά του δειλινού», Νίνα Πατρικίδου, Βασίλης Παππάς, Μιχαήλ Σμιρνόφ: βιόλα, Μαρίνα Κισλίτσινα: τσέλλο, Μιχάλης Βοριάς: βιολί στο «Στοίχημα», Νίκος Σακελλαράκης: τρομπέτα, Αντώνης Ανδρέου: τρομπόνι και Χρήστος Πολύδωρος: φυσαρμόνικα.
Τραγουδιστής και συνθέτης σημειώνουν στο ένθετο:
«Στης ψυχής το παρακάτω - Στου μυαλού το παραπέρα» Σαν πρόταση σε συνεύρεση φίλων που οι δυσκολίες και ο χρόνος τους δοκίμασαν και τους δυνάμωσαν. Σαν βιαστική χειμωνιάτικη προσευχή στην αυλή του δημοτικού μας σχολείου. Σαν κρυμμένη αγωνία στην κατάληξη ενός όρκου μυστικού. «Στης ψυχής το παρακάτω - Στου μυαλού το παραπέρα». Άμπωτις και παλίρροια - ανάκληση μιας σκέψης θετικής για τον κόσμο. Δεκατέσσερα στρατιωτάκια κινούν εθελοντές να πολεμήσουν. Να υπερασπιστούν. Όχι τον πλούτο… Μα γη και γλώσσα. Το λαϊκό τραγούδι.
Δημήτρης Μητροπάνος - Δημήτρης Παπαδημητρίου
Αν χαρακτήριζα με μια λέξη αυτό το δίσκο, αυτή θα ήταν «άτυχος». Κι αυτό γιατί δεν ξέρω αν η δουλειά αυτή ξεπέρασε τις προσδοκίες των συντελεστών της, τουλάχιστον, όσον αφορά την «εμπορική» απήχησή της. Μετά τους δυο δίσκους με τον Μάριο Τόκα («Η εθνική μας μοναξιά» και «Παρέα μ’έναν ήλιο») και το δίσκο με τον Θάνο Μικρούτσικο («Στου αιώνα την παράγκα»), οι οποίοι σημείωσαν εκατοντάδες χιλιάδες πωλήσεις, ο πήχης είχε μπει πολύ ψηλά κι έτσι, σε επίπεδο πωλήσεων, η δουλειά αυτή, χωρίς να υπολείπεται σε ποιότητα, μάλλον απογοήτευσε…
Το βέβαιο όμως είναι πως άφησε 2-3 τραγούδια, που ακούγονται μέχρι σήμερα σε συναυλίες και αφιερώματα, όπως τα χασάπικα «Αν είσαι πλάι μου» και «Θολό ποτάμι το πέρασμά σου», αλλά και το πολύ ωραίο ομώνυμο τραγούδι του δίσκου, στο ρυθμό του καμηλιέρικου ζεϊμπέκικου, που όταν το πρωτοάκουσα, με παρέπεμψε στο ύφος του τραγουδιού «Μάνα που ζω» του Βαγγέλη Κορακάκη, που είχε κυκλοφορήσει λίγα χρόνια πριν με τη φωνή του Μητροπάνου. Δείγμα της λαϊκής «φλέβας» του Δημήτρη Παπαδημητρίου, στην οποία αναφέρεται και ο Μητροπάνος, σε συνέντευξή του στον Πάνο Γεραμάνη, που μπορείτε να ακούσετε στο ηχητικό που ακολουθεί. Υπάρχουν όμως κι άλλες ενδιαφέρουσες στιγμές, που νομίζω πως χρειάζονται μια δεύτερη ανάγνωση… Θα έλεγα γενικότερα, πως η συνεργασία του Παπαδημητρίου με τον Μητροπάνο ήταν, καλλιτεχνικά, επιτυχημένη και, αν μη τι άλλο, άφησε έναν ολοκληρωμένο λαϊκό δίσκο, που ακούγεται με ενδιαφέρον από την αρχή ως το τέλος.
Ο Δημήτρης Μητροπάνος αναφέρεται στις συνεργασίες του με τον Δημήτρη Παπαδημητρίου και τον Θάνο Μικρούτσικο στην εκπομπή του B «Λαϊκοί Βάρδοι» στο Δεύτερο Πρόγραμμα ΕΡΑ τον Ιανουάριο του 2005. Ακούγεται το τραγούδι «Αν είσαι πλάι μου» (Δ. Παπαδημητρίου - Γ. Κορδέλα) (Αρχείο Θανάση Γιώγλου)
Η διεύθυνση παραγωγής του δίσκου ήταν του Ηλία Μπενέτου. Η ηχογράφηση έγινε στο studio Sierra από τον Τάσο Μπακασιέτα. Οι φωτογραφίες είναι του Τάσου Βρεττού. Η ενορχήστρωση έγινε από τον Δημήτρη Παπαδημητρίου, που έπαιξε keyboards, αλλά και πιάνο, keyboards, κιθάρες στο «Μικρό μου βότσαλο», κιθαρόνι backpacker και keyboards στο «Μυστικό». Έπαιξαν επίσης οι Μανώλης Καραντίνης: μπουζούκι, τζουρά, μπαγλαμά, Αντώνης Γούναρης: κιθάρες (ακουστική, 12χορδη, κλασική), Αντώνης Κουλούρης: τύμπανα, Γιώργος Κώστογλου: ηλεκτρικό μπάσο, Σωτήρης Λεμονίδης: πιάνο, Θύμιος Παπαδόπουλος: κλαρίνο, φλάουτο, φλογέρα, Ηρακλής Βαβάτσικας: ακορντεόν, Βαγγέλης Καρίπης: κρουστά, Βασίλης Γκίνος: ακορντεόν στη «Σκιά του δειλινού», Νίνα Πατρικίδου, Βασίλης Παππάς, Μιχαήλ Σμιρνόφ: βιόλα, Μαρίνα Κισλίτσινα: τσέλλο, Μιχάλης Βοριάς: βιολί στο «Στοίχημα», Νίκος Σακελλαράκης: τρομπέτα, Αντώνης Ανδρέου: τρομπόνι και Χρήστος Πολύδωρος: φυσαρμόνικα.
Τραγουδιστής και συνθέτης σημειώνουν στο ένθετο:
«Στης ψυχής το παρακάτω - Στου μυαλού το παραπέρα» Σαν πρόταση σε συνεύρεση φίλων που οι δυσκολίες και ο χρόνος τους δοκίμασαν και τους δυνάμωσαν. Σαν βιαστική χειμωνιάτικη προσευχή στην αυλή του δημοτικού μας σχολείου. Σαν κρυμμένη αγωνία στην κατάληξη ενός όρκου μυστικού. «Στης ψυχής το παρακάτω - Στου μυαλού το παραπέρα». Άμπωτις και παλίρροια - ανάκληση μιας σκέψης θετικής για τον κόσμο. Δεκατέσσερα στρατιωτάκια κινούν εθελοντές να πολεμήσουν. Να υπερασπιστούν. Όχι τον πλούτο… Μα γη και γλώσσα. Το λαϊκό τραγούδι.
Δημήτρης Μητροπάνος - Δημήτρης Παπαδημητρίου
Αν χαρακτήριζα με μια λέξη αυτό το δίσκο, αυτή θα ήταν «άτυχος». Κι αυτό γιατί δεν ξέρω αν η δουλειά αυτή ξεπέρασε τις προσδοκίες των συντελεστών της, τουλάχιστον, όσον αφορά την «εμπορική» απήχησή της. Μετά τους δυο δίσκους με τον Μάριο Τόκα («Η εθνική μας μοναξιά» και «Παρέα μ’έναν ήλιο») και το δίσκο με τον Θάνο Μικρούτσικο («Στου αιώνα την παράγκα»), οι οποίοι σημείωσαν εκατοντάδες χιλιάδες πωλήσεις, ο πήχης είχε μπει πολύ ψηλά κι έτσι, σε επίπεδο πωλήσεων, η δουλειά αυτή, χωρίς να υπολείπεται σε ποιότητα, μάλλον απογοήτευσε…
Το βέβαιο όμως είναι πως άφησε 2-3 τραγούδια, που ακούγονται μέχρι σήμερα σε συναυλίες και αφιερώματα, όπως τα χασάπικα «Αν είσαι πλάι μου» και «Θολό ποτάμι το πέρασμά σου», αλλά και το πολύ ωραίο ομώνυμο τραγούδι του δίσκου, στο ρυθμό του καμηλιέρικου ζεϊμπέκικου, που όταν το πρωτοάκουσα, με παρέπεμψε στο ύφος του τραγουδιού «Μάνα που ζω» του Βαγγέλη Κορακάκη, που είχε κυκλοφορήσει λίγα χρόνια πριν με τη φωνή του Μητροπάνου. Δείγμα της λαϊκής «φλέβας» του Δημήτρη Παπαδημητρίου, στην οποία αναφέρεται και ο Μητροπάνος, σε συνέντευξή του στον Πάνο Γεραμάνη, που μπορείτε να ακούσετε στο ηχητικό που ακολουθεί. Υπάρχουν όμως κι άλλες ενδιαφέρουσες στιγμές, που νομίζω πως χρειάζονται μια δεύτερη ανάγνωση… Θα έλεγα γενικότερα, πως η συνεργασία του Παπαδημητρίου με τον Μητροπάνο ήταν, καλλιτεχνικά, επιτυχημένη και, αν μη τι άλλο, άφησε έναν ολοκληρωμένο λαϊκό δίσκο, που ακούγεται με ενδιαφέρον από την αρχή ως το τέλος.
Ο Δημήτρης Μητροπάνος αναφέρεται στις συνεργασίες του με τον Δημήτρη Παπαδημητρίου και τον Θάνο Μικρούτσικο στην εκπομπή του B «Λαϊκοί Βάρδοι» στο Δεύτερο Πρόγραμμα ΕΡΑ τον Ιανουάριο του 2005. Ακούγεται το τραγούδι «Αν είσαι πλάι μου» (Δ. Παπαδημητρίου - Γ. Κορδέλα) (Αρχείο Θανάση Γιώγλου)
