Σαν σήμερα…
93 χρόνια ζωής θα συμπλήρωνε σήμερα ο Μάνος Χατζιδάκις, αν δεν είχε «πετάξει» για την «αθανασία» το 1994… Είχε γεννηθεί στην Ξάνθη στις 23 Οκτωβρίου 1925…
Μια άλλη «διάσταση» του έργου του Μάνου Χατζιδάκι
Εντελώς συμπτωματικά, πριν από λίγες μέρες έφτασε στα χέρια μου από την Κύπρο, μια έκδοση που αγνοούσα παντελώς και ανακάλυψα τον περασμένο Ιούλιο στην επίσημη σελίδα του Πολιτιστικού Ομίλου «Διάσταση» της Κύπρου.
Πρόκειται για το cd με τη ζωντανή ηχογράφηση μιας σειράς παραστάσεων αφιερωμένων στο έργο του Μάνου Χατζιδάκι, που πραγματοποιήθηκαν από τον Πολιτιστικό Όμιλο της «Διάστασης» από τις 10 μέχρι τις 20 Ιουνίου 1999, πέντε χρόνια μετά τη «φυγή» του συνθέτη, στο Δημοτικό θέατρο Λευκωσίας και στο Παττίχειο θέατρο Λεμεσού.
Ο τίτλος του cd, που κυκλοφόρησε αποκλειστικά στην Κύπρο, με αφορμή τα 15 χρόνια από την ίδρυση του συλλόγου, είναι «Νυχτερινή επίσκεψη στον Μάνο Χατζιδάκι» και τραγουδούν ο Δώρος Δημοσθένους, η Ριάνα Αθανασίου, ο Νίκος Μυλωνάς, ο Κώστας Πετρίδης και το Φωνητικό Σύνολο της «Διάστασης».
Με δηλώσεις που είχε κάνει ο Μάνος Χατζιδάκις παρακολουθώντας το έργο του συλλόγου, είχε εγκρίνει, λίγο - πολύ την πραγματοποίηση του αφιερώματος και την έκδοση του cd:
«Μιλάω εν πλήρει συνειδήσει. Είδα μία κασέτα από ένα χορευτικό γκρουπ που υπάρχει εδώ στη Λεμεσό, τη “Διάσταση”. Λοιπόν, αυτό το γκρουπ δεν το ’χουμε στην Ελλάδα, δεν υπάρχει ούτε κατά διάνοια τέτοια ομάδα με το ταλέντο της στη χορογραφία, την εκτέλεση και με ήθος επαγγελματικό. Καλώς νοούμενο επαγγελματικό. Αυτοί οι άνθρωποι είναι σπουδαίοι. Τέτοια θεατρική αίσθηση στο κοστούμι πρώτη φορά είδα και η χορωδία πάρα πολύ καλή. Γι’ αυτό το πράγμα πρέπει να κάνετε μεγάλη φασαρία. Αν το ’βλεπα στον τόπο μου θα ’λεγα μπράβο και θα ενθουσιαζόμουν και θα πήγαινα να φωνάξω για να ενισχυθεί». *
Τα τραγούδια του cd
Έναρξη – Τραγουδά το Φωνητικό Σύνολο της «Διάστασης»
1) Πάει ο καιρός (Νίκος Γκάτσος)
Αγάπη μέσα στην καρδιά (Νίκος Γκάτσος)
Η πίκρα σήμερα (Νίκος Γκάτσος)
Με τ’ άσπρο μου μαντήλι (Το τραγούδι της Σειρήνας) (Νίκος Γκάτσος)
Μες σ’ αυτή τη βάρκα (Μάνος Χατζιδάκις)
«Ματωμένος γάμος» (Federico Garcia Lorca – μετάφραση: Νίκος Γκάτσος)
2) Τώρα νυφούλα μου χρυσή - Δώρος Δημοσθένους
3) Νανούρισμα - Κώστας Πετρίδης
4) Γύρνα φτερωτή του μύλου – Δώρος Δημοσθένους
5) Ήταν καμάρι της αυγής – Δώρος Δημοσθένους
Η γυναίκα στο έργο του Μάνου Χατζιδάκι
6) Η μικρή Ραλλού (Νίκος Γκάτσος) Νίκος Μυλωνάς
7) Μεθυσμένο κορίτσι (Μάνος Χατζιδάκις) Δώρος Δημοσθένους
8) Περιμπανού (Νίκος Γκάτσος) Δώρος Δημοσθένους
9) Μια Παναγιά (Νίκος Γκάτσος) Νίκος Μυλωνάς
«Αθανασία» (στίχοι: Νίκος Γκάτσος)
10) Η μπαλάντα του Ούρι – Ορχηστρικό
11) Ο Γιάννης ο φονιάς – Δώρος Δημοσθένους
12) Κοίτα με στα μάτια – Ριάνα Αθανασίου
13) Αθανασία – Ριάνα Αθανασίου
14) Μελαγχολικό εμβατήριο – Δώρος Δημοσθένους
Φινάλε – Τραγουδά το Φωνητικό Σύνολο της «Διάστασης»
15) Τριαντάφυλλο στο στήθος (Μάνος Χατζιδάκις)
Ένας μύθος (Θρασύβουλος Σταύρου)
Αχ! βρε παλιομισοφόρια (Αλέκος Σακελλάριος)
Η κυρά (Μάνος Χατζιδάκις)
Το φεγγάρι είναι κόκκινο (Μάνος Χατζιδάκις)
Τώρα που πας στην ξενιτιά (Νίκος Γκάτσος)
Η μουσική διεύθυνση ήταν του συνθέτη Βάσου Αργυρίδη, η διδασκαλία της χορωδίας της Λουκίας Πετρίδη, η φωνητική και η ορθοφωνία έγιναν από την Τσβέτα Χριστοφόρου και η επιμέλεια του ήχου από τον Αντρέα Γεωργαλλή.
Έπαιξαν οι μουσικοί: Μαριλίζα Παπαδούρη (βιολοντσέλο), Γιώργος Ευτυχίου (μαντολίνο, μπουζούκι), Άδμητος Πιτσιλίδης (κιθάρες), Θανάσης Σοφράς (μπάσο), Θεόδωρος Κρασίδης (φλάουτο) και ο Βάσος Αργυρίδης (πιάνο).
«Ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες του 20ου αιώνα»
Ο Μάνος Χατζιδάκις σαν ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες του εικοστού αιώνα, ξεπερνά τον απλό χαρακτηρισμό του συνθέτη και για αυτό αποτελεί ένα τεράστιο πολιτιστικό κεφάλαιο για το σύγχρονο Ελληνισμό. Η κληρονομιά του Χατζιδάκι δεν ζει μόνο μέσα στα τραγούδια του που τραγουδήσαμε και που θα τραγουδάμε πάντα, αλλά αποτελείται από τη συνολική προσφορά και συμπεριφορά του απέναντι στον ελληνικό πολιτισμό.
Ο Χατζιδάκις πρώτος ξεχώρισε το ρεμπέτικο τραγούδι και τίμησε τους δημιουργούς του, ο Χατζιδάκις πρώτος άνοιξε τους δρόμους για τη μουσική στο θέατρο, ο Χατζιδάκις πρώτος επένδυσε το ελληνικό σινεμά. Ο Χατζιδάκις πρώτος εμπιστεύτηκε τα τραγούδια του σε νέους ερμηνευτές, ο Χατζιδάκις δημιούργησε το ΣΕΙΡΙΟ - μουσικό χώρο που φιλοξένησε ότι πιο σημαντικό είχε να επιδείξει η σύγχρονη ελληνική μουσική - αλλά και τη δισκογραφική εταιρεία στην οποία είχαν εκδοθεί δουλειές που ίσως οι «νόμοι» της αγοράς να μην επέτρεπαν να κυκλοφορήσουν. Ο Μάνος Χατζιδάκις άνοιξε δρόμους σε μια ολόκληρη γενιά τραγουδιστών, γνωρίζοντας τους μουσικές εξαίσιες και αθέατες από ολόκληρο τον κόσμο. Αυτό τον Χατζιδάκι, το μεγάλο δημιουργό, αλλά και τον ανήσυχο έφηβο της Ελλάδας και του κόσμου θα προσπαθήσουμε απόψε να σας παρουσιάσουμε, μέσα από τη δική μας μουσική, αλλά και μέσα από μουσικές που ο ίδιος αγάπησε. Άλλωστε όταν κάνεις μια νυχτερινή επίσκεψη, τότε έχεις μοναδική ευκαιρία να ζήσεις από κοντά μερικές στιγμές με το σπιτονοικοκύρη, να ακούσεις τη μουσική που ακούει εκείνος, να μιλήσεις για ανθρώπους που εκείνος αγάπησε, να ζήσεις για λίγο και να μοιραστείς το δικό του κόσμο.
(Απόσπασμα από το κείμενο του Βάσου Αργυρίδη στο πρόγραμμα της παράστασης).
Λίγα λόγια για το cd
Από το 1994 που «έφυγε» ο Μάνος Χατζιδάκις, έχουν γίνει μέχρι σήμερα δεκάδες συναυλίες με έργα του, καθώς και πολλές δισκογραφικές επανεκτελέσεις τραγουδιών του. Άλλες σημαντικές, άλλες μέτριες και κάποιες άλλες -ευτυχώς λιγοστές- μάλλον, «τουριστικού» χαρακτήρα.
Στην περίπτωση του αφιερώματος της «Διάστασης», όπως θα διαπιστώσετε και από τα δυο ηχητικά αποσπάσματα που παραθέτουμε, έχουμε μια ομάδα συντελεστών που υπερασπίστηκε με πολλές αξιώσεις το έργο του Μάνου Χατζιδάκι. Μια λιτή και καλοστημένη ορχήστρα, μαζί με μια χορωδία για την οποία έχουν ήδη μιλήσει οι συνεργασίες της με σπουδαίους Ελλαδίτες καλλιτέχνες και τέσσερις αξιόλογους ερμηνευτές, που, προεξάρχοντος του Δώρου Δημοσθένους, ο οποίος έχει εντρυφήσει πάνω στο υλικό του Χατζιδάκι, έσκυψαν με σεβασμό στο έργο του. Όλα αυτά βεβαίως κάτω από τη διεύθυνση του Βάσου Αργυρίδη, ενός σημαντικού συνθέτη και πιανίστα, με πλούσιο καλλιτεχνικό έργο στη Μεγαλόνησο…
*Κείμενο του Μάνου Χατζιδάκι που διάβασε ο Γιάννης Τσολακίδης στην εκπομπή της ΕΤ 3 «Βόλτα» που ήταν αφιερωμένη στη «Διάσταση» το 1996.
