Λευτέρης Παπαδόπουλος: «Τα εξώφυλλα των δίσκων ήταν κιτσαρία του κερατά…»

Είναι κάποιες φορές που ψάχνοντας να βρούμε κάτι συγκεκριμένο, πέφτουμε πάνω σε κάτι άλλο που κερδίζει αμέσως την προσοχή. Ανατρέχοντας λοιπόν πρόσφατα στο…
logo radio
Ogdoo web radio
Live
 

αρχείο, έπεσα πάνω σε ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον κείμενο του Λευτέρη Παπαδόπουλου, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Momento» το 2008, με τίτλο «Τα 45άρια».

Γράφει λοιπόν ο Πρόεδρος:
Η βιομηχανία των δίσκων μηχανεύεται, συνεχώς, καινούργια κόλπα, για να τρώει τα λεφτά του κόσμου, χωρίς να ενδιαφέρεται -εκτός από κάποιες ειδικές περιπτώσεις- για την ποιότητα των τραγουδιών. Κλασικά παραδείγματα, οι δίσκοι 45 στροφών. Τα «σαρανταπεντάρια» έχουν δυο τραγούδια. Ένα σε κάθε όψη. Για να έχει επιτυχία ο δίσκος, έπρεπε και τα δυο αυτά τραγούδια να είναι δυνατά. Αλλά και το ένα να ήταν «δυνατό», ο δίσκος μπορούσε να «τραβήξει», να πουλήσει. Οι δισκογραφικές εταιρείες, σκέφτηκαν με ποιο τρόπο, προσφέροντας λιγότερα καλά τραγούδια, θα εισπράξουνε περισσότερα χρήματα. Κατέληξαν στον δίσκο LP, που περιείχε δώδεκα τραγούδια. Αυτός ο δίσκος, για να κινηθεί στην αγορά, δε χρειαζόταν δώδεκα ισχυρά τραγούδια. Έκαναν τη δουλειά

τους και με ένα δύο σουξέ. Αυτά τα σουξέ ήταν η μηχανή που τράβαγε πίσω της τα δέκα βαγόνια. Και, βέβαια, απέδιδε πολύ περισσότερο χρήμα στους «δισκάδες». Ένα πρώτο, λοιπόν, συμπέρασμα: με ένα δυο καλά τραγούδια, ο δίσκος πουλούσε δέκα σκάρτα ή μέτρια τραγούδια.

Συγχρόνως, με διάφορες προσθαφαιρέσεις, διαιρέσεις κ.λπ., πλήρωνε για πνευματικά δικαιώματα στους συγγραφείς και τους συνθέτες, λιγότερα χρήματα. Δεν επαρκεί ο χώρος, για να εξηγήσω αναλυτικά, αυτή την ιστορία. Τούτο, μόνο, θέλω να τονίσω: σε κάθε περίπτωση, η βιομηχανία των δίσκων, «δαγκώνει» οικονομικά τους δημιουργούς. Αφενός: στο δίσκο LP, οι βιομήχανοι βάζουνε εξώφυλλο. Το εξώφυλλο αυτό, που χρησιμοποιείτο στη «βιτρίνα» του δίσκου, επιβάρυνε ποσοστιαία τους δημιουργούς! Και αν ήταν ένα ωραίο εξώφυλλο, με έργο του Τσαρούχη ή του Μόραλη, κανείς δημιουργός δεν θα είχε, πιθανόν, αντίρρηση. Αλλά ένα εξώφυλλο με τη φάτσα ενός τραγουδιστή, που το κόστος του ήταν μηδαμινό, γιατί να πληρώνεται από τον συνθέτη; Κανονικά, επειδή τα περισσότερα απ' αυτά τα εξώφυλλα ήταν κιτσαρία του κερατά, οι συνθέτες και οι δημιουργοί έπρεπε να παίρνουν και ένα είδος αποζημίωσης! Συνέβαινε, όμως, ως προς το LP και τούτο το φαινόμενο: το σουξέ άφηνε στην άκρη, όλα τα καλά τραγούδια, που ενδεχομένως είχε ο δίσκος. Αποτέλεσμα: αυτά τα τραγούδια εξαφανιζόντουσαν.

Ένα προσωπικό παράδειγμα: σε ένα δίσκο που κάναμε με τον Χρ. Νικολόπουλο (τραγούδι ο Νταλάρας), το «Μη μιλάς κινδυνεύει η Ελλάς», υπάρχουν τρία τέσσερα εξαιρετικά, κατά τη γνώμη μου, τραγούδια: « Μη γυρίσεις πια», «Μαγνητοφώνησα απόψε το φεγγάρι», «Το 'πες», «Εσύ το τσιφτετέλι σου κι εγώ τον στεναγμό μου». Η δύναμη, όμως, που έχουν το «Μη μιλάς» και «Ο ξένος», έσπρωξαν μεν σε πωλήσεις τον δίσκο, αλλά εξαφάνισαν τα τέσσερα τραγούδια που ανέφερα. Τέλος θα ήθελα να ξαναγυρίσω στα «σαρανταπεντάρια», αυτά μου άνοιξαν το δρόμο στη δημιουργία. Το πρώτο δισκάκι μου (μουσική Στ. Ξαρχάκος, ερμηνεία Μπιθικώτσης), είχε από τη μια όψη την «Άπονη ζωή» και από την άλλη τη «Φτωχολογιά». Από τα αναρίθμητα «σαρανταπεντάρια» μου που είχαν μεγάλη επιτυχία, θέλω να αναφέρω έναν δίσκο με τον Καζαντζίδη (μουσική Μ. Λοΐζος), με τα τραγούδια «Το μερτικό μου απ' τη χαρά» και «Όταν βλέπετε να κλαίω». Αλλά αυτό το δισκάκι, αντίθετα από το «Άπονη ζωή», άργησε να πάρει φόρα…

«Άπονη ζωή» (Σ.Ξαρχάκος-Λ.Παπαδόπουλος)
Τραγουδούν ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης με τη Ρία Κούρτη (Video:Θανάσης Γιώγλου)



Δείτε επίσης:
- Λευτέρης Παπαδόπουλος - Τα πρώτα τραγούδια του


ΤΟ OGDOO.GR ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ

Το τραγούδι αλλιώς, στο email σας!

Ενημερωθείτε πρώτοι για τα τελευταία νέα στο χώρο της καλής μουσικής!