Μετά το συλλαλητήριο της Κυριακής πολλά γράφτηκαν και ειπώθηκαν, όχι με τόσο κόσμιο τρόπο είναι η αλήθεια, από υποστηρικτές και πολέμιους της μιας ή της άλλης άποψης.
Αυτό όμως που τα παρέσυρε όλα ήταν ένα ορμητικό ποτάμι μίσους που κατέκλυσε τα social media, τα οποία και επισήμως έχουν γίνει εκκολαπτήρια του φανατισμού.
Ο φανατισμός είναι συνυφασμένος με το μίσος, είναι το δόρυ του.
Ο φανατικός δεν αρκείται να υπερασπιστεί με λόγια αυτό που πιστεύει μια και συνήθως στερείται επιχειρημάτων.
Θέλει να εξαφανίσει αυτόν που διαφωνεί μαζί του, να τον εκδικηθεί γιατί δεν ενστερνίζεται τις «υψηλές» όπως θεωρεί ιδέες του.
Το αστείο και συνάμα τραγικό στην περίπτωση του φανατικού είναι ότι οι ιδέες που υπερασπίζεται δεν είναι καν δικές του. Τις περισσότερες φορές του τις έχουν εμφυσήσει έντεχνα κάποιοι επιτήδειοι, προκειμένου να τον χρησιμοποιήσουν σαν στρατιώτη, που θα πολεμήσει για να υπερασπιστεί τα συμφέροντά τους.
Ο φανατικός είναι τυφλός και κουφός. Δεν ακούει γιατί δεν θέλει να «μολυνθεί» από τα επιχειρήματα των αντιπάλων, δεν βλέπει γιατί φοβάται ότι θα δει την αλήθεια που δεν ταυτίζεται με τη δική του, ή ότι θα αντικρύσει το αποτρόπαιο είδωλό του.
Συχνά στρέφεται εναντίον των ομοϊδεατών του γιατί κρίνει ότι δεν υπερασπίζονται αρκετά δυναμικά την «ιερή» τους υπόθεση.
Η πιο ευγενική ιδέα δηλητηριάζεται από το φανατισμό. Δεν μπορείς για παράδειγμα να ισχυρίζεσαι ότι μάχεσαι για την επικράτηση του καλού σκοτώνοντας ή να αγωνίζεσαι για την επικράτηση της δικαιοσύνης και της αγάπης οπλισμένος με μίσος για τους άλλους.
Στο όνομα της αγάπης άλλωστε ο φανατικός διέπραξε κατά καιρούς αποτρόπαια εγκλήματα.
Ο φανατισμός αλλοιώνει τα ιδανικά και δηλητηριάζει με το κεντρί του τις ψυχές.
Ευδοκιμεί στις δύσκολες εποχές, όταν η ανέχεια και η απόγνωση θολώνουν τα όρια ανάμεσα στο καλό και το κακό. Ανθίζει μέσα στα ερείπια και γκρεμίζει ότι έχει απομείνει όρθιο.
Κατοικεί στον εγκέφαλο του ερπετού, πηγάζει από τα αρχέγονα ένστικτα του ανθρώπου των σπηλαίων, από το φόβο του θηρίου και το δέος απέναντι σε ότι δεν είναι κατανοητό.
Σε ένα τοίχο, στη συμβολή της Εμμανουήλ Μπενάκη με την Καλλιδρομίου, πριν από μερικά χρόνια υπήρχε γραμμένο:
«Στην προσπάθειά σου να πολεμήσεις την αδικία πρόσεξε μην γίνεις άδικος».
Εδώ θα πρόσθετα ένα ταιριαστό απόσπασμα από τον «Μισάνθρωπο» του Μολιέρου:
«Tους μισώ όλους το ίδιο.
Άλλους επειδή είναι κακοί
κι άλλους επειδή ανέχονται τους κακούς
αντί να τους μισούν,
όπως οφείλει να κάνει κάθε ενάρετος άνθρωπος»
Υ.Γ.: Στην πραγματικότητα καμία απόλυτη αλήθεια δεν υπάρχει στο συρτάρι μας. Η ανθρωπότητα γνώρισε τις πιο καλές της στιγμές όταν άρχισε να αμφισβητεί τις βεβαιότητές της.
Αυτό όμως που τα παρέσυρε όλα ήταν ένα ορμητικό ποτάμι μίσους που κατέκλυσε τα social media, τα οποία και επισήμως έχουν γίνει εκκολαπτήρια του φανατισμού.
Ο φανατισμός είναι συνυφασμένος με το μίσος, είναι το δόρυ του.
Ο φανατικός δεν αρκείται να υπερασπιστεί με λόγια αυτό που πιστεύει μια και συνήθως στερείται επιχειρημάτων.
Θέλει να εξαφανίσει αυτόν που διαφωνεί μαζί του, να τον εκδικηθεί γιατί δεν ενστερνίζεται τις «υψηλές» όπως θεωρεί ιδέες του.
Το αστείο και συνάμα τραγικό στην περίπτωση του φανατικού είναι ότι οι ιδέες που υπερασπίζεται δεν είναι καν δικές του. Τις περισσότερες φορές του τις έχουν εμφυσήσει έντεχνα κάποιοι επιτήδειοι, προκειμένου να τον χρησιμοποιήσουν σαν στρατιώτη, που θα πολεμήσει για να υπερασπιστεί τα συμφέροντά τους.
Ο φανατικός είναι τυφλός και κουφός. Δεν ακούει γιατί δεν θέλει να «μολυνθεί» από τα επιχειρήματα των αντιπάλων, δεν βλέπει γιατί φοβάται ότι θα δει την αλήθεια που δεν ταυτίζεται με τη δική του, ή ότι θα αντικρύσει το αποτρόπαιο είδωλό του.
Συχνά στρέφεται εναντίον των ομοϊδεατών του γιατί κρίνει ότι δεν υπερασπίζονται αρκετά δυναμικά την «ιερή» τους υπόθεση.
Η πιο ευγενική ιδέα δηλητηριάζεται από το φανατισμό. Δεν μπορείς για παράδειγμα να ισχυρίζεσαι ότι μάχεσαι για την επικράτηση του καλού σκοτώνοντας ή να αγωνίζεσαι για την επικράτηση της δικαιοσύνης και της αγάπης οπλισμένος με μίσος για τους άλλους.
Στο όνομα της αγάπης άλλωστε ο φανατικός διέπραξε κατά καιρούς αποτρόπαια εγκλήματα.
Ο φανατισμός αλλοιώνει τα ιδανικά και δηλητηριάζει με το κεντρί του τις ψυχές.
Ευδοκιμεί στις δύσκολες εποχές, όταν η ανέχεια και η απόγνωση θολώνουν τα όρια ανάμεσα στο καλό και το κακό. Ανθίζει μέσα στα ερείπια και γκρεμίζει ότι έχει απομείνει όρθιο.
Κατοικεί στον εγκέφαλο του ερπετού, πηγάζει από τα αρχέγονα ένστικτα του ανθρώπου των σπηλαίων, από το φόβο του θηρίου και το δέος απέναντι σε ότι δεν είναι κατανοητό.
Σε ένα τοίχο, στη συμβολή της Εμμανουήλ Μπενάκη με την Καλλιδρομίου, πριν από μερικά χρόνια υπήρχε γραμμένο:
«Στην προσπάθειά σου να πολεμήσεις την αδικία πρόσεξε μην γίνεις άδικος».
Εδώ θα πρόσθετα ένα ταιριαστό απόσπασμα από τον «Μισάνθρωπο» του Μολιέρου:
«Tους μισώ όλους το ίδιο.
Άλλους επειδή είναι κακοί
κι άλλους επειδή ανέχονται τους κακούς
αντί να τους μισούν,
όπως οφείλει να κάνει κάθε ενάρετος άνθρωπος»
Υ.Γ.: Στην πραγματικότητα καμία απόλυτη αλήθεια δεν υπάρχει στο συρτάρι μας. Η ανθρωπότητα γνώρισε τις πιο καλές της στιγμές όταν άρχισε να αμφισβητεί τις βεβαιότητές της.
