Πολλά λέγονται και γράφονται κατά καιρούς για την κρίση που υπάρχει στο ελληνικό τραγούδι. Όπως ότι δεν γίνονται μεγάλα τραγούδια, ότι λείπουν οι σημαντικοί ερμηνευτές του παρελθόντος, συνθέτες και στιχουργοί. Όλοι αυτοί οι λόγοι είναι σημαντικοί και προφανείς σ’ ένα μεγάλο ποσοστό προσέγγισης και αξιολόγησης του φαινομένου.
Για ένα μη «επαγγελματικό» ακροατήριο, οι παραπάνω λόγοι δικαιολογούν απόλυτα την ένδεια σημαντικών μουσικών δημιουργημάτων.
Μια κατηγορία όμως ανθρώπων, που ξέρουν το τραγούδι από τη «μέσα πλευρά» και έχουν μια περισσότερο επαγγελματική ματιά, γνωρίζουν ότι υπάρχουν και κάποιοι άλλοι πολύ σημαντικοί λόγοι.
Πήρα αφορμή για να γράψω αυτό το κομμάτι στο ogdoo.gr λόγω της επετειακής φυγής του George Martin σε ηλικία 90 ετών, του μεγάλου αυτού μουσικού παραγωγού των Beatles, ο οποίος τους οδήγησε σε μεγάλες επιτυχίες.
Είναι αυτός που έπεισε τους Beatles να αυξήσουν την ταχύτητα στο «please, please me» το 1963 και στο τέλος της διαδικασίας τους είπε: «κύριοι, μόλις ηχογραφήσατε το ΝΟ 1 στο προσεχές TOP 10».
Ένας από τους πιο σημαντικούς λογούς που το Ελληνικό τραγούδι έχασε τον προσανατολισμό του και μπήκε σε μια διαδικασία συνεχούς ανακύκλωσης και αναμάσησης των ίδιων προϊόντων και υλικών, είναι η έλλειψη των μεγάλων μουσικών παραγωγών του παρελθόντος.
Το τραγούδι από τότε που έφυγε από τα χέρια των παραγωγών και πήγε στα χέρια των τραγουδιστών, χάλασε, φτήνυνε.
Επειδή απέχουμε πολλά χρόνια από την εποχή που ο παραγωγός έπαιζε κυρίαρχο και ουσιαστικό ρόλο στη δημιουργία ενός δίσκου, εάν ρωτήσουμε σήμερα μερικά άτομα, ποιος είναι ο ρόλος του μουσικού παραγωγού, θα μας λέγανε ότι είναι αυτός ο οποίος χρηματοδοτεί τη δημιουργία του.
Ο ρόλος του παραγωγού παλιά, ήταν άλλος. Είχε την πλήρη εποπτεία της παραγωγής και ήταν ο απόλυτα υπεύθυνος για τη μεγιστοποίηση του μουσικού δημιουργήματος.
Το τραγούδι έρεε μέσα στις φλέβες τους, εργάζονταν ατελείωτες ώρες στα υπόγεια studios ανάμεσα στους καπνούς των τσιγάρων και στον βομβαρδισμό των ντεσιμπέλ των ήχων, στην ένταση των στιγμών της δημιουργίας και στις ατελείωτες επαναλήψεις και διορθώσεις μικρών - μικρών κομματιών του δημιουργήματος. Πολλά πρωινά βέβαια τους έβρισκαν να κοιμούνται στους καναπέδες των studios, αποκαμωμένους.
Ο μουσικός παραγωγός ήταν σκάουτερ - ανιχνευτής ταλέντων αλλά και κόουτς - προπονητής που οργάνωνε τα πάντα σε μια παραγωγή. Χρεωνόταν από την εταιρεία με ορισμένους τραγουδιστές και ασχολείτο μόνο με αυτούς.
Έψαχνε για να βρει τραγούδια, κατάλληλα για τον τραγουδιστή του, γνωρίζοντας πολύ καλά τις περιοχές του ερμηνευτικού του πεδίου, την τονικότητά του και τη συμβατότητά του με τα επιλεγμένα τραγούδια. Έψαχνε να βρει τους κατάλληλους μουσικούς, αυτούς που θα κάνανε τις δεύτερες φωνές και να διαμορφώσει ένα κοστολόγιο παράγωγης που να προσεγγίζει τον προϋπολογισμό της εταιρείας.
Έπρεπε να έχει την κατάλληλη μύτη για να οσφρίζεται, το αυτί να ακούει και το μάτι για να βλέπει τι συμβαίνει γύρω του και στις αντίπαλες ανταγωνιστικές περιοχές και να προβλέπει και το επόμενο βήμα του χρεωμένου σ’ αυτόν τραγουδιστή. Εάν είχε για παράδειγμα πέντε καλά τραγούδια στον προς έκδοση δίσκο, έβαζε τα τέσσερα και το πέμπτο το κράταγε για τον επόμενο, ώστε να υπάρχει ανάλογη συνέχεια. Έβγαινε σαν κυνηγός στην «πιάτσα» και έπρεπε να γυρίσει πίσω με την κατάλληλη πραμάτεια ώστε να εφοδιάσει τον δικό του τραγουδιστή με τον απαραίτητο οπλισμό ώστε να εξουδετερώσει εμπορικά τον αντίστοιχο τραγουδιστή της απέναντι εταιρείας.
Μερικά από τα ονόματα μουσικών παραγωγών που έγραψαν ιστορία στην Ελληνική δισκογραφία, ήταν οι: Αχιλλέας Θεοφίλου, Γιώργος Μακράκης, Ηλίας Μπενέτος, Γιώργος Πετσίλας, Θύμιος Παπαδόπουλος, Νίκος Καραγιάννης, Φίλιππος Παπαθεοδώρου, Άγγελος Σφακιανάκης.
Ορισμένοι από αυτούς δραστηριοποιούνται και σήμερα στην παραγωγή παρ’ όλο ότι ουσιαστικά δεν υπάρχει δισκογραφία η οποία είναι σε καταστολή στην εντατική και το μόνο που απομένει είναι να τραβήξουν τα σωληνάκια και να καταλήξει.
Παρ’ όλα αυτά δεν μπορούμε να παραβλέψουμε τον σημαντικό ρόλο που έπαιζαν οι παραγωγοί στην βιομηχανία των δίσκων οι οποίοι χάριν της εμπειρίας τους, των γνώσεων τους και την διορατικότητα που είχαν, έβλεπαν αυτό που δεν μπορούσαν να δουν οι άλλοι και κυρίως οι τραγουδιστές.
Για ένα μη «επαγγελματικό» ακροατήριο, οι παραπάνω λόγοι δικαιολογούν απόλυτα την ένδεια σημαντικών μουσικών δημιουργημάτων.
Μια κατηγορία όμως ανθρώπων, που ξέρουν το τραγούδι από τη «μέσα πλευρά» και έχουν μια περισσότερο επαγγελματική ματιά, γνωρίζουν ότι υπάρχουν και κάποιοι άλλοι πολύ σημαντικοί λόγοι.
Πήρα αφορμή για να γράψω αυτό το κομμάτι στο ogdoo.gr λόγω της επετειακής φυγής του George Martin σε ηλικία 90 ετών, του μεγάλου αυτού μουσικού παραγωγού των Beatles, ο οποίος τους οδήγησε σε μεγάλες επιτυχίες.
Είναι αυτός που έπεισε τους Beatles να αυξήσουν την ταχύτητα στο «please, please me» το 1963 και στο τέλος της διαδικασίας τους είπε: «κύριοι, μόλις ηχογραφήσατε το ΝΟ 1 στο προσεχές TOP 10».
Ένας από τους πιο σημαντικούς λογούς που το Ελληνικό τραγούδι έχασε τον προσανατολισμό του και μπήκε σε μια διαδικασία συνεχούς ανακύκλωσης και αναμάσησης των ίδιων προϊόντων και υλικών, είναι η έλλειψη των μεγάλων μουσικών παραγωγών του παρελθόντος.
Το τραγούδι από τότε που έφυγε από τα χέρια των παραγωγών και πήγε στα χέρια των τραγουδιστών, χάλασε, φτήνυνε.
Επειδή απέχουμε πολλά χρόνια από την εποχή που ο παραγωγός έπαιζε κυρίαρχο και ουσιαστικό ρόλο στη δημιουργία ενός δίσκου, εάν ρωτήσουμε σήμερα μερικά άτομα, ποιος είναι ο ρόλος του μουσικού παραγωγού, θα μας λέγανε ότι είναι αυτός ο οποίος χρηματοδοτεί τη δημιουργία του.
Ο ρόλος του παραγωγού
Ο ρόλος του παραγωγού παλιά, ήταν άλλος. Είχε την πλήρη εποπτεία της παραγωγής και ήταν ο απόλυτα υπεύθυνος για τη μεγιστοποίηση του μουσικού δημιουργήματος.
Το τραγούδι έρεε μέσα στις φλέβες τους, εργάζονταν ατελείωτες ώρες στα υπόγεια studios ανάμεσα στους καπνούς των τσιγάρων και στον βομβαρδισμό των ντεσιμπέλ των ήχων, στην ένταση των στιγμών της δημιουργίας και στις ατελείωτες επαναλήψεις και διορθώσεις μικρών - μικρών κομματιών του δημιουργήματος. Πολλά πρωινά βέβαια τους έβρισκαν να κοιμούνται στους καναπέδες των studios, αποκαμωμένους.
Ο μουσικός παραγωγός ήταν σκάουτερ - ανιχνευτής ταλέντων αλλά και κόουτς - προπονητής που οργάνωνε τα πάντα σε μια παραγωγή. Χρεωνόταν από την εταιρεία με ορισμένους τραγουδιστές και ασχολείτο μόνο με αυτούς.
Έψαχνε για να βρει τραγούδια, κατάλληλα για τον τραγουδιστή του, γνωρίζοντας πολύ καλά τις περιοχές του ερμηνευτικού του πεδίου, την τονικότητά του και τη συμβατότητά του με τα επιλεγμένα τραγούδια. Έψαχνε να βρει τους κατάλληλους μουσικούς, αυτούς που θα κάνανε τις δεύτερες φωνές και να διαμορφώσει ένα κοστολόγιο παράγωγης που να προσεγγίζει τον προϋπολογισμό της εταιρείας.
Έπρεπε να έχει την κατάλληλη μύτη για να οσφρίζεται, το αυτί να ακούει και το μάτι για να βλέπει τι συμβαίνει γύρω του και στις αντίπαλες ανταγωνιστικές περιοχές και να προβλέπει και το επόμενο βήμα του χρεωμένου σ’ αυτόν τραγουδιστή. Εάν είχε για παράδειγμα πέντε καλά τραγούδια στον προς έκδοση δίσκο, έβαζε τα τέσσερα και το πέμπτο το κράταγε για τον επόμενο, ώστε να υπάρχει ανάλογη συνέχεια. Έβγαινε σαν κυνηγός στην «πιάτσα» και έπρεπε να γυρίσει πίσω με την κατάλληλη πραμάτεια ώστε να εφοδιάσει τον δικό του τραγουδιστή με τον απαραίτητο οπλισμό ώστε να εξουδετερώσει εμπορικά τον αντίστοιχο τραγουδιστή της απέναντι εταιρείας.
Μερικά από τα ονόματα μουσικών παραγωγών που έγραψαν ιστορία στην Ελληνική δισκογραφία, ήταν οι: Αχιλλέας Θεοφίλου, Γιώργος Μακράκης, Ηλίας Μπενέτος, Γιώργος Πετσίλας, Θύμιος Παπαδόπουλος, Νίκος Καραγιάννης, Φίλιππος Παπαθεοδώρου, Άγγελος Σφακιανάκης.
Ορισμένοι από αυτούς δραστηριοποιούνται και σήμερα στην παραγωγή παρ’ όλο ότι ουσιαστικά δεν υπάρχει δισκογραφία η οποία είναι σε καταστολή στην εντατική και το μόνο που απομένει είναι να τραβήξουν τα σωληνάκια και να καταλήξει.
Παρ’ όλα αυτά δεν μπορούμε να παραβλέψουμε τον σημαντικό ρόλο που έπαιζαν οι παραγωγοί στην βιομηχανία των δίσκων οι οποίοι χάριν της εμπειρίας τους, των γνώσεων τους και την διορατικότητα που είχαν, έβλεπαν αυτό που δεν μπορούσαν να δουν οι άλλοι και κυρίως οι τραγουδιστές.
