Μεγάλο σφάλμα να ξεχνάς τον Γαβαλά… Απ’ την άλλη ο άνθρωπος αποτελεί κατηγορία από μόνος του. Φωνή κεχριμπαρένια και άλλα πολλά…
Η παράλειψη (και διόρθωση) της αναφοράς του Πάνου Γαβαλά στις μεγάλες «μορφές» του ελληνικού τραγουδιού γέννησε και το άρθρο αυτό. Για τον μέγα καλλιτέχνη έχω εκφράσει το θαυμασμό μου και την άποψή μου εκτεταμένα στην έκδοση «Η Ιστορία του Λαϊκού Τραγουδιού», που κυκλοφόρησε από την Victory καθώς επίσης και στην τετραπλή δισκογραφική έκδοση που επιμελήθηκα στη Minos Emi, «Πάνος Γαβαλάς - Από τις 78 στροφές / 1954-1960).
Συνοπτικά:
Ο Πάνος Γαβαλάς είναι από τους σπουδαιότερους λαϊκούς ερμηνευτές όλων των εποχών στο ελληνικό τραγούδι. Φωνή σπάνια, ιδιαίτερη, μελωδική, γοητευτική, συναισθηματική αλλά δωρική, ευάλωτη και αρρενωπή μαζί που αποτέλεσε σχολή στο είδος του, καθώς πολλοί νεότεροι πάτησαν πάνω στο ύφος και την τεχνοτροπία του. Παράλληλα ο Γαβαλάς διακρίθηκε και ως δημιουργός ανεπανάληπτων τραγουδιών ενώ η παρουσία του στην νυχτερινή διασκέδαση ήταν εντυπωσιακή αφού εκτός από έντονη και συνεχής ο Γαβαλάς φρόντιζε πάντα οι ορχήστρες και τα προγράμματα στα οποία πρωταγωνιστούσε να ξεχωρίζουν έχοντας στο πλευρό του πιστούς και μόνιμους συνεργάτες.
Γενικά ο Πάνος Γαβαλάς υπήρξε πρωτοπόρος σε πολλά επιμέρους στοιχεία και ζητήματα του τραγουδιού, ακροβατώντας πάντα δεξιοτεχνικά ανάμεσα στο κλασικό και στο μοντέρνο. Είναι ένας από τους λίγους, μετρημένους ερμηνευτές που πατώντας πάνω στην δυναμική τους και την απήχηση που είχαν στον κόσμο, συνέστησε δική του δισκογραφική εταιρεία θέλοντας να έχει τον απόλυτο έλεγχο στην δουλειά του και να απαγκιστρωθεί από τις δεσμεύσεις και δικλίδες των μεγάλων εταιρειών. Απ' τα πρώτα χρόνια του '60 μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του '80 όπου έφυγε πρόωρα απ' τη ζωή κτυπημένος από την επάρατη νόσο είχε για παρτενέρ του τη μοναδική Ρία Κούρτη με την οποία αποτέλεσαν ένα απ' το πιο ταιριαστά καλλιτεχνικά ζευγάρι στην ιστορία του λαϊκού τραγουδιού. Το σμίξιμο των φωνών τους ήταν μαγικό, ιδανικό και ανεπανάληπτο.
Το στερνό αντίο για τον Γαβαλά ήρθε στις 3 Δεκέμβρη του 1988. Το τεράστιο κενό που άφησε έγινε δυσβάσταχτο και δυσαναπλήρωτο αφού συνοδεύτηκε με τις παράλληλες απώλειες των Μανώλη Αγγελόπουλου και Στράτου Διονυσίου που ακολούθησαν. Η προοπτική και εξέλιξη του λαϊκού τραγουδιού σαφώς και θα ήταν διαφορετική αν οι τρεις αυτοί βάρδοι - εργάτες του πάλκου και της δισκογραφίας - συνέχιζαν να αποτελούν ενεργά πρότυπα, μέτρο και ρυθμιστές της διάδοχης κατάστασης στον κύκλο τους.
Η ερμηνεία του Γαβαλά, οι κώδικες, η μανιέρα του, αποτελούν μάθημα υψηλής αισθητικής, ευγένειας, αυθεντικού λυρισμού. Παρά την σχολή που δημιούργησε και ορισμένους άξιους εκπροσώπους του που εμφανίστηκαν στο διάβα των καιρών, φωνές σαν του Γαβαλά βγαίνουν μόνο μια φορά. Ευτυχώς που υπάρχουν οι δίσκοι που αποτύπωσαν το μεγαλείο του.
Η παράλειψη (και διόρθωση) της αναφοράς του Πάνου Γαβαλά στις μεγάλες «μορφές» του ελληνικού τραγουδιού γέννησε και το άρθρο αυτό. Για τον μέγα καλλιτέχνη έχω εκφράσει το θαυμασμό μου και την άποψή μου εκτεταμένα στην έκδοση «Η Ιστορία του Λαϊκού Τραγουδιού», που κυκλοφόρησε από την Victory καθώς επίσης και στην τετραπλή δισκογραφική έκδοση που επιμελήθηκα στη Minos Emi, «Πάνος Γαβαλάς - Από τις 78 στροφές / 1954-1960).
Συνοπτικά:
Ο Πάνος Γαβαλάς είναι από τους σπουδαιότερους λαϊκούς ερμηνευτές όλων των εποχών στο ελληνικό τραγούδι. Φωνή σπάνια, ιδιαίτερη, μελωδική, γοητευτική, συναισθηματική αλλά δωρική, ευάλωτη και αρρενωπή μαζί που αποτέλεσε σχολή στο είδος του, καθώς πολλοί νεότεροι πάτησαν πάνω στο ύφος και την τεχνοτροπία του. Παράλληλα ο Γαβαλάς διακρίθηκε και ως δημιουργός ανεπανάληπτων τραγουδιών ενώ η παρουσία του στην νυχτερινή διασκέδαση ήταν εντυπωσιακή αφού εκτός από έντονη και συνεχής ο Γαβαλάς φρόντιζε πάντα οι ορχήστρες και τα προγράμματα στα οποία πρωταγωνιστούσε να ξεχωρίζουν έχοντας στο πλευρό του πιστούς και μόνιμους συνεργάτες.
Γενικά ο Πάνος Γαβαλάς υπήρξε πρωτοπόρος σε πολλά επιμέρους στοιχεία και ζητήματα του τραγουδιού, ακροβατώντας πάντα δεξιοτεχνικά ανάμεσα στο κλασικό και στο μοντέρνο. Είναι ένας από τους λίγους, μετρημένους ερμηνευτές που πατώντας πάνω στην δυναμική τους και την απήχηση που είχαν στον κόσμο, συνέστησε δική του δισκογραφική εταιρεία θέλοντας να έχει τον απόλυτο έλεγχο στην δουλειά του και να απαγκιστρωθεί από τις δεσμεύσεις και δικλίδες των μεγάλων εταιρειών. Απ' τα πρώτα χρόνια του '60 μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του '80 όπου έφυγε πρόωρα απ' τη ζωή κτυπημένος από την επάρατη νόσο είχε για παρτενέρ του τη μοναδική Ρία Κούρτη με την οποία αποτέλεσαν ένα απ' το πιο ταιριαστά καλλιτεχνικά ζευγάρι στην ιστορία του λαϊκού τραγουδιού. Το σμίξιμο των φωνών τους ήταν μαγικό, ιδανικό και ανεπανάληπτο.
Το στερνό αντίο για τον Γαβαλά ήρθε στις 3 Δεκέμβρη του 1988. Το τεράστιο κενό που άφησε έγινε δυσβάσταχτο και δυσαναπλήρωτο αφού συνοδεύτηκε με τις παράλληλες απώλειες των Μανώλη Αγγελόπουλου και Στράτου Διονυσίου που ακολούθησαν. Η προοπτική και εξέλιξη του λαϊκού τραγουδιού σαφώς και θα ήταν διαφορετική αν οι τρεις αυτοί βάρδοι - εργάτες του πάλκου και της δισκογραφίας - συνέχιζαν να αποτελούν ενεργά πρότυπα, μέτρο και ρυθμιστές της διάδοχης κατάστασης στον κύκλο τους.
Η ερμηνεία του Γαβαλά, οι κώδικες, η μανιέρα του, αποτελούν μάθημα υψηλής αισθητικής, ευγένειας, αυθεντικού λυρισμού. Παρά την σχολή που δημιούργησε και ορισμένους άξιους εκπροσώπους του που εμφανίστηκαν στο διάβα των καιρών, φωνές σαν του Γαβαλά βγαίνουν μόνο μια φορά. Ευτυχώς που υπάρχουν οι δίσκοι που αποτύπωσαν το μεγαλείο του.
