Το τραγούδι του Διονύση Τσακνή σε ποίηση Κώστα Τριπολίτη στάθηκε η αφορμή για την απορία που θρέφω τόσα χρόνια ως πως το πως πρέπει να συμπεριφέρεται ένας ακροατής όσον αφορά το έργο και τους καλλιτέχνες. Χωρίς τον κόσμο ο καλλιτέχνης ουσιαστικά δεν έχει λόγο ύπαρξης, διότι ας είμαστε ρεαλιστές, αυτοί γεμίζουν τα μαγαζιά, τα στάδια, αυτοί αγοράζουν τους δίσκους και μπορούν οι εκάστοτε δημιουργοί, μουσικοί και τραγουδιστές να ζουν από το ταλέντο τους και το χάρισμά τους. Κατ’ επέκταση χωρίς το κοινό ούτε όσοι ασχολούμαστε με το καλλιτεχνικό ρεπορτάζ θα είχαμε λόγο ύπαρξης.
Ας ξεκινήσουμε από το γεγονός ότι όλοι είμαστε κοινό, όλοι κάποια στιγμή λατρέψαμε έναν καλλιτέχνη, γίναμε φανατικοί ή fans όπως αρέσκονται να χαρακτηρίζουν τους πιστούς οπαδούς και όλοι παρασυρθήκαμε από ένα τραγούδι, μία μουσική και αν δε μυθοποιήσαμε, τουλάχιστον, πληρώσαμε και κάναμε χιλιόμετρα για να ευχαριστηθούμε μία ωραία συναυλία, γνωρίζοντας από καρδιάς όλο το έργο του. Αυτό ονομάζεται άλλωστε και διάδραση.
Υπάρχουν βαθμίδες κοινού γι’αυτό ας μην τους βάζουμε όλους στο ίδιο τσουβάλι. Υπάρχουν οι σκεπτόμενοι που απολαμβάνουν τη μουσική για τα συναισθήματα ή την ψυχαγωγία ή απλά για την καθαρή διασκέδαση και υπάρχουν και όσοι ταυτίζονται κυρίως με το πρόσωπο του καλλιτέχνη, και μπορούν να γίνουν ανεξέλεγκτοι, είτε προσπαθώντας να κατευθύνουν το έργο του καλλιτέχνη και τον ίδιο, είτε σε ακραίες περιπτώσεις με το να γίνονται η σκιά του επιχειρώντας να γίνουν σαν κι αυτόν.
Πώς πρέπει να είναι ένα σωστό κοινό όμως; Ποια είναι η λεπτή γραμμή που ίσως και οι ίδιοι οι καλλιτέχνες ξεπερνάνε ορισμένες φορές προς ίδιον όφελος; Και τελικά ξέρουμε για ποιο λόγο πηγαίνουμε σε μία συναυλία;
Τα τελευταία χρόνια παρατηρώ ότι στις εμφανίσεις των καλλιτεχνών σε κλειστούς χώρους δημιουργείται μία χάβρα άνευ προηγουμένων, με ελάχιστες περιπτώσεις καλλιτεχνών να προσπαθήσουν να νουθετήσουν τους θαμώνες που ναι μεν γουστάρουν αυτό που ήρθαν να ακούσουν, αλλά στις ελάχιστες εξόδους τους με φίλους θέλουν να πουν και τα νέα τους. Όχι αυτό δεν είναι σωστό κοινό. Ναι να τραγουδήσεις, ναι να χειροκροτήσεις ή όχι, ναι να σχολιάσεις εκφράζοντας αν μας αρέσει αυτό που βλέπουμε ή όχι, άντε και να «ψιλομιλήσεις» τέλος πάντων αλλά επ’ ουδενί δεν πας για να κάνεις περισσότερη «φασαρία» από τα τύμπανα –και αυτό θέλει μαεστρία και «ζόρι» να το πετύχεις.
Το κοινό δε λειτουργεί ομαδικά. Ο καθένας έχει το λόγο που επέλεξε να πάει σε μία συναυλία, όμως «η ελευθερία η δική μου σταματάει εκεί που αρχίζει του διπλανού μου», κοινώς αν δε σέβεσαι τον καλλιτέχνη, σεβάσου εμένα που ήρθα για να παρακολουθήσω και να γεμίσω ηχοχρώματα. Αρεσκόμαστε να κατηγορούμε τους διαφόρους που επειδή τους άρεσε ένα τραγούδι πάνε να δούνε έναν καλλιτέχνη. Μα αυτός δεν είναι ο σκοπός; Όλοι έτσι δεν ξεκινήσαμε; Όμως, ακόμα κι αν δεν είναι όλοι τόσο «ψαγμένοι», όσο θα ήθελαν οι φανατικοί του εκάστοτε καλλιτέχνη που σίγουρα αν είχαν τα φράγκα θα τον εγκλώβιζαν στο σαλόνι τους, ώστε να του απομυζήσουν ότι έχει και δεν έχει μόνοι τους, χωρίς αντίζηλους, δε νοείται οι ακροατές να κάνουν φασαρία μόλις αρχίζουν να βαριούνται ή να ξενερώνουν ή απλά επειδή περιμένουν τη μεγάλη επιτυχία που έμαθαν… να αρχίζουν τη «χάβρα».
Έτυχα σε ένα περιστατικό φέτος το καλοκαίρι στη Σύρο. Μία κοπέλα που δεν ασχολήθηκε ποτέ με το ελληνικό ροκ και την οποία κυριολεκτικά έσυρα σε μία συναυλία, ήταν πιο ήσυχη και σωστή από όλους τους επονομαζόμενους γνώστες. Σίγουρα θα προτιμούσε να ήταν αλλού, όμως σεβάστηκε και εμένα και τους γύρω της και απλά όταν δεν άντεξε έφυγε. Κοινώς, αν δεν αντέχετε, φύγετε, αν τα θέματα που έχετε να συζητήσετε είναι πιο σημαντικά από το να ακούσετε αυτόν τον οποίο πληρώσατε να ακούσετε, πηγαίνετε σε ένα μπαρ ή ένα κλαμπ ή σε μία ταβέρνα και πείτε τα «ακούγοντας» από το ραδιόφωνο και τα μηχανήματα «μουσικά χαλιά» για το... κουβεντολόι ή το ξεσάλωμά σας.
