Αχ και να ‘ξερε τι χάνει όποιος δεν ακούει Τσιτσάνη!

Ο Γιάννης Λεμπέσης για το λαϊκό τραγούδι.
logo radio
Ogdoo web radio
Live
 
Πριν από αρκετά χρόνια είχα πει τη φράση «Αχ και να ‘ξερε τι χάνει όποιος δεν ακούει Τσιτσάνη» στον Αλέξανδρο Ασωνίτη σε μια συνέντευξη μου στο περιοδικό ECCO που κυκλοφορούσε τότε. Και φυσικά εννοούσα ότι για τον καθένα μας προσωπικά είναι μεγάλο κρίμα να στερείται την ομορφιά που προσφέρει η γνώση και το άκουσμα του αληθινού λαϊκού μας τραγουδιού.

Είναι γεγονός αναμφισβήτητο και όχι δογματισμός του γράφοντος, ότι έχουμε ένα σπουδαίο πρόσφατο παρελθόν στο λαϊκό μας τραγούδι (τα τελευταία 100 χρόνια) με ανεκτίμητους μουσικούς και στιχουργικούς θησαυρούς. Ποικιλία στιχουργικών θεμάτων, μουσικών δρόμων και ρυθμών χαρακτηρίζουν την μεγάλη οικογένεια του Ελληνικού Λαϊκού Τραγουδιού. Κατά τη γνώμη μου στην οικογένεια αυτή ανήκουν:

Το ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟ μας τραγούδι που έρχεται από τα βάθη των αιώνων και περνάει από γενιά σε γενιά κυρίως από στόμα σε στόμα, αλλά και από κάποιες ηχογραφήσεις που έγιναν στα τραγούδια αυτά κυρίως από τους Έλληνες μετανάστες στην Αμερική στις αρχές του 20ού αιώνα που ξεκίνησαν οι ηχογραφήσεις σε δίσκους γραμμοφώνου. Από τους σπουδαίους πρωτεργάτες που είχα τη μεγάλη τύχη, χαρά και τιμή να τον γνωρίσω ήταν ο Γιώργος Θεολογίτης Κατσαρός. Τον είχε φέρει ο Παναγιώτης Κουνάδης στο Δημοτικό Θέατρο του Πειραιά τον Μάιο του 1988, όπου παίξαμε μαζί με εκείνον σε ηλικία πια 100 χρονών, μετά από 72 χρόνια μουσικής καριέρας στην Αμερική στο ελληνικό λαϊκό τραγούδι με την κιθάρα και τα τραγούδια του. Άλλοι σπουδαίοι ήταν η Μαρίκα Παπαγκίκα, ο Κώστας Δούσας, ο Μάρκος Μέλκων, η κυρία Κούλα και άλλοι πολλοί ισάξιοί τους.

Τα ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ του ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟΥ (1922-1935) που δημιούργησαν κυρίως οι σπουδαίοι Σμυρνιοί που μετά την καταστροφή μετέφεραν τη μεγάλη ψυχή τους και τους αστείρευτους μουσικούς θησαυρούς τους στην κυρίως Ελλάδα. Σπύρος Περιστέρης, Παναγιώτης Τούντας, Κώστας Σκαραβέλης, Δημήτρης Σέμσης (Σαλονικιός), Βαγγέλης Παπάζογλου, Γιώργος Κάβουρας, Αντώνης Διαμαντίδης, Βαγγέλης Σωφρονίου, Κώστας Καρύπης, Ρόζα Εσκενάζυ, Ρίτα Απατζή, Μανώλης Χρυσαφάκης, Κώστας Νούρος, Ζαχαρίας Κασιμάτης, Στελλάκης Περπινιάδης, Γρηγόρης Ασίκης και πολλοί άλλοι ισάξιοί τους Κώστας Ρούγκουνας, Αραπάκης, Κώστας Τζόβενος κά… Κατά τη γνώμη μου οι δημιουργίες και οι ερμηνείες του μεσοπολέμου είναι ανεκτίμητοι θησαυροί για το ελληνικό λαικό τραγούδι.

Η ΠΕΙΡΑΙΩΤΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ με την ξακουστή τετράδα του Πειραιά (Μάρκο Βαμβακάρη, Γιώργο Μπάτη, Ανέστο Δέληα, Στράτο Παγιουμτζή) πλαισιωμένοι από πολλούς σπουδαίους δημιουργούς του Πειραιώτικου Ρεμπέτικου: Δημήτρη Γκόγκο (Μπαγιαντέρας), Μιχάλης Γενίτσαρης, Στέλιος Κηρομύτης, Γιάννης Εϊτζιρίδης (Γιοβαν Τσάους)…

Το κλασικό πια και αθάνατο ΛΑΪΚΟ μας τραγούδι που δημιούργησε το ταλέντο, το πάθος και το μεγαλείο των κλασσικών μας λαϊκών δημιουργών: Βασίλης Τσιτσάνης, Γιάννης Παπαϊωάννου, Γιώργος Μητσάκης, Απόστολος Καλδάρας, Απόστολος Χατζηχρήστος, Κώστας Καπλάνης, Χαράλαμπος Βασιλειάδης (Τσάντας), Μανώλης Χιώτης, Γιώργος Λαύκας, Κώστας Βίρβος, Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου, Χρήστος Κολοκοτρώνης…

Και η αξεπέραστη ερμηνεία προικισμένων τραγουδιστών και τραγουδιστριών: Πρόδρομος Τσαουσάκης, Ιωάννα Γεωργακοπούλου, Στέλλα Χασκήλ, Μαρίκα Νίνου, Σωτηρία Μπέλλου, Οδυσσέας Μοσχονάς, Θανάσης Ευγενικός…

Φυσικά το ελληνικό λαϊκό τραγούδι δεν σταματά στα 1950. Συνεχίζεται με σπουδαίους δημιουργούς και τραγουδιστές που ενδεικτικά θα αναφέρω μερικούς: Σταύρος Τζουανάκος, Θόδωρος Δερβενιώτης, Μπάμπης Μπακάλης, Κώστας Μάνεσης, Βαγγέλης Περπινιάδης, Πάνος Γαβαλάς, Μανώλης Αγγελόπουλος, Πέτρος Αναγνωστάκης, Γιώτα Λύδια, Γρηγόρης Μπιθικώτσης, Γιώργος Ζαμπέτας, Πόλυ Πάνου, Στράτος Διονυσίου, ο ένας και αξεπέραστος Στέλιος Καζαντζίδης, και πολλοί άλλοι ισάξιοί τους (Μιχάλης Μενιδιάτης, Καίτη Γκρέυ…)

Κατά τη γνώμη μου και οι λεγόμενοι «Έντεχνοι» δημιουργοί, ένας όρος που ποτέ δεν τον κατάλαβα, γιατί πιστεύω ότι όλοι οι παραπάνω που ανέφερα είναι «Περίτεχνοι» και πανάκριβοι δημιουργοί και τραγουδιστές, έχουν γράψει σπουδαία λαϊκά τραγούδια: Μάνος Χατζιδάκις, Μίκης Θεοδωράκης, Χρήστος Λεοντής, Μάνος Λοΐζος, Γιάννης Μαρκόπουλος, Σταύρος Ξαρχάκος, Λευτέρης Παπαδόπουλος…

Ο Άκης Πάνου είναι ο δημιουργός, «γέφυρα», του παλαιότερου με το πρόσφατο λαϊκό μας τραγούδι. Είμαι από αυτούς που πιστεύω ότι και σήμερα γράφονται σπουδαία λαϊκά τραγούδια και υπάρχουν σπουδαίοι λαϊκοί δημιουργοί και τραγουδιστές. Ας αφήσουμε το χρόνο να «αγιάσει» τις δημιουργίες και τις ερμηνείες τους.

Τα ονόματα που αναφέρθηκαν πιο πάνω είναι απλώς ενδεικτικά γιατί υπάρχουν δεκάδες άλλοι ισάξιοι τους που πρόσθεσαν τη δική τους αξιόλογη σελίδα στο βιβλίο του λαϊκού μας τραγουδιού. Φυσικά χωρίς το περίτεχνο και το μεστό από χρώμα ήθος και ποιότητα, παίξιμο εκατοντάδων λαϊκών μουσικών δεν θα υπήρχαν ούτε θα είχαν αυτή τη δύναμη τα ελληνικά λαϊκά τραγούδια. Πρέπει να γίνεται ιδιαίτερη μνεία στη συμβολή τους για την πορεία του ελληνικού τραγουδιού.

Είναι χρέος μας τα σπουδαία λαϊκά τραγούδια να τα μεταφέρουμε στις νέες γενιές. Είναι σημαντικό αυτά τα αριστουργήματα να γίνονται φάρος αλλά και βάση για τους νέους δημιουργούς για να συνεχίσει το Ελληνικό Λαϊκό Τραγούδι την αξιόλογη πορεία του. Δεν πιστεύω στην εμμονή στα παλιά ούτε στην αντιγραφή τους. Θεωρώ όμως απαραίτητη τη γνώση τους από τους δημιουργούς και το σεβασμό του από όλους τους φορείς της πολιτείας μας. Γιατί είναι η κληρονομιά μας το στολίδι κι η μαγκιά μας όπως λέω σε κάποιο τραγούδι μου. Τη φράση μου «Αχ να ‘ξερε τι χάνει όποιος δεν ακούει Τσιτσάνη» την έχω κάνει τραγούδι και μαζί με το «Αφήστε όλα τα ψεύτικα κι ελάτε στα ρεμπέτικα» εκφράζω μελωδικά και στιχουργικά τη γνώμη μου για την σημαντική αξία και την ιδιαίτερη σημασία που έχει το Γνήσιο Ελληνικό Λαϊκό Τραγούδι, ιδίως στους χαλεπούς καιρούς που ζούμε.

Γιάννης Λεμπέσης

ΤΟ OGDOO.GR ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Το τραγούδι αλλιώς, στο email σας!

Ενημερωθείτε πρώτοι για τα τελευταία νέα στο χώρο της καλής μουσικής!